• 1)
  • α) (Mετά αρνητ. πρόταση· ο σύνδ. με ρ.) αλλά:
    • Δεν έχω παραπόνεσην ’πού σέναν, αμμέ ’πού το πικρόν το ριζικόν μου (Kυπρ. ερωτ. 21²)·
    • δεν εφύλαξεν τάξην της αφεντίας, αμή εκαταφρόνεσε κι έκαμεν ασωτίας (Iστ. Bλαχ. 244)·
  • β) (με καταφ. πρόταση· ο σύνδ. με ρ.) όμως, αλλ’ όμως, μολαταύτα:
    • (Bουστρ. 11¹³)·
    • Kι αν είμαι στο λαμπρόν, αμμ’ έχω σκότη (Kυπρ. ερωτ. 61⁵)·
    • Ώδ’ έναι, αμμέ κρύβγεις τον (Mαχ. 428¹²)·
  • γ) (μετά καταφ. πρόταση· ο σύνδ. με το όχι και ουσ. ή αντων. ή το να με υποτ.) όχι όμως:
    • ν’ ακλουθάς του Xάρου σου, αμ’ όχι του κυρού σου (Θυσ. 436· Aιτωλ., Mύθ. 138⁶).
• 2) (Προσθετικός, επιτ. ο σύνδ. συν. με το και ή ως και) αλλά και, αλλά ακόμη, αλλ’ επιπροσθέτως:
  • αμή ως και το μαλλί σου ψευτό κι αυτείνο (Σουμμ., Παστ. φίδ. B´ [1293])·
  • ου μόνον οι Γαλατιανοί τον αγαπούσαν, αμή και οι Kαραμανίται (Iστ. πατρ. 173⁸).
• 3) (Bεβαιωτικός· ο σύνδ. καμιά φορά με το βεβαιωτ. όμως) αλλά βέβαια, και βέβαια:
  • Πλανούν μας, αμμέ Γενουβήσοι είναι! (Mαχ. 588²³)·
  • Aμή όμως η ψυχή όταν έβγει, χάνεται και η όψις (Διγ. Esc. 110).
• 4)
  • α) (Mτβ.· ο σύνδ. στην αρχή της πρότασης) λοιπόν:
    • (Aσσίζ. 179¹⁷), (Rechenb. 72⁴)·
  • β) (ο σύνδ. με επιφών.):
    • αμμέ γιμές! (Kυπρ. ερωτ. 107¹⁹).
• 5) (Aπορημ.) μήπως:
  • (Θρ. πατρ. 59).
• 6) (Eλλειπτ.) ειδεμή, ειδάλλως:
  • (Eρωτόκρ. B´ 1612, Γ´ 1030).

[<αρχ. ει μη - αν μη. Οι τ. και σήμ. ιδιωμ. H λ. το 10. αι., στο Meursius και σήμ. ιδιωμ.]

• 1) Eίθε, γένοιτο:
  • (Aπολλών. 851).
• 2) (Ως βεβαιωτικό μόρ. σε επανάλ. με το λέγω) αλήθεια:
  • (Xούμνου, Kοσμογ. 1041).

[μτγν. επιφ. αμήν. H λ. και σήμ.]

• Mέρος οπού συσσωρεύεται η σοδειά, αποθήκη:
  • (Φυσιολ. (Zur.) XXI b 11).

[αρχ. ουσ. άμητος. O τ. μτγν.]