Το μεγαλύτερο πρόβλημα για τους δήμους είναι η ρίψη μπαζών από ασυνείδητους εργολάβους. Όσοι θα εντοπίζονται να μην συμμορφώνονται με τους κανόνες, θα πληρώνουν από έως 100 και 1.500 ευρώ.

1.2.3 Ο πρώτος νόμος του Νεύτωνα

Πρόστιμα των δήμων σε όσους ρυπαίνουν

Δώσε μια ώθηση στο βιβλίο σου πάνω στο θρανίο, εικόνα 1.2.7, και παρατήρησε τι θα συμβεί.

"Κυνήγι" εργολάβων

Είναι βέβαιο ότι πριν το κάνεις γνωρίζεις από την εμπειρία σου την απάντηση.

Της ΦΑΝΗΣ ΣΟΒΙΤΣΛΗ

Το βιβλίο θα διανύσει μικρή απόσταση και θα σταματήσει.

Με κυνήγι μαγισσών μοιάζει η επιχείρηση πολλών δήμων να εντοπίσουν ασυνείδητους εργολάβους οικοδομών, οι οποίοι αδιαφορούν για τα μπάζα που αφήνουν ανεξέλεγκτα σε κοινόχρηστους χώρους, ρυπαίνοντας το περιβάλλον.

Αυτή η εμπειρία οδήγησε στο συμπέρασμα που διατύπωσε ο Αριστοτέλης και ίσχυσε ως το Μεσαίωνα, ότι η φυσική κατάσταση των σωμάτων είναι η ακινησία.

Οι εργολάβοι γίνονται άφαντοι και οι δήμοι δεν έχουν την ανάλογη υποδομή για να τους εντοπίσουν, ώστε να τους επιβληθούν τα αναλογούντα πρόστιμα.

Κατά την άποψη αυτή όλα τα αντικείμενα κινούνται μόνο εάν κάποια δύναμη προκαλεί την κίνησή τους.

Όσοι πάντως εντοπιστούν από τους επόπτες και τους υπαλλήλους των υπηρεσιών καθαριότητας και δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες, καλούνται να πληρώσουν "τσουχτερά" πρόστιμα που κυμαίνονται από έως 100 και 1.500 ευρώ.

Δηλαδή είναι αδύνατο να κινείται ένα σώμα χωρίς να υπάρχει κάποια δύναμη που να δρα διαρκώς σε αυτό.

Το πρόβλημα με τα μπάζα και τα άχρηστα υλικά οικοδομής είναι μεγαλύτερο στις περιοχές επέκτασης των περισσότερων δήμων, όπου υπάρχει έντονη ανοικοδόμηση.

Παρόλο που η απάντηση φαίνεται με πρώτη ματιά λογική, δεν είναι επιστημονικά αποδεκτή.

Χαρακτηριστικό είναι ότι μόνο στην επέκταση του δήμου Καλαμαριάς, στον Αϊ-Γιάννη, σήμερα βρίσκονται υπό κατασκευή περί τα 1.000 διαμερίσματα.

Εικόνα 1.2.7

Ο όγκος των υλικών (χώματα, μπάζα κ.ά.) που μένουν μετά το πέρας των εργασιών δεν απομακρύνονται από τους εργολάβους, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται εστίες ρύπανσης σε περιοχές που θεωρούνται προνομιακές.

Στο βιβλίο με τίτλο “Philosophia Naturalis Principia Mathematica”, ο Νεύτωνας παρουσίασε τις απόψεις του για τη δύναμη και την κίνηση. Η μετάφραση του τίτλου του βιβλίου στα Ελληνικά είναι: “Μαθηματικές απαρχές της φυσικής Φιλοσοφίας”.

Την ίδια ώρα οι δήμοι που εισπράττουν τις διαμαρτυρίες των πολιτών αναγκάζονται να μαζέψουν τα σκουπίδια, παρότι δεν είναι υποχρεωμένοι, δαπανώντας επιπλέον χρήματα σε εργατοώρες και εξοπλισμό.

Ας υποθέσουμε τώρα ότι σπρώχνεις το βιβλίο σου να γλιστρήσει πάνω σε ένα πολύ μεγάλο και πολύ καλά γυαλισμένο πάτωμα με την ίδια ώθηση.

Οι περισσότεροι είναι άφαντοι

Το βιβλίο πάλι θα σταματήσει, αλλά αυτή τη φορά θα έχει κινηθεί για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Ο εντοπισμός των ασυνείδητων εργολάβων δεν είναι και πολύ εύκολη υπόθεση, όπως υποστηρίζουν οι δήμαρχοι και οι αρμόδιοι αντιδήμαρχοι.

Φαντάσου τώρα ότι το πάτωμα γίνεται μια τεράστια επίπεδη και τόσο καλά γυαλισμένη επιφάνεια που οι τριβές να είναι ασήμαντες.

"Δεν μπορούμε να κάνουνε και τους ντετέκτιβ, δεδομένου ότι απευθυνόμαστε σε επαγγελματίες που γνωρίζουν ότι πρέπει τα μπάζα να τα συγκεντρώνουν σε ειδικά κοντέινερ", λεει ο αντιδήμαρχος Καλαμαριάς Σταύρος Ζαμπέτογλου, και εξηγεί ότι δεν μπορεί ο δήμος να τους εντοπίσει εύκολα, διότι δεν διαθέτει τον ανάλογο ελεγκτικό μηχανισμό, όπως δημοτική αστυνομία και ειδικές υπηρεσίες που θα ελέγχουν τις περιοχές όπου υπάρχει ανοικοδόμηση.

Δεν μπορούμε άραγε να υποθέσουμε ότι σε τέτοιες συνθήκες το βιβλίο θα εκινείτο συνεχώς;

"Τα προβλήματα είναι πολλά με το θέμα απομάκρυνσης αυτών των απορριμμάτων, γιατί οι εργολάβοι δεν συνειδητοποιούν τις υποχρεώσεις τους και όταν τις γνωρίζουν, αρνούνται να συμμορφωθούν", επισημαίνει ο δήμαρχος Εχεδώρου Γιώργος Αρβανιτίδης.

Ο Γαλιλαίος, ο οποίος ήταν ο πρώτος που έκανε τέτοια υποθετικά πειράματα, συμπέρανε ότι δεν οφείλεται στη φύση των σωμάτων να σταματάνε όταν τα θέσουμε σε κίνηση, αλλά τα σταματάει η τριβή.

Σήμερα ειδικά στο δημοτικό διαμέρισμα των Διαβατών η ανοικοδόμηση είναι μεγάλη και υπό κατασκευή βρίσκονται περί τα 60 διαμερίσματα.

Αντιθέτως τα σώματα αντιστέκονται στη μεταβολή της ταχύτητάς τους.

Σωτηρία με τον κανονισμό

Η ιδιότητα που έχουν τα σώματα να αντιστέκονται στη μεταβολή της κινητικής τους κατάστασης λέγεται αδράνεια ή αδράνεια των σωμάτων ή αδράνεια της ύλης.

Από την πλευρά του ο δήμαρχος Ελευθερίου Κορδελιού Στάθης Λαφαζανίδης παραδέχεται το πρόβλημα, αλλά υποστηρίζει ότι στο 90% οι εργολάβοι συμμορφώνονται με τους κανονισμούς καθαριότητας.

Με την έκφραση “μεταβολή της κινητικής κατάστασης” εννοούμε το εξής:

Το 2005 πάντως ο δήμος κλήθηκε να επιβάλει πρόστιμα, που σε κάποιες περιπτώσεις κυμάνθηκαν από 100 έως και 500 ευρώ.

Από κινητική άποψη ένα σώμα ή θα ηρεμεί ή θα κινείται.

Επειδή η σύσταση δημοτικής αστυνομίας δεν είναι στο χέρι των δήμων αλλά της πολιτείας, οι ΟΤΑ αναγκάζονται να καταρτίζουν αυστηρούς κανονισμούς καθαριότητας και να επιβάλλουν πρόστιμα, καθώς προς το παρόν είναι η μόνη λύση για την ευταξία και την καθαριότητα των περιοχών.

Αν ένα σώμα που αρχικά ηρεμεί τεθεί σε κίνηση η κινητική του κατάσταση μεταβάλλεται. Επίσης σ’ ένα σώμα που κινείται, αν μεταβληθεί η ταχύτητά του τότε μεταβάλλεται και η κινητική του κατάσταση. Ένα παράδειγμα που φαίνεται η αδράνεια των σωμάτων είναι το εξής: Ένα αυτοκίνητο κινούμενο με σταθερή ταχύτητα φρενάρει ξαφνικά, οπότε οι επιβάτες κινούνται προς τα εμπρός. Αυτό συμβαίνει γιατί οι επιβάτες κινούνται με την ταχύτητα του αυτοκινήτου. Όταν αυτό φρενάρει (ασκείται μεγάλη δύναμη στο αυτοκίνητο από το οδόστρωμα), δεν υπάρχει μεγάλη δύναμη για να σταματήσει τους επιβάτες, οι οποίοι τείνουν να διατηρήσουν την κινητική τους κατάσταση και κινούνται προς τα εμπρός (Εικ. 1.2.8).

Εικόνα 1.2.8 Όταν το αυτοκίνητο φρενάρει απότομα, ο επιβάτης συνεχίζει να κινείται προς τα εμπρός.

Τα συμπεράσματα σχετικά με την αδράνεια της ύλης διατυπώνονται με σαφήνεια στον πρώτο νόμο του Νεύτωνα, ως εξής: Αν η συνισταμένη των δυνάμεων που ασκούνται σε ένα σώμα είναι μηδέν, τότε το σώμα ή ηρεμεί ή κινείται ευθύγραμμα και ομαλά. Ο πρώτος νόμος του Νεύτωνα βρίσκει εφαρμογή στη σύγχρονη διαστημική. Όταν, παραδείγματος χάρη, ένα διαστημόπλοιο που κινείται μακριά από πλανήτες ή άλλα ουράνια σώματα, (άρα δεν δέχεται καμιά δύναμη από άλλα σώματα και επομένως έχει σταθερή ταχύτητα), χρειαστεί να αλλάξει την ταχύτητά του, χρησιμοποιεί κάποιο προωθητικό σύστημα. Όταν αποκτήσει την επιθυμητή ταχύτητα τότε μπορεί να κινείται με αυτή, λόγω αδράνειας, χωρίς να λειτουργούν οι προωθητικοί πύραυλοι.