Μεταφόρτωση ως PDF Εκτύπωση <>

Συλλογή υλικού

Η διαλεκτολογική έρευνα πρέπει να καλύπτει όλες τις πλευρές της γλώσσας, γιατί οι διάλεκτοι έχουν την ίδια συστηματικότητα και λειτουργικότητα (ύφος) με την κοινή. Το ιδεώδες θα ήταν να εξετάσουμε όλα τα κατοικημένα μέρη (κατά κανόνα έχουμε τόσες διαλέκτους και ιδιώματα, όσες είναι και οι γλωσσικές κοινότητες), συνήθως όμως κάνουμε μια εκλογή, προσέχοντας ιδιαίτερα τις περιοχές όπου έχουμε όρια ισογλώσσων. Ακόμη και μια μέτρια γνώση των γλωσσογεωγραφικών σχέσεων σε μια περιοχή επιτρέπει την κατασκευή ενός τοπικού πλέγματος, με πολλές πιθανότητες να καθοριστούν με σχετική ακρίβεια το όρια των διαλέκτων (ισογλωσσικές δέσμες).
Μπορούμε να διακρίνουμε τρεις μεθόδους συλλογής υλικού:

1) Συλλογή κειμένων ελεύθερης ομιλίας: (διάλογοι, μονόλογοι) σε μαγνητοταινίες. Η μέθοδος αυτή είναι κατάλληλη για την έρευνα των συντακτικών φαινομένων και των περισσότερων από τα συνηθισμένα φωνητικά (π.χ. ταχύτητα ομιλίας, τονισμός φράσης, αφομοιώσεις κτλ.), όχι όμως για την γεωγραφική ενέργεια των φωνητικών νόμων, όπου είναι αναγκαίοι κατάλογοι λέξεων. Ίσως προσφέρεται και για υποσυστηματικές έρευνες όλων των γλωσσικών μεταβλητών που έχουν μεγάλη σχετικά ταυτότητα.

2) Άμεση προφορική έρευνα με ερωτηματολόγιο (και βοηθητική χρήση ταινιών), που προσφέρεται για όλους τους τύπους γλωσσογεωγραφικών ερευνών, εκτός ίσως των συντακτικών (πβ. 1). Όπως και η (1) προτείνεται για έρευνες σε λίγα μέρη.

3) Έμμεση γραπτή έρευνα με ερωτηματολόγια, που είναι λιγότερο κατάλληλη, γιατί το μεγαλύτερο μέρος των συνεργατών δεν έχει συνήθως γνώσεις φωνητικής. Χρησιμοποιείται για έρευνες σε πολλά μέρη.

Τα ερωτηματολόγια και η καταγραφή των γλωσσικών στοιχείων απαιτούν αυστηρή μέθοδο, ενώ οι πληροφοριοδότες πρέπει να εκπληρούν ορισμένους όρους, που εν μέρει καθορίζονται από το περιεχόμενο της έρευνας. Οι ερευνητές επίσης πρέπει να πληρούν ορισμένες απαιτήσεις σχετικές με το είδος της έρευνας, π.χ. για το φωνητικό μέρος είναι καλό να προέρχονται από τον τόπο όπου γίνεται η έρευνα.