Παράλληλη Αναζήτηση

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

ΥΠ. ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΤΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ της δίκης της 17 Νοέμβρη

Γ. Η ΜΕΓΑΛΗ ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1866-1869

Διάδοση των ελληνικών στο εξωτερικό

ΜΑΤΙΝΑ ΗΡΕΙΩΤΟΥ

1. Ο εθνικός χαρακτήρας της επανάστασης

Περίπου 300.000 ευρώ διέθεσε μέσα στο 2005 το υπουργείο Παιδείας για την επιχορήγηση των δραστηριοτήτων διαφόρων εδρών ελληνικών σπουδών σε ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης του εξωτερικού.

Στην υπόθεση τής δολοφονίας του εκδότη της «Απογευματινής» Νίκου Μομφερράτου και του οδηγού του Παναγιώτη Ρουσσέτη πέρασε χθες η αποδεικτική διαδικασία στη δίκη των κατηγορουμένων για συμμετοχή στη 17Ν. Παράλληλα, χθες ολοκληρώθηκε η εξέταση των μαρτύρων για τη δολοφονία του αστυφύλακα Χρήστου Μάτη, στη ληστεία της Εθνικής Τράπεζας, στα Πετράλωνα. Αίσθηση προκάλεσαν οι καταθέσεις των συγγενών των θυμάτων, αλλά και η παρέμβαση, για πρώτη φορά ουσιαστικά, της Αγγελικής Σωτηροπούλου, κατά την εξέταση του μάρτυρα κ. Χαλβατζόγλου στην υπόθεση Μάτη, όπου η ίδια δεν είναι κατηγορούμενη.

Η πρώτη μετά την επανάσταση του 1821 μεγάλη κρίση του Κρητικού Ζητήματος σημειώθηκε το 1866, με μια νέα μεγάλη επανάσταση. Παράλληλα, μισθοδοτεί 52 φιλόλογους με αυξημένα προσόντα, οι οποίοι έχουν αποσπασθεί σε πανεπιστήμια 32 χωρών, προκειμένου να διδάξουν την ελληνική γλώσσα, ενώ για τα ακαδημαϊκά έτη 2005-2006 και 2006-2007 προκηρύχθηκαν 22 νέες θέσεις φιλολόγων.

ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Αυτή η κυρία, ωραία;

Η επανάσταση του 1866-69, το «δεύτερο '21», όπως ονομάστηκε, αποτελεί την κορυφαία έκφραση του πόθου των Κρητών για ελευθερία και εθνική αποκατάσταση.

Όπως ανέφερε η ειδική γραμματέας για τη διαπολιτισμική εκπαίδευση του ΥΠΕΠΘ, Ισμήνη Κριάρη-Κατράνη, σε διάλεξη για την προβολή της ελληνικής γλώσσας, το υπουργείο Παιδείας, μέσω του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, χορηγεί πιστοποιητικά ελληνομάθειας, σε τέσσερα διαφορετικά επίπεδα. Λέω για την κυρία με τα γλυκά.

Το κυρίαρχο σύνθημα «Ένωσις ή Θάνατος», που υποκατέστησε το παλαιό «Ελευθερία ή Θάνατος», εκφράζει εύγλωττα και επιγραμματικά τον εθνικό χαρακτήρα του Κρητικού Ζητήματος, που γρήγορα πήρε μεγάλες διαστάσεις και απασχόλησε σοβαρότατα την ελληνική και την ευρωπαϊκή διπλωματία, ως σημαντική πτυχή του όλου Ανατολικού Ζητήματος.

Το 2005 οι εξετάσεις ελληνομάθειας πραγματοποιήθηκαν σε 74 εξεταστικά κέντρα στο εξωτερικό και συμμετείχαν σε αυτές 2.500 υποψήφιοι. Ψηλή, κοντή;

Οι συνθήκες ήταν δυσμενείς, όχι μόνο από την άποψη των στρατιωτικών προπαρασκευών και της αναλογίας των δυνάμεων των επαναστατών με εκείνες της Τουρκίας, αλλά κυρίως από την άποψη της γενικής πολιτικής κατάστασης στην Ελλάδα και την Ευρώπη.

ΠΑΡΙΣΙ

ΧΑΛΒΑΤΖΟΓΛΟΥ: Κοντή.

Οι Μεγάλες Δυνάμεις, και ιδιαίτερα η Αγγλία και η Γαλλία, ήταν από την αρχή αντίθετες προς κάθε κίνημα που θα έθετε σε κίνδυνο την ακεραιότητα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Πέθανε ο Ζαν Ιριγκουάν

Γιατί όπως έβλεπα εγώ, έβλεπα τον αστυφύλακα.

Μόνο η Ρωσία, που είχε ταπεινωθεί με τον Κριμαϊκό Πόλεμο και τη συνθήκη των Παρισίων (1856), έδειχνε να ευνοεί την επανάσταση της Κρήτης και την υποκινούσε, μάλιστα, μέσω των αντιπροσώπων της στο νησί.

Πέθανε στις 28 Ιανουαρίου, στο Παρίσι, σε ηλικία 86 ετών ο Ζαν Ιριγκουάν, μεγάλος κλασικός φιλόλογος, παλαιογράφος, κωδικολόγος, θερμός φίλος της Ελλάδος και δάσκαλος πολλών Ελλήνων φιλολόγων.

Η γυναίκα ήταν κοντύτερη κατά ένα κεφάλι.

Η ελληνική πολιτική παρουσιάστηκε από την αρχή διχασμένη.

Η διδακτική του σταδιοδρομία υπήρξε μακρά και διαβαθμισμένη.

ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Αδύνατη;

Ο Δημήτριος Βούλγαρης, που συμπαθούσε την αγγλική πολιτική, ήταν διστακτικός, ενώ ο Αλέξανδρος Κουμουνδούρος, οπαδός της ρωσικής πολιτικής και δεδηλωμένος φιλοκρητικός, ήταν περισσότερο αποφασιστικός.

Δίδαξε ως καθηγητής της ελληνικής γλώσσας και φιλολογίας στα πανεπιστήμια του Πουατιέ, της Ναντέρ (Paris X), της Σορβόννης (Paris IV) και στην Εκόλ Πρατίκ. ΧΑΛΒΑΤΖΟΓΛΟΥ: Αδύνατη. (…)

Η επίσημη όμως κυβέρνηση του Μπενιζέλου Ρούφου ήταν σαφώς αντίθετη.

Έκλεισε την ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία ως καθηγητής στο Κολέγιο της Γαλλίας (1985-1992), διάκριση ύψιστη για τα πανεπιστημιακά πράγματα της Γαλλίας.

Σ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ: Εγώ θα ήθελα να δείξετε - για να έχω εγώ μια εικόνα - σε ποιο σημείο του σώματος του αστυνομικού έφθανε η κορυφή του κεφαλιού της γυναίκας.

3 Παρ' όλες αυτές τις αντιξοότητες η Κρήτη βρισκόταν σε διαρκή επαναστατικό πυρετό.

Διετέλεσε για 35 χρόνια διευθυντής της αρχαίας ελληνικής και βυζαντινής εκδοτικής σειράς Collection des Universites de France (Συλλογή των Πανεπιστημίων της Γαλλίας). Έχετε δώσει μία κατάθεση τότε και λέτε τι εξείχε.

Το αίτημα της ένωσης με την Ελλάδα υποβλήθηκε με επίσημη αναφορά της Γενικής Συνελεύσεως των Κρητών (14 Μαΐου 1866) στον σουλτάνο καί στις Μεγάλες Δυνάμεις ως «ομόθυμος και διαρκής πόθος» του Κρητικού λαού.

Στο διάστημα αυτό εκδόθηκαν 236 τόμοι. Δεδομένου ότι - θέλω να πω και στο Δικαστήριο - εμείς υποβάλαμε ένα αίτημα να προσκομισθούν φωτογραφίες της μοναδικής μέχρι τότε συλληφθείσης κας Σωτηροπούλου.

3. Υπόμνημα του Υπουργού Εξωτερικών Σπυρ. Βαλαωρίτη προς τον Έλληνα πρόξενο στα Χανιά Ν. Σακόπουλο, (16 Απριλίου 1866): «Εις την παρούσαν των πραγμάτων κατάστασιν εν Ευρώπη και Ανατολή, παν κίνημα απερίσκεπτον εν Κρήτη έσεται αναμφιβόλως καταστρεπτικόν. Οι Κρήτες… πρέπει μεγάλως να προσέξωσι μη παρασυρθώσι εις κίνημα τι τοιούτον, είτε εκ κακής εκτιμήσεως της ενεστώσης καταστάσεως της Ευρώπης, είτε εξ ασύνετων συμβουλών και προτροπών ανθρώπων ανυπόμονων και εξημμένων».

Ήταν ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος (1988-1993) της Διεθνούς Επιτροπής Ελληνικής Παλαιογραφίας (Comite international de paleographie grecque).

Α. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, τον λόγο σάς παρακαλώ πολύ.

Γενική Συνέλευσις των Κρητών (1866)

Μέλος ή πρόεδρος της συντακτικής επιτροπής πολλών περιοδικών.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Να τελειώσει πρώτα κα Σωτηροπούλου, φυσικά και αν σας αφορά προσωπικά κάτι…

Η επανάσταση, που εξερράγη τον Αύγουστο του 1866, πήρε αμέσως μεγάλες διαστάσεις.

Είχε επίσης πολυάριθμες ενεργές συμμετοχές του με ανακοινώσεις και εισηγήσεις σε συνέδρια, συμπόσια, στρογγυλά τραπέζια.

Α. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ: Οι τηλεοράσεις θα λέτε κ. Πρόεδρε κάνουν δίκη.

Στην πρώτη επίσημη επαναστατική προκήρυξη της Γενικής Συνελεύσεως των Κρητών στο χωριό Ασκύφου Σφακίων (21 Αυγούστου 1866) δηλώνεται σαφώς ότι η επανάσταση είναι η φυσική συνέχεια του 1821.

Πριν τα πούμε εδώ, τα λένε στις τηλεοράσεις.

Η έκρηξη νέας επανάστασης στην Κρήτη δημιούργησε γενικό εθνικό ενθουσιασμό στην άλλη Ελλάδα.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Εγώ δεν τις ακούω τις δίκες. (…)

Στην Αθήνα ιδρύθηκε η «Κεντρική υπέρ των Κρητών Επιτροπή» και στη Σύρο η «Ειδική επί των Αποστολών Επιτροπή», για την ενίσχυση του κρητικού αγώνα με αποστολές όπλων, χρημάτων και εφοδίων, αλλά και εθελοντών που έσπευδαν από παντού να ενισχύσουν τους Κρήτες.

Σ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, νομίζω ότι είμαι πάρα πολύ προσεκτικός.

Βέβαια, ήταν σε όλους φανερό ότι ο πατριωτισμός και ο ενθουσιασμός δεν αρκούσαν για να αντισταθμίσουν τις κατά πολύ υπέρτερες τουρκικές δυνάμεις.

Αναφέρθηκα σε υπόμνημα που κάναμε στον Ανακριτή και όχι στην τηλεόραση και είχαμε ζητήσει να προσκομισθούν φωτογραφίες της μοναδικής μέχρι τότε συλληφθείσης γυναικός για τη 17Ν.

Το μεγάλο όμως πρόβλημα ήταν ο άμαχος πληθυσμός, που έμενε τις περισσότερες φορές ανυπεράσπιστος στην εκδικητική μανία του εχθρού και έπρεπε να καταφεύγει στα βουνά ή στον εκπατρισμό.

Δεν μπορούσα εγώ να ζητήσω για γυναίκες άλλες που έλεγαν οι τηλεοράσεις, να προσκομισθούν φωτογραφίες.

Η μεγάλη αυτή επανάσταση έμελλε να εξελιχθεί σε αληθινή τραγωδία, που την αντιμετώπισε εντούτοις ο κρητικός λαός με αξιοθαύμαστη αποφασιστικότητα και καρτερία.

Θα σας κάνω μια ερώτηση:

4. Εμμένοντες καρτερικώς εις τον όρκον ημών του 1821, εμπνεόμενοι από το εθνικόν αίσθημα του ελληνικού μεγαλείου και της εθνικής ενότητος και έμπλεοι ελπίδος εκ του δικαίου αγώνος ημών, απορρίπτομεν πάσαν προσφοράν και θαρραλέως διακηρύττομεν ενώπιον θεού και ανθρώπων ως τον μόνον ομόθυμον και διαρκή πόθον ημών την ένωσιν μετά της μητρός Ελλάδος, καθικετεύοντες τον Ύψιστον να εύλογη τα όπλα ημών δια πληρέστατης επιτυχίας….

Σας επέδειξε καμία φωτογραφία γυναίκας ο κ. Ανακριτής;

Η λέξη «κατασκευή» δεν έχει χώρο εδώ

ΧΑΛΒΑΤΖΟΓΛΟΥ: Όχι.

Σ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ: Τίποτε άλλο. (Διαλογικές συζητήσεις)

Ι. ΚΟΥΡΤΟΒΙΚ: Να πω κάτι, κ. Πρόεδρε. Το θεωρώ απαράδεκτο να κατασκευάζονται ακόμη και εδώ πέρα μάρτυρες πέραν της ανακριτικής διαδικασίας, πέραν των όσων ανέδειξε η ανακριτική διαδικασία.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Η λέξη «κατασκευή» δεν νομίζω ότι έχει χώρο, απλώς να προσοκομίζονται, διότι θα σας πω κι εσάς ότι τώρα μας τα φέρατε.

Ι. ΚΟΥΡΤΟΒΙΚ: (…) «Η γυναίκα φορούσε φούστα χρώματος κόκκινου προς το γκρενά, φαινόταν δε κάπως γεμάτη», λέτε τότε. Ήταν κάπως γεμάτη ή αδύνατη η γυναίκα που είδατε κ. Χαλβατζόγλου;

ΧΑΛΒΑΤΖΟΓΛΟΥ: Ήταν κάπως γεμάτη. Εγώ κατ' αρχήν την είδα από τα οπίσθια.

Ι. ΚΟΥΡΤΟΒΙΚ: Ναι. Την είδατε γεμάτη όπως λέτε τότε, που έχετε την εικόνα.

ΧΑΛΒΑΤΖΟΓΛΟΥ: Ότι ήταν λίγο παχιά.

Ι. ΚΟΥΡΤΟΒΙΚ: Ήταν λίγο παχιά.

Α. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ: Ένα κόκαλο ήμουν.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Παρακαλώ κα Σωτηροπούλου, δεν υπάρχει λόγος.

Δ. ΚΟΥΦΟΝΤΙΝΑΣ: Τι πειράζει κ. Πρόεδρε;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Πειράζει όταν πεταγόμαστε ο ένας και ο άλλος. Λέει, έγιναν ορισμένες διευκρινίσεις από τον μάρτυρα, άλλωστε δεν την έχουμε κατηγορούμενη από ό,τι ξέρω.

Ι. ΚΟΥΡΤΟΒΙΚ: Βέβαια δεν την έχουμε κατηγορούμενη. Το γνωρίζω, το θεωρώ όμως απαράδεκτο να προσπαθεί να επιχειρείται να εκμαιευτούν από τον μάρτυρα πράγματα, τα οποία μπορούν να δημιουργούν ένα κλίμα μέσα στο Δικαστήριο, κλίμα σε βάρος της κας Σωτηροπούλου, υποψίες γενικές και αόριστες, τα οποία έρχονται σε προφανή αντίθεση με αυτά που γράφουν οι επαναληπτικές καταθέσεις. Το θεωρώ απαράδεκτο κ. Πρόεδρε. (Διαλογικές συζητήσεις)

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ο μάρτυρας λέει ότι δεν την είδε στο πρόσωπο.

Ι. ΚΟΥΡΤΟΒΙΚ: Κύριε Πρόεδρε, να συμπληρώσω ότι έχουμε φωτογραφίες της κας Σωτηροπούλου, η οποία το 1984 είναι ένα παιδί, δεν είναι μια γυναίκα των διαστάσεων που βλέπετε και το μισό περίπου. Έχουμε φωτογραφίες και μπορούμε να τις δείξουμε. Δεν νομίζω ότι έχει κανένα νόημα να δείξουμε στον μάρτυρα, ο οποίος δεν την έχει δει, τις οποιεσδήποτε φωτογραφίες. Το θεωρώ απαράδεκτο κιόλας να μπαίνουν και τέτοια ζητήματα από πλευράς Πολιτικής Αγωγής. (…)

(Διαλογικές συζητήσεις)

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Επειδή διευθύνω αυτή τη διαδικασία, δεν έχω καταλάβει σε τι κατατείνουν όλα αυτά τα πράγματα, όταν η κα Σωτηροπούλου δεν είναι κατηγορούμενη γι' αυτό. (…)

Α. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ: Λέτε ότι δεν κατηγορούμαι. Έτσι δεν είναι;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Βέβαια.

Α. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ: Εγώ πρώτη φορά μπαίνω σε δικαστήριο. Έχει δικαίωμα οποιοσδήποτε δικηγόρος ή συνήγορος να κάνει ερωτήσεις σε εμένα που δεν κατηγορούμαι; Ρωτάω, γιατί δεν ξέρω. Αφού έκανε, να κάνω κι εγώ. Κύριε μάρτυρα, με θεωρείτε τώρα παχιά ή αδύνατη; Τι με θεωρείτε;

ΧΑΒΑΤΖΟΓΛΟΥ: Τώρα είστε αδύνατη.

Α. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ: Ωραία. Τώρα είμαι 45 κιλά. Τότε ήμουν 40 και έχω φωτογραφίες από εκείνη την εποχή. Ήμουν σαν παιδάκι, γιατί ήμουν 20 - 22 χρόνων και έμοιαζα με 15. Αρκεί αυτό; Και σας ρωτάω: έχουν δικαίωμα να βγαίνουν στα κανάλια όταν γίνεται εδώ η δίκη ο κ. Ανδρεουλάκος και να με ονομάζει, να με ονοματίζει, να με δείχνει καθαρά; Όλη η Ελλάδα ξέρει ότι ήμουν εγώ. Λέτε εσείς ότι δεν ήμουν. Όλη η Ελλάδα το ξέρει ότι ήμουν. Ποιος θα με προστατεύσει;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Εμείς, που έχουμε τον κυρίαρχο λόγο, θα το πούμε στο τέλος αφού γίνει η διαδικασία και αφού ακούσουμε και αξιολογήσουμε. Τώρα τι να σας πω; Ότι είστε να πω ή ότι δεν είστε; Έχετε το τεκμήριο αθωότητας.

Μετά την εξέταση των μαρτύρων για την υπόθεση Μάτη, άρχισαν οι καταθέσεις μαρτύρων για τη δολοφονία του Ν. Μομφερράτου και του οδηγού του Π. Ρουσσέτη. Πρώτος εκλήθη ο γιος τού Ν. Μομφερράτου, Γιώργος. (…)

Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: (…) Κύριε μάρτυς, δώστε μας δυο πληροφορίες για τον πατέρα σας. Ήταν ο εκδότης της εφημερίδας;

Γ. ΜΟΜΦΕΡΡΑΤΟΣ: Νομίζω ότι αυτό είναι γνωστό.

Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Ήθελα να σας ρωτήσω, εκδότης σημαίνει και ιδιοκτήτης της εφημερίδας;

Γ. ΜΟΜΦΕΡΡΑΤΟΣ: Γενικώς με ρωτάτε;

Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Συγκεκριμένα για τον πατέρα σας ρωτώ.

Γ. ΜΟΜΦΕΡΡΑΤΟΣ: Και συγκεκριμένα και γενικώς νομίζω ότι δεν είναι μια απαραίτητη ταύτιση. Ο πατέρας μου δεν ήταν ιδιοκτήτης.

Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Δώστε μας ένα στίγμα της εφημερίδας τής τότε εποχής, το πολιτικό στίγμα της εφημερίδας.

Γ. ΜΟΜΦΕΡΡΑΤΟΣ: Έχει σχέση αυτό;

Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Έχει σχέση και να την πω απ' την αρχή. Το δικαστήριο έχει εξετάσει το ζήτημα του πολιτικού εγκλήματος ως προς την κατηγορία, έχει επιφυλαχθεί ακριβώς για το τι θα προκύψει απ' τη διαδικασία γι' αυτό το ζήτημα με την απόφαση και επιπλέον υπάρχει και θέμα κινήτρων. Είναι δεδομένα αυτά τα πράγματα και είναι σημαντικό ζήτημα. Πώς θα δούμε τα κίνητρα του δράστη αν δεν δούμε ποιο είναι το θύμα; (…)

Εμμένετε στην «επιθετική Αριστερά»;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Απ' ό,τι θυμάμαι, ο κ. Ραχιώτης βασίστηκε στο ότι τα κίνητρα είναι πολιτικά, έστω κι αν δεν το λέτε πολιτικό έγκλημα. Εμείς έχουμε πολιτικά κίνητρα, εγκείμενα στο ότι «εμείς είμαστε η επιθετική», νομίζω είπατε, «Αριστερά» κτλ. Και γράφτηκε αυτό το πράγμα. Λοιπόν, εσείς εμμένετε σε αυτό, τι να κάνουμε; Ο κατηγορούμενος όμως, κατά τα άλλα, ο δικός σας δηλαδή ο πελάτης, αρνείται ότι έχει κάποια σχέση με τη 17Ν. Επομένως, τα κίνητρα της 17Ν δεν τον αφορούν λέτε. Παρ' όλα αυτά, θέλετε να ρωτάτε. Ρωτάτε! Όλα συνεκτιμώνται πάντως.

Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Εγώ θέλω να το ρωτήσω αυτό και σε περίπτωση που το δικαστήριο αποφασίσει οτιδήποτε, εγώ τους ισχυρισμούς μου μετά την απόφασή σας, ή που σχετίζονται με την απόφασή σας, πρέπει να τους έχω αναδείξει από την αποδεικτική διαδικασία. Είναι σαφή αυτά τα πράγματα νομίζω. Δεν λέω κάτι ιδιαίτερο.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Γι' αυτό δεν σας απαγόρευσα να το ρωτήσετε.

Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Για πείτε μου λοιπόν, κ. μάρτυς, ποιο ήταν το πολιτικό στίγμα τότε της εφημερίδας;

Γ. ΜΟΜΦΕΡΡΑΤΟΣ: Μπορώ να απαντήσω ότι δεν γνωρίζω;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Μπορείτε, αν δεν γνωρίζετε.

Γ. ΜΟΜΦΕΡΡΑΤΟΣ: Δεν γνωρίζω.

Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Ο πατέρας σας ήταν τότε και πρόεδρος της Ένωσης των Ιδιοκτητών Εφημερίδων, έχετε υπόψη σας;

Γ. ΜΟΜΦΕΡΡΑΤΟΣ: Αυτά είναι ευρέως γνωστά, βεβαίως.

Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Ήταν. Είχε και πολιτική δράση ο πατέρας σας πριν; Δηλαδή ήταν σε πολιτικές θέσεις στο παρελθόν;

Γ. ΜΟΜΦΕΡΡΑΤΟΣ: Τι εννοείτε πολιτικές θέσεις;

Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Αν ήταν βουλευτής, υπουργός, αν είχε χρηματίσει βουλευτής, υπουργός, τέτοια πράγματα.

Γ. ΜΟΜΦΕΡΡΑΤΟΣ: Δεν γνωρίζω.

Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Αναφέρει σε αυτή την προκήρυξη που επικαλέστηκε και ο κ. σύνεδρος ότι, αν θυμάμαι καλά, ήταν υπουργός. Ισχύει αυτό το πράγμα;

Είχε πολιτική δράση ο πατέρας σας;

Γ. ΜΟΜΦΕΡΡΑΤΟΣ: Ήταν υπουργός στην κυβέρνηση Μαρκεζίνη, μάλιστα.

Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Ήθελα να σας κάνω μία τελευταία ερώτηση. Γιατί πιστεύετε ότι εκτελέστηκε ο πατέρας σας;

Γ. ΜΟΜΦΕΡΡΑΤΟΣ: Αρνούμαι να απαντήσω στο σχόλιο εκτέλεσης. Σας παρακαλώ.

Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Δολοφονήθηκε, όπως θέλετε. Σκοτώθηκε να πούμε, να δώσουμε έναν όρο ουδέτερο.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ο όρος μπορεί να είναι ουδέτερος για σας, αλλά μπορεί να μην είναι ουδέτερος για τον κ. Μομφερράτο.

Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Γι' αυτό θέλω σαν μάρτυρας να μου πει τον δικό του όρο.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Για ποιο λόγο, πείτε γιατί;

Γ. ΜΟΜΦΕΡΡΑΤΟΣ: Θα κρατήσω για μένα την άποψή μου. Ευχαριστώ.

Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Και ένα τελευταίο. Έγιναν πολιτικές δηλώσεις με αφορμή τον θάνατο του πατέρα σας; Ήταν ένα γεγονός που πήρε μια πολιτική διάσταση;

Γ. ΜΟΜΦΕΡΡΑΤΟΣ: Νομίζω, αν ανατρέξετε στις εφημερίδες της εποχής θα το διαπιστώσετε.

Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Ναι, επειδή ανέτρεξα, υπάρχει μια δήλωση του γενικού αστυνομικού διευθυντή τής τότε εποχής, την οποία θέλω να καταθέσω.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Βεβαίως. Έχετε την καλοσύνη, να το δούμε.

Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Δεν ξέρω αν το θυμόσαστε. Ήταν ο κ. Μποσινάκης τότε αστυνομικός διευθυντής και έκανε δήλωση αν θα εφαρμοστεί το σχέδιο «Ξενοκράτης» τότε, με αφορμή τη δολοφονία του κ. Μομφερράτου και είπε ότι δεν θα εφαρμοστεί και η δολοφονία του Νικολάου Μομφερράτου αντιμετωπίζεται από πλευράς Αστυνομίας κατά τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίστηκαν στο παρελθόν όμοια πολιτικά εγκλήματα. Αυτή ήταν η θέση τού τότε αστυνομικού διευθυντή. Θυμόσαστε καθόλου αυτό το γεγονός;

Γ. ΜΟΜΦΕΡΡΑΤΟΣ: Όχι, δεν το θυμάμαι.

Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: Διαβάζω στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» της 22ας Φεβρουαρίου. 21 δεν έχει γίνει η πράξη;

Γ. ΜΟΜΦΕΡΡΑΤΟΣ: Βεβαίως.