Παγερές και κρύες οι ειδήσεις

Διηγήματα από τον Βασίλη Πεσμαζόγλου

8. Επιλογή και επανάληψη

Παγερός, κρύος, ψυχρός αέρας έρχεται από το Κοσσυφοπέδιο.

Από τον Μαρξ στη Βανδή

Εισαγωγή

Απ' ό,τι φαίνεται, λένε οι σελίδες, θα συνεπάρει και θα ματώσει ακόμα πιο πολύ το φθινοπωρινό αεράκι, που δεν μπόρεσαν να απολαύσουν και να χαρούν τα Βαλκάνια.

Αν τα διηγήματα του Βασίλη Πεσμαζόγλου του "Αγίου Βαλεντίνου" διαβάζονται με εξαιρετικό ενδιαφέρον, δεν είναι ούτε για τη συναρπαστική πλοκή τους ούτε γιατί αποτελούν, κατά το οπισθόφυλλο, "σύγχρονες ιστορίες δύσκολων, γελοίων, περίεργων, κεραυνοβόλων αλλά και βραχύβιων ερώτων"

Στο προηγούμενο κεφάλαιο αναπτύξαμε προγράμματα, τα οποία ήταν πολύ απλά και οι εντολές των οποίων εκτελούνται η μία μετά την άλλη.

@@@ Ανεκπλήρωτοι έρωτες, ο έρως είναι η επιμονή μας.

ΘΑΝΑΣΗΣ Θ. ΝΙΑΡΧΟΣ

Αυτή η σειριακή εκτέλεση των εντολών είναι κατάλληλη όμως μόνο για πολύ απλά προγράμματα, τα οποία εισάγουν δεδομένα, τα επεξεργάζονται και τυπώνουν το αποτέλεσμα, χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα της επιλεκτικής εκτέλεσης τμημάτων του προγράμματος, σύμφωνα με την τιμή κάποιων δεδομένων ή την επανάληψη τμημάτων του προγράμματος.

Η ανάγκη μας για τον έρωτα, αναφωνεί η Κική Δημουλά από το "Μετρό".

Διαβάζονται σχεδόν απνευστί, γιατί ενώ στα χέρια ενός άλλου συγγραφέα το ίδιο υλικό, στην ανάπτυξή του, θα γινόταν θηλιά στον λαιμό του αναγνώστη, στα διηγήματα του Βασίλη Πεσμαζόγλου όσο δραματικές κι αν είναι οι καταστάσεις που μέσα τους εμπλέκονται οι ήρωές του, βγαίνουν οι τελευταίοι πάντοτε στο φως, αν όχι καρδαμωμένοι, τουλάχιστον νηφάλιοι και περίπου ατραυμάτιστοι. Όπως έχουμε αναφέρει οι τρεις βασικές δομές, είναι η δομή της ακολουθίας, της επιλογής και της επανάληψης.

@@@ Στην απέναντι σελίδα πετιέται η Λιλή Ζωγράφου και ομιλεί από το παρελθόν για το θάνατο…

Αν και εναποθέτουν στον έρωτα την ύπαρξή τους ολόκληρη, όταν έχει εκπνεύσει το πάθος που τον φούντωνε τον βιώνουν τον έρωτα σαν μια αναπόφευκτη περιπέτεια, ίδια με τις καθημερινές ενασχολήσεις τους που δεν τους στοίχισαν τίποτα. Οι δομές αυτές αποτελούν τη βάση του δομημένου προγραμματισμού και με τη χρήση αυτών μπορούν να υλοποιηθούν όλα τα προγράμματα υπολογιστών.

"Ο θάνατος δεν είναι επώδυνος.

Βέβαια, όσο και αν τις σελίδες του "Αγίου Βαλεντίνου" τις αναθερμαίνει συχνά ένα συγκρατημένο πάθος, που την ποιότητά του δεν θα τη συναντήσει κανείς στα διηγήματα ακραιφνώς ερωτικών πεζογράφων, σαφέστατα πρόκειται για την πεζογραφία ενός στοχαστή, ενός διανοούμενου, που εξίσου καταλυτικό θα ήταν ένα δοκίμιό του για τις ερωτικές σχέσεις, σχέσεις που όσο υπαινικτικότερες διαγράφονται και όσο αφανέστερες παραμένουν τόσο γοητευτικότερη γίνεται η αναπαράστασή τους.

Στο κεφάλαιο αυτό θα ασχοληθούμε με τις δύο αυτές βασικές δομές της επιλογής και της επανάληψης που θα μας επιτρέψουν την συγγραφή πληρέστερων και πιο πολύπλοκων προγραμμάτων.

Όταν ζεις δεν το ξέρεις.

Η στοχαστική καταγωγή τού Βασίλη Πεσμαζόγλου καταδείχνεται από το γεγονός ότι γνωστά ονόματα καλλιτεχνών που κυκλοφορούν στις σελίδες του, αν και σημεία λυτρωτικής αναφοράς για τους ήρωές του, τελικά βαραίνουν αρνητικά στις σχέσεις τους.

Όταν πεθάνεις δεν ξέρεις ότι ζούσες".

Φαίνεται πως η έμμεση μνεία τους θα έκανε πολύ πιο ισχυρό το αφηγηματικό στημόνι.

@@@ Παγερές ώρες για την καρδιά της Αμαλίας Γκινάκη…

Ο συγγραφέας Βασίλης Πεσμαζόγλου (φωτό: Μαριάννα Οικονόμου)Διευκρινίζω λέγοντας ότι η απουσία του ονόματος του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη στο "Τρίτο Στεφάνι" του Κώστα Ταχτσή, ενώ σαφέστατα το ζητεί η σύμφραση του σχετικού χωρίου, γίνεται ακριβώς λόγω της απουσίας αυτής πολύ πιο συναρπαστική η ομόλογη σελίδα απ' ό,τι η συνεχής παράθεση του ονόματος του Μπέρκμαν στο ομότιτλο διήγημα του Πεσμαζόγλου.

@@@ Δεν είναι το θέμα η στήριξη της Συρίας προς το PKK που ανησυχεί τη γείτονα Τουρκία…

Χωρίς, ωστόσο, να μπορεί να πει κανείς το ίδιο για τα διηγήματα "Φόυερμπαχ" και "Η πίσω πλευρά της Ύδρας", όπου όσο ακατάλληλο αποδείχνεται στο πρώτο το "Κεφάλαιο" του Μαρξ για να κρατήσει ενωμένους τους εραστές, χάριν της κοινής τους θητείας σ' αυτό, άλλο τόσο στο δεύτερο η αποστροφή τους για τα τραγούδια της Δέσποινας Βανδή δεν κατορθώνει ν' αποτελέσει έναν ισχυρό συνεκτικό δεσμό των ερωτευμένων.

Βασικότερο και κυριότερο είναι ότι διαφαίνεται δημιουργία κουρδικού κράτους στο Βόρειο Ιράκ υπό την επίβλεψη των ΗΠΑ.

Όσο και αν η ειρωνική διάθεση του συγγραφέα κάνει να βράζουν στο ίδιο καζάνι το σημαντικό (που είναι το "Κεφάλαιο") με το ευτελές (που είναι το τραγούδι της Βανδή), δεν υπάρχουν και οι δύο κατηγορίες παρά ως δηλωτικές τής αποτυχίας του έρωτα όταν προσπαθεί να υπάρξει μέσα από ευρέως αναγνωρίσιμα και πολύ εκτεταμένα σημάδια.

@@@ Τον Μαρξ αναζητούν οι G7 της υφηλίου για να μπορέσουν να εξηγήσουν τι γίνεται…

Με συνέπεια το πρόβλημα της επικοινωνίας να μετατίθεται διαρκώς ή να πιστεύει κανείς πως θα το λύσει με ό,τι συνιστά την επιδείνωσή του.

@@@ Από τις Βρυξέλλες η ιστορία της Νιγηριανής Σεμίρα Ανταμού.

Για τούτο και κάνει εντύπωση σε ένα τόσο έντονα, έστω και ανέμελα, προβληματισμένο για τον έρωτα βιβλίο, η ύπαρξη των όποιων "χυδαίων" λέξεων καθώς τις πετά έξω ένα εξαιρετικά επιμελημένο ύφος.

Της εικοσάχρονης που οι αρχές πέντε φορές προσπάθησαν να απελάσουν, στην έκτη προσπάθησαν να καλύψουν τις φωνές της και τελικά τύλιξαν και αυτήν σε ένα μαξιλάρι.

Θέλω να πω ότι όφειλε ν' αντιληφθεί την παγίδα ο συγγραφέας, πως οι λέξεις αυτές ακούγονται όπως στο στόμα ενός καλοαναθρεμμένου παιδιού που δεν θέλει να υπολείπεται από τους "αλήτες".

Κατάφεραν να την απελάσουν από τη ζωή…. βάναυσα πίεσαν το μαξιλάρι για να κλείσουν το στόμα της.

Ο μεγάλος απών

Νόμιμος ο θάνατος της Σεμίρα, είπαν οι αρμόδιοι.

Πάντως, χωρίς έστω και ένα διήγημα να υπαινίσσεται τη μεγάλη "συνάντηση" που είναι ο έρωτας (με εξαίρεση το διήγημα "Η επιστροφή της Πηνελόπης") κάνουν όλα μαζί τον έρωτα, που φαίνεται να είναι ο πρωταγωνιστής του βιβλίου, να φαντάζει ως ο μεγάλος απών.

Ναι, νόμιμος…. γιατί η ίδια τακτική είχε χρησιμοποιηθεί και παλιότερα!

Ένας έρωτας που ολοκληρώνεται συχνά με μια υπαλληλική αντίληψη, που ακόμα και εκείνοι που φαίνονται να παρεκτρέπονται ή να αμαρτάνουν, αντί να εύχονται την επιμήκυνσή του, να βιάζονται να απαλλαγούν μια ώρα αρχύτερα απ' αυτόν.

Το "μαξιλάρι της ντροπής" είχε χρησιμοποιηθεί δύο φορές το 1997 και δώδεκα φορές το 1998.

Φαίνεται να ευθύνεται η επιτακτική ανάγκη του συγγραφέα για σχολιασμό, που την αφήνει ωστόσο ανικανοποίητη, καθώς πλημμυρίζει τα διηγήματά του με γεγονότα, που και λιγότερα αν ήταν, δεν θα αμφισβητούσε κανείς την οργιαστική του φαντασία, έστω κι αν πρόκειται για τη φαντασία ενός λεπταίσθητου διανοούμενου.

Η τεχνική της "μαξιλαρωμένης σιωπής" είχε καθιερωθεί και νομιμοποιηθεί.

ΑΛΚΙΒΙΑΔΗΣ, Ο ΕΡΩΤΥΛΟΣ

@@@ Και είναι η επόμενη είδηση, που λέγει ότι το "Εθνικό Μέτωπο" του Λεπέν δεν είναι ρατσιστικό…. και ορκίζεται για αυτό.

"Ωραία όλα αυτά, ας μην τρέφεσαι από την επικαιρότητα, ας θρέψεις τουλάχιστον την οικογένειά σου", μου απάντησε επιτιμητικά η Ξανθίππη, καθώς άλλαζε την πάνα του ενός μωρού, ελέγχοντας με την άκρη του ματιού της το άλλο, τι σκαρώνει.

Ποιος;

"Τι κόσμος άραγε να τα περιμένει, αυτά τα πλάσματα;" σκέφτηκα, ανοίγοντας το κομπιούτερ και αρχίζοντας να γράφω.

Ο μαύρος πολιτικός και μέλος (12 χρόνια) του "Εθνικού Μετώπου", Στεφάν Ντιρμπέκ, αναφέρουν οι σελίδες της "Ελευθεροτυπίας".

Αλλά δεν είπα κουβέντα, για να μην την ερεθίσω κι άλλο και με πει Αλκιβιάδη.

@@@ Και έρχεται η άλλη είδηση:

Άλκη με λένε, Άλκη με φωνάζει κι εκείνη, αλλά στιγμές στιγμές, όταν με έχει φούρκα, αρέσκεται σε αυτήν τη στιγμιαία μετονομασία.

"Χάνομαι φεύγω μακριά… την πιο ωραία στιγμή".

Διότι αν και φυσικός-μετεωρολόγος στο επάγγελμα, με συναγωνίζεται επάξια σε γνώσεις αρχαιοελληνικής γραμματείας.

@@@ Και κλείνει η Δευτέρα με το κατηγορώ του Λαζόπουλου στο "Είπαν".

Και γνωρίζει πολύ καλά τι κουμάσι ήταν αυτός ο ερωτύλος επιπόλαιος συνονόματός μου" ("Η επιστροφή της Πηνελόπης", σελ. 70)