ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ"

Ε.Ε.: βαρύ το κλίμα

2. Τα πρώτα βήματα του εργατικού κινήματος

Νέο σύστημα οπτικών αναγγελιών

ΦΙΛΙΟΣ ΣΤΑΓΚΟΣ

Οι διαφορές του αγροτικού προβλήματος στην Ελλάδα, σε σχέση με γειτονικές ή άλλες ευρωπαϊκές χώρες, οφείλονταν στις ιστορικές ιδιομορφίες της ελληνικής ανάπτυξης.

Σύστημα οπτικών αναγγελιών πτήσεων νέας γενιάς εγκαταστάθηκε στο αεροδρόμιο "Μακεδονία" της Θεσσαλονίκης.

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ.

Το ίδιο ισχύει και για το εργατικό κίνημα.

Το σύστημα τοποθετήθηκε από εξειδικευμένο προσωπικό του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, σε συνεργασία με την εταιρία ΑΒΒ Ελλάδος και βασίζεται σε υψηλή τεχνολογία, ενώ εξασφαλίζει ταχύτατη μεταφορά δεδομένων και ποιότητα στην απεικόνιση. Σε ατμόσφαιρα αγωνίας για τον πόλεμο που ξεκινάει και προβληματισμού για την ενότητα της Ε.Ε. και τη δυνατότητά της να διαδραματίσει κάποιο ρόλο στις προσεχείς εξελίξεις συνέρχεται η εαρινή Σύνοδο Κορυφής αύριο και μεθαύριο στις Βρυξέλλες.

Στο τέλος του 19ου αιώνα συναντάμε στην Ελλάδα σοσιαλιστικές ομάδες και εργατικές ομαδοποιήσεις.

Περιλαμβάνει κεντρική βάση δεδομένων με νέο λογισμικό διαχείρισης προγράμματος πτήσεων του αεροδρομίου και εγκατάσταση 28 νέων οθονών υψηλής ευκρίνειας TFT - LCD για την ενημέρωση των επιβατών. Τα περιθώρια διεξαγωγής κάποιας ουσιαστικής παρέμβασης έχουν στενέψει δραματικά, όπως φάνηκε και από τη χθεσινοβραδινή συζήτηση των υπουργών Εξωτερικών των «15», απουσία του Βρετανού Τζακ Στρο που έμεινε στο Λονδίνο για την ψηφοφορία στη Βουλή των Αντιπροσώπων.

Η πολιτική και κοινωνική τους επιρροή ήταν σαφώς μικρότερη από εκείνη που άσκησαν αντίστοιχα κινήματα σε βιομηχανικές χώρες της Δύσης αλλά και σε βαλκανικές (π.χ. Βουλγαρία).

Το έργο υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της επέκτασης του Τερματικού Σταθμού του αεροδρομίου "Μακεδονία" (δημιουργία νέας πτέρυγας) και ολοκληρώθηκε σε τέσσερις φάσεις (σχεδιασμός, υλοποίηση, εκπαίδευση χρηστών, μετάβαση).

Το βαρύ κλίμα φάνηκε από νωρίς με τις δηλώσεις των υπουργών της Σουηδίας και της Φινλανδίας, που χαρακτήρισαν «απαράδεκτη» και «παράνομη» τη μονομερή, χωρίς την έγκριση του ΟΗΕ, στρατιωτική επέμβαση στο Ιράκ, ενώ ο Γερμανός Γιόσκα Φίσερ χαρακτήρισε την κατάσταση «τραγική».

Η απουσία μεγάλων σύγχρονων βιομηχανικών μονάδων οδήγησε σ' αυτήν την καθυστέρηση από κοινού με άλλους παράγοντες.

Κατά την υλοποίηση του έργου υπήρξε ιδιαίτερη μέριμνα, ώστε η τελική φάση της μετάβασης στο νέο σύστημα να μην επηρεάσει τη διακίνηση των επιβατών ή την απρόσκοπτη λειτουργία του αεροδρομίου της Θεσσαλονίκης.

Η πλειονότητα των χωρών μελών μοιράζεται την άποψη της ελληνικής προεδρίας ότι η Βρετανία, αλλά και η Ισπανία με την Πορτογαλία που συμμετείχαν στη συνάντηση των Αζορών, κινούνται εκτός ευρωπαϊκού πλαισίου, καθώς ακριβώς πριν από έναν μήνα η Ε.Ε. ζητούσε περισσότερο χρόνο για τους διεθνείς επιθεωρητές και υποστήριζε ότι η βία πρέπει να ασκηθεί ως έσχατη λύση δίνοντας προτεραιότητα στον ειρηνικό αφοπλισμό του Ιράκ όπως απαιτούσαν «οι λαοί της Ευρώπης».

Στα μεγάλα δημόσια έργα της περιόδου, σημαντικό ποσοστό του εργατικού δυναμικού προερχόταν από το εξωτερικό (στη διάνοιξη της διώρυγας της Κορίνθου εργάστηκαν πολλοί Ιταλοί) ή ήταν πρόσκαιρης, βραχύχρονης απασχόλησης.

Σημειώνεται ότι η Επιχειρηματική Μονάδα Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών της Εταιρείας Αεροδρομίου δραστηριοποιείται για πρώτη φορά και στον ελληνικό αεροδρομιακό χώρο, έχοντας ήδη προσφέρει ολοκληρωμένες υπηρεσίες πληροφορικής σε αεροδρόμια του εξωτερικού, αξιοποιώντας τη διεθνώς αναγνωρισμένη τεχνογνωσία της και το εξειδικευμένο προσωπικό της.

Σε δηλώσεις του ο κ. Παπανδρέου τόνισε ότι η Ε.Ε. πρέπει να ανοίξει διάλογο με τις ΗΠΑ για τις προεκτάσεις της σημερινής κρίσης, καθώς και για τη μελλοντική πορεία του ΟΗΕ, ενώ ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ρομάνο Πρόντι, σχεδόν απέκλεισε τη συμμετοχή τής Ε.Ε. στην ανοικοδόμηση του Ιράκ μετά τον πόλεμο.

Πιο σταθερό εργατικό δυναμικό δούλευε στις μεταλλευτικές επιχειρήσεις, όπου και εκδηλώθηκαν οι πρώτες καθαρά εργατικές εξεγέρσεις (Λαύριο, 1896).

Φ.Κ.

Στον ιδεολογικό τομέα η επικράτηση της Μεγάλης Ιδέας εμπόδιζε την ανάπτυξη και διάδοση ιδεολογιών με κοινωνικό και ταξικό περιεχόμενο. Η κατάσταση αυτή κράτησε ως το τέλος των Βαλκανικών πολέμων. Η ενσωμάτωση της Θεσσαλονίκης στην Ελλάδα, μιας πόλης με σημαντικό -για τα μέτρα της περιοχής- βιομηχανικό υπόβαθρο και με κοσμοπολίτικο χαρακτήρα, αποτέλεσε σημείο αναφοράς για το εργατικό κίνημα. Η μεγάλη πολυεθνική εργατική οργάνωση της πόλης, η Φεντερασιόν, με πρωτεργάτες σοσιαλιστές από την ανοιχτή σε νέες ιδέες εβραϊκή κοινότητα της πόλης, αποτέλεσε σημαντικό δίαυλο για τη διάδοση σοσιαλιστικής και εργατικής ιδεολογίας στη χώρα. Στη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, οι πιέσεις που δέχτηκε η ελληνική κοινωνία, η εμπλοκή της σε διεθνείς υποθέσεις και ο αντίκτυπος της ρωσικής επανάστασης οδήγησαν το εργατικό και το σοσιαλιστικό κίνημα σε ταχύτατη ωρίμανση. Προς το τέλος του πολέμου ιδρύθηκε η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος (ΓΣΕΕ) που συμπεριέλαβε κλαδικά και τοπικά σωματεία, και το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα της Ελλάδος (ΣΕΚΕ), που λίγο αργότερα προσχώρησε στην Τρίτη Κομμουνιστική Διεθνή και μετονομάστηκε σε Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος.

Οι συνθήκες εργασίας των εργατών στην Ελλάδα Ελάχιστα καινούρια εργοστάσια υπάρχουν. Θα μιλήσουμε γι' αυτά παρακάτω. Δίπλα σε αυτά τα σύγχρονα εργοστάσια συναντάμε ακόμα κλώστριες, υφαντουργούς και τεχνίτες με λίγα εργαλεία των οποίων η εργασία είναι περίπου αποκλειστικά χειρωνακτική. Εργάζονται για ατελείωτες ώρες μέσα σε θλιβερά σκοτεινά κτίρια, όπου δεν βρίσκουν ούτε έστω θέση για να κάτσουν, ή χώρους υγιεινής. Το βράδυ φεύγουν από την εργασία τους με τα χέρια βρώμικα για να ξαναέρθουν το επόμενο πρωί, στην ίδια ακριβώς κατάσταση, να ξαναρχίσουν τη δουλειά τους. Η σκοτεινή και νοσηρή ατμόσφαιρα μέσα στην οποία μοχθούν για ώρες, δεν ανταμείβεται με κανενός είδους άνεση στην οικογενειακή τους ζωή. Η αξιολύπητη και αρρωστημένη όψη πολλών εργατών αποδεικνύει τον υπερβολικά σκληρό μόχθο που επιβάλλεται σ' αυτούς. Ο λαμπρός ήλιος της Ελλάδας σπάνια διεισδύει σ' αυτά τα ανθυγιεινά εργοστάσια, ιδιαίτερα σε αυτά των Τρικάλων και της Καλαμάτας, όπου ο αέρας δεν βρίσκει έστω και μία διέξοδο για να ανανεώσει τη χαλασμένη ατμόσφαιρα των χώρων όπου παρασκευάζονται τρόφιμα, όπως ψωμί, ζυμαρικά, ελαιόλαδο ή σταφίδες, ταυτόχρονα με άλλα είδη. Η εργάσιμη ημέρα στην Ελλάδα είναι μεγάλη, μακρύτερη από οπουδήποτε αλλού. Κανείς εργάτης δεν φαντάζεται τα καλά και ευεργετικά που θα έφερνε η ημέρα των οκτώ εργάσιμων ωρών. Δεν γνωρίζουν παρά την εργάσιμη των δέκα, το λιγότερο, ενώ συνήθως η εργασία τους διαρκεί 12 ή 14 ώρες, χωρίς κανενός είδους επίδομα ή επιπλέον αμοιβή. Οι απεργίες ήταν πρακτικά άγνωστες μέχρι το 1909. Οι μόνες αξιομνημόνευτες απεργιακές κινητοποιήσεις που έλαβαν χώρα από τότε ήταν τρεις και αφορούσαν την πρωτεύουσα. Αλλά το κοινό έδωσε ελάχιστη προσοχή σ' αυτές τις φασαρίες και οι απεργοί έκριναν ότι οι προσπάθειες τους τους κόστιζαν ακριβά. Δεν ξαναδοκίμασαν από τότε. Τα σωματεία έκαναν αρκετές προόδους εδώ και μερικά χρόνια και σχεδόν όλες οι βιομηχανίες έχουν τις ενώσεις και τις αδελφότητες τους… Οι γυναίκες δεν γίνονται δεκτές ως μέλη των σωματείων. Δεν υπάρχει νόμος στην Ελλάδα που να υποχρεώνει τους εργοδότες να αποζημιώσουν τους εργάτες που έπεσαν θύματα ατυχήματος, και οι ίδιοι οι εργάτες είναι πολύ φτωχοί ώστε να ασφαλιστούν για τους κινδύνους. Σε μερικές περιπτώσεις ο ιδιοκτήτης αναλαμβάνει να συνδράμει με έξοδα του τους εργαζόμενους σε αυτόν ή να τους πληρώσει τους μισθούς που έχασαν εξαιτίας κάποιας αρρώστιας. Οι Έλληνες είναι από τη φύση τους καλοί και φιλεύσπλαχνοι… Η κυβέρνηση οφείλει να εκδώσει έναν ειδικό νόμο για την παιδική εργασία. Σε πολλά εργοστάσια, ιδιαίτερα στη Θεσσαλία, την Αρκαδία και τη Μεσσηνία, ξαφνιάστηκα από τη μικρή ηλικία των παιδιών που τα ανάγκαζαν να εργαστούν, αγόρια 8 έως 10 χρόνων και κορίτσια 6 ή 7 χρόνων. Οι αμοιβές τους, αν και είναι ελάχιστες, είναι καλοδεχούμενες από τις οικογένειες τους, γιατί συμπληρώνουν το πενιχρό οικογενειακό εισόδημα. Δεν είναι όμως αξιοθρήνητο να σκέφτεται κανείς ότι τόσο μικρά παιδιά εργάζονται έγκλειστα για 10 ή 12 ώρες σε τέτοια ατμόσφαιρα και με τέτοιους όρους εργασίας; (Percy Martin, La Gr?ce nouvelle, Paris, Libraire orientale et am?ricaine, 1913, σ. 176-177).