ΓΡΙΠΗ ΠΤΗΝΩΝ

ΓΚΑΓΚΑΛΟΥΔΗΣ

Ε. Η ΕΝΤΑΞΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Ύποπτα κρούσματα σε Ιράκ, Βουλγαρία

Έπαιξε και για τον Σόλομον

1. Η ενσωμάτωση των προσφύγων

Επτά ύποπτα ανθρώπινα κρούσματα της γρίπης των πτηνών υπάρχουν στην περιοχή του ιρακινού Κουρδιστάν, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, όπου τον περασμένο μήνα ένα κοριτσάκι πέθανε από τη νόσο αυτή.

Με πέντε πόντους στα τελευταία 82 δευτερόλεπτα ο Γιάννης Γκαγκαλούδης οδήγησε τον Άρη σε πολύ σημαντική νίκη (83-80) επί της ρωσικής Κίμκι.

Η αποκατάσταση και η αφομοίωση των προσφύγων στην Ελλάδα ήταν, κατά γενική ομολογία, το σημαντικότερο επίτευγμα του νέου ελληνικού κράτους. Ένας δεύτερος θάνατος στο ιρακινό Κουρδιστάν οφείλεται και αυτός στον ιό Η5Ν1, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των αναλύσεων του εργαστηρίου του ΠΟΥ στο Κάιρο, όπως ανέφερε ανώτερος αξιωματούχος του κουρδικού υπουργείου Υγείας στη Σουλεϊμανίγια. Ήταν η πρώτη νίκη με απόντα τον Ουίλι Σόλομον, στον οποίο έγινε επίσημη πρόταση συνεργασίας για την επόμενη σεζόν. Αν λάβει κανείς υπόψη τις αντικειμενικές δυσχέρειες, όπως τη δεινή οικονομική κατάσταση της χώρας, τις πολιτικές περιστάσεις κατά τις δεκαετίες του 1920 και του 1930, την ελλιπή κρατική οργάνωση και, κυρίως, τον τεράστιο αριθμό των προσφύγων που έφθασαν στην Ελλάδα, αντιλαμβάνεται γιατί το έργο της αποκατάστασης των προσφύγων έχει χαρακτηριστεί «τιτάνιο».

Στη Βουλγαρία οι αρχές απέκλεισαν χθες τις λίμνες Σάμπλα και Ντουρανκουλάκ και κάνουν έρευνες σχετικά με τους θανάτους δεκάδων πτηνών ύστερα από την ανακοίνωση του εντοπισμού του πρώτου κρούσματος του ιού Η5 της γρίπης των πτηνών σε ένα νεκρό κύκνο την περασμένη εβδομάδα.

«Επιτέλους, γέλασε το χειλάκι μας», δήλωσε ο Βαγγέλης Αλεξανδρής, διαπιστώνοντας ότι η ομάδα του διατηρεί ακέραιες τις ελπίδες για την απευθείας πρόκριση στην προημιτελική φάση του Τσάμπιονς Καπ. Μεγάλο μέρος του έργου αυτού έγινε από το 1924 έως το 1928 και σε αυτό καθοριστικό ρόλο έπαιξε η λειτουργία της ΕΑΠ.

ΟΥΚΡΑΝΙΑ

ΑΡΗΣ: Λάππας 12 (2), Νικολαΐδης 14 (2), Γκαγκαλούδης 25 (3), Ανγκέλοφ 5, Στακ 15, Γκργκατ 12.

Το γεγονός ότι ήταν ένας οργανισμός υπό διεθνή έλεγχο τη βοήθησε να είναι αποστασιοποιημένη από την ταραγμένη ελληνική πολιτική ζωή και ως εκ τούτου αποτελεσματικότερη.

Το ψύχος σκότωσε 738 ανθρώπους!

*** Με συντριβή (109-79) στις αποσκευές του και όφελος τι εμπειρίες για τους νέους παίκτες του, επιστρέφει ο ΠΑΟΚ από το Βίλνιους της Ουκρανίας.

Βέβαια, για την υλοποίηση των προγραμμάτων της το ελληνικό κράτος της παραχώρησε τα υλικά μέσα και το ανθρώπινο δυναμικό.

Από το κύμα ψύχους που πλήττει την Ουκρανία έχουν χάσει τη ζωή τους από τις 16 Ιανουαρίου 738 άνθρωποι, όπως ανακοινώθηκε από το υπουργείο Υγείας στο Κίεβο.

Πολύ καλύτερη ήταν η Λιέτουβος Ρίτας, με βαθμολογικό κίνητρο, επιτάχυνε κι έφτασε τη διαφορά ακόμη και στους 35 πόντους (92-57).

Και αν σε κάποιες περιπτώσεις το έργο των κατά τόπους επιτροπών της ΕΑΠ ή του κράτους γινόταν βιαστικά, εμπειρικά και πρόχειρα ή εξυπηρετούσε απλώς άμεσες ανάγκες και πολιτικές σκοπιμότητες, αυτό δεν μειώνει τη σπουδαιότητα του συνολικού έργου που επιτεύχθηκε.

Σε όλη τη χώρα, περισσότεροι από 7.500 άνθρωποι κατέφυγαν σε γιατρούς και 4.464 νοσηλεύθηκαν.

ΠΑΟΚ: Μιλισάβλιεβιτς 10, Βασιλειάδης 9, Κόμματος 11, Αλέξις 6, Σκοτ 12, Βασιλόπουλος 3, Χρήστου 25, Μαυροκεφαλίδης 2, Λημνιάτης 1.

Οι πρόσφυγες δεν αποτελούσαν ένα ενιαίο σύνολο.

Τις τελευταίες 24 ώρες από το κρύο έχουν χάσει τη ζωή τους οκτώ άτομα και έχουν μεταφερθεί σε νοσοκομεία 99 άλλα.

Ανάμεσα τους υπήρχαν διαφορές κοινωνικής προέλευσης, πολιτιστικής παράδοσης, διαλέκτου, ακόμα και γλώσσας (περίπου 100.000 πρόσφυγες ήταν τουρκόφωνοι).

Η πλειονότητα των θυμάτων είναι άστεγοι, προστίθεται στην ανακοίνωση.

Όσοι εύποροι κάτοικοι της Μικράς Ασίας ή της Ανατολικής Θράκης κατόρθωσαν να φέρουν στην Ελλάδα μεγάλο μέρος από την περιουσία τους, σχεδόν αμέσως ενσωματώθηκαν στο νέο τόπο εγκατάστασης τους και αναμείχθηκαν με τους γηγενείς.

ΙΝΔΙΑ

Για τη μεγάλη όμως μάζα των προσφύγων, παρά την ταχεία αποκατάσταση τους, η αφομοίωση ήταν μία διαδικασία που κινήθηκε με πολύ πιο αργούς ρυθμούς.

Προφυλακισμένος επί… 38 χρόνια!

Οι περισσότεροι πρόσφυγες, ψυχικά τραυματισμένοι και με το άγχος πρώτα της επιβίωσης και αργότερα της βελτίωσης της ζωής τους, εξέφραζαν συχνά παράπονα για την αντιμετώπιση του κράτους, αλλά και των γηγενών κατοίκων του.

Ένας 70χρονος, που λιώνει σε φυλακή της Ινδίας χωρίς δίκη, δέχθηκε τελικά απρόσμενα βοήθεια από μία ομάδα δικηγόρων που συμφώνησαν να αναλάβουν την υπόθεσή του.

Κατηγορούσαν το ελληνικό κράτος ότι με την υπογραφή της Σύμβασης ανταλλαγής της Λοζάνης και του ελληνοτουρκικού Συμφώνου του 1930 παραβίασε βασικά δικαιώματα τους·

Η δικηγορική ομάδα "Εμείς οι Πολίτες" πρότεινε να προσφύγει στο ανώτατο δικαστήριο, προκειμένου να ζητήσει την αποκατάσταση του Τζάγκτζιβαν Ραμ Γιάνταβ που βρίσκεται φυλακισμένος με την κατηγορία της δολοφονίας της συζύγου ενός γείτονά του στο κρατίδιο της Βόρειας Ινδίας Ουτάρ Πραντές, το… 1968.

ότι αποζημιώθηκαν μόνο κατά ένα μέρος για την περιουσία που εγκατέλειψαν στις πατρίδες τους·

Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 20 εκατομμύρια υποθέσεις δεν έχουν ακόμη εκδικαστεί σε πρώτο βαθμό στην Ινδία, ενώ οι εκκρεμείς υποθέσεις σε δεύτερο βαθμό ξεπερνούν τα τρία εκατομμύρια.

ότι, τέλος, η ανταλλάξιμη περιουσία δεν περιήλθε πάντοτε σε αυτούς. Πράγματι, παρά την ύπαρξη νόμων (ήδη πριν από το 1922) που απαγόρευαν τη μεταβίβαση της μουσουλμανικής ακίνητης ιδιοκτησίας, η έλλειψη κτηματολογίου, η ανυπαρξία, σε πολλές περιπτώσεις, τίτλων ιδιοκτησίας και η δυσκολία στην οριοθέτηση ή την περίφραξη της, συνέβαλαν στο να περιέλθουν τέτοιες εκτάσεις σε ντόπιους. Αλλά και το ίδιο το κράτος κάποιες φορές παραχώρησε ανταλλάξιμη περιουσία σε γηγενείς ακτήμονες ή σε ευαγή ιδρύματα.

Χάρτης με τις γεωργικές εκτάσεις που διανεμήθηκαν σε πρόσφυγες και γηγενείς κατά τις δεκαετίες του 1920 και 1930 (Υπουργείο Γεωργίας 1938)

Σε γενικές γραμμές υπήρχε διαφορά νοοτροπίας και ιδιοσυγκρασίας μεταξύ προσφύγων και γηγενών. Οι γηγενείς αναφέρονταν συχνά στο ήθος των προσφύγων (κυρίως των αστών), στη ροπή τους για διασκέδαση και την κοσμοπολίτικη συμπεριφορά αυτών και των γυναικών τους. Οι πρόσφυγες από τη μεριά τους μιλούσαν για το χαμηλό μορφωτικό και πολιτιστικό επίπεδο των ντόπιων και πρόβαλλαν την ελληνικότητα τους, την οποία οι ντόπιοι συχνά αμφισβητούσαν. Η διάσταση προσφύγων και γηγενών εκφράστηκε κυρίως: • Στην οικονομική ζωή. Υπήρχε ανταγωνισμός στην αγορά εργασίας, στην ιδιοκτησία της γης και σε άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες. • Στην πολιτική ζωή. Πριν ακόμη από την παροχή στέγης και εργασίας, οι πρόσφυγες απέκτησαν την ελληνική ιθαγένεια και πολιτικά δικαιώματα. Εντάχθηκαν στο κόμμα του Βενιζέλου τόσο ως ψηφοφόροι όσο και ως πολιτευτές, βουλευτές και υπουργοί. Οι αντιβενιζελικοί και ο αντιβενιζελικός τύπος καλλιεργούσαν το μίσος εναντίον τους. • Στην κοινωνική ζωή. Οι πρόσφυγες που κατοικούσαν στους συνοικισμούς ήταν απομονωμένοι, δεν είχαν συχνές επαφές με ντόπιους και προτιμούσαν να συνάπτουν γάμους μεταξύ τους. Δεν συνέβαινε το ίδιο με τους πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν μέσα στις πόλεις ή τα χωριά. Ο χώρος εργασίας, το σχολείο, η εκκλησία και κυρίως η γειτονιά έδιναν ευκαιρίες επικοινωνίας με τους ντόπιους. Σιγά-σιγά άρχισαν να συνάπτονται μικτοί γάμοι, που με την πάροδο του χρόνου γίνονταν όλο και περισσότεροι. Η αντίθεση μεταξύ προσφύγων και γηγενών, σε ελάχιστες περιπτώσεις πήρε τη μορφή ανοικτής σύγκρουσης. Ο όρος «πρόσφυγας», όμως, είχε στην κοινή συνείδηση υποτιμητική σημασία, για πολλά χρόνια. Η διαχωριστική γραμμή μεταξύ προσφύγων και γηγενών έπαψε να υπάρχει μετά τη δεκαετία του 1940. Αλλά και από πιο πριν οι πρόσφυγες πρώτης γενιάς και αργότερα τα παιδιά και τα εγγόνια τους συμμετείχαν σε όλες τις δραστηριότητες στη νέα πατρίδα τους.

19. Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφυγών για την άφιξη τους στην Ελλάδα Το ταξίδι κράτησε δεκαέξι μέρες. Μετά τη Ρόδο πιάσαμε Πειραιά, μετά φτάσαμε στην Κέρκυρα. Ήταν παραμονή του Αγίου Σπυρίδωνος, 11 Δεκεμβρίου 1922. Έβρεχε. Βγήκαμε στην παραλία με καΐκια. Λένε: «Θα σας πάμε με αραμπάδες σ' ένα χωριό». Μας πήγαν στο χωριό Σταυρός· κάναμε τέσσερις ώρες ώσπου να φτάσουμε εκεί. Εμείς πηγαίναμε πεζή, τα πράγματα μόνο σε αραμπάδες. Και να βρεχόμαστε σ' όλο αυτό το διάστημα… Άλλους έβαλαν στην εκκλησία του χωριού, άλλους στο σχολείο, άλλους σε σπίτια. Δεν ρωτάει κανένας: «Ποιοι είστε, τί θέλετε; » Μια αδιαφορία. Δεν μας έδωσαν τίποτα να φάμε. Δεν είχαν κι αυτοί, τί να μας δώσουν; Μια «καλημέρα» μόνο μας έλεγαν. Καλή ήταν κι αυτή. Ευτυχώς είχαμε μαζί μας ψωμί…. Μας έφεραν στην Κέρκυρα, μας έβαλαν στο φρούριο, στις εκεί παράγκες. Μεγάλο Σάββατο ήτανε, Έρχεται ένας αέρας και τις παίρνει τις παράγκες. Τί να κάνουμε; Πήγαμε στην εκκλησία του Άι-Γιώργη, εκεί κοντά…. Στην αρχή δεν ταιριάζαμε με τους Κερκυραίους. Άλλες συνήθειες αυτοί, άλλες συνήθειες εμείς. Γλώσσα δεν ξέραμε, δεν μπορούσαμε να συνεννοηθούμε μαζί τους. Μετά όμως τα φτιάξαμε. Πολλά συνοικέσια έγιναν Κερκυραίοι πήραν προσφυγοπούλες. (Μαρτυρία Ελένης Μαναήλογλου από το Ικόνιο). Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών), τόμ. Β', σ. 348-349.