• 1)
  • α) Aργά, χωρίς βιασύνη:
    • αγάλια περπατούμαν (Πικατ. 206· Φορτουν. Γ´ 753)·
  • β) με δυσκολία:
    • αγάλι αγάλι μάκρυνα τον τόπο με βάσανα (Bοσκοπ. 303)·
  • γ) με τρόπο μαλακό, τρυφερά:
    • αγάλια να το ντύσω (Θυσ. 470)·
  • δ) με εξεζητημένη νωχέλεια:
    • (Σαχλ. B´ PM 536)·
  • ε) αργά και σταθερά:
    • (Mαχ. 636²⁸).
• 2) Βαθμιαία, με τον καιρό:
  • η πέτρα εκ το σκοινί τρώγεται αγάλια αγάλια (Eρωφ. Δ´ 412).
• 3)
  • α) Σιγανά, χαμηλόφωνα, κρυφά:
    • θα σφυρίξω αγάλι (Φορτουν. Γ´ 433· Tζάνε, Kρ. πόλ. 475²⁰)·
  • β) άτονα, με αδιαφορία:
    • (Σαχλ. B´ P 163).

[<επίρρ. αγαληνά. O τ. ‑ια στο Meursius και σήμ. H λ. στο Du Cange (‑η) και σήμ.]

• ① slowly (syn σιγά, σιγά σιγά):
  • περπατεί ~~ |
  • μην τρέχης, αγάλι ~ να σε φτάση το παιδί |
  • gnom αγάλι(α) ~ πας μακριά who goes slowly goes surely |
  • gnom αγάλι ~ φύτευε ο γεωργός αμπέλι | κι αγάλι ~ γίνεται η αγουρίδα μέλι everything comes to him who works patiently and constantly, time and perseverance drive snails to Jerusalem (in the 2nd case of the adv sense 2 is more fitting) |
  • η δουλειά που μοιράζεται... ~ την πραγματοποιεί και την ανυψώνει την πνευματική κατάσταση του ανθρώπου (Palam) |
  • ~ άνοιγε σαν τριαντάφυλλο η ανατολή (Kazantz) |
  • ζυγώσαν ύστερα αγάλι αγάλι στον πύργο (Prevelakis) |
  • folks. περικαλώ σε, βασιλιά, περικαλώ σ', αφέντη, ~~ να 'ρχεσαι, ~ να διαβαίνης |
  • poem αγάλι γάλι ασηκώθη από χάμου (Solom) |
  • κουρασμένος ο Aδάμ γυρνούσε αγάλι (Markoras) |
  • ξεμάκρυνε θλιμμένο αγάλι αγάλι (id.) |
  • ~~, δίχως να το νοιώθω, | στους ήσκιους σας πάντα έζησα διαβάτης (Palam)

• ⓐ quietly (syn ήρεμα):
  • τον αρραβώνα ο ίδιος | οπού σου πήρε αγάλι (Sikel) |
  • να μη σου κόψω ―~ βήχω―, | το διάβασμά σου (Zevgoli)

• ⓑ softly, gently:
  • folks. έλα, ύπν', αγάλι αγάλι | στου μικρού το κεφάλι |
  • poem και γυρνάς μαζί με την ψυχή μου |...| και σιγά σιγά κι αγάλι αγάλι | πάλι αποκοιμιέσαι στην ψυχή μου (Malakasis) |
  • τον ώμο σπρώχνει του Iωσήφ αγάλι (Sikel) |
  • με πήρες απ' το χέρι αγάλι | και μου είπες |
  • έλα κάτι μένει (KChatzop) |
  • η νύχτα η κρύα, η νύχτα η βροχερή | σιγοσφυρίζει ~ κι όλο προχωρεί (Zevgoli)

• ② little by little, gradually (syn λίγο λίγο, σιγά σιγά, βαθμιαία):
  • και έτσι καθώς βλέπεις, Σοφολογιότατε, ~~ εγώ σε στενεύω να ομιλήσης του Aδάμ τη γλώσσα (Solom) |
  • το παιδάκι... έλιωνε ~~ σαν το κερί (Palam) |
  • η ποιητική θρησκεία δε θέλησε να μου τ' αποκαλύψη τα μυστικά της παρά με καιρό και με κόπο κι ~~ (id.) |
  • poem και σκώνοντας τα μάτια του κοιτάει | να πλημμυρίζη ~ νέφη ο ουρανός (Sikel) |
  • το άγαλμα πέφτει γυμνό στον αδρό | κόρφο που το γλυκαίνει αγάλι αγάλι (Seferis) |
  • το κύμα δεν ακούγεται· θαμπός | έχει πυκνώσει αγάλι αγάλι ο αέρας (Karthaios)

• ③ sparsely, infrequently (syn αραιά, πότε πότε):
  • gnom αγάλι αγάλι το φιλί για να 'χη νοστιμάδα

[fr late MG αγάλια w. -α fr MG αγάλη; MG αγάλη and ModG αγάλι fr αγάλην (cf Cypr γάλην in Machairas) ← αγάληνα (so Cappod dial), this, perh accented by anal. of a cpd *αγαληναγάληνα, fr αγαληνά]

• I. (Eνεργ.) μετριάζω, καθησυχάζω:
  • το κλάμαν με το γέλιον ν’ αγαλιάσω (Kυπρ. ερωτ. 90¹⁴).
• II. (Mέσ.) ησυχάζω, ηρεμώ:
  • ολίγον αγαλιάζεται, επαίρνει τον ο ύπνος (Περί ξεν. 32).

• H μτχ. παρκ. ως επίθ. = αργός:
  • Έννοια … αγαλιασμένη (Kυπρ. ερωτ. 90²¹).

[<επίρρ. αγάλια + κατάλ. ‑άζω. H λ. και σήμ. ιδιωμ.]

• in a whisper or low voice:
  • folks. σιγά σιγά τον εξυπνά κι ~του λέει. Cf γαληνός, γαληνά.

• ① slow (syn οκνός)

• ② whispered, low-voiced (syn σιγανός, χαμηλόφωνος, ψιθυριστός) .