• I. Ενεργ.
  • Ά Μτβ.
    • 1)
      • α) Μολύνω (ηθ.):
        • (Διήγ. παιδ. 975)·
        • Διά ποίαν αφορμήν χαλάτε τες ψυχές σας και τες μαγαρίζετε με αίματα; (Ροδινός 229)·
      • β) (προκ. για αντικείμενο λατρείας) μιαίνω, βεβηλώνω:
        • (Ιντ. κρ. θεάτρ. Ά 53).
    • 2) Λερώνω, βρομίζω:
      • (Αιτωλ., Μύθ. 12⁸).
    • 3) Ντροπιάζω:
      • εμαγαρίσασι (ενν. οι καλόγεροι) και σκήμαν τως (Αποκ. Θεοτ. I 190).
    • 4) Βιάζω:
      • εμαγάρισαν γυναίκας παρά φύσιν (Ανάλ. Αθ. 24· Ανακάλ. 84).
  • Β́ Αμτβ.
    • 1) Λερώνομαι, λεκιάζομαι:
      • Εις τσόχαν να μαγαρίσει από λάδιν (Ιατροσ. κώδ. φνζ́).
    • 2) Αλλαξοπιστώ:
      • πολλές (ενν. γυναίκες) εσκλαβωθήκασι κι άλλες εμαγαρίσα (Τζάνε, Κρ. πόλ. 181⁸).
    • 3) Έρχομαι σε σεξουαλική επαφή:
      • τες πόρνες … κοιτάν (ενν. οι άνδρες) και μαγαρίζουν (Ναθαναήλ Μπέρτου, Στιχοπλ. I 772· I 747).
• II. Μέσ.
  • 1) (Θρησκ.) είμαι μιασμένος, ακάθαρτος:
    • (Πεντ. Αρ. XIX 22).
  • 2) Παρεκτρέπομαι σεξουαλικά, απιστώ:
    • αν δεν εμαγαρίστην η γεναίκα και καθάρια αυτή (Πεντ. Αρ. V 28).

• Η μτχ. παρκ. ως επίθ. =
  • 1)
    • α) Μιαρός, μολυσμένος:
      • (Ναθαναήλ Μπέρτου, Στιχοπλ. I 530)·
    • β) (θρησκ.) ακάθαρτος:
      • να απεστείλουν από το φουσσάτο … παν μαγαρισμένον εις ψυχή (Πεντ. Αρ. V 2)·
      • (προκ. για ζώο):
        • παν σερπετό του πουλιού μαγαρισμένο αυτό εσάς, να μη φαγωθούν (Πεντ. Δευτ. XIV 19).
  • 2) Λερωμένος, βρόμικος:
    • το πρόσωπόν του απ’ αίμα και κορνιακτόν όλο μαγαρισμένον (Θησ. Θ́ [18²])·
    • (ιδ. από κόπρανα):
      • μαγαρισμένα σπάργανα (Σπανός D 652).
  • 3) Αμαρτωλός, ανήθικος:
    • ο μαγαρισμένος Ηρώδης (Μορεζίν., Κλίνη Σολομ. 406· Διήγ. Αλ. V 59).
  • 4) Άπιστος:
    • ο βασιλεύς Φίλιππος … Σαρακηνός την γενεάν ήτον μαγαρισμένος (Φλώρ. 29).
  • 5) (Πιθ.) επικίνδυνος, δύσκολος:
    • δύο ακρωτήρια μαγαρισμένα (Πορτολ. Β 37²⁴).
  • 6) (Υβριστ.):
    • Αφορεσμένε γάδαρε …, σκύλε μαγαρισμένε (Γαδ. διήγ. 366)·
    • γυναίκα κακορίζικε, Εύα μαγαρισμένη (Συναξ. γυν. 127).

[<ουσ. μαγαρίτης - αραβ. Muhᾱdžir + κατάλ. ‑ίζω (Kahane, GR I 344-54, 622)· λίγο πιθ. <αρχ. ή μτγν. μεγαρίζω (<αρχ. ή μτγν. μέγαρα, Ανδρ., ΛΚΝ). Η λ. τον 9. αι. και σήμ.]