Διδασκαλία-Εκπαίδευση

Εργαστήριο Αρχαιομάθειας 

Φύλλο εργασίας αριθμ. 1 

Σύνταξη-επιμέλεια: Ιωάννης Κονδυλόπουλος

Κείμενο: ΞΕΝΟΦΩΝ, ΕΛΛΗΝΙΚΑ 2.2.16-2.2.23
Γραμματική: Αντωνυμίες | Ρήματα α΄ συζυγίας (βαρύτονα) | Τονισμός
Συντακτικό: Απαρέμφατο (άναρθρο) | Απαρέμφατο (έναρθρο)
Λεξιλογικά: δοκῶ (σημασιολογικά) | δοκῶ (οικογένειες λέξεων) | Λεκτικά ρήματα, διπλωματία, πόλεμος (ειδικό λεξιλόγιο)
Ερμηνευτικά-Μεταφραστικά: ΞΕΝ Ελλ 2.2.16-2.2.23 ("Η Αθήνα πολιορκείται") | ΞΕΝ Ελλ 2.2.17-18 (μεταφραστικές επιλογές)

Κείμενο

ΞΕΝΟΦΩΝ, ΕΛΛΗΝΙΚΑ 2.2.16-2.2.23

(Απόσπασμα από την ενότητα ΞΕΝ Ελλ 2.2.1-2.2.23)

[2.2.16] τοιούτων δὲ ὄντων Θηραμένης εἶπεν ἐν ἐκκλησίᾳ
ὅτι εἰ βούλονται αὐτὸν πέμψαι παρὰ Λύσανδρον, εἰδὼς ἥξει
Λακεδαιμονίους πότερον ἐξανδραποδίσασθαι τὴν πόλιν βουλό-
μενοι ἀντέχουσι περὶ τῶν τειχῶν ἢ πίστεως ἕνεκα. πεμφθεὶς
δὲ διέτριβε παρὰ Λυσάνδρῳ τρεῖς μῆνας καὶ πλείω, ἐπιτηρῶν
ὁπότε Ἀθηναῖοι ἔμελλον διὰ τὸ ἐπιλελοιπέναι τὸν σῖτον
ἅπαντα ὅ τι τις λέγοι ὁμολογήσειν. [2.2.17] ἐπεὶ δὲ ἧκε τετάρτῳ
μηνί, ἀπήγγειλεν ἐν ἐκκλησίᾳ ὅτι αὐτὸν Λύσανδρος τέως
μὲν κατέχοι, εἶτα κελεύοι εἰς Λακεδαίμονα ἰέναι· οὐ γὰρ
εἶναι κύριος ὧν ἐρωτῷτο ὑπ' αὐτοῦ, ἀλλὰ τοὺς ἐφόρους.
μετὰ ταῦτα ᾑρέθη πρεσβευτὴς εἰς Λακεδαίμονα αὐτοκράτωρ
δέκατος αὐτός. [2.2.18] Λύσανδρος δὲ τοῖς ἐφόροις ἔπεμψεν ἀγγε-
λοῦντα μετ' ἄλλων Λακεδαιμονίων Ἀριστοτέλην, φυγάδα
Ἀθηναῖον ὄντα, ὅτι ἀποκρίναιτο Θηραμένει ἐκείνους κυρίους
εἶναι εἰρήνης καὶ πολέμου. [2.2.19] Θηραμένης δὲ καὶ οἱ ἄλλοι
πρέσβεις ἐπεὶ ἦσαν ἐν Σελλασίᾳ, ἐρωτώμενοι δὲ ἐπὶ τίνι
λόγῳ ἥκοιεν εἶπον ὅτι αὐτοκράτορες περὶ εἰρήνης, μετὰ ταῦτα
οἱ ἔφοροι καλεῖν ἐκέλευον αὐτούς. ἐπεὶ δ' ἧκον, ἐκκλησίαν
ἐποίησαν, ἐν ᾗ ἀντέλεγον Κορίνθιοι καὶ Θηβαῖοι μάλιστα,
πολλοὶ δὲ καὶ ἄλλοι τῶν Ἑλλήνων, μὴ σπένδεσθαι Ἀθη-
ναίοις, ἀλλ' ἐξαιρεῖν. [2.2.20] Λακεδαιμόνιοι δὲ οὐκ ἔφασαν πόλιν
Ἑλληνίδα ἀνδραποδιεῖν μέγα ἀγαθὸν εἰργασμένην ἐν τοῖς
μεγίστοις κινδύνοις γενομένοις τῇ Ἑλλάδι, ἀλλ' ἐποιοῦντο
εἰρήνην ἐφ' ᾧ τά τε μακρὰ τείχη καὶ τὸν Πειραιᾶ καθελόντας
καὶ τὰς ναῦς πλὴν δώδεκα παραδόντας καὶ τοὺς φυγάδας
καθέντας τὸν αὐτὸν ἐχθρὸν καὶ φίλον νομίζοντας Λακεδαι-
μονίοις ἕπεσθαι καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν ὅποι ἂν
ἡγῶνται. [2.2.21] Θηραμένης δὲ καὶ οἱ σὺν αὐτῷ πρέσβεις ἐπαν-
έφερον ταῦτα εἰς τὰς Ἀθήνας. εἰσιόντας δ' αὐτοὺς ὄχλος
περιεχεῖτο πολύς, φοβούμενοι μὴ ἄπρακτοι ἥκοιεν· οὐ γὰρ
ἔτι ἐνεχώρει μέλλειν διὰ τὸ πλῆθος τῶν ἀπολλυμένων τῷ
λιμῷ. [2.2.22] τῇ δὲ ὑστεραίᾳ ἀπήγγελλον οἱ πρέσβεις ἐφ' οἷς οἱ
Λακεδαιμόνιοι ποιοῖντο τὴν εἰρήνην· προηγόρει δὲ αὐτῶν
Θηραμένης, λέγων ὡς χρὴ πείθεσθαι Λακεδαιμονίοις καὶ τὰ
τείχη περιαιρεῖν. ἀντειπόντων δέ τινων αὐτῷ, πολὺ δὲ
πλειόνων συνεπαινεσάντων, ἔδοξε δέχεσθαι τὴν εἰρήνην.
[2.2.23] μετὰ δὲ ταῦτα Λύσανδρός τε κατέπλει εἰς τὸν Πειραιᾶ καὶ
οἱ φυγάδες κατῇσαν καὶ τὰ τείχη κατέσκαπτον ὑπ' αὐλητρί-
δων πολλῇ προθυμίᾳ, νομίζοντες ἐκείνην τὴν ἡμέραν τῇ
Ἑλλάδι ἄρχειν τῆς ἐλευθερίας.

Γραμματική

Αντωνυμίες [Επίπεδο Α]

Άσκηση 1η

Να επιβεβαιώσεις ή να αναιρέσεις την αλήθεια του παρακάτω ισχυρισμού:
Αντωνυμίες λέγονται οι κλιτές λέξεις που χρησιμοποιούνται στον λόγο στη θέση ονομάτων (ουσιαστικών-επιθέτων).

ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
ΈλεγχοςΑπάντηση

Άσκηση 2η

Ποιο ουσιαστικό αντικαθιστά η καθεμιά από τις παρακάτω αντωνυμίες;
Αφού σχηματίσεις τον αντίστοιχο τύπο του ουσιαστικού (στο ίδιο γένος, αριθμό και πτώση), να τον πληκτρολογήσεις μαζί με το άρθρο του στο κενό που ακολουθεί, σύμφωνα με το παράδειγμα:

αὐτὸν (ΞΕΝ Ελλ 2.2.16.2) τὸν Θηραμένη

αὐτὸν (ΞΕΝ Ελλ 2.2.17.2)Έλεγχος
αὐτοῦ (ΞΕΝ Ελλ 2.2.17.4)Έλεγχος
ἐκείνους (ΞΕΝ Ελλ 2.2.18.3)Έλεγχος
αὐτοὺς (ΞΕΝ Ελλ 2.2.19.4)Έλεγχος
ᾗ (ΞΕΝ Ελλ 2.2.19.5)Έλεγχος
αὐτῷ (ΞΕΝ Ελλ 2.2.21.1)Έλεγχος
αὐτῶν (ΞΕΝ Ελλ 2.2.22.2)Έλεγχος
ΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Άσκηση 3η

Να επιβεβαιώσεις ή να αναιρέσεις την αλήθεια του παρακάτω ισχυρισμού:
Η αντωνυμία αὐτός, ή, ὸ είναι πάντα επαναληπτική, τη χρησιμοποιούμε δηλαδή
για να επαναλάβουμε κάτι για το οποίο έγινε λόγος προηγουμένως.

ΣΩΣΤΟ
ΛΑΘΟΣ
ΈλεγχοςΑπάντηση

Άσκηση 4η

Πώς χρησιμοποιείται στο ΞΕΝ Ελλ 2.2.17.6 η αντωνυμία αὐτός;
Να επιλέξεις από τα παρακάτω:

Ως οριστική
Ως επαναληπτική
ΈλεγχοςΒοήθειαΑπάντηση

Άσκηση 5η

Να πληκτρολογήσεις τις αντωνυμίες στον αντίστοιχο τύπο του άλλου αριθμού (αφού, δηλαδή, τις μεταφέρεις από τον ενικό στον πληθυντικό και αντίστροφα). Στη συνέχεια να επιλέξεις από τον κατάλογο με τα είδη των αντωνυμιών τι είδους είναι η καθεμιά, σύμφωνα με το παράδειγμα:

τοιούτων (ΞΕΝ Ελλ 2.2.16.1) τοιούτου Δεικτική

ὅ,τι (ΞΕΝ Ελλ 2.2.16.7)Έλεγχος
ὧν (ΞΕΝ Ελλ 2.2.17.4)Έλεγχος
ἄλλων (ΞΕΝ Ελλ 2.2.18.2)Έλεγχος
ἐκείνους (ΞΕΝ Ελλ 2.2.18.3)Έλεγχος
τίνι (ΞΕΝ Ελλ 2.2.19.2)Έλεγχος
ταῦτα (ΞΕΝ Ελλ 2.2.19.3)Έλεγχος
ᾗ (ΞΕΝ Ελλ 2.2.19.5)Έλεγχος
αὐτὸν (ΞΕΝ Ελλ 2.2.20.6)Έλεγχος
αὐτῷ (ΞΕΝ Ελλ 2.2.21.1)Έλεγχος
τινων (ΞΕΝ Ελλ 2.2.22.4)Έλεγχος
ΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Ρήματα α΄ συζυγίας (βαρύτονα) [Επίπεδο Α]

Άσκηση 6η

πέμψαι: Ας υποθέσουμε ότι δίνεται η λέξη ανεξάρτητη από συμφραζόμενα. Να επιλέξεις όλους τους δυνατούς τρόπους γραμματικής αναγνώρισής της.

γ΄ ενικό ευκτικής ενεργητικού μέλλοντα
γ΄ ενικό ευκτικής ενεργητικού αορίστου
γ΄ ενικό ευκτικής μέσου αορίστου
απαρέμφατο μέσου αορίστου
απαρέμφατο ενεργητικού αορίστου
β΄ ενικό προστακτικής ενεργητικού αορίστου
β΄ ενικό προστακτικής μέσου αορίστου
ΈλεγχοςΑπάντηση

Άσκηση 7η

πέμψαι (ΞΕΝ Ελλ 2.2.16.2): Αφού λάβεις υπόψη σου τα συμφραζόμενα, ποια θα είναι πλέον (Πβλ. άσκηση 6) η γραμματική αναγνώριση της λέξης;

γ΄ ενικό ευκτικής ενεργητικού μέλλοντα
γ΄ ενικό ευκτικής ενεργητικού αορίστου
γ΄ ενικό ευκτικής μέσου αορίστου
απαρέμφατο μέσου αορίστου
απαρέμφατο ενεργητικού αορίστου
β΄ ενικό προστακτικής ενεργητικού αορίστου
β΄ ενικό προστακτικής μέσου αορίστου
ΈλεγχοςΑπάντηση

Άσκηση 8η

Να πληκτρολογήσεις στη μηχανή αναζήτησης του ΣΥΜΦΡΑΣΤΙΚΟΥ ΠΙΝΑΚΑ ΛΕΞΕΩΝ πεμψαι. Ποια/ες από τις παρακάτω επιλογές ανταποκρίνεται/ονται στη γραμματική αναγνώριση των αποτελεσμάτων της αναζήτησης;

γ΄ ενικό ευκτικής ενεργητικού μέλλοντα
γ΄ ενικό ευκτικής ενεργητικού αορίστου
γ΄ ενικό ευκτικής μέσου αορίστου
απαρέμφατο μέσου αορίστου
απαρέμφατο ενεργητικού αορίστου
β΄ ενικό προστακτικής ενεργητικού αορίστου
β΄ ενικό προστακτικής μέσου αορίστου
ΈλεγχοςΑπάντηση

Άσκηση 9η

Να πληκτρολογήσεις στα κενά τους υπόλοιπους τύπους της παρακάτω γραμματικής ακολουθίας:

01. πέμπειν
02. Πατήστε για πληκτρολόγησηΈλεγχος
03. πέμψαι
04. Πατήστε για πληκτρολόγησηΈλεγχος
ΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Τονισμός [Επίπεδο Α]

Άσκηση 10η

Να επιλέξεις για κάθε λέξη της στήλης Α τον κανόνα με τον οποίο αιτιολογείται ο τονισμός της (Σημ: Δύο κανόνες περισσεύουν).

τοιούτωνΈλεγχος
ὄντωνΈλεγχος
αὐτὸνΈλεγχος
βούλονταιΈλεγχος
τειχῶνΈλεγχος
εἶπενΈλεγχος
Απάντηση

Συντακτικό

Απαρέμφατο (άναρθρο) [Επίπεδο Α]

Άσκηση 11η

Δίπλα στο κάθε ρήμα ή ρηματικό τύπο που δίνεται στη στήλη Α να συμπληρώσεις το εξαρτώμενο τελικό απαρέμφατο, όπως στο παράδειγμα:

βούλονται (ΞΕΝ Ελλ 2.2.16.2) πέμψαι

ΑΒ
βουλόμενοι (ΞΕΝ Ελλ 2.2.16.3)Έλεγχος
ἔμελλον (ΞΕΝ Ελλ 2.2.16.6)Έλεγχος
κελεύοι (ΞΕΝ Ελλ 2.2.17.3)Έλεγχος
ἐκέλευον (ΞΕΝ Ελλ 2.2.19.4)Έλεγχος
ἀντέλεγον (ΞΕΝ Ελλ 2.2.19.5)Έλεγχος
ἀντέλεγον (ΞΕΝ Ελλ 2.2.19.5)Έλεγχος
ἐνεχώρει (ΞΕΝ Ελλ 2.2.21.4)Έλεγχος
χρὴ (ΞΕΝ Ελλ 2.2.22.3)Έλεγχος
χρὴ (ΞΕΝ Ελλ 2.2.22.3)Έλεγχος
ἔδοξε (ΞΕΝ Ελλ 2.2.22.5)Έλεγχος
ΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Άσκηση 12η

Από τα παραδείγματα της άσκησης 11 και τις γνώσεις σου μπορείς να συναγάγεις ποια άρνηση τίθεται με το τελικό απαρέμφατο; Να επιλέξεις:

οὐ
μή
ΈλεγχοςΒοήθειαΑπάντηση

Άσκηση 13η

Σε ποιο χρόνο δεν τίθεται (εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις) το τελικό απαρέμφατο; Να επιλέξεις:

Ενεστώτα
Μέλλοντα
Αόριστο
Παρακείμενο
ΈλεγχοςΒοήθειαΑπάντηση

Άσκηση 14η

Ποιο από τα ρήματα της άσκησης 11 συντάσσεται κατ' εξαίρεση με τελικό απαρέμφατο μέλλοντα; Να το πληκτρολογήσεις στον λημματικό του τύπο.

01. Πατήστε για πληκτρολόγησηΈλεγχος
ΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Άσκηση 15η

Ποια από τα απαρέμφατα της άσκησης 11 λειτουργούν ως υποκείμενα; Να τα μεταφέρεις με την ίδια σειρά παρακάτω (με αντιγραφή-επικόλληση).

01. Πατήστε για πληκτρολόγησηΈλεγχος
02. Πατήστε για πληκτρολόγησηΈλεγχος
03. Πατήστε για πληκτρολόγησηΈλεγχος
04. Πατήστε για πληκτρολόγησηΈλεγχος
ΒοήθειαΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Απαρέμφατο (έναρθρο) [Επίπεδο Β]

Άσκηση 16η

διὰ τὸ ἐπιλελοιπέναι (2.2.16.6): το έναρθρο απαρέμφατο ισοδυναμεί με αφηρημένο ουσιαστικό. Αφού διατυπώσεις τον εμπρόθετο προσδιορισμό, αντικαθιστώντας το απαρέμφατο με το ομόρριζό του ουσιαστικό, να πληκτρολογήσεις τις λέξεις για να συμπληρώσεις τα παρακάτω κενά.

1.Έλεγχος
2.Έλεγχος
3.Έλεγχος
ΒοήθειαΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Λεξιλογικά

δοκῶ (σημασιολογικά) [Επίπεδο Α]

Άσκηση 17η

Με ποια από τις σημασίες που παρατίθενται στο ΒΑΣΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ χρησιμοποιείται το δοκῶ (2.2.22.5) στο απόσπασμά μας; Να επιλέξεις μία από τις παρακάτω:

Α1
Α2
Β1
Β2
Β3
Γ1
Γ2
ΈλεγχοςΑπάντηση

Άσκηση 18η

Σε ποιο από τα παρακάτω χωρία το δοκῶ συντάσσεται με τελικό απαρέμφατο και έχει τη σημασία με την οποία χρησιμοποιείται στο απόσπασμά μας; Να επιλέξεις ένα:

ΞΕΝ Απολ 30 γάρ ποτε βραχέα τῷ Ἀνύτου υἱῷ, καὶ ἔδοξέ μοι οὐκ ἄρρωστος τὴν ψυχὴν εἶναι ὥστε
ΞΕΝ Απομν 2.3.10 οὐδὲ καινὸν δεῖ ἐπ' αὐτόν, ὡς ἐμοὶ δοκεῖ, μηχανᾶσθαι, οἷς δὲ καὶ σὺ ἐπίστασαι
ΞΕΝ ΚΑναβ 2.5.4 γε οὐδὲ ἐπινοοῦμεν τοιοῦτον οὐδέν, ἔδοξέ μοι εἰς λόγους σοι ἐλθεῖν, ὅπως εἰ
ΞΕΝ Ιερ 7.3 τιμῶντες τυγχάνωσι. καὶ γάρ μοι δοκεῖ, ὦ Ἱέρων, τούτῳ διαφέρειν ἀνὴρ τῶν
ΈλεγχοςΑπάντηση

Άσκηση 19η

Να επιλέξεις για κάθε φράση/εκφράση του δοκῶ που παρατίθεται στη στήλη Α τη σωστή σημασία.

ΑΒ
ἔδοξε τῇ βουλῇ καὶ τῷ δήμῳΈλεγχος
τὰ δεδογμένα, τὰ δόξαντα (ΑΡΙΣΤ ΑθΠολ 35.1)Έλεγχος
δέδοκται (ΙΣΟΚΡ 14.56-63)Έλεγχος
τὸ δοκοῦν (ΠΛ Θεαιτ 169d-171e)Έλεγχος
ὡς ἐμοὶ δοκεῖν (ΠΛ Γοργ 482d)Έλεγχος
Απάντηση

δοκῶ (οικογένειες λέξεων) [Επίπεδο Α]

Άσκηση 20η

Να πληκτρολογήσεις δοξα στη μηχανή αναζήτησης του ΛΚΝ. Να επιλέξεις τα αποτελέσματα που δεν έχουν ετυμολογική συγγένεια με το δοκῶ και να τα πληκτρολογήσεις στον λημματικό τους τύπο με απόλυτη αλφαβητική σειρά. Κάποια από τα παρακάτω κενά ενδέχεται να περισσεύουν.

01. Πατήστε για πληκτρολόγησηΈλεγχος
02. Πατήστε για πληκτρολόγησηΈλεγχος
03. Πατήστε για πληκτρολόγησηΈλεγχος
04. Πατήστε για πληκτρολόγησηΈλεγχος
ΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Άσκηση 21η

Η λέξη δόξα σημαίνει «γνώμη, εικασία», αλλά και «υπόληψη, δόξα». Εξακολουθεί στις μέρες μας να διατηρεί όλες αυτές τις σημασίες;

ΝΑΙ
ΟΧΙ
ΈλεγχοςΑπάντηση

Άσκηση 22η

Να πληκτρολογήσεις %δοξια στη μηχανή αναζήτησης του ΛΚΝ. Τα αποτελέσματα που πήρες σχετίζονται με τη σημασία υπόληψη, δόξα; (Πβλ. άσκηση 21).

ΝΑΙ
ΟΧΙ
ΈλεγχοςΑπάντηση

Άσκηση 23η

Να πληκτρολογήσεις δοξα στη μηχανή αναζήτησης της Επιτομής του Λεξικού Κριαρά (ΜΔΓ). Ποια από τα αποτελέσματα (που εμφανίζονται και στις δυο σελίδες του λεξικού) δεν έχουν ετυμολογική συγγένεια με το δοκῶ; Να τα πληκτρολογήσεις με απόλυτη αλφαβητική σειρά στον λημματικό τους τύπο, για να συμπληρώσεις τα παρακάτω κενά.

Αριθμός λημμάτων:Έλεγχος
1.Έλεγχος
2.Έλεγχος
3.Έλεγχος
4.Έλεγχος
5.Έλεγχος
6.Έλεγχος
7.Έλεγχος
8.Έλεγχος
9.Έλεγχος
ΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Άσκηση 24η

Η χριστιανική πίστη και η λατρευτική ζωή της Εκκλησίας έπαιζαν πρωταρχικό ρόλο στη βυζαντινή κοινωνία. Ποια από τα αποτελέσματα της παραπάνω αναζήτησης (βλ. άσκηση 23, όπου σου ζητήθηκε να πληκτρολογήσεις δοξα στη μηχανή αναζήτησης της Επιτομής του Λεξικού Κριαρά (ΜΔΓ)) επιβεβαιώνουν τον παραπάνω ισχυρισμό; Να τα πληκτρολογήσεις παρακάτω με απόλυτη αλφαβητική σειρά.

01. Πατήστε για πληκτρολόγησηΈλεγχος
02. Πατήστε για πληκτρολόγησηΈλεγχος
03. Πατήστε για πληκτρολόγησηΈλεγχος
04. Πατήστε για πληκτρολόγησηΈλεγχος
05. Πατήστε για πληκτρολόγησηΈλεγχος
ΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Άσκηση 25η

Να ανατρέξεις στο ΛΚΝ, να εντοπίσεις τη σημασία που έχει η λέξη δόξα στη βυζαντινή αγιογραφία (ζωγραφική) και με αντιγραφή/επικόλληση να τη μεταφέρεις στο κενό που δίνεται παρακάτω. Μπορείς, αν θέλεις, να εντοπίσεις το μοτίβο αυτό σε μια αγιογραφία.

01. Πατήστε για πληκτρολόγησηΈλεγχος
ΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Άσκηση 26η

«Αυτός που νομίζει ότι γνωρίζει τα πάντα και κομπάζει γι' αυτό»: να πληκτρολογήσεις στον λημματικό της τύπο μια νεοελληνική λέξη ομόρριζη με το δοκῶ που έχει την παραπάνω σημασία.

01. Πατήστε για πληκτρολόγησηΈλεγχος
ΒοήθειαΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Λεκτικά ρήματα, διπλωματία, πόλεμος (ειδικό λεξιλόγιο) [Επίπεδο Α]

Άσκηση 27η

«Το απόσπασμα κυριαρχείται από διπλωματική/διαπραγματευτική δραστηριότητα» (Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι, Αθήνα: ΟΕΔΒ, σελ. 75).
Να εντοπίσεις στο κείμενο τις σχετικές λέξεις και να συμπληρώσεις τον παρακάτω πίνακα (ακολουθώντας τη σειρά που τα βρίσκουμε στο κείμενο) ως εξής: στη μεσαία στήλη να μεταφέρεις με αντιγραφή-επικόλληση τη λέξη όπως συναντάται στο κείμενο και στην αριστερή στήλη να την πληκτρολογήσεις στον λημματικό της τύπο.

Ρήματα με λεκτική σημασία
ΛέωΈλεγχος
ΣυμφωνώΈλεγχος
ΑναγγέλλωΈλεγχος
ΔιατάζωΈλεγχος
ΡωτώΈλεγχος
Απαντώ, αποκρίνομαιΈλεγχος
Καλώ, προσκαλώΈλεγχος
Αντιπροτείνω, εναντιώνομαι με τα λόγια μουΈλεγχος
Λέω, ισχυρίζομαιΈλεγχος
Μιλάω εξ ονόματος κάποιου, τον εκπροσωπώΈλεγχος
ΕπιδοκιμάζωΈλεγχος
Ρήματα για τη σύναψη ειρήνης ή ανακωχής
Συμφωνώ (ως προς τους όρους της ειρήνης)Έλεγχος
ΣυνθηκολογώΈλεγχος
Συνάπτω ειρήνη (2 λέξεις)Έλεγχος
Ονόματα που σχετίζονται με τις διαπραγματεύσεις
Ο απεσταλμένος πόλης ή ενός βασιλιά (για διαπραγματεύσεις)Έλεγχος
Εκείνος που έχει απεριόριστες αρμοδιότητεςΈλεγχος
Ρήματα που σχετίζονται με την τύχη μιας πόλης μετά την άλωσή της
Κυριεύω μια πόλη και πουλώ ως δούλους τους κατοίκους τηςΈλεγχος
Αφανίζω, καταστρέφωΈλεγχος
Απομακρύνω κάτι που περιβάλλει κάτι άλλο, γκρεμίζω τα τείχη μιας πόληςΈλεγχος
Κατεδαφίζω (τείχη, πόλεις)Έλεγχος
ΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Ερμηνευτικά-Μεταφραστικά

ΞΕΝ Ελλ 2.2.16-2.2.23 ("Η Αθήνα πολιορκείται") [Επίπεδο Β]

Άσκηση 28η

ΞΕΝ Ελλ 2.2.16:
τοιούτων δὲ ὄντων Θηραμένης εἶπεν ἐν ἐκκλησίᾳ ὅτι εἰ βούλονται αὐτὸν πέμψαι παρὰ Λύσανδρον, εἰδὼς ἥξει Λακεδαιμονίους πότερον ἐξανδραποδίσασθαι τὴν πόλιν βουλόμενοι ἀντέχουσι περὶ τῶν τειχῶν ἢ πίστεως ἕνεκα.
Ποια κατάσταση επικρατούσε στην Αθήνα, όταν ο Θηραμένης πρότεινε στην Εκκλησία του Δήμου να σταλεί στον Λύσανδρο;
Για να ανασυνθέσεις την κατάσταση που επικρατούσε στην πολιορκούμενη Αθήνα, να ανατρέξεις στα χωρία που δίνονται στις παρακάτω ερωτήσεις, να εντοπίσεις τις περιόδους ή ημιπεριόδους που προσφέρουν σχετικά στοιχεία και να τα μεταφέρεις με αντιγραφή-επικόλληση στα κενά που ακολουθούν.

Άσκηση 1η

Ποια χωρία των παραγράφων ΞΕΝ Ελλ 2.2.7-2.2.9 δείχνουν ότι οι Αθηναίοι πολιορκούνταν από στεριά και θάλασσα;

(α)

Έλεγχος

(β)

Έλεγχος
ΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Άσκηση 2η

Ποια ημιπερίοδος της παραγράφου ΞΕΝ Ελλ 2.1.28 δείχνει ότι οι Αθηναίοι δεν διέθεταν πλέον τον περίφημο στόλο τους;

(α)

Έλεγχος
ΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Άσκηση 3η

Από ποιο χωρίο των παραγράφων ΞΕΝ Ελλ 2.2.5-2.2.6 μπορείς να διαπιστώσεις ότι οι σύμμαχοι είχαν εγκαταλείψει τους Αθηναίους;

(α)

Έλεγχος
ΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Άσκηση 4η

Από ποια περίοδο της παραγράφου ΞΕΝ Ελλ 2.2.9 διαπιστώνεις ότι οι Αθηναίοι δεν μπορούσαν να μεταφέρουν στην πόλη τους σιτάρι;

(α)

Έλεγχος
ΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Άσκηση 5η

Πόσο καθοριστική ήταν για τους πολιορκούμενους Αθηναίους η έλλειψη σιτηρών; Να απαντήσεις, αφού ανατρέξεις στις παραγράφους ΞΕΝ Ελλ 2.2.10-2.2.15.

(α) 37 λέξεις

Έλεγχος

(β) 13 λέξεις

Έλεγχος
ΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Άσκηση 29η

ΞΕΝ Ελλ 2.2.16:
τοιούτων δὲ ὄντων Θηραμένης εἶπεν ἐν ἐκκλησίᾳ ὅτι εἰ βούλονται αὐτὸν πέμψαι παρὰ Λύσανδρον, εἰδὼς ἥξει Λακεδαιμονίους πότερον ἐξανδραποδίσασθαι τὴν πόλιν βουλόμενοι ἀντέχουσι περὶ τῶν τειχῶν ἢ πίστεως ἕνεκα.

Άσκηση 1η

Να εντοπίσεις και να μεταφέρεις παρακάτω τις περιόδους και ημιπεριόδους του αποσπάσματος ΞΕΝ Ελλ 2.2.10-2.2.15 που δείχνουν πόσο σημαντική θεωρούσαν οι Αθηναίοι τη διατήρηση των Μακρών τειχών και των τειχών του Πειραιά.

(α) 26 λέξεις

Έλεγχος

(β) 42 λέξεις

Έλεγχος
ΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Άσκηση 2η

Ποιες περίοδοι του αποσπάσματος ΞΕΝ Ελλ 2.2.10-2.2.15 δείχνουν ότι πρωταρχικός στόχος των Λακεδαιμονίων ήταν η κατεδάφιση των Μακρών τειχών και των Τειχών του Πειραιά;

(α) 12 λέξεις

Έλεγχος

(β) 33 λέξεις

Έλεγχος
ΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

ΞΕΝ Ελλ 2.2.17-18 (μεταφραστικές επιλογές) [Επίπεδο Α]

Άσκηση 30η

Παρακάτω παρατίθενται οι μεταφράσεις των παραγράφων 2.2.17 και 2.2.18 (Μτφρ. 1: Γ.Α. Ράπτης | Μτφρ. 2: Ρ. Ρούφος) με υπογραμμισμένα κάποια σημεία τους. Να τις αξιοποιήσεις, για να απαντήσεις στις ερωτήσεις που ακολουθούν.
Αφού, λοιπόν, γύρισε τον τέταρτο μήνα, ανάφερε στη συνέλευση ότι τάχα ο Λύσανδρος τον κρατούσε ως τότε δέσμιο και ότι τώρα τον συμβουλεύει να πάει στη Σπάρτη. Γιατί, δεν ήταν ο ίδιος αρμόδιος (1) να απαντήσει στις ερωτήσεις του, αλλά οι έφοροι. Ύστερα απ' αυτό εκλέχτηκε να πάει στη Σπάρτη ως πρέσβης με απεριόριστες αρμοδιότητες μαζί μ' άλλους εννιά. (2) Στο μεταξύ ο Λύσανδρος ειδοποίησε τους εφόρους, στέλνοντας τον Αθηναίο εξόριστο Αριστοτέλη και άλλους Λακεδαιμονίους, ότι είπε στο Θηραμένη ότι αυτοί μόνο είχαν εξουσία (3) να αποφασίζουν για ειρήνη ή για πόλεμο. (Μτφρ. 1: Γ.Α. Ράπτης)

Γύρισε λοιπόν τον τέταρτο μήνα κι ανέφερε στη Συνέλευση ότι τάχα ο Λύσανδρος δεν τον άφηνε ως τότε να φύγει, και τώρα του λέει να πάει στη Λακεδαίμονα επειδή δεν έχει ο ίδιος εξουσία (1) ν' απαντήσει στις ερωτήσεις του, παρά μόνο οι έφοροι. Τότε οι Αθηναίοι τον εκλέξαν να πάει στη Λακεδαίμονα πρέσβης με γενική πληρεξουσιότητα, μαζί μ' άλλους εννιά. (2) Στο μεταξύ ο Λύσανδρος ειδοποίησε τους εφόρους, στέλνοντάς τους τον Αθηναίο εξόριστο Αριστοτέλη και άλλους, Λακεδαιμονίους, ότι είπε του Θηραμένη πως αυτοί μονάχα είχαν εξουσία (3) ν' αποφασίζουν για πόλεμο και για ειρήνη. (Μτφρ. 2: Ρ. Ρούφος)

Άσκηση 1η

Ποιο τμήμα του πρωτότυπου αποσπάσματος αποδίδεται από το χωρίο (1); Να το μεταφέρεις στο παρακάτω κενό με αντιγραφή-επικόλληση.

01. Πατήστε για πληκτρολόγησηΈλεγχος
ΑπάντησηΒοήθεια στην πληκτρολόγηση

Άσκηση 2η

Να επιλέξεις ποιος από τους δύο μεταφραστές διατηρεί στη μετάφραση του χωρίου (1) το συντακτικό σχήμα του πρωτότυπου κειμένου (συνδετικό ρήμα + κατηγορούμενο);

Γ.Α. ΡΑΠΤΗΣ
Ρ. ΡΟΥΦΟΣ
ΈλεγχοςΑπάντηση

Άσκηση 3η

Ο τρόπος με τον οποίον μετέφρασε το χωρίο (1) ο Ρούφος είναι λανθασμένος; Να επιλέξεις:

ΝΑΙ
ΟΧΙ
ΈλεγχοςΑπάντηση

Άσκηση 4η

Να τεκμηριώσεις τον παρακάτω ισχυρισμό, επιλέγοντας μία ή περισσότερες από τις παρακάτω προτάσεις:
«Στη μετάφραση του χωρίου 2 ο Ράπτης διατήρησε τη συντακτική δομή του πρωτότυπου κειμένου, επειδή…»

διατήρησε την ενεργητική σύνταξη του πρωτότυπου
διατήρησε την παθητική σύνταξη του πρωτότυπου
η λέξη πρεσβευτὴς είναι επιρρηματικό κατηγορούμενο και στο πρωτότυπο και στη μετάφρασή του
η λέξη πρεσβευτὴς είναι κατηγορούμενο και στο πρωτότυπο και στη μετάφρασή του
μετέφρασε ορθότερα από τον Ρούφο το επιρρηματικό κατηγορούμενο δέκατος.
ΈλεγχοςΑπάντηση

Άσκηση 5η

Πώς εξηγείται το γεγονός ότι και οι δύο μεταφραστές αντικατέστησαν τις αιτιατικές του πρωτότυπου κειμένου με ονομαστική;
Για να απαντήσεις, να συμπληρώσεις τα κενά στο παρακάτω κείμενο, επιλέγοντας από τις λέξεις που δίνονται στις παρενθέσεις.
(i) Η χρήση της αιτιατικής ἐκείνους στο πρωτότυπο κείμενο οφείλεται στο γεγονός ότι η λέξη χρησιμοποιείται ως _______________ του _______________ και έχουμε _______________.
(ii) Επιπλέον, επειδή το _______________ τίθεται στην ίδια πτώση με τη λέξη στην οποία αποδίδει ένα γνώρισμα, το κατηγορούμενο κυρίους τίθεται σε _______________ στο πρωτότυπο.
(iii) Ωστόσο, στη μετάφραση το _______________ απαρέμφατο αποδίδεται με _______________ . Κατά συνέπεια, το υποκείμενο του απαρεμφάτου (στην προκειμένη περίπτωση του εἶναι) μετατρέπεται σε υποκείμενο του ρήματος της πρότασης που το αποδίδει.
(iv) Επομένως, πρέπει να τεθεί σε _______________ , όπως συμβαίνει πάντα με το υποκείμενο του ρήματος στα νέα ελληνικά.

1.Έλεγχος
2.Έλεγχος
3.Έλεγχος
4.Έλεγχος
5.Έλεγχος
6.Έλεγχος
7.Έλεγχος
8.Έλεγχος
Απάντηση