ΤΡΙΤΗ ΑΠΟΨΗ Ο θρίαμβος της διχοτόμησης;

Η επόμενη ημέρα στο Κυπριακό μετά την εκλογή του Τ. Παπαδόπουλου

ΑΛΕΞΗΣ ΗΡΑΚΛΕΙΔΗΣ

Η ετυμηγορία του ελληνοκυπριακού λαού να επιλέξει ως πρόεδρο τον κ. Τάσσο Παπαδόπουλο αποτελεί, εκ πρώτης όψεως, δυσάρεστη εξέλιξη για την επίλυση του Κυπριακού. Ο κ. Παπαδόπουλος εγγράφεται εδώ και δεκαετίες στους απορριπτικούς τής προσέγγισης μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Δεν είναι τυχαίο ότι η εκλογή του εκλαμβάνεται από τους απορριπτικούς (σε Ελλάδα και Κύπρο) ως θρίαμβος των απόψεών τους και ράπισμα στο σχέδιο Άναν και στη γραμμή Κληρίδη - Σημίτη.

Δηλαδή Σίσυφος: κατρακύλισμα πάλι στη μυωπική "μη λύση ως λύση". Όχι απαραιτήτως. Η ελπίδα για επίλυση και είσοδο ολόκληρης της Κύπρου στην Ε.Ε. δεν έχει εκλείψει τελείως.

Κατ' αρχήν, οι μισοί τουλάχιστον των ψηφοφόρων του κ. Παπαδόπουλου δεν είναι απορριπτικοί, ειδικά οι ΑΚΕΛικοί. Το ΑΚΕΛ έκανε το λάθος να υποστηρίξει τον κ. Παπαδόπουλο, μάλλον με κριτήρια Αριστεράς - Δεξιάς και με βάση ένα quid pro quo (Προεδρία Βουλής - Προεδρία κράτους) αντί με κριτήριο το εθνικό θέμα, όπως θα έπρεπε. Ο μόνος τρόπος για να αποδείξει το ΑΚΕΛ ότι με την επιλογή του δεν έκαψε το Κυπριακό είναι να μην επιτρέψει στον κ. Παπαδόπουλο να επανέλθει στην παραδοσιακή του απορριπτική γραμμή. Το ΑΚΕΛ πρέπει εκείνο τώρα να βγάλει "τα κάστανα από τη φωτιά". Αναμφίβολα έχει τη θέληση να το κάνει, έχει όμως τη δύναμη;

Δεύτερον, ο ίδιος ο κ. Παπαδόπουλος, με την προσεκτική στάση του κατά την προεκλογική εκστρατεία και με τις πρώτες δηλώσεις τους, έδειξε, φραστικά τουλάχιστον, να άλλαξε απόψεις. Αυτή η στροφή 180 μοιρών δεν θα πρέπει να αποκλειστεί εντελώς για έναν πολύπειρο πολιτικό, ο οποίος ίσως έχει αντιληφθεί τα σημεία των καιρών. Μπορεί σ' αυτή την ιστορική για το Κυπριακό καμπή, να θέλει να γίνει σαν τον Ράμπιν, ο οποίος μεταλλάχθηκε από ιέραξ σε σχεδόν περιστερά (βλ. σχετικά συνέντευξη του γράφοντος στην κυπριακή εφημερίδα, "Η Αλήθεια", 24-11-2002, σελ.21) ή σαν τον Ντε Γκωλ που απεγκλώβισε τη Γαλλία από τον βραχνά της Αλγερίας. Η ουσιαστική στροφή ενός ιέρακος διαθέτει το γνωστό προσόν ότι περνάει ευκολότερα στους εθνικιστές-απορριπτικούς που δυσκολότερα την εκλαμβάνουν ως εθνική μειοδοσία. Το πρόβλημα όμως εδώ είναι ότι δεν τον εμπιστεύονται οι Τουρκοκύπριοι, ούτε αυτοί που με θάρρος και παρρησία αντιστρατεύονται την αδιαλλαξία Ντενκτάς. Μέχρι ότου τους πείσει ότι μεταμορφώθηκε, αν όντως αυτό ισχύει, ίσως έχει παρέλθει πολύτιμος χρόνος.

Τρίτον, είναι σαφές ότι η Αθήνα, η Ε.Ε., ο ΟΗΕ κλπ. θέλουν να μη χαθεί αυτή η ιστορική ευκαιρία επανένωσης - λύσης. Δεν επιζητούν την οριστικοποίηση της διχοτόμησης, με την Κύπρο να εισέρχεται κολοβή στην Ε.Ε., με αποσκευή το ακανθώδες Κυπριακό και μάλιστα με έναν πρόεδρο που δεν εμπιστεύονται.

Πάντως, για πρώτη φορά από τις αρχές του 2002, υπάρχει ορατός ο κίνδυνος να επικρατήσει η ακραία θέση των Νέων Οριζόντων (αρχηγός και υποψήφιος για την Προεδρία κ. Νίκος Κουτσού), με λιγότερο από 3% των ψήφων, που επιζητούν μία Κύπρο ελληνική και δεν θέλουν να βλέπουν Τουρκοκύπριους ούτε ζωγραφιστούς, τοποθέτηση που βέβαια οδηγεί, με μαθηματική ακρίβεια, στην οριστική διχοτόμηση. Αυτό θέλουν οι περισσότεροι Ελληνοκύπριοι; Ή μήπως συμβαίνει κάτι άλλο: τώρα που ήρθε η στιγμή του Μεγάλου Ναι ή του Μεγάλου Όχι, έχουν μουδιάσει και, κατά βάθος, προτιμούν την παγίωση της διχοτόμησης; Μήπως αυτό ήταν το μήνυμα της καταψήφισης του κ. Κληρίδη; Πάντως, αυτή τη φορά η Αθήνα έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι της, οπότε τώρα μπορεί να έχει ήσυχη τη συνείδησή της. Στο κάτω κάτω, η απόφαση είναι των Ελληνοκυπρίων. Και σε τελική ανάλυση το διαζύγιο είναι λύση, μια και "γάμος με το ζόρι" ή "με το πιστόλι στον κρόταφο" δεν νοείται και είναι και αβίωτος.