Ο Χοντλ, οι ιδέες και η απόλυση Πόσο Έλληνες είναι οι Ευρωπαίοι

Κατάδυση στη φυσική

Λόγω της φήμης του αγγλικού ποδοσφαίρου, η είδηση έκανε το γύρο του κόσμου μέσω των αθλητικών δελτίων της ραδιοτηλεόρασης και των αθλητικών σελίδων των εφημερίδων.

Πριν από δεκαπέντε χρόνια ο μακαρίτης Γάλλος ιστορικός Ντιροζέλ είχε, κατ' ανάθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναλάβει να γράψει ένα πιλοτικό βιβλίο Ιστορίας της Ευρώπης, ώστε να γίνει εν είδει βιβλίου αναφοράς υπόδειγμα για να γραφούν τα σχολικά εγχειρίδια των κρατών-μελών

Όταν θερμαίνουμε στην ίδια φλόγα για τον ίδιο χρόνο δύο δοχεία που το ένα περιέχει διπλάσια ποσότητα νερό από το άλλο, τότε οι μεταβολές θερμοκρασίας είναι διαφορετικές. Ο προπονητής της εθνικής ομάδας της Αγγλίας, Γκλεν Χοντλ, απελύθη γιατί έκανε το λάθος να εκφράσει δημοσίως τις ιδέες του.

ΚΩΣΤΑΣ ΓΕΩΡΓΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ

Αυτό συμβαίνει επειδή στη μεγαλύτερη ποσότητα νερού η θερμική ενέργεια κατανέμεται σε μεγαλύτερο αριθμό μορίων. Σε συνέντευξή του στους "Τάιμς" του Λονδίνου, ο Χοντλ υπεστήριξε ότι οι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες πληρώνουν αμαρτίες τις οποίες είχαν διαπράξει σε προηγούμενες ζωές τους.

Το πόνημά του, ύστερα από τις αντιδράσεις που προκάλεσε και στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες της Ε.Ε., αποσύρθηκε και γράφτηκε ένα άλλο πιλοτικό βιβλίο, συλλογικό, με συγγραφείς από όλες τις χώρες-μέλη.

Επομένως η αύξηση της κινητικής ενέργειας κάθε μορίου είναι μικρότερη και η αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος επίσης μικρότερη. Η δήλωση αυτή εξαγρίωσε τα βρετανικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία -σχεδόν εν συνόλω- ζήτησαν την κεφαλή του επί πίνακι, αλλά και την κυβέρνηση των Εργατικών, με αποτέλεσμα η ποδοσφαιρική ομοσπονδία της χώρας να τον απολύσει.

Οι αντιρρήσεις για τις θέσεις του Ντιροζέλ στηρίζονταν στο αναμφισβήτητο γεγονός πως ο κάθε ιστορικός είναι ελεύθερος να διατυπώνει τα πορίσματα της επιστημονικής του ιδεολογίας και μεθόδου, αλλά σε καμία περίπτωση η άποψη ενός ιστορικού (που κρίνεται από την επιστημονική κοινότητα) δεν μπορεί να αποτελέσει σχολικό εργαλείο για τη διαμόρφωση ιστορικής συνείδησης σε νεαρά άτομα με διαφορετικές ιστορικές, θρησκευτικές, εθνοτικές και πολιτισμικές παραδόσεις. Μέσα στην αναστάτωση που δημιουργήθηκε -το ζήτημα άλλωστε κυριαρχεί τις τελευταίες ημέρες στη Βρετανία- ο Γκλεν Χοντλ προσπάθησε να δώσει εξηγήσεις για τις δηλώσεις του, λέγοντας ότι δεν παραποιήθηκαν από τους "Τάιμς", αλλά παρερμηνεύθηκαν.

Διότι ο Ντιροζέλ όριζε ιδεολογικά την Ευρώπη ως τον πολιτισμό που είχε ως αφετηρία την κελτική ζύμη και μαγιά τον Καθολικισμό!!

Μίλησε για τη θεωρία της μετεμψύχωσης και για τους τρόπους με τους οποίους οι κακοί άνθρωποι τιμωρούνται στις επόμενες ζωές όταν έχουν διαπράξει παραπτώματα σε προηγούμενες.

Πρώτος τότε από τους Έλληνες επιστήμονες που εξεγέρθηκε ήταν ο αείμνηστος Μανόλης Ανδρόνικος μαζί με τον ακαδημαϊκό Μιχαήλ Σακελλαρίου και τον Ελύτη.

Όλα αυτά δεν έχουν ιδιαίτερη σημασία, άλλωστε ο Χοντλ δεν ήταν καθόλου δημοφιλής ως προπονητής της εθνικής Αγγλίας, η οποία μάλλον απογοητεύει τους οπαδούς της.

Πουθενά στο πιλοτικό μοντέλο του Γάλλου ιστορικού η ελληνική σκέψη, πουθενά οι οφειλές τής Ευρώπης στον ελληνικό πολιτισμό.

Ελέγχεται ακόμη για την αγάπη του προς το χρήμα και τη συμπεριφορά απέναντι στους παίκτες του.

Οι σκέψεις αυτές επέστρεψαν ξανά στη μνήμη μου διαβάζοντας το πρωτοχρονιάτικο ένθετο του "Βήματος", ενδιαφέρον καθαυτό, με τον γενικό τίτλο "Πόσο Ευρωπαίοι είναι οι Έλληνες".

Πολλοί λοιπόν έψαχναν ευκαιρία για να "πάρουν το κεφάλι" του.

Σκέφθηκα λοιπόν να το αντιστρέψω: "Πόσο, τάχα, Έλληνες είναι οι Ευρωπαίοι;", πόσο δηλαδή μερίδιο ελληνικής σκέψης υπάρχει σήμερα σε κάθε μια από τις διακεκριμένες πολιτισμικές οντότητες που συναποτελούν τη διευρυμένη πλέον Ευρωπαϊκή Ένωση.

Και η… ευκαιρία τούς δόθηκε με την επίμαχη συνέντευξη.

Θα μπορούσε κανείς, έστω μεθοδολογικά ανορθόδοξα, να ξεκινήσει αρνητικά: Ποια πορεία θα είχε ακολουθήσει η ευρωπαϊκή σκέψη αν δεν είχε έλθει σε επαφή με τον ελληνικό θεωρητικό οπλισμό.

Η ουσία των δηλώσεων Χοντλ μπορεί αβίαστα να κριθεί αποδοκιμαστέα.

Μετά την κατάρρευση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, για περίπου πέντε αιώνες η Ευρώπη σαρώνεται από τις βαρβαρικές επιδρομές.

Ωστόσο, δε νοείται σε μια χώρα η οποία θέλει να αποκαλείται δημοκρατική και η οποία υποτίθεται ότι αγωνίζεται για την ελευθερία της έκφρασης στον κόσμο, να διώκεται ουσιαστικά για τις ιδέες του και να "καρατομείται" με συνοπτικές διαδικασίες ένας άνθρωπος επειδή εξέφρασε την άποψή του, όσο ακραία και αν είναι αυτή.

Γότθοι, Ούννοι, Βησιγότθοι, Αλαμανοί, Τεύτονες, Γερμανοί, Γαλάτες και ανατολικότερα Σλάβοι, Ρώσοι, Βούλγαροι.

Ακόμα και αν αυτός είναι ο προπονητής της εθνικής, θέση που για τους Βρετανούς εμπεριέχει μια "παιδευτική λειτουργία".

Στη Δύση φίλτρο εκπολιτιστικό υπήρξε όντως ο Καθολικισμός, στην Ανατολή η Ορθοδοξία.

Τα γεγονότα των τελευταίων ημερών καταρρίπτουν το μύθο της ανεκτικής βρετανικής κοινωνίας, τον οποίο με περισσή υποκρισία και μεγάλη προσπάθεια κατάφεραν να χτίσουν τα τελευταία χρόνια οι έχοντες την εξουσία, επίσημη και μη.

Οι βάρβαροι βαφτίζονται και εντάσσονται, ημερεύουν, καθιζάνουν οι ορμές, επικρατεί το συναίσθημα, αλλά λείπει το Λογιστικό, η μέθοδος, οι ιδέες και οι αξίες.

Είναι, μάλιστα, η αυτοαποκαλούμενη "τέταρτη εξουσία", κατά βάση υπεύθυνη για τη συγκεκριμένη αποπομπή, καθώς μπροστά στη δύναμή της αναγκάζονται να υποκλιθούν και να συμβιβαστούν οι άλλες -θεσμοθετημένες- αρχές.

Η Ευρώπη δέχθηκε το ελληνικό πνεύμα σε τέσσερις δόσεις.

Η ίδια "τέταρτη εξουσία" που καταδικάζει, δικαίως, τις διώξεις ανθρώπων για τις ιδέες τους στη Χιλή, το Ιράν, το Ιράκ, ή τη Βόρειο Κορέα, έγινε αιτία να απολυθεί ο Χοντλ και τώρα επιχαίρει για το… μάθημα που έδωσε στον άσωτο υιό.

Η πρώτη μέσω της Ρώμης. Η λατινική ποίηση - επική, λυρική και δραματική -, η ρητορική, η φιλοσοφία, η ηθική και κυρίως η πολιτική σκέψη είναι αφομοίωση, μίμηση και προϊόντα της ελληνικής και της ελληνιστικής ακμής. Η "Θεία Κωμωδία" του Δάντη είναι αδιανόητη χωρίς τη λατινική ποίηση και τον Βιργίλιο και ο Βιργίλιος είναι αδιανόητος χωρίς τα Ομηρικά Έπη. Ο Σενέκας είναι αδιανόητος χωρίς τον Ευριπίδη και ο Μένανδρος μέσω του Πλαύτου και του Τερέντιου κυριολεκτικά εκπαίδευσε θεατρικά την Ευρώπη.

Η δεύτερη δόση ελληνικού εμβολίου έγινε στην ευρωπαϊκή σάρκα μέσω της αραβικής διείσδυσης στην Ισπανία. Οι Άραβες ήταν οι πρώτοι μεταφραστές τού Αριστοτέλη και ο Αριστοτέλης μεταφράστηκε στα Λατινικά από τα Αραβικά. Ο Θωμάς ο Ακινάτης και ολόκληρη η Σχολαστική Φιλοσοφία (σχολαστική, γιατί εξάντλησε κυριολεκτικά τον σχολιασμό του αριστοτελικού κόρπους) δεν είναι τίποτε άλλο παρά συστηματική μελέτη και αξιοποίηση της αριστοτελικής λογικής, μεταφυσικής και επιστημολογίας. Ολόκληρο το θεωρητικό, δογματικό οικοδόμημα του Καθολικισμού είναι θεμελιωμένο στην αριστοτελική λογική, στην παραγωγική και την επαγωγική μέθοδο σκέψης.

Η τρίτη δόση ελληνικής σκέψης ήρθε στη Δύση από τους Έλληνες λογίους της Ανατολής μετά την πρώτη άλωση, αλλά κυρίως μετά την οριστική Άλωση (1453). Τώρα την ευρωπαϊκή ζύμη γονιμοποίησε η πλατωνική σκέψη. Ο Πλήθων ο Γεμιστός και μια στρατιά σημαντικών λογίων με χιλιάδες χειρόγραφα κατακλύζουν τη Δύση και μπολιάζουν τη σκέψη της με την ιδεοκρατία και τον πλατωνικό ιδεαλισμό. Η τέταρτη και τελευταία εισβολή του ελληνικού πνεύματος γενικεύεται με την πρώιμη και την κυρίως Αναγέννηση και εν συνεχεία με τον Διαφωτισμό. Η Αναγέννηση είναι η ομολογημένη οφειλή της Ευρώπης προς το ελληνικό πνεύμα. Όλο εκείνο το μεγαλειώδες κίνημα δεν ήταν τίποτα άλλο παρά ένα αναβάπτισμα στις αρχές, τις αξίες, τις μορφές, τις μεθόδους και τα πολιτικά οράματα του αρχαίου ελληνικού κόσμου, και από σπόντα του μεταπρατικού λατινικού. Όταν ο Μακιαβέλι σχολιάζει τον Τίτο Λίβιο ουσιαστικά μελετά τον Πολύβιο και όταν γράφει την κωμωδία του "Μανδραγόρας" κοπιάρει τον Πλαύτο, αλλά στην ουσία ξαναγράφει τον Μένανδρο (όλα τα πρόσωπα των αναγεννησιακών κωμωδιών έχουν ελληνικά ονόματα - έως τον Μολιέρο η μόδα!)

Στα θεμέλια της εικαστικής συνείδησης του Φρα Ατζέλικο υπάρχουν τα βυζαντινά πολύπτυχα και για χρόνια η ζωγραφική, το θέατρο και η λυρική ποίηση της Ευρώπης, αλλά και το μυθιστόρημα (μια μεταφυσική Αρκαδία), προσπαθούν να αναπλάσουν το αρχαίο ελληνικό ήθος και ιδιαίτερα στο μυθιστόρημα την αφηγηματική τεχνική τού Λόγγου ("Δάφνις και Χλόη") αναδιπλώνουν. Χωρίς το ελληνιστικό μυθιστόρημα είναι αδιανόητη η αφηγηματική παράδοση της Ευρώπης. Όταν στην Ανατολή για μερικούς αιώνες κυριάρχησε η παράδοση της απέχθειας προς τη μίμηση (ιδιορρυθμία της σημιτικής τέχνης) με την εικονομαχία, στη Δύση η ελληνική παράδοση προς την απεικόνιση και την πλαστική αντίληψη διέσωσε τα έξοχα μωσαϊκά των πρωτοχριστιανικών χρόνων (Ραβέννα), αλλά προχώρησε και στη γλυπτική απεικόνιση των ιερών προσώπων, παράδοση κατ' εξοχήν ελληνική. Ο Αιώνας των Φώτων δικαίως ονομάστηκε Νεώτερη Σοφιστική, αφού ουσιαστικά η Ευρώπη ανακάλυψε την προσωκρατική σκέψη, αλλά κυρίως τις μεγάλες σοφιστικές επιστημονολογικές μεθόδους. Ολόκληρος ο Ρουσό είναι αδιανόητος χωρίς τον Αντιφώντα, ο Βολτέρος χωρίς τον Γοργία και τον Πρωταγόρα και ο Νταλαμπέρ χωρίς Έλληνες μαθηματικούς.

Το ανθρωποκεντρικό ιδεολόγημα, αυτό που ονομάστηκε "Ανθρωπισμός", πηγάζει χωρίς καμιά μετάλλαξη από την πρωταγόρεια ρήση "Χρημάτων μέτρου άνθρωπος" και όλος ο ευρωπαϊκός αγνωστικισμός έως τον Καντ από την πρωταγόρεια θέση "για τους θεούς δεν μπορώ να ισχυριστώ ότι υπάρχουν ή δεν υπάρχουν".

Η πορεία της αρχαίας ελληνικής σκέψης από τη Διαλεκτική του Ηράκλειτου έως τη Διαλεκτική του Σωκράτη και του Πλάτωνα τροφοδοτεί τη φιλοσοφική ευρωπαϊκή εποποιία από τον Έγελο έως τον Μαρξ και έως τον Νίτσε και τον Χάιντεγγερ. Ο πρώτος και ο τελευταίος από τους παραπάνω στήριξαν ολόκληρη τη θεωρία τους για τη φιλοσοφία της Ιστορίας, αναλύοντας και οι δύο το πρώτο Στάσιμο της "Αντιγόνης" του Σοφοκλή.

Για να συντομεύω, οι ελληνικές ρίζες και οι πυρήνες των συμβολικών συλλήψεων του Φρόυντ (Οιδίπους - Ηλέκτρα - Αρριανός, όπου και όλη η σύλληψη της "Ερμηνευτικής των ονείρων") είναι γνωστές. Η φιλοσοφία της Ιστορίας από τον Βολφ έως τον Τόινμπι δεν μπορούν να νοηθούν χωρίς τον Θουκυδίδη και τον Πολύβιο. Η αφηρημένη ζωγραφική, όπως απέδειξε ο Ανδρόνικος, παραπέμπει στην αισθητική του Πλάτωνα και όλη η σύγχρονη μουσική, όπως υποστήριξε ο Ξενάκης, στη θεωρία του Αριστόξενου.

Ο Νίτσε, ο Λένιν, ο Άινσταϊν και ο Χάιζεμπεργκ, για να πάρω παραδείγματα από τη Φιλοσοφία, την Πολιτική και τη Θεωρητική Φυσική, κοιμόντουσαν με τον Ηράκλειτο στο προσκεφάλι τους και η φιλοσοφία του Δικαίου μέσα στους ευρωπαϊκούς αιώνες δεν απομακρύνθηκε ούτε μία κεραία από τις αρχές του Σόλωνα και τη διακήρυξη της Αθηνάς στον Άρειο Πάγο στην "Ορέστεια" του Αισχύλου. Χωρίς αμφιβολία η Ευρώπη δεν νοείται χωρίς την ελληνική σκέψη. Πρόβλημα τώρα είναι πόσο Ευρωπαίοι Έλληνες είναι οι σημερινοί Έλληνες!!