Ο πρώην πρωθυπουργός της Γαλλίας, Λoράν Φαμπιούς, την ώρα που προσέρχεται στο δικαστήριο.

"ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟ"

Ερωτήσεις - Ασκήσεις

Λοράν Φαμπιούς: Δεν είχα ανάμειξη

Μνήμη Σπύρου Τσακνιά

1. Συμπληρώστε τις ακόλουθες προτάσεις:

Ο πρώην πρωθυπουργός της Γαλλίας κατέθεσε χθες στο ειδικό δικαστήριο για την υπόθεση του μολυσμένου αίματος

Ο λογοτέχνης, μεταφραστής και κριτικός λογοτεχνίας Σπύρος Τσακνιάς ήταν από εκείνους που δεν διαλάλησαν την πραμάτεια τους από τα κεραμίδια. Αξίζει ο "αγώνας ενάντια στη λησμονιά" για τέτοιους δημιουργούς

Αν τυλίξουμε γύρω από ένα χαρτονένιο ή ξύλινο ………………… ένα ………………… σύρμα τότε έχουμε κατασκευάσει ένα πηνίο ή ………………… .

Στο ειδικό δικαστήριο, που αποτελείται από βουλευτές, γερουσιαστές και δικαστές, κατέθεσε χθες ο πρώην πρωθυπουργός της Γαλλίας, Λοράν Φαμπιούς, που κατηγορείται ότι εμπόδισε το 1984-85 την εισαγωγή αμερικανικού συστήματος για έλεγχο του αίματος αιμοδοτών, μέχρι να βγει στην αγορά αντίστοιχο γαλλικό.

ΚΩΣΤΑΣ ΡΕΣΒΑΝΗΣ

Όταν το σύρμα του πηνίου διαρρέεται από ηλεκτρικό ρεύμα, τότε το πηνίο συμπεριφέρεται σαν ένας ………………… .

Την περίοδο εκείνη, είχαν ενταθεί οι ανησυχίες για μετάδοση του AIDS μέσω των μεταγγίσεων, ή των προϊόντων αίματος που χρησιμοποιούν κυρίως οι αιμοφιλικοί, για να ελέγξουν τις αιμορραγίες.

"Ο αγώνας ενάντια στη λησμονιά είναι αναγκαίος σε κάθε καιρό και σε κάθε συνθήκη".

Δηλαδή στο ένα άκρο του εμφανίζεται ………………… πόλος και στο άλλο ………………… .

"Ποτέ δε μου ζητήθηκε να αναμιχθώ στο ζήτημα των τεστ Άμποτ και Παστέρ.

Μ' αυτή τη φράση αρχίζει το κείμενό του ο Τίτος Πατρίκιος για τον φίλο και ομότεχνό του Σπύρο Τσακνιά, που έφυγε απροσδόκητα και στον οποίο το περιοδικό του Γιώργου Κορδομενίδη αφιερώνει πολλές σελίδες.

Γεγονός που μπορούμε να το διαπιστώσουμε με μια ………………… .

Ποτέ δεν άκουσα λέξη για την εμπορική τους διαμάχη", τόνισε ο Φαμπιούς.

Κι αυτός ο αγώνας "ενάντια στη λησμονιά" αξίζει να έχει μεγάλη διάρκεια για εκείνους που διάλεξαν χαμηλούς τόνους στη ζωή τους, βάζοντας με πάθος και μέθοδο το λιθάρι τους στο σπίτι της ελληνικής λογοτεχνίας.

Αν αλλάξουμε τη φορά του ηλεκτρικού ρεύματος τότε η πολικότητα UO? πηνίου ………………… .

Το θέμα, είπε, το χειριζόταν ο σύμβουλός του, Φρανσουά Γκρος.

Ένας από αυτούς ο Σπύρος Τσακνιάς.

2. Ποιες από τις ακόλουθες προτάσεις είναι σωστές και ποιες λάθος;

Ενώ ερωτώμενος, αν ήταν νομικά υπεύθυνος για τις ενέργειες του Γκρος, ο Φαμπιούς απάντησε ότι ο ρόλος του δεν είναι να επιμερίσει ευθύνες. Ο Τίτος Πατρίκιος, επί δεκαετίες φίλος του τιμωμένου, καταγράφει κοινές στιγμές τους, άλλες δύσκολες, άλλες σπαρταριστές και καταλήγει στην "ύστατη αλήθεια που έψαχνε να βρει ο Σπύρος": "Να δώσει ένα όνομα στους υπάρχοντες τόπους της λογοτεχνίας και ταυτόχρονα να πλάσει καινούργιους λογοτεχνικούς τόπους κάτω από τα υπάρχοντα ονόματα…".

Η δύναμη που ασκεί ένας ηλεκτρομαγνήτης σε μια μαγνητική βελόνα:

Ο Φαμπιούς ρωτήθηκε και για ένα σημείωμα στις 9 Μαϊου του 1984 προς τον συγκατηγορούμενό του Εντμόν Ερβέ, από αξιωματούχο του υπουργείου Υγείας, στο οποίο εκφράζονταν σοβαρές ανησυχίες για τους κινδύνους μετάδοσης του AIDS μέσω μεταγγίσεων. Έτσι ο Πατρίκιος ορίζει τις τρεις ιδιότητες του φίλου του: λογοτέχνης, μεταφραστής, κριτικός.

α) Είναι μεγαλύτερη όταν η βελόνα βρίσκεται στο εσωτερικό του.

Ο πρώην πρωθυπουργός απάντησε: "δεν βλέπω πώς θα μπορούσα να είχα ενημερωθεί γι' αυτό".

Ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος με τη σειρά του σ' ένα κείμενο (20-3-2000) θα τονίσει ότι "η συνολική προσφορά του Σπύρου Τσακνιά ήταν και παραμένει η τίμια κατάθεση ενός πνευματικού ανθρώπου ο οποίος δεν χρησιμοποίησε κίβδηλα μέσα και δεν προσπάθησε να φανεί ως κάτι διαφορετικό από ό,τι πράγματι ήταν…".

β) Μεγαλώνει όσο απομακρύνουμε τη βελόνα από αυτόν.

Ο Φαμπιούς, που ανέλαβε πρωθυπουργικά καθήκοντα το 1984 σε ηλικία 37 ετών, είναι ο τρίτος από τους κατηγορούμενους της δίκης, που αρνήθηκε οιαδήποτε ανάμιξη στην καθυστέρηση των ελέγχων.

Για τον κριτικό Τσακνιά, ένας νεώτερός του κριτικός λογοτεχνίας, ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, θα επισημάνει: "Ανοιχτή γλώσσα, συγκρατημένη εννοιολογική εξειδίκευση, ενσωμάτωση της θεωρίας της λογοτεχνίας, σε συνδυασμό με την αντίκρουση της υπερπροβολής ή της αυτοκατανάλωσής της, καθώς και εστίαση στις χειροπιαστές ορίζουσες τού υπό έρευνα αντικειμένου: να, με δυο λόγια, η κριτική όπως την ήθελε και όπως τη συζητούσε επί χρόνια ο Σπύρος Τσακνιάς, αλλά κι όπως την είδαμε εν πολλοίς να αναδεικνύεται στα μάχιμα - επί των επάλξεων - κείμενά του".

γ) Αυξάνεται όταν αυξήσουμε τον αριθμό των σπειρών του ηλεκτρομαγνήτη.

Νωρίτερα, ο πρώην υφυπουργός Υγείας, Εντμόν Ερβέ, και η πρώην υπουργός Υγείας, Ζορζινά Ντιφουά, είχαν καταθέσει ότι την επίμαχη χρονική περίοδο δεν γνώριζαν πότε έπρεπε να αρχίσουν οι έλεγχοι.

Το μικρό αφιέρωμα κλείνει με μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση (1991) του Μισέλ Φάις με τον Σπύρο Τσακνιά.

δ) Αυξάνεται πάρα πολύ αν τοποθετήσουμε στο εσωτερικό του μια ράβδο από χαλκό.

Αν καταδικαστούν οι τρεις Γάλλοι πρώην κυβερνητικοί, αντιμετωπίζουν ποινή φυλάκισης πέντε ετών και πρόστιμο 500.000 φράγκων ( 86.000 δολαρίων).

Έχω επισημάνει και άλλοτε ότι οι σελίδες των βιβλιοκρισιών του περιοδικού είναι πλούσιες και καλύπτουν ευρύ φάσμα εκδόσεων.

ε) Αυξάνεται πάρα πολύ αν τοποθετήσουμε στο εσωτερικό του μια ράβδο από σίδηρο.

Όλοι επιμένουν ότι ήταν "υπεύθυνοι, αλλά όχι ένοχοι".

Η τελευταία σοδειά με κριτές και κρινομένους: Βαγγέλης Χατζηβασιλείου (για τον Κώστα Στεργιόπουλο), Μισέλ Φάις (για τους Μάριο Μαρκίδη και Λευτέρη Πούλιο), Ελένη Χοντολίδου (για τον Άγγελο Ελεφάντη), Γιώργος Βέης (για τον Παύλο Μάτεσι), Τιτίκα Δημητρούλια (για τη σειρά των Εκδ. Μεταίχμιο "Μια πόλη στη λογοτεχνία"), Μαρία Στασινοπούλου (για τη Μαρλένα Πολιτοπούλου), Λίνα Πανταλέων (για τον Ενρίκε Βίλα - Μάτας), Λευτέρης Παπαλεοντίου (για την Κατερίνα Κωστίου) και Στέλλα Δρούγου για τρεις εκδόσεις αρχαιογνωσίας.

3. Πώς εξηγείται η μεγάλη αύξηση της μαγνητικής δύναμης που ασκεί ένας ηλεκτρομαγνήτης, όταν στο εσωτερικό του τοποθετήσουμε σιδηρομαγνητικό υλικό;

Το Μάρτιο του 1985, τα αμερικανικά εργαστήρια Άμποτ είχαν ήδη ενημερώσει ότι μπορούσαν να διαθέσουν τα τεστ αίματος, ενώ ανάλογο, προσπαθούσε να κατασκευάσει το γαλλικό ινστιτούτο Παστέρ.

"ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΝΟΡΑΜΑ"

4. Σχεδιάστε και εξηγήστε πώς λειτουργεί μια διάταξη, με τη βοήθεια της οποίας να μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι το μαγνητικό πεδίο έχει ενέργεια.

Η δίκη αναμένεται να διαρκέσει τρεις ή τέσσερις εβδομάδες.

Στις τέσσερις γωνιές της Ελλάδας

5. Ποια είναι η μορφή του μαγνητικού πεδίου της Γης;

Όπως υπολογίζεται, τουλάχιστον 3.600 άνθρωποι μολύνθηκαν και περισσότεροι από 1.000 πέθαναν από AIDS, λόγω της καθυστέρησης της κυβέρνησης Φαμπιούς να παραγγείλει τα τεστ.

Αμαρτία εξομολογημένη: Απορώ με συνέλληνες που γυρίζουν "καταγοητευμένοι" από κάποιο νησί του Ειρηνικού, τονίζοντας μάλιστα ότι θα ξαναπάνε, ενώ όταν η κουβέντα έρχεται… πιο κοντά, μπορούν με άνεση να δηλώσουν άγνοια για: τις Κυκλάδες, τα Ζαγόρια, τη Μονεμβασιά, τη Μάνη, το Βελούχι, το δέλτα του Έβρου, τη Μυτιλήνη, τον Ταΰγετο, την Πυρσόγιαννη, τον Όλυμπο, την Κρήτη, την Κέρκυρα, τον Γράμμο, την Κάρπαθο, την ορεινή Αρκαδία, το Πήλιο, τη Βάλια Κάλντα, τη Λήμνο, τον Αλιάκμονα, τα Μετέωρα, τη Λέρο, τη Σκόπελο, την Εύβοια, τις Πρέσπες, την ορεινή Ναυπακτία, τον Χελμό, τα Κύθηρα, την Ολυμπία τον Παρνασσό, τον…, τη…, το…

Ποια είναι η προέλευση του;

Δυσκολεύομαι, δηλαδή, να κατανοήσω πώς σκεπάζονται οι φωνές αυτής της γης και αυτής της θάλασσας μ' έναν ξενόγλωσσο τουριστικό οδηγό.

Που βρίσκεται ο βόρειος γεωμαγνητικός πόλος και που ο νότιος;

Βεβαίως, να γνωρίσουμε νέους τόπους και νέους λαούς, αλλά να αγνοούμε τον δικό μας; Ας είναι. Χρεώστε τον πρόλογο σε δική μου μονομανία και ας έλθουμε στο θέμα: Για ομοιοπαθείς μονομανιακούς προτείνω το "Ελληνικό Πανόραμα", ένα περιοδικό που εκδίδεται στη Θεσσαλονίκη και παρουσιάζει θέματα από ελληνικούς τόπους, ξαφνιάσματα από κάθε γωνιά της ελληνικής γης και όλα αυτά κοσμημένα με ιστορικά, επιστημονικά και λαογραφικά στοιχεία. Το απόλαυσα από την πρώτη ως την τελευταία σελίδα, κράτησα πολλά από τα χρηστικά στοιχεία που δίνει και σας παρουσιάζω πολύ λίγα από τα θέματά του: Η φύση και οι αρχαιότητες του Παγγαίου Όρους που γράφει ο εκδότης του περιοδικού Θεόφιλος Μπασγιουράκης και ο Θεόδωρος Λυμπεράκης - ένα έξοχο οδοιπορικό στον τόπο και στον χρόνο.

Εξερεύνηση του σπηλαίου Μααρά, του Νομού Δράμας. Τα κάστρα της Κορίνθου. Τα χοιροσφάγια στην Άνδρο. Το Ακρωτήρι της Θήρας και άλλα πολλά. Σε όλα αυτά προσθέστε πολύ καλές φωτογραφίες και εύχρηστους χάρτες.

"ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ"

Δώδεκα κείμενα για τον Αλ. Κοτζιά

Δώδεκα συγγραφείς, κριτικοί και λόγιοι συνεισφέρουν σ' αυτό το αφιέρωμα στον Αλέξανδρο Κοτζιά, με αφορμή τα δέκα χρόνια από τον θάνατό του (1926 - 1992).

Προλογίζοντας το αφιέρωμα ο διευθυντής του περιοδικού Σταύρος Ζουμπουλάκης σημειώνει: "Οι εκδοτικές εκκρεμότητες του έργου του Αλέξανδρου Κοτζιά είναι λίγες και, όταν κυκλοφορήσει προσεχώς ο τόμος με δοκίμια και μελέτες του τον οποίο επιμελείται η Μαρία Ρώτα (Εκδ. Κέδρος), θα απομείνουν ελάχιστες. Από την άλλη, τα δέκα χρόνια από το θάνατό του που συμπληρώθηκαν φέτος είναι χρονική απόσταση ικανή για να ξανασυζητήσουμε αυτό το έργο ψυχραιμότερα. Πολλά από τα κείμενα που δημοσιεύονται στο παρόν τεύχος προέρχονται από ανθρώπους που δεν τον είχαν γνωρίσει, που δεν ανήκουν στον στενότερο ή ευρύτερο κύκλο των φίλων του, από ανθρώπους που προσέρχονται στο έργο του από άλλη εποχή, με άλλους προβληματισμούς, δοκιμάζοντας άλλα θεωρητικά εργαλεία".

Να σημειώσω όσους καταθέτουν κείμενα στο αφιέρωμα: Μένης Κουμανταρέας, Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλος, Γιάννης Παπαθεοδώρου, Έρη Σταυροπούλου, Τάσος Καλούτσας, Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Μαίρη Μικέ, Βενετία Αποστολίδου, Μαρία Κακαβούλια, Ελένη Γιαννακάκη, Κώστας Γ. Παπαγεωργίου, Γιώργος Αράγης.

"ΓΡΑΦΗ"

Αφιέρωμα στο Νάσο Βαγενά

Στο έργο του Νάσου Βαγενά (γεν. Δράμα, 1945) είναι αφιερωμένο το νέο τεύχος του τριμηνιαίου περιοδικού που εκδίδει ο Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου Λαρισαίων. Πολλοί συνεργάτες του εντύπου καταθέτουν την άποψή τους, κυρίως για την ποίηση του τιμωμένου. Μεταξύ άλλων: Στέλιος Βιρβιδάκης, Αθηνά Βογιατζόγλου, Νένα Ι. Κοκκινάκη, Ηλίας Λάγιος, Χρίστος Π. Φαράκλας, Ρίτσα Φράγκου - Κικίλια. Ο Σάββας Παύλου επιμελείται την πρόσφατη εργογραφία (1997 - 2002), ενώ στις τελευταίες από τις 200 σελίδες του αφιερώματος δημοσιεύεται συνομιλία του Βαγενά με τον διευθυντή του περιοδικού Κώστα Λάνταβου.

ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ

- "ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟ": Τ.Θ. 50011, Θεσσαλονίκη - 540 13, τηλ. 2310-279.607. - "ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΝΟΡΑΜΑ": Ελ. Βενιζέλου 9 και Αλικαρνασσού 10, Καλαμαριά - 551 33, τηλ. 2310-482.453. - "ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ": Ευριπίδου 84, Αθήνα - 105 53, τηλ. 210-3213.030. - "ΓΡΑΦΗ": Ρούσβελτ 59, Λάρισα - 412 22, τηλ. 2410-621.207.