ΥΠΠΟ.

(Μ. Ανδρόνικου, "Κριτική και Δημιουργία. Η λειτουργία της κριτικής". Χρονικό '73, σ. 10)

Ο γενικός γραμματέας του ΥΠΠΟ Χρήστος Ζαχόπουλος εκπροσωπεί το υπουργείο στη συνάντηση του νεοϊδρυθέντος (2005) συμβουλίου υπουργών Πολιτισμού της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, η οποία άρχισε χθες και ολοκληρώνεται σήμερα στα Τίρανα.

Για τον Έλληνα η σημασία της λέξης "κριτική" είναι και πρόδηλη και παραπλανητική:

Στο πλαίσιο των εργασιών θα υποβληθούν προτάσεις συγκεκριμένης προσφοράς συνεργασίας από κάθε συμμετέχουσα χώρα προς τις άλλες.

πρόδηλη γιατί εύκολα καταλαβαίνει την παραγωγή της από το ρήμα κρίνω· Ερώτηση. παραπλανητική γιατί, όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις, δεν αισθάνεται την ανάγκη να καθορίσει τα εννοιολογικά της όρια και το περιεχόμενό της, επειδή πιστεύει πως η γραμματική εξήγηση είναι αρκετή για να κατανοήσει και το περιεχόμενο της έννοιας σε όλη του την έκταση. Το θέμα της κατάρρευσης τμήματος του ενετικού φρουρίου Κούλες στο Ηράκλειο Κρήτης φέρνει στη Βουλή ο βουλευτής του Συνασπισμού Γιάννης Δραγασάκης, με ερώτησή του προς τους υπουργούς Πολιτισμού, Εμπορικής Ναυτιλίας και ΠΕΧΩΔΕ. Ότι η έννοια κ ρ ι τ ι κ ή σημαίνει την ενέργεια που δηλώνει το ρήμα κρίνω, δεν υπάρχει αμφιβολία· Αναφέρει ότι η επί σειρά ετών εκκρεμούσα μελέτη αποκατάστασης των σπηλαιώσεων στα θεμέλια του μνημείου, προϋπολογισμού 800.000.000 ευρώ, παραδόθηκε στον ΟΛΗ στις 6/2/2006 και πως, για να προχωρήσει η δημοπράτηση του έργου, απομένει η γνωμοδότηση των αρμόδιων υπηρεσιών του ΥΠΠΟ και η έγκριση της μελέτης από το ΚΑΣ. κριτικός λοιπόν είναι ο άνθρωπος που κρίνει το έργο της τέχνης, αυτός δηλαδή που αποτιμά την αξία του ή την απαξία του, τις αρετές και τις αδυναμίες του. Επισημαίνει ότι υπάρχουν οι απαιτούμενοι για την ολοκλήρωση του έργου πιστώσεις (400.000 ευρώ από πόρους του Γαλάζιου Ταμείου, με κοινή απόφαση των υπουργών ΕΝ και ΠΕΧΩΔΕ και άλλα 200.000 ευρώ από το ΥΠΠΟ), και ρωτά με ποιες επείγουσες διαδικασίες θα ολοκληρωθούν οι έλεγχοι και εγκρίσεις της μελέτης, ώστε το έργο να δημοπρατηθεί άμεσα πριν υπάρξουν και άλλες αποκολλήσεις. Από την αρχική αυτή σημασία πηγάζει και η στάση του κριτικού που παίρνει συχνά τη θέση του κριτή-δικαστή και η φυσική αντίθεση του δημιουργού προς τον κριτικό του που τον αισθάνεται ως αντίδικο· Μεταξύ άλλων, ζητά ενημέρωση για το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης όλων των επεμβάσεων στο μνημείο. και το "σώμα του εγκλήματος", το ίδιο το έργο της τέχνης, στέκεται άφωνο και ανίκανο να πάρει μέρος στη διαμάχη, να βοηθήσει στην τελική κρίση με τη δική του υπόσταση, που από τη στιγμή της δημιουργίας και ύστερα έχει αποχτήσει αυτονομία και αυτοτέλεια.

Έρανος.

Μια τέτοια στάση του κριτικού είναι και ατελεσφόρητη και αντιπαθητική·

Τον οβολό 5.000.000 Αυστριακών ζήτησε ο συμπατριώτης τους εκδότης Ουμπέρτους Τσέρμιν, προκειμένου να συγκεντρωθούν 100.000.000 ευρώ, ποσό που απαιτείται για την αγορά πίνακα του Γκούσταβ Κλιμτ.

συχνά οδηγεί στον αυθαίρετο εγωισμό και στην αθεμελίωτη υπεροψία, ακόμα και στην αυθάδεια, όπως έγραψε κάποτε ένας κριτικός της λογοτεχνίας μας που καταλάβαινε καλά τους δρόμους, όπου οδηγεί ψυχολογικά η άσκηση της κριτικής που ξεκινά από μια τέτοιαν αφετηρία.

Ζήτησε να συνεισφέρει 20 ευρώ έκαστος.

Προτού όμως προχωρήσουμε στην αρνητική αυτή εικόνα του κριτικού και της κριτικής, είναι ορθό να κατανοήσουμε το έργο του και τη λειτουργία που ασκεί ή που πρέπει να ασκεί μέσα στο καλλιτεχνικό κύκλωμα μιας σύγχρονης κοινωνίας·

Δημοπρασία.

προς αυτή την κατεύθυνση άλλωστε μας οδηγούν, όσα προσπαθήσαμε να διατυπώσουμε στην αρχή αυτού του κειμένου.

Το ποσό των 21 εκατ. δολαρίων άγγιξε συλλογή έργων του Έντβαρντ Μουνχ που βγήκε στο σφυρί στο Λονδίνο. Περιλάμβανε εννέα πίνακες, ανάμεσά τους και μία αυτοπροσωπογραφία του καλλιτέχνη.

Βρετανικό Μουσείο. Περισσότερες από 350.000 λίρες πλήρωσε το Βρετανικό Μουσείο σε Αμερικανό συλλέκτη, προκειμένου να αποκτήσει χρυσό νόμισμα της αγγλοσαξονικής περιόδου, το οποίο βρέθηκε το 2001 στο Μπέντφορνσαϊρ. Η τιμή πώλησής του το ανάγει στο ακριβότερο βρετανικό νόμισμα που αγοράστηκε ποτέ.

Γυμνή ομορφιά. Με αδαμιαία περιβολή ποζάρουν στο εξώφυλλο της ετήσιας έκδοσης "Vanity Fair" η Σκάρλετ Γιόχανσον και η Κίρα Νάιτλι (φωτογραφία). Ανάμεσα στις δύο ηθοποιούς ο διάσημος σχεδιαστής μόδας Τομ Φορντ, ο οποίος διατήρησε τα… ρούχα του.