Interval scale

(Ισο)διαστημική κλίμακα Τσοπάνογλου 20102:71-73.

Ισοδιαστημική ονομάζεται η κλίμακα που επιτρέπει την ιεραρχική ταξινόμηση των υποκειμένων μιας έρευνας ως προς κάποια μεταβλητή ιδιότητα, παρέχοντας ακριβείς πληροφορίες σχετικά με την απόσταση μεταξύ των βαθμίδων της. Όταν η κλίμακα είναι ισοδιαστημική, οι αποστάσεις αυτές είναι ίσες, ενώ στην περίπτωση που είναι απλώς διαστημική δεν είναι ίσες ή δε γνωρίζουμε αν είναι ίσες.

Ένα βασικό χαρακτηριστικό τόσο της διαστημικής όσο και της ισοδιαστημικής κλίμακας είναι η ύπαρξη συμβατικού μηδενός. Το μηδέν, δηλαδή, σε αυτόν τον τύπο κλίμακας δε δηλώνει υποχρεωτικά ανυπαρξία της ιδιότητας.

Στην ισοδιαστημική υποκατηγορία ανήκουν οι κλίμακες μέτρησης θερμοκρασίας του Κελσίου και του Φάρεναϊτ, καθώς και οι κλίμακες που μετρούν τη νοημοσύνη. Η ισοδιαστημική κλίμακα, όπως και η αναλογική κλίμακα (ratio scale), δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην εκπαιδευτική αξιολόγηση.

Υπάρχει μία ουσιαστική διαφορά μεταξύ των δύο υποκατηγοριών, η οποία, ωστόσο, δεν έχει επαρκώς γίνει αντικείμενο εξέτασης στη βιβλιογραφία. Όταν η κλίμακα που έχει χρησιμοποιηθεί σε μία έρευνα είναι διαστημική (όπως συμβαίνει στην εκπαιδευτική αξιολόγηση), λόγω του γεγονότος ότι τα διαστήματα μεταξύ των βαθμίδων είναι άνισα (ή/και δε γνωρίζουμε ακριβώς τη μεταξύ τους απόσταση), δεν επιτρέπεται κανονικά να χρησιμοποιούνται για να γίνουν αριθμητικές πράξεις. Συνεπώς, η εξαγωγή του μέσου όρου της βαθμολογίας που πήρε ένας φοιτητής κατά τη διάρκεια των σπουδών του είναι, από μετρολογική άποψη, ανεπίτρεπτη. Αυτό, βέβαια, γίνεται ευρέως, αλλά καταχρηστικά. Αντίθετα, όταν η κλίμακα είναι ισοδιαστημική, επιτρέπονται όλες οι αριθμητικές πράξεις. Συνεπώς, η εξαγωγή, για παράδειγμα, του μέσου όρου θερμοκρασίας ενός τόπου, είναι καθόλα επιτρεπτή από τη μετρολογία και την εφαρμοσμένη στατιστική.

Βιβλιογραφία

  • Τσοπάνογλου Α. (20102). Μεθοδολογία της επιστημονικής έρευνας και εφαρμογές της στην αξιολόγηση της γλωσσικής κατάρτιση. Θεσσαλονίκη: Εκδ. Ζήτη.


  • Bachman L. F. (1990). Fundamental Considerations in Language Testing. Oxford: Oxford University Press.
  • Mehrens W., Lehmann I. (1991). Measurement and evaluation in education and psychology. Belmont: Wadswort.
  • Thorndike R. L., Thorndike-Crist T. (2010). Measurement and Evaluation in Education and Psychology. Boston: Pearson.