ΤΡΙΤΗ ΑΠΟΨΗ Ροζ τάσεις στο Διαδίκτυο

Η δημοφιλέστερη κατηγορία επί πληρωμή υπηρεσιών στο Ίντερνετ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΜΑΡΑΣ

Όπως όλοι οι δημοσιογράφοι γνωρίζουν, η περαιτέρω διερεύνηση μίας είδησης οδηγεί σε άλλη, συχνά πιο ενδιαφέρουσα. Αυτό συμβαίνει και με τα τελευταία στοιχεία που εξέδωσε στα τέλη του προηγούμενου έτους η αμερικανική Ένωση Εκδοτών Διαδικτύου (Online Publishers Association) σχετικά με το μέγεθος της αγοράς του περιεχομένου στο Ίντερνετ. Προφανώς, τα στοιχεία δεν αφορούν τα εκατομμύρια σελίδων που διατίθενται δωρεάν αλλά τις επί πληρωμή υπηρεσίες που αγοράζουν οι Αμερικανοί χρήστες. Η είδηση, σε πρώτο επίπεδο, είναι πως η εν λόγω αγορά αυξάνεται με εντυπωσιακούς ρυθμούς - το πρώτο εννεάμηνο του 2002 ήταν 975 εκατ. δολάρια έναντι 670 εκατομμυρίων την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Αυτό δεν θα έπρεπε να προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη: ο αριθμός των δωρεάν υπηρεσιών έχει σμικρυνθεί καθώς όλο και περισσότεροι εκδότες αναζητούν τρόπο για να χρεώνουν την ύλη τους ή τουλάχιστον μέρος της. Επιπρόσθετα, ο πολλαπλασιασμός - λόγω βελτίωσης τεχνολογικής υποδομής - του διαθέσιμου οπτικοακουστικού υλικού έχει δημιουργήσει νέες ευκαιρίες (όπως μετάδοση αθλητικών αγώνων), με αποτέλεσμα σταδιακά να αλλάζει και η "κουλτούρα" του μέσου και οι χρήστες να αποδέχονται πως δεν μπορεί τα πάντα στο Διαδίκτυο να είναι δωρεάν.

Ωστόσο, η είδηση πίσω από την είδηση είναι η δημοφιλέστερη κατηγορία επί πληρωμή υπηρεσιών. Μέχρι πρότινος ήταν οι οικονομικές υπηρεσίες και η ψυχαγωγία - από τα μέσα του 2002 είναι τα συνοικέσια, με ρυθμό αύξησης 387% χρόνο με χρόνο. Όλα τα λοιπά στοιχεία συμβαδίζουν και είναι εξίσου εντυπωσιακά: σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών comScore, τον Νοέμβριο του 2002 οι χρήστες των online συνοικεσίων στην Αμερική ήταν 24 εκατομμύρια, τα έσοδα των δημοφιλέστερων υπηρεσιών εξαπλασιάστηκαν ενώ πολλές απ' αυτές είναι ήδη κερδοφόρες. Μέχρι και ο κολοσσός του Ίντερνετ - η μηχανή αναζήτησης Yahoo! - "ομολόγησε" πως τα βελτιωμένα του οικονομικά αποτελέσματα οφείλονται σχεδόν αποκλειστικά στις σελίδες συνοικεσίων που φιλοξενεί. Η αγορά θεωρείται πλέον αρκετά μεγάλη για να προσφέρει περιθώρια τμηματοποίησης: πολλοί νεοεισελθόντες στον χώρο στοχεύουν σε συγκεκριμένο κοινό. Για παράδειγμα, η υπηρεσία Edwina. com απευθύνεται μόνο σε ομοφυλοφίλους (και των δύο φύλων) ενώ η jdate. com μόνο σε εβραίους, κίνηση που πιθανότατα είναι η αιτία για το άμεσο λανσάρισμα αντίστοιχων υπηρεσιών για χριστιανούς, αφήνοντας ως μόνη (σημαντική) ακάλυπτη αγορά τούς μουσουλμάνους.

Ίσως αυτές οι τάσεις στο Ίντερνετ να επιβεβαιώνουν μία ενδιαφέρουσα θεωρία: σε όποιο μέσο είναι εφικτή η άτομο προς άτομο επικοινωνία, αυτή τελικά θα υποσκελίσει την εκδοτική δραστηριότητα. Μπορεί αυτό να αφήνει αδιάφορο τον Τύπο και τη ραδιοτηλεόραση, ωστόσο σίγουρα ισχύει και για την αγορά του κινητού τηλεφώνου αλλά και για το Διαδίκτυο: περισσότερα γραπτά μηνύματα λαμβάνει κανείς από τους φίλους του παρά από κάποια ειδησεογραφική υπηρεσία ενώ ο πρωταρχικός λόγος χρήσης του Ίντερνετ ανά τον κόσμο δεν είναι το περιεχόμενο αλλά το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Τα online συνοικέσια μπορεί να χρειάζονται κάποιον εκδότη για να συντηρεί και να βελτιώνει την υπηρεσία, αλλά κινούνται από τους ίδιους τους χρήστες που αναζητούν το ταίρι τους.

Πιθανόν το ρομαντικότερο των συμπερασμάτων, αφού τα συνοικέσια ξεπέρασαν τις οικονομικές υπηρεσίες, να ήταν πως η καρδιά είναι ισχυρότερη της τσέπης. Μία τέτοια ερμηνεία, εντούτοις, θα ήταν κάπως άστοχη, αφού αγνοεί μία μικρή λεπτομέρεια: η δημοφιλέστερη επί πληρωμή υπηρεσία στο νέο μέσο - κατά την παραδοχή όλων των ειδημόνων, κι ας μην υπάρχουν επίσημες μετρήσεις - είναι με διαφορά η πατροπαράδοτη, σκληρή πορνογραφία. Επί τη ευκαιρία, και εδώ επιβεβαιώνεται η παραπάνω ενδιαφέρουσα θεωρία: οι ανταλλαγές ερασιτεχνικού υλικού μεταξύ χρηστών βρίσκονται στην κορυφή, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των επαγγελματιών του είδους…