• Aγκαλιά:
  • η αγκαλιά του γέροντα μηδεκιαμιάς αρέσει (Φορτουν. B´ 403).

[<ουσ. αγκάλη + κατάλ. ‑ιά. H λ. στο Somav. και σήμ.]

• ① arms, bosom, embrace (syn αγκάλη):
  • ο μπέμπης θέλει ~ |
  • πήρε το παιδί στην ~ της |
  • μωρό της αγκαλιάς infant in arms |
  • το παιδί κοιμάται στην ~ της μάνας του |
  • μητρική ~ mother's bosom |
  • πέφτω στην ~ του I snuggle into his arms |
  • σφίγγω το παιδί στην ~ μου I hug the child tightly |
  • έχωνε το κοριτσήσιο πρόσωπό της στη φαρδιά του ~ για προστασία (Myriv) |
  • στην ~ της νύχτας ανάμεσα στον ύπνο και τον ξύπνο... βλέπουμε τη ζωή μας απ' έξω (Theotokas) |
  • εζούσε σαν κανένα ευτυχισμένο ζο στην ~ της φύσης (Kontoglou) |
  • folks. κι αρπάχνει ο λύκος το παιδί 'π' την ~ της μάνας |
  • σαν πέρδικα θα πέταγα μέσα στην ~ σου |
  • poem μιμήσου με κι αγάπησε... άλλη κ' εσύ ~ (Solom) |
  • ταυτίζοντας την ύπαρξή τους με την ύπαρξη των αγκαλιών που προσμέναν (Elytis)

• ② amorous embrace:
  • του αρέσει η ~ he is sensual |
  • ~ ποθείς φιλαράκο; (Melas) |
  • κι ο άλλος ας τραγουδά... για την ~ της ερωμένης του μιας στιγμής (Papatsonis)

• ③ armful, armload, bundle, sheaf (syn αγκάλη 2, αγκαλίδα):
  • μια ~ λουλούδια, ξύλα, πακέτα, ρούχα an arm full of flowers etc |
  • μια ~ στάχυα |
  • να πάρης δυο αγκαλιές ξερό χορτάρι απ' όξω εδώ (Drosinis) |
  • έριξα ένα κούτσουρο και μιαν ~ δαφνόκλαρα στη φωτιά (Kazantz) |
  • poem... ξέγνοιαστα μαζώνουν | ηράνθεμα βελούδινα αγκαλιές (Xydis)

• ④ inlet, bay (syn αγκάλη):
  • σχεδιάζονται τ' ακρογιάλια κ' οι μικρές αγκαλιές και τα πανάκια τ' άσπρα (Melas) |
  • μια πέτρινη ~ μόλις για να δέχεται μερικές βάρκες (Karantonis) |
  • βρίσκαν αγκαλιές απάτητες... σ' εκείνη την απόκρημνη ακρογιαλιά (Venezis)

• ⑤ depression, lowland, hollow:
  • οι αγκαλιές του κάμπου |
  • προχωρήστε... σε ανθοστόλιστες μέσα αγκαλιές λιβαδιών (Stavrou Ar)

[fr late MG αγκαλιά ← MG *αγκαλέα, der of αγκάλη, as shown by dial ModG αγκαλέα]

• in one's arms, in embrace (syn αγκαλιαστά, στην αγκάλη):
  • πάρε το παιδί ~ |
  • βαστά το μωρό της ~ |
  • κοιμούνται ~ they sleep in one another's embrace |
  • αποκοιμήθηκαν με το τουφέκι ~ (Theotokas) |
  • κάθε τόσο ναρκώνομαι ~ με τ' οπλοπολυβόλο (AVlachos) |
  • folks. και τσάκωσέ την ~ και στο γκρεμόν ανέβη |
  • poem κοιμούμαι ~ με το βιβλίο (Malakasis) |
  • το γιοφυράκι που διαβαίναμ' ~ (Mangakis).

• I. (Eνεργ.) αγκαλιάζω κάπ.:
  • τους εγκάλιασεν και κατεφίλησέν τους (Διγ. O 525).
• II. Mέσ.
  • 1) Aγκαλιάζω κάπ.:
    • ποιους πρέπει ν’ αγκαλιαστώ (Πένθ. θαν. 112).
  • 2) Aγκαλιάζομαι με κάπ.:
    • τα χεράκια σου δώσ’ μου ν’ αγκαλιαστούμε (Πανώρ. E´ 381).
  • 3) Συμπλέκομαι:
    • αγκαλιάζουνται κρατώντας τα πουνιάλια (Eρωτόκρ. Δ´ 1837).

[<ουσ. αγκάλη + κατάλ. ‑ιάζω. H λ. στο Du Cange (αγκαλλιάζειν) και σήμ.]

• ① take into or clasp in one's arms, embrace, hug (syn παίρνω or σφίγγω στην αγκαλιά μου):
  • αγκάλιασε το παιδί της, τον αδερφό της |
  • τους αγκαλιάστηκε και τους φίλησε |
  • περπατούσαν αγκαλιασμένοι |
  • (τους κορμούς) τους αγκάλιαζαν από παντού οι κισσοί (Myriv) |
  • ένα δέντρο που δε θα μπορούσαν να το αγκαλιάσουν δέκα άντρες (Sfakianakis) |
  • folks. (lullaby) έλα, ύπν', αγκάλιασέ το | και γλυκ' αποκοίμισέ το |
  • poem τι τα ευωδή αγκαλιάζετε | προσκέφαλα του γάμου;(Kalvos) |
  • σας ορκίζω, αγκαλιασθήτε | σαν αδέλφια γκαρδιακά (Solom) |
  • ... κι όλη την Eλλάδα | θ' αγκαλιαστώ μες στ' όνειρο το λάβρο (Sikel) |
  • και τίποτε δεν είδες στη λαχτάρα σου, | στη λάβρα που σ' αγκάλιασε μεμιάς (Malakasis)

• ⓐ fig align oneself w. s.o., mind, support (syn τάσσομαι με το μέρος κάποιου, νοιάζομαι, υποστηρίζω):
  • αγκάλιασε τη μεσαία τάξη, αγκάλιασε τον κλήρο |
  • αγκάλιασε τους εχθρούς μας |
  • ο καλός πολιτικός πρέπει ν' αγκαλιάζη με την αγάπη του... όλα τα επαγγέλματα (Prevelakis)

• ⓑ encircle (syn περιβάλλω):
  • το αριστερό της αγκάλιαζε τη λίμνη (Terzakis) |
  • build. το μάρμαρο θα αγκαλιάση το μπόι

• ② gather into sheaves, bundles (of wood, grass etc) region.:
  • ~ τα χερόβολα |
  • | pass αγκαλιάζομαι, ppp αγκαλιασμένος be gathered into sheaves |
  • ο σανός εύκολα αγκαλιάζεται

• ③ extend to, comprise, cover (syn συμπεριλαμβάνω, καλύπτω):
  • το πρωτοπορειακό πνεύμα αγκάλιασε και το θέατρο |
  • η ιδέα του αγκαλιάζει πολλούς λαούς |
  • η περίοδος που εξετάζω αγκαλιάζει και τα χρόνια του Aγώνα (του 1821) |
  • μία εφημερίδα δεν αγκαλιάζει τη χώρα ολόκληρη |
  • το πλατύ έργο του αγκάλιασε κάθε μουσική μορφή |
  • η ανθρώπινη γνώση... αγκαλιάζει πάντα ένα τμήμα του όντος (Papanoutsos) |
  • poem έχω δουλειά καλοβαλμένη που αγκαλιάζει | Aνατολή και Δύση κλ (Rotas)

• ④ usu w. μια ματιά or με το μάτι, survey:
  • ~ την περιοχή με το μάτι μου I survey the area |
  • ο... Πόε... με τα μεγάλα του οράματα που αγκαλιάζουν γη και ουρανό (Papatsonis) |
  • ο Παλαμάς αγκαλιάζει όλη την κλίμακα του ελληνικού θέματος (Tsatsos)

• ⑤ adopt, accept (syn L αποδέχομαι, L ενστερνίζομαι):
  • αγκαλιάζει ένα ιδανικό |
  • παράτησε την έρευνα κι αγκάλιασε την πολιτική |
  • (το κοινό) με τόση στοργή κ' ενθουσιασμό αγκάλιασε το νέο θεατρικό έργο (Katrakis) |
  • ο εκπαιδευτικός κόσμος... αγκάλιασε τη μεταρρύθμιση με στοργή (Papanoutsos) |
  • η γλωσσική συνείδηση έχει αγκαλιάσει και υιοθετήσει περισσότερα ίσως στοιχεία της καθαρεύουσας από ό,τι φανταζόμαστε (Tsatsos) |
  • οι ποιητές και οι λόγιοι αγκάλιασαν τη ζωντανή γλώσσα του λαού

[fr MG αγκαλιάζω, der of MG αγκάλη or *αγκαλέα]

• Περίπτυξη, αγκάλιασμα:
  • άνοστα και κακόχνωτα είν’ τ’ αγκαλιάσματά του (Περί γέρ. 60).

[<αόρ. του αγκαλιάζω + κατάλ. ‑μα. H λ. στο Βλάχ. (‑λλ‑) και σήμ.]

• ① hugging, embrace:
  • με δέχτηκε με αγκαλιάσματα και φιλιά |
  • συζυγικό ~ |
  • prov του γέρου τ' αγκαλιάσματα | τύφλες, μούντζες και σαλιάσματα |
  • χωρίς να το καταλάβω, το πάλεμα γίνουνταν ~ (Kazantz) |
  • τα χείλια της ζητούσανε φιλιά και το κορμί της ~ (Moatsou-V) |
  • folks. κι αυτό δεν είναι τσάκισμα, | μόν' είν' αντρός ~ |
  • poem έψαλ' ο Άγγλος ο τυφλός | τ' αγκαλιάσματα τα πρώτα | που έδωσ' άντρας γυναικός (Solom) |
  • πνίγει το δέντρο κι ο κισσός με τ' αγκαλιάσματά του (Valaor)

• ② fig encircling, hugging:
  • (κατόρθωσε) η Kρήτη ν' αντισταθή... στο θανάσιμο ~ του μουσουλμανικού κόσμου (Katrakis) |
  • archit έτσι δημιουργείται... ένα ~ αλλεπάλληλων επιπέδων (NVasileiadis) |
  • poem... της δίνεται όλο | να χαίρεται το ~ τ' άχανο του πελάγου | και τ' ουρανού (Palam)

• ③ adoption:
  • η εθνική αποκατάσταση, ~ του πιο μεγάλου ιδανικού της φυλής (Palam) |
  • να προχωρήση προς το ~ ενός καινούργιου οράματος του κόσμου (Chatzinis) |
  • το άρθρο... ήταν μια ακόμη ισχυρότερη παρακίνηση για το δυνατότερο ~ της δημοτικής γλώσσας (Chourmouzios)

• ⓐ acceptance:
  • υποδοχές όταν μας έρχωνται (οι άξιοι καλλιτένες), το ~ του κοινού, οι επίσημες εκδηλώσεις

[fr late MG αγκάλιασμα, der of αγκαλιάζω]