Μεταφόρτωση ως PDF Εκτύπωση <>

Κείμενο 2: Hudson, R. A. 1980. Sociolinguistics. Cambridge: Cambridge University Press, σελ. 31-32, © Cambridge University Press.

[…] Ποια είναι λοιπόν η διαφορά, για τους ομιλητές της αγγλικής, ανάμεσα σε μια γλώσσα και σε μια διάλεκτο; Υπάρχουν δυο ξεχωριστοί τρόποι διάκρισής τους και αυτή η αμφισημία είναι πηγή μεγάλης σύγχυσης. Ο Haugen […] υποστηρίζει πως αυτή η αμφισημία και η συνεπαγόμενη σύγχυση οφείλονται ακριβώς στο γεγονός ότι ο όρος διάλεκτος είναι δάνειο από τα ελληνικά, όπου υπήρχε η ίδια αμφισημία.) Από τη μια πλευρά υπάρχει μια διαφορά μεγέθους, καθώς μια γλώσσα είναι ευρύτερη από μια διάλεκτο. Δηλαδή, η ποικιλία που ονομάζεται γλώσσα περιέχει περισσότερα στοιχεία από την ποικιλία που αποκαλείται διάλεκτος. Με αυτή την έννοια αναφερόμαστε στην αγγλική ως γλώσσα, καθώς περιέχει το συνολικό άθροισμα όλων των στοιχείων των διαλέκτων της, με την "πρότυπη αγγλική" να κατέχει τη θέση μιας διαλέκτου ανάμεσα σε πολλές άλλες (αγγλικά του Γιόρκσαϊρ, αγγλικά της Ινδίας κλπ.). Έτσι προκύπτει το μεγαλύτερο "μέγεθος" της γλώσσας αγγλικά.

Η άλλη αντίθεση ανάμεσα στις έννοιες "γλώσσα" και "διάλεκτος" αφορά το κύρος, κάτι που μια γλώσσα διαθέτει και μια διάλεκτος στερείται. Αν εφαρμόσουμε τους όρους με αυτήν την έννοια, η κοινή (πρότυπη) αγγλική (π.χ. το είδος της αγγλικής που χρησιμοποιείται σε αυτό το βιβλίο) δεν είναι σε καμιά περίπτωση μια διάλεκτος, αλλά είναι γλώσσα, ενώ οι ποικιλίες που δεν χρησιμοποιούνται στον επίσημο γραπτό λόγο είναι διάλεκτοι. Αυτό που καθορίζει εάν μια ποικιλία ορίζεται ως γλώσσα ή ως διάλεκτος είναι το ποσοστό κύρους που αναγνωρίζεται ότι διαθέτει. Για τους περισσότερους ανθρώπους αυτό είναι ένα ζήτημα που ξεκαθαρίζεται απλά, στη βάση της χρήσης της ποικιλίας αυτής στον επίσημο γραπτό λόγο. Σύμφωνα με τα παραπάνω, στη Βρετανία γλώσσες που είναι (ή θεωρούνται ότι είναι) προφορικές χαρακτηρίζονται συνήθως ως διάλεκτοι, άσχετα με το αν υπάρχει κάποια "κανονική" γλώσσα με την οποία συνδέονται. (Θα ήταν φυσικά ανοησία να χρησιμοποιηθεί η έννοια "διάλεκτος" με αυτόν τον τρόπο, αν πρόθεση είναι η διάκρισή της με βάση το μέγεθος.) Το γεγονός ότι δίνουμε τόσο μεγάλο βάρος στο αν πρόκειται ή όχι για γραπτό λόγο, προκειμένου να διακρίνουμε τη "γλώσσα" από τη "διάλεκτο", είναι ένα από τα ενδιαφέροντα στοιχεία που μας αποκαλύπτουν αυτοί οι δυο όροι για τη βρετανική κουλτούρα […].

Μετάφραση Νίκος Γεωργίου