Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα

Μελέτη του Π. Τζερμιά: Ο "πολιτικός" ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ. Αυτός ο άγνωστος διάσημος

Στο βιβλίο τούτο ο καταξιωμένος στον ελληνικό και διεθνή χώρο συγγραφέας πραγματεύεται τη σχέση του Νίκου Καζαντζάκη προς την πολιτική θεωρία και πράξη. Αυτή η προβληματική σφράγισε τη ζωή και το έργο του φημισμένου λογοτέχνη και διανοητή, όσο κι αν έμεινε τελικά πολιτικός μόνο σε εισαγωγικά. Ο "πολιτικός" Καζαντζάκης έχει ένα έντονα πρωτεϊκό στοιχείο. Είναι πολυπρόσωπος. Στον γεμάτο μεταφυσική αγωνία αγώνα του για μεγαλοσύνη "πέρασε" από πολλές ιδέες. Ο Μανολιός του "Ο Χριστός ξανασταυρώνεται", για παράδειγμα, γρονθοκοπείται με τον, κατά κάποιους, γκουρού της γενιάς "beat" "Αλέξη Ζορμπά". Έτσι ο διάσημος Καζαντζάκης προσλαμβάνεται στη βιβλιογραφία εν πολλοίς επιλεκτικά. Και μένουν άγνωστες καίριες πτυχές της πορείας του.

Αυτές τις πτυχές φωτίζει το παρόν έργο. Ο Παύλος Τζερμιάς, βαθύς γνώστης της συνολικής δημιουργίας του Καζαντζάκη κι όχι επιλεκτικός αναγνώστης του, αναλύει με επιστημονική νηφαλιότητα την εμποτισμένη από αντινομίες πορεία του "μαχητή χωρίς ελπίδα". Βασίζεται σε έρευνές του πολλών δεκαετιών, αλλά και σε προσωπικές εμπειρίες λόγω της σε κρίσιμα χρόνια συμβολής του στη διάδοση του έργου του Καζαντζάκη στον διεθνή χώρο. Όπως δείχνει και η εικονογράφηση του βιβλίου, ο συγγραφέας χρησιμοποίησε μεταξύ άλλων το πλούσιο προσωπικό του αρχείο. Δεν αρκέστηκε, καθώς συμβαίνει συχνά, σε αναπτύξεις βασισμένες σε κείμενα του Καζαντζάκη (π.χ. στην "Αναφορά στον Γκρέκο"). Γόνος κρητογενών γονέων προσεγγίζει τον κήρυκα της "κρητικής ματιάς" χωρίς μυθοποίηση, μα με κρητική και κριτική αγάπη.
(από το οπισθόφυλλο)