• 1)
  • α) Περιουσία, βιος:
    • (Προδρ. II 96), (Ασσίζ. 537^3, 13), (Διγ. Z 2235)·
  • β) (προκ. για κληρονομική περιουσία, κληρονομιά):
    • τους παίδας της τριγαμίας ως πορνικούς λογιζόμεθα και άκληροι γένονται της πατρικής ουσίας (Ελλην. νόμ. 543⁷· Διγ. Z 4008).
• 2)
  • α) Η πραγματική, η αληθινή φύση των όντων:
    • (Μάρκ., Βουλκ. 342²⁴)·
  • β) ύπαρξη, υπόσταση, το υπάρχον:
    • (Κυπρ. ερωτ. 142¹⁰)·
    • (προκ. για το Θεό σε αντιδιαστολή από την ενέργεια):
      • Πιστεύω μήτε ανενέργητον είναι την θείαν φύσιν …, μήτε ταυτόν είναι ουσίαν και ενέργειαν (Σφρ., Χρον. 186⁶).
• 3)
  • α) Φυσικό στοιχείο, σώμα:
    • Η πίστις … μετοχετεύει τους βουνούς προς την υγράν ουσίαν (Μανασσ., Ποίημ. ηθ. 80)·
  • β) (προκ. για τα υγρά του ανθρώπινου σώματος):
    • (Μάρκ., Βουλκ. 345²²)·
    • φρ. χέζω την ουσιάν μου = (μεταφ.) «τα κάνω» πάνω μου, παίρνω μεγάλο φόβο, τρομάζω:
      • (Ψευδο-Γεωργηλ., Άλ. Κων/π. 562).
• 4) Εθνική καταγωγή, εθνότητα· φυλή, ράτσα:
  • όλοι είμεθεν εγνώριμοι και μιας ουσίας ανθρώποι (Χρον. Μορ. H 3992).
• 5) Αξία, σημασία, σπουδαιότητα (κοινωνική):
  • ο πρίγκιπας, ως φρόνιμος, όλους τους εχαιρέτα, … προς την ουσίαν όπου είχαν (Χρον. Μορ. H 2965).
• 6) Ισχύς, δύναμη:
  • Στες συμφωνίες όπου έποικεν (ενν. ο βασιλεύς με τον πρίγκιπα) … να του βοηθεί ο έτεροςμε όλην του την ουσίαν (Χρον. Μορ. H 4342).
• 7) Δυνατότητα:
  • εποίκαν την σωτάρχειόν τους προς την ουσίαν όπου είχαν (Χρον. Μορ. H 2913).

[αρχ. ουσ. ουσία. Τ. νουσία και νουσιά σήμ. κυπρ. Η λ. και σήμ.]

• Που ανήκει ή αναφέρεται στην περιουσία κάπ., περιουσιακός:
  • Όσαι δε (ενν. υπηρεσίαι, δουλείαι και εγγαρείαι αυθεντικαί) είναι εις κτήσεις τινάς και περιουσίας … λέγονται ουσιακαί (Zygomalas, Synopsis 228 Λ. 51).

[μτγν. επίθ. ουσιακός]