• 1)
  • α) Τρυφερές εκδηλώσεις, χάδια, γλυκά λόγια, καλοπιάσματα:
    • (Ερωτόκρ. Γ´ 1507), (Ροδολ. Ε´ 253)·
    • φρ. κάνω κανάκια, βλ. κάμνω Φρ. 43·
  • β) (προκ. για παιδιά) περιποιήσεις, χάδια, παινέματα:
    • (Θυσ. 430).
• 2) Απόλαυση, αίσθημα ευφροσύνης, γλυκύτητας:
  • εις μουσικά κανάκια (Ζήν. Ε´ 29).
• 3) Ακκισμός, νάζι:
  • να πορπατούν να χαίρουνται με διώμα και κανάκι (Γεωργηλ., Θαν. 162).

[<αρχ. ουσ. καναχή (Ανδρ.) ή σχετ. με ιδιωμ. καννάκι «πήχυς των άνω άκρων» (Αλεξίου Στ., Ερωτόκρ., σ. 475 και ο ίδιος 1981: Ι 182, IV 9-10). Η λ. στο Βλάχ. (‑ια) και σήμ.]

• (Προκ. για παιδί) χαϊδεμένος:
  • (Eρωτόκρ. A´ 77 κριτ. υπ).

[μτχ. παρκ. του *κανακιάζω (<κανακίζω) ή <ουσ. κανάκι με επίδρ. μτχ. σε ‑ιασμένος]

• 1)
  • α) Κουνώ στα χέρια μου νήπιο για να το ευχαριστήσω:
    • ως βρέφος σ’ εκανάκιζαν τα χέρια τα δικά μου (Σουμμ., Παστ. φίδ. Δ´ [74])·
  • β) γλυκομιλώ, εκφράζω αισθήματα αγάπης, τρυφερότητας:
    • (Ερωτόκρ. Α´ 1806)·
    • Δε μου μιλείς, δε μου γελάς και δε με κανακίζεις; (Θυσ. 1119).
• 2) (Προκ. για άψυχα) περιποιούμαι, φροντίζω με προσοχή κι αγάπη:
  • να σκάπτουν το αμπέλι του και να το κανακίσουν (Αιτωλ., Μύθ. 51⁴).

[<ουσ. κανάκι + κατάλ. ‑ίζω. Η λ. στο Βλάχ. και σήμ.]

• Χάδι, καλοπιάσματα:
  • (Πεντ. Δευτ. XXVIII 56).

[<αόρ. του κανακίζω + κατάλ. ‑μα. Η λ. στο Βλάχ. και σήμ.]

• Χαϊδευτικά, με μαλακό, τρυφερό τρόπο:
  • σιργουλιστά, κανακιστά και σιγανά μιλεί της (Ερωτόκρ. Δ´ 82).

[<επίθ. κανακιστός. Η λ. και σήμ. κρητ.]