Περιπέτεια για επιβάτες του ΚΤΕΛ

Γ. Το Διεθνές Σύστημα Μονάδων S.I.

Λεωφορείο από Κοζάνη προς Λάρισα ξέφυγε από την πορεία του λόγω του παγετο - Το ίδιο συνέβη αργότερα και σε πυροσβεστικό όχημα

Μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα οι επιστήμονες σε διάφορες χώρες του κόσμου χρησιμοποιούσαν διάφορα συστήματα μονάδων.

Στην Κοζάνη, περιπετειώδες ήταν χθες το ταξίδι δεκαπέντε επιβατών του ΚΤΕΛ, οι οποίοι είχαν τελικό προορισμό τη Λάρισα.

Έτσι π.χ. στη Βρετανία μετρούσαν το μήκος σε ίντσες, ενώ στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες σε cm ή m.

Λόγω των καιρικών συνθηκών που επικρατούσαν στην περιοχή, το λεωφορείο ξέφυγε από το δρόμο και πλάγιασε στο χιόνι μέσα σε ένα χωράφι.

Όπως είναι ευνόητο, η κατάσταση αυτή δημιουργούσε δυσχέρειες στο διεθνές εμπόριο, γι' αυτό στα διάφορα διεθνή επιστημονικά συνέδρια ετίθετο το θέμα της χρησιμοποίησης σε όλες τις χώρες ενός ενιαίου συστήματος μονάδων.

Στην περιοχή έσπευσε αμέσως ένα πυροσβεστικό όχημα, αλλά σχεδόν εκατό μέτρα πριν φτάσει στον τόπο του συμβάντος βγήκε και αυτό από το δρόμο ακριβώς με τον ίδιο τρόπο.

Το 1960, στο συνέδριο Μέτρων και Σταθμών έγινε πρόταση όλες οι χώρες να χρησιμοποιούν το ίδιο σύστημα μονάδων, το οποίο γι' αυτό ονομάστηκε Διεθνές Σύστημα Μονάδων SI (International System of Units).

Κανείς από τους επιβαίνοντες δεν έπαθε το παραμικρό.

Το διεθνές σύστημα μονάδων SI έχει επτά θεμελιώδεις μονάδες και χρησιμοποιείται τόσο στη Φυσική όσο και στη Χημεία.

Το ατύχημα σημειώθηκε στις 9.30 το πρωί, λίγο έξω από το Βαθύλακκο.

Στην Ελλάδα έγινε δεκτό νομοθετικά στις 30-03-1981 ως συμπλήρωμα του νόμου "περί μέτρων και σταθμών".

Σύμφωνα με την Τροχαία Κοζάνης, αιτία και των δύο ανατροπών ήταν το χιόνι που είχε καλύψει όλη την επιφάνεια του δρόμου, με αποτέλεσμα κανείς εκ των οδηγών να μην μπορεί να διακρίνει τα όρια του οδοστρώματος.

Οι θεμελιώδεις μονάδες του συστήματος S.I. είναι:

Οι δεκαπέντε επιβάτες συνέχισαν το ταξίδι τους με άλλο λεωφορείο, ενώ λίγο αργότερα γερανός που έσπευσε στην περιοχή επανέφερε τα δύο βαρέα οχήματα στο οδόστρωμα. 1. Το μέτρο (m): Αρχικά ορίστηκε ως η απόσταση στους 0ο C μεταξύ δύο χαραγών πάνω σε μία ράβδο από ιριδιούχο λευκόχρυσο, που φυλάσσεται στο Διεθνές Γραφείο Μέτρων και Σταθμών στις Σέβρες (κοντά στο Παρίσι). Σύμφωνα με την Τροχαία, τις τελευταίες ημέρες της κακοκαιρίας αρκετές ήταν οι εκτροπές οχημάτων από το δρόμο. Αντίγραφα αυτού του προτύπου μέτρου στάλθηκαν στις διάφορες χώρες. Το σοβαρότερο τροχαίο ατύχημα, ευτυχώς χωρίς θύματα, σημειώθηκε σε σήραγγα της Εγνατίας οδού στην παράκαμψη Καστανιάς. Δυστυχώς όμως τα μεταλλικά πρότυπα αλλοιώνονται με την πάροδο του χρόνου με αποτέλεσμα το μήκος τους να υφίσταται μικρομεταβολές, που για την ακρίβεια που απαιτούν οι μετρήσεις της σύγχρονης επιστήμης, είναι σημαντικές. Το πρωί του περασμένου Σαββάτου ένα ιδιωτικό τζιπ που κινούνταν από Κοζάνη προς Βέροια, ανατράπηκε στην τέταρτη σήραγγα. Για το λόγο αυτό το 1960 ορίστηκε ξανά το μέτρο ως η απόσταση που καταλαμβάνουν 1.650.763,75 μήκη κύματος ορισμένης ακτινοβολίας του αερίου κρυπτό (Kr86) στο κενό. Ευτυχώς το ατύχημα δεν στάθηκε αιτία για δεύτερο ατύχημα, ούτε έπαθαν τίποτε οδηγός και συνοδηγός. Ενώ το 1983 ξανά ορίστηκε ως η απόσταση που διανύει το φως στο κενό, στη διάρκεια 1/299.792.458 του δευτερολέπτου. Ήταν αυτό το πρώτο τροχαίο ατύχημα μέσα σε σήραγγα στους δεκατέσσερις μήνες λειτουργίας της Εγνατίας οδού.

2. Το χιλιόγραμμο (kg): Είναι η μονάδα μάζας. Ισούται με τη μάζα του πρότυπου χιλιόγραμμου, που φυλάσσεται στο Διεθνές Γραφείο Μέτρων και Σταθμών στις Σέβρες της Γαλλίας.

3. Το δευτερόλεπτο (s): Όπως γνωρίζουμε, η ημέρα διαιρείται σε 24 ώρες (h), κάθε ώρα σε 60 πρώτα λεπτά (min) και κάθε πρώτο σε 60 δευτερόλεπτα (s). Στο αστεροσκοπείο Greenwich υπάρχει ένας αριθμός ρολογιών ακριβείας τα οποία ελέγχονται καθημερινά με τη βοήθεια αστρονομικών παρατηρήσεων. Τα ρολόγια αυτά περιέχουν κρύσταλλο χαλαζία ο οποίος κάνει ταλαντώσεις. Τα ρολόγια του χαλαζία συγκρίνονται με το ατομικό ρολόι καισίου. Το ατομικό ρολόι καισίου δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας πομπός βραχέων κυμάτων (μήκος κύματος 3cm περίπου). Η συχνότητα εκπομπής εξαρτάται από τις ενεργειακές μεταβολές που συμβαίνουν στο άτομο του καισίου και είναι πολύ σταθερή (το ρολόι του καισίου μένει πίσω 1s σε 3.000 χρόνια). Για το λόγο αυτό το 1967 το δευτερόλεπτο ξαναορίστηκε με βάση το ρολόι καισίου, ως εξής: 1 δευτερόλεπτο είναι η χρονική διάρκεια μέσα στην οποία συμβαίνουν 9.192.631.770 καθορισμένες περιοδικές ενεργειακές μεταβολές στο άτομο του καισίου (Cs133).

4. Το Ampere (A): Ένα Ampere είναι η σταθερή ένταση του ηλεκτρικού ρεύματος το οποίο όταν διαρρέει δύο ευθύγραμμους παράλληλους αγωγούς απείρου μήκους, αμελητέας διατομής, που απέχουν 1m και βρίσκονται στο κενό, ασκείται μεταξύ των αγωγών δύναμη 2.10-7Ν ανά μέτρο μήκους του αγωγού.

5. Ο βαθμός Kelvin (Κ): Ο βαθμός Kelvin με τον οποίο μετράμε τη θερμοκρασία ορίζεται ως το 1/2731,6 της θερμοκρασίας του τριπλού σημείου του νερού. (Τριπλό σημείο του νερού είναι η θερμοκρασία στην οποία συνυπάρχουν ο πάγος, το νερό και οι ατμοί του, και είναι 273,16° Κ ή 0° C).

6. Η candela (cd): με την οποία μετράμε την ένταση μιας φωτεινής πηγής, είναι η ένταση της φωτοβολίας μιας επιφάνειας μελανού σώματος, εμβαδού [pic] σε κάθετη πρόσπτωση των ακτίνων, στη θερμοκρασία τήξεως του λευκόχρυσου (1.769 °C) και σε πίεση 101.325Νm-2.

7. Το mol: Είναι η ποσότητα υλικού που περιέχει τόσα στοιχειώδη σωμάτια όσα άτομα άνθρακα περιέχονται σε 0,012kg καθαρού άνθρακα -12(C12), δηλαδή Ν = 6,023.1023. Τέτοια σωμάτια είναι τα μόρια, τα άτομα κ.τ.λ.

Προθέματα μονάδων του συστήματος S.I. Υποπολλαπλάσια - Σύμβολο - Πολλαπλάσια - Σύμβολο deci 10-1 - d - deka 10 - da centi 10-2 - c - hecto 102 - h milli 10-3 - m - kilo 103 - k micro 10-6 - μ - mega 106 - M nano 10-9 - n - giga 109 - G pico 10-12 - p - tera 1012 - T femto 10-15 - f - peta 1015 - P atto 10-18 - α - exa 1018 - E

Παραδείγματα: Ισχύς: kilowatt (kW), Megawatt (MW), milliwatt (mW), microwatt (μW). Χωρητικότητα πυκνωτή: microfarad (μF), Picofarad (pF) Αντιστάσεις: kilohm (kΩ), megohm (MΩ) Συχνότητα: kilohertz (kHz), Megahertz (MHz) Χρόνος: millisecond (ms), microsecond (μs) Μήκος: millimetre (mm), micrometre (μm), nanometre (nm).

Θεμελιώδεις μονάδες S.I.

Μέγεθος - Μονάδες Ονομασία - Σύνηθες σύμβολο - Ονομασία - Σύμβολο μήκος - s, l, d - μέτρο - m μάζα - m - χιλιόγραμμο - kg χρόνος - t - δευτερόλεπτο - s ένταση ηλεκτρικού ρεύματος - I - αμπέρ - A θερμοκρασία - T - βαθμός Kelvin - K ποσότητα ύλης - n - μολ (mol) - mol φωτεινή ένταση - Iv - κηρίο (candela) - cd