Αδιέξοδο στις διαβουλεύσεις Αιθιοπίας-Ερυθραίας

Μια γυναίκα που επί τριάντα χρόνια υπήρξε μανιώδης καπνίστρια, σταματάει την ολέθρια συνήθεια μέσα σε… μισή ώρα!

Τα μαντεία

Η αιθιοπική κυβέρνηση κατέστησε σαφές ότι δεν πρόκειται να δεχθεί νέες διεθνείς ειρηνευτικές πρωτοβουλίες πέρα από αυτές που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη για τον τερματισμό των συγκρούσεων με την Ερυθραία.

Το τσιγάρο κόβεται από… το αυτί!

Σε όλες τις εποχές οι άνθρωποι αισθάνονταν την ανάγκη να προβλέψουν το μέλλον. Εκπρόσωπος της αιθιοπικής κυβέρνησης τόνισε ότι δε χρειάζονται άλλες πρωτοβουλίες, καθώς αυτές προσκρούουν στην άρνηση της Ερυθραίας να προχωρήσει σε συγκεκριμένες πράξεις για την αποκλιμάκωση της έντασης.

«Ένιωθα ντροπή για την αδυναμία και την εξάρτησή μου…»

Την απάντηση σε αυτό το ερώτημα οι αρχαίοι την αναζητούσαν στα μαντεία. Η κυβέρνηση της Ερυθραίας επανέλαβε ότι δέχεται έναρξη διαπραγματεύσεων με την Αντίς Αμπέμπα, απορρίπτει όμως το ενδεχόμενο αποχώρησης των δυνάμεών της από τις διαφιλονικούμενες περιοχές που κατέλαβε μετά τις συγκρούσεις του Μαΐου.

ΑΡΕΤΗ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

Πιο ονομαστό μαντείο υπήρξε το μαντείο των Δελφών, το οποίο ήταν αφιερωμένο στον Απόλλωνα.

Ξόδευε μονάχα ένα… σπίρτο για πενήντα τσιγάρα την ημέρα! Άναβε το πρώτο πρωί πρωί, με τον ίδιο μηχανικό τρόπο που έκλεινε το ξυπνητήρι, πατούσε το κουμπί στην καφετιέρα κι αυτό ήταν όλο! Τα υπόλοιπα 49 άναβαν το ένα προτού σβήσει το άλλο…

Ο θεός αυτός της μαντικής έδινε τους χρησμούς μέσω της ιέρειας Πυθίας.

Κατερίνα Στεργίου: ύστερα από 30 χρόνια και 547.500 τσιγάρα απελευθερώθηκε από τη μεγαλύτερη εξάρτηση της ζωής της!

Από τα λόγια της Πυθίας συντάσσονταν οι χρησμοί, οι οποίοι πολλές φορές είχαν αμφίσημο* νόημα.

«Μανιώδης καπνίστρια» είναι μάλλον φτωχός χαρακτηρισμός για να αποδώσει το μέγεθος της εξάρτησης που είχε η Κατερίνα Στεργίου από το τσιγάρο προτού καταφύγει σ' ένα από τα πολλά αντικαπνιστικά κέντρα που υπάρχουν στη χώρα και το κόβει μαχαίρι.

Οι απαντήσεις συνάγονταν με πλάγιο (μεταφορικό) τρόπο, γι' αυτό και ο Απόλλωνας ονομαζόταν Λοξίας.

Μπορούσε, λέει, να βγει στον δρόμο για δουλειά ή για διασκέδαση χωρίς λεφτά στο πορτοφόλι.

Το μαντείο απέκτησε μεγάλη φήμη.

Ποτέ, όμως, χωρίς τσιγάρα.

Βασιλείς από την Αίγυπτο και τη Λυδία, μάλιστα, είχαν ζητήσει τη βοήθειά του.

Χωρίς αυτά έχανε την ψυχραιμία της, πάθαινε πανικό, τρελαινόταν!

ΟΙ ΧΡΗΣΜΟΙ ΤΟΥ ΜΑΝΤΕΙΟΥ Οι ερωτώντες διατύπωναν την ερώτηση γραπτά ή προφορικά… Η Πυθία, αθέατη απ' όλους, υπνωτισμένη από το μάσημα των φύλλων δάφνης, τα λιβάνια και τους καπνούς, έδινε την απάντηση με λέξεις ασυνάρτητες, κραυγές ακατάληπτες… Η απάντηση ήταν σκοτεινή και διφορούμενη, την οποία όμως οι πιστοί ερμήνευαν με τον τρόπο που τους άρεσε και μόνο αν το μέλλον ερχόταν αντίθετο, έβλεπε κανείς τη σωστή ερμηνεία. Έτσι δικαιολογείται το επίθετο του Απόλλωνα, Λοξίας. Ένα από τα γνωστότερα παραδείγματα αμφίβολου χρησμού είναι η απάντηση του μαντείου στον βασιλιά των Λυδών Κροίσο. Είχε ρωτήσει αν θα κέρδιζε πολεμώντας με τους Πέρσες. Ανάμεσα στα δύο βασίλεια ήταν το ποτάμι Άλυς. Το μαντείο απάντησε: Αν ο Κροίσος διαβεί τον Άλυ, θα καταστρέψει ένα μεγάλο κράτος. Ο Κροίσος ερμήνευσε τον χρησμό όπως του άρεσε, έκαμε τον πόλεμο, αλλά νικήθηκε. Τότε όλοι κατάλαβαν ότι το μαντείο εννοούσε ότι ο Κροίσος περνώντας τον Άλυ, δηλαδή κηρύσσοντας τον πόλεμο κατά των Περσών, θα καταστρέψει το δικό του κράτος. Φ.Μ. Πέτσα, Δελφοί, εκδ. Κρήνη 1983, σ. 12

Αλλά αυτό γινόταν σπανίως, «αφού ήταν η μεγαλύτερή μου έγνοια και φρόντιζα να έχω πολλά πακέτα, σε… κομβικά σημεία μέσα στο σπίτι. Δίπλα στο τηλέφωνο, στο σαλόνι, στην κουζίνα…».

«Τέτοια κατάντια…». Κοιμόταν και ξυπνούσε με ένα τσιγάρο στο χέρι. Αυτή ήταν η «εικόνα» της Κατερίνας για όσους την γνώριζαν. «Αν ήταν δυνατόν να καπνίζω και τις ώρες που κοιμόμουν, φοβάμαι ότι θα το έκανα! Πολλές φορές που ξυπνούσα, μέσα στην άγρια νύχτα, το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν ένα τσιγάρο! Είναι απίστευτο, αλλά μπορεί να φτάσει κανείς σε τέτοια κατάντια και να μην το αντιλαμβάνεται…».

Όταν άρχισε το κάπνισμα νόμιζε ότι θα είναι πιο γυναίκα με ένα τσιγάρο στο χέρι! Πέρασε την εφηβεία της… άκαπνη, αλλά ήταν μανιώδης καπνιστής ο Κώστας, ο άνδρας της, «και σιγά σιγά, τράκα την τράκα και δίχως να το καταλάβω, έφτασα να αναζητώ το δικό μου πακέτο - να μην παρεξηγούμαι και για τις… τράκες μου! Σύντομα το ένα πακέτο έγιναν δύο και τα δύο δυόμισι. Αυτό ήταν! Σταθεροποιήθηκα για… τριάντα χρόνια».

Καταφύγιο… Αυτή είναι η πιο μακρόχρονη σχέση της ζωής της. Τα 30 χρόνια του τσιγάρου. Ακόμη και με τον σύντροφό της, τον δικαστή Κώστα Στεργίου, έμειναν μαζί 28 χρόνια. Εκείνος έφυγε νωρίς και εντελώς απροειδοποίητα, από ανακοπή, τον Σεπτέμβριο του 2001. Είκοσι ημέρες πριν είχε πεθάνει και η μητέρα της. Μέσα στο βαρύτατο πένθος της η Κατερίνα βρίσκει καταφύγιο μονάχα στο τσιγάρο: «Να είμαι ένα ανθρώπινο κουρέλι και εγώ εκεί, να καπνίζω ασταμάτητα, το ένα μετά το άλλο, λες και είχα αποφασίσει να αυτοκτονήσω…».

Απέφευγα… Τίποτα δεν την αφύπνιζε. «Έφευγα μακριά από σχετικά ρεπορτάζ στην τηλεόραση, δεν ήθελα να ακούω για το κάπνισμα και τον καρκίνο, απέφευγα κάθε σχετικό δημοσίευμα. Δεν με φρέναραν, ούτε οι διαμαρτυρίες των συναδέλφων μου στη δουλειά ούτε οι παροτρύνσεις και οι συμβουλές των φίλων μου.

547.500 τσιγάρα. Τριάντα χρόνια επί πενήντα τσιγάρα την ημέρα, μας κάνουν 547.500 τσιγάρα! «Προφανώς όσα παράγει μια βιομηχανία τσιγάρων σε 24ωρη βάση για όλο τον… πληθυσμό. Αν κάθε καπνιστής υπολόγιζε πόσα τσιγάρα έχει κάνει στη ζωή του και πόσα χιλιόμετρα σχηματίζουν ενωμένα αυτά τα τσιγάρα, θά 'χε ένα ισχυρό κίνητρο για να κόψει το κάπνισμα! Προσωπικά, όλο έλεγα να το κόψω και όλο αθετούσα τις υποσχέσεις μου, ως απείθαρχο άτομο που είμαι. Δεν με ενδιέφερε τόσο η υπόσχεση που έδινα στον εαυτό μου όσο εκείνες που έδινα στους γιους μου, τον Βασίλη και τον Απόστολο, που μεγάλωσαν δίπλα σε δύο… τσιμινιέρες και ξόδεψαν πολύτιμο χρόνο από τη ζωή τους προσπαθώντας να πείσουν εμάς, τους γονείς τους, να κόψουμε το κάπνισμα. Μας σιχάθηκαν, μια ζωή να καπνίζουμε!».

Η διαδικασία κράτησε συνολικά μισή ώρα. Όταν βγήκε στον δρόμο δεν είχε την επιθυμία να καπνίσει. Κι όταν πήγε σπίτι, κοίταξε αδιάφορα τα πακέτα με τα τσιγάρα που υπήρχαν παντού: «Δεν τα πέταξα. Προτίμησα να τα έχω στο οπτικό μου πεδίο και να αναμετριέμαι μαζί τους. Γλιτώνεις από μια εξάρτηση όταν την αναγνωρίζεις. Αυτό κάνω. Και δεν είναι εύκολο. Στην αρχή μετρούσα ώρες άκαπνη. Μετά ημέρες. Και τώρα κλείνω τον πρώτο μήνα (ύστερα από τριάντα χρόνια) δίχως τσιγάρο. Δεν ξυπνώ πια κουρασμένη και με βαριές πλάτες. Είναι μια απίστευτη αίσθηση απελευθέρωσης…».

* Το κόστος της θεραπείας με την ηλεκτρονική μέθοδο που εφαρμόζεται στα αντικαπνιστικά κέντρα ανέρχεται στα 400 ευρώ.