ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

ΚΕΙΜΕΝΟ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός 

Γλώσσα και διάλεκτος [Α8] 

Ρέα Δελβερούδη (2001) 

Κείμενο 4: Haugen, E. 1972. Dialect, language, nation. Στο Sociolinguistics: Selected Readings, επιμ. J. B. Pride & J. Holmes, 97-111. Λονδίνο: Penguin Books, σελ. 107.

Στη διάρκεια μιας έρευνας των πρότυπων γλωσσών, ο Ferguson πρότεινε) την κατάταξή τους με βάση δυο διαστάσεις: τον βαθμό τυποποίησής τους (Τ 0, 1, 2) και την αξιοποίησή τους στη γραφή (Γ 0, 1, 2, 3). Το μηδέν σήμαινε, σε κάθε περίπτωση, απουσία αξιοσημείωτης τυποποίησης ή γραφής. Ο βαθμός Τ1 σήμαινε ότι μια γλώσσα είχε τυποποιηθεί σε περισσότερες από μία μορφές της, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση της αρμενικής, της ελληνικής, της σερβο-κροατικής, και της hindi-urdu. Συμπεριέλαβε επίσης και τη νορβηγική, αλλά είναι τουλάχιστον αμφισβητήσιμο ότι πρόκειται για δύο γλώσσες. Ο βαθμός Τ2 αφορά γλώσσες με "μια μοναδική, ευρέως αποδεκτή νόρμα, η οποία θεωρείται κατάλληλη -με ασήμαντες μόνο τροποποιήσεις ή παραλλαγές- για όλους τους σκοπούς για τους οποίους χρησιμοποιείται η γλώσσα". Τον βαθμό Γ1 τον εφάρμοσε σε γλώσσες που χρησιμοποιούνται για "συνηθισμένους γραπτούς σκοπούς", τον Γ2 σε γλώσσες που χρησιμοποιούνται για "πρωτότυπη έρευνα στις φυσικές επιστήμες", και τον Γ3 σε αυτές που χρησιμοποιούνται για "μεταφράσεις και περιλήψεις επιστημονικών έργων σε άλλες γλώσσες".

Αυτές οι κατηγορίες υποδηλώνουν την πορεία που θα πρέπει να ακολουθήσουν οι "υπανάπτυκτες" γλώσσες, ώστε να γίνουν επαρκή εργαλεία στην υπηρεσία ενός σύγχρονου κράτους. Η τυποποίηση στην οποία αναφέρεται ο Ferguson αφορά καταρχήν την ανάπτυξη της μορφής μιας γλώσσας, δηλ. της γλωσσικής της δομής, συμπεριλαμβανομένης της φωνολογίας, της γραμματικής και του λεξιλογίου. Το στάδιο αυτό θα το ονομάσουμε κωδικοποίηση. Η κλίμακα του Ferguson που αναφέρεται στη "γραπτή χρήση", αφορά μάλλον τις λειτουργίες μιας γλώσσας. Αυτό το στάδιο θα το ονομάσουμε καλλιέργεια/επεξεργασία, όρος που στηρίζεται σε έναν παρόμοιο του Bernstein […] και αντιστοιχεί στον όρο Ausbau του Kloss. Ως ιδανικοί στόχοι μιας πρότυπης γλώσσας, η κωδικοποίηση μπορεί να οριστεί ως ελάχιστη διαφοροποίηση ως προς τη μορφή, και η καλλιέργεια ως μέγιστη διαφοροποίηση ως προς τη λειτουργία.

Μετάφραση Νίκος Γεωργίου

Τελευταία Ενημέρωση: 16 Ιούν 2010, 11:04