ΠΕΜΠΤΗ 14/1

ΜΠΑΓΙΕΒΙΤΣ: ΣΚΕΠΤΕΤΑΙ ΣΟΒΑΡΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ

Το μέγεθος και η δομή των πυρήνων

Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΤΗΣ ΒΙΑΣ (POETIC JUSTICE)

Δίλημμα Ντούσκο

Το πρότυπο του Rutherford για το άτομο είναι όμοιο με αυτό του ηλιακού μας συστήματος.

(MEGA, 00.30)

Η επίθεση του Μάκη Ψωμιάδη στον Ντέμη Νικολαΐδη φέρουν τον Ντούσαν Μπάγιεβιτς να σκέπτεται την παραίτησή του από το τιμόνι της τεχνικής ηγεσίας. Μετά από επίπονα πειράματα μετρήθηκαν οι ακτίνες του ατόμου και του πυρήνα και βρέθηκε ότι: η ακτίνα του ατόμου είναι της τάξης των 1010m και η ακτίνα του πυρήνα της τάξης μεγέθους μεταξύ των 1015m και 1014m.

Μία σκανδαλιστική και εκπληκτικά αληθινή ιστορία δύο ανθρώπων από το L.A., μιας κομμώτριας (Τζάνετ Τζάκσον) κι ενός ταχυδρομικού υπαλλήλου (Τουπάκ Σακούρ), που θα κατακτήσει την καρδιά όλων μας.

Ο Σερβοέλληνας τεχνικός πιέζεται από ανθρώπους του στενού περιβάλλοντός του, αλλά και από προβεβλημένους φίλους της ομάδας να παραιτηθεί από τη θέση του και βρίσκεται σε μεγάλο δίλημμα. Ο πυρήνας λοιπόν έχει ακτίνα μερικές δεκάδες χιλιάδες φορές μικρότερη από την ακτίνα του ατόμου.

Η ταινία είναι σε σκηνοθεσία του Τζον Σίγκλετον και ήταν υποψήφια για Όσκαρ τραγουδιού (1993).

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Σερβοέλληνας τεχνικός έχει, ήδη, αποφασίσει να παραιτηθεί και αν δεν το κάνει σήμερα, ίσως το πραγματοποιήσει αμέσως μετά το παιχνίδι με τον Πανιώνιο. Για να γίνει αυτό αντιληπτό, μπορούμε να κάνουμε την εξής παρομοίωση: το άτομο σαν ένα μεγάλο στάδιο και τον πυρήνα σαν ένα κεράσι στο κέντρο του.

Αξιολόγηση: (

Στο πλευρό του τεχνικού της Ένωσης βρίσκονται και οι ποδοσφαιριστές της ΑΕΚ, οι οποίοι σκέπτονται να σταθούν στο πλευρό του προπονητή τους και μάλιστα οι πληροφορίες αναφέρουν ότι θα εκδώσουν ανακοίνωση για τον λόγο αυτό. Άρα το άτομο είναι σχεδόν άδειο στο εσωτερικό του.

Ο ΕΜΠΟΡΟΣ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΕΠΟΧΩΝ

Οι εξελίξεις, πάντως, αναμένονται ραγδαίες στην ΑΕΚ, η οποία για μία ακόμα φορά φαίνεται ότι μπλέκει σε περιπέτειες.

Όλοι οι πυρήνες των ατόμων αποτελούνται από πιο μικροσκοπικά σωματίδια, τα νουκλεόνια, που τα διακρίνουμε σε πρωτόνια και νετρόνια.

(ΕΤ3, 01.00)

Ο πυρήνας του υδρογόνου είναι μόνο ένα πρωτόνιο.

Αυθεντικό μελόδραμα, από τις σημαντικότερες γερμανικές ταινίες του μεσοπολέμου.

Τα πρωτόνια και τα νετρόνια του πυρήνα μπορούμε να τα φανταστούμε σαν ένα τσαμπί από σταφύλια, σφαιρικού περίπου σχήματος, του οποίου οι ρώγες, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια, έχουν το ίδιο μέγεθος και την ίδια περίπου μάζα, αλλά διαφέρουν ως προς το ηλεκτρικό φορτίο (σχήμα 3-5).

Ο Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ δημιουργεί το πρώτο έργο, αναφορά του νέου γερμανικού κινηματογράφου στη δεκαετία του '50.

Το νετρόνιο είναι ηλεκτρικά ουδέτερο, δηλαδή έχει μηδενικό φορτίο, ενώ το πρωτόνιο φέρει το στοιχειώδες θετικό ηλεκτρικό φορτίο.

Ο Χανς, ένας μικροαστός χωρίς φιλοδοξίες κατατάσσεται στη Λεγεώνα των Ξένων.

Το συνολικό φορτίο του πυρήνα είναι ίσο με το άθροισμα των φορτίων των πρωτονίων του.

Επιστρέφοντας, συναντά ένα εχθρικό περιβάλλον.

Στο σημείο αυτό πάντως θα πρέπει να τονιστεί ότι, ενώ στον κόσμο το δικό μας, το μακρόκοσμο, η ακινησία είναι συνηθισμένο φαινόμενο, στο μικρόκοσμο οι στοιχειώδεις δομικές μονάδες της ύλης δεν είναι δυνατό να ακινητοποιηθούν.

Έπειτα από ένα έμφραγμα που παθαίνει, καθίσταται ανίκανος για δουλειά.

Εκδηλώνουν μια αέναη κίνηση, δηλαδή κινούνται συνεχώς και έχουν κινητική ενέργεια.

Έτσι, γίνεται παρείσακτος σε μια απάνθρωπη κοινωνία, όπου ανίκανος πια ν' αντιδράσει αποδέχεται τραγικά τη μοίρα του.

3-5 Ένας πυρήνας μοιάζει με ένα τσαμπί, του οποίου οι ρώγες είναι τα πρωτόνια και τα νετρόνια.

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

3-4 Οι σημερινές ενδείξεις μάς λένε ότι το Σύμπαν γεννήθηκε σε μια γιγαντιαία έκρηξη, το Bing-Bang, πριν από 15 δισεκατομμύρια χρόνια, όταν το μέγεθος όλου του Σύμπαντος ήταν μικρότερο από αυτό ενός ατόμου. Σήμερα παρόμοιες συνθήκες αναπαράγονται στο εργαστήριο με συγκρούσεις στοιχειωδών σωματιδίων στους επιταχυντές.

(ΕΤ3, 21.00)

Πρωτόνιο Νετρόνιο

Με την αφορμή της επιστροφής ενός νεαρού άντρα στο χωριό του, η οποία συμπίπτει με την τελετή των εγκαινίων μιας βιομηχανικής μονάδας, ξεδιπλώνονται στο μυαλό του εικόνες από το παρελθόν, που πέρασε στην Αθήνα ως φοιτητής.

Τη συγκρότηση κάθε πυρήνα περιγράφουμε χρησιμοποιώντας τους παρακάτω αριθμούς:

Τα χρόνια αυτά αποτέλεσαν μία σημαντική εμπειρία για τη ζωή του και συγχρόνως διαμόρφωσαν την πολιτική του άποψη για τον κόσμο.

Τον ατομικό αριθμό Ζ, που είναι ο αριθμός των πρωτονίων του πυρήνα.

Ο Θεσσαλονικιός σκηνοθέτης Τάκης Παπαγιαννίδης κατασκεύασε το φιλμ αυτό το 1982.

Τον αριθμό νετρονίων Ν.

Αξιολόγηση: ((

Το μαζικό αριθμό Α, που είναι ο αριθμός των νουκλεονίων (νετρονίων και πρωτονίων) του πυρήνα. Ισχύει δηλαδή: A=Z+N Συμβολικά ένας πυρήνας θα παριστάνεται ως X AZ, όπου το Χ παριστάνει το χημικό σύμβολο του στοιχείου. Έτσι, για παράδειγμα, ο Fe 56/26 έχει μαζικό αριθμό 56 και ατομικό αριθμό 26, δηλαδή περιέχει 26 πρωτόνια και 30 νετρόνια. Πυρήνες που ανήκουν στο ίδιο χημικό στοιχείο και έχουν τον ίδιο αριθμό πρωτονίων Ζ αλλά όχι και τον ίδιο αριθμό νετρονίων Ν ονομάζονται ισότοποι. Γίνεται φανερό ότι οι ισότοποι πυρήνες έχουν διαφορετικό μαζικό αριθμό Α. Τα ισότοπα ενός στοιχείου έχουν τον ίδιο αριθμό ηλεκτρονίων, αφού αυτός, στα ουδέτερα άτομα, είναι ίσος με τον αριθμό των πρωτονίων. Συνεπώς τα ισότοπα ενός στοιχείου έχουν τις ίδιες χημικές ιδιότητες, επειδή αυτές καθορίζονται από το πλήθος των ατομικών ηλεκτρονίων. Γι΄ αυτό το λόγο στη Χημεία το όνομα κάθε στοιχείου συνοδεύεται μόνο από τον ατομικό του αριθμό Ζ. Τα ισότοπα ενός στοιχείου δε βρίσκονται με την ίδια αφθονία στη φύση. Έτσι το ισότοπο C 12 6 του άνθρακα βρίσκεται σε ποσοστό περίπου 99% στη φύση, ενώ τα ισότοπα 13C 6 και 14C 6 βρίσκονται σε πολύ μικρότερα ποσοστά. Για τη μέτρηση των μαζών των πυρήνων χρησιμοποιούμε την ατομική μονάδα μάζας u, η οποία ορίζεται ως το 1/12 της μάζας του ατόμου του 12C 6 . Αυτό σημαίνει ότι η μάζα ενός ατόμου 12C 6 μαζί με τα 6 ηλεκτρόνιά του είναι 12u. Για τη μέτρηση των μαζών των πυρήνων προτιμάμε να χρησιμοποιούμε τις ατομικές μονάδες μάζας αντί για kg, γιατί η ατομική μονάδα μάζας είναι πολύ μικρότερη από το kg και έτσι η σύγκριση μεταξύ των μαζών των πυρήνων γίνεται με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια. Σύμφωνα με τη θεωρία της σχετικότητας, η μάζα οποιουδήποτε σώματος είναι ισοδύναμη με κάποια ποσότητα ενέργειας, όπως καθορίζεται από τη σχέση: E = m c 2 (3.1)

Σύμφωνα με τη σχέση αυτή, μπορούμε να μετράμε τη μάζα ενός σωματιδίου και σε μονάδες ενέργειας. Συνήθως στην Πυρηνική χρησιμοποιούμε τη μονάδα 1MeV.

Σχέσεις των διάφορων μονάδων μάζας και ενέργειας: 1u = 1,66055x1027 kg 1eV = 1,602x1019 Joule 1MeV = 1,602x1013 Joule 1u = 931,48 MeV

Πίνακας 3.1 Μάζες ηρεμίας και φορτίο του πρωτονίου, του νετρονίου και του ηλεκτρονίου σε διάφορες μονάδες.

MAZA ΦΟΡΤΙΟ Σωματίδιο kg u MeV/c2 C Πρωτόνιο 1,6726x1027 1,007276 938,28 1,602177x1019 Νετρόνιο 1,6750x1027 1,008665 939,57 0,000000 Ηλεκτρόνιο 9,109x1031 5,486x104 0,511 1,602177x1019