Με όχημα την ιστορία και κίνητρο ένα ταξίδι από το χθες έως το σήμερα εκατοντάδες χιλιάδες μαθητές του πολυπληθούς δήμου Ευόσμου έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν και να μάθουν την ιστορία του τόπου τους.

ΕΠΙΒΛΑΒΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΣΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ

Ενός τόπου που κάποτε ήταν μια μικρή κοινότητα, ένα χωριό και σήμερα είναι δήμος και μάλιστα από τους μεγαλύτερους σε ολόκληρη τη Θεσσαλονίκη.

Οι παράγοντες που μολύνουν τα τρόφιμα και μπορεί να προκαλέσουν σημαντικά προβλήματα υγείας είναι βιολογικής ή χημικής φύσης. Πρόκειται για ένα φιλόδοξο όσο και πρωτοποριακό πρόγραμμα που φέρει τον τίτλο "Γνωρίζουμε την ιστορία του τόπου μας και των ανθρώπων του", που υλοποιεί το Ιστορικό Αρχείο του δήμου Ευόσμου. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν οι παθογόνοι μικροοργανισμοί, τα παράσιτα (πρωτόζωα, ταινία κτλ.), καθώς και τα παράγωγά τους (π.χ. βακτηριακές τοξίνες, βλαβερές ουσίες μυκήτων). Η δράση αυτή ξεκίνησε στις αρχές Νοεμβρίου 2005 και γίνεται με ψηφιακή προβολή υλικού στα σχολεία της περιοχής, δημοτικά γυμνάσια και λύκεια, αλλά και με περιήγηση των μαθητών σε διάφορα σημεία που παρουσιάζουν ιστορικό ενδιαφέρον. Τυπικό παράδειγμα δηλητηρίασης από τοξίνες είναι η πρόσληψη μολυσμένου κρέατος (αλλαντίαση). Τα παιδιά στο πλαίσιο των σχολικών τους ωρών, όταν το επιτρέπει το πρόγραμμά τους, κάνουν ένα μακρύ ταξίδι στο χρόνο, ένα ταξίδι ιστορικής μνήμης στον τόπο που μεγάλωσαν οι παππούδες και οι γονείς τους. Η κατανάλωση άπλυτων λαχανικών ή άψητου κρέατος εγκυμονεί μεγάλο κίνδυνο για λοίμωξη από εχινόκοκκο.

Με τη βοήθεια ψηφιακού υλικού, φωτογραφίες και έγγραφα, τα οποία έχει συλλέξει το Ιστορικό Αρχείο του δήμου, γίνονται ειδικές προβολές μέσα στις τάξεις, με στόχο τα παιδιά να ενημερωθούν και να γνωρίσουν την ιστορία ευχάριστα, καθώς ο κόσμος της εικόνας, κυριαρχεί και έλκει περισσότερο τη νέα γενιά. Χημικές ουσίες που μπορεί να υπάρχουν στα τρόφιμα και να είναι επικίνδυνες για την υγεία είναι κυρίως τα καρκινογόνα. Το ίδιο πρόγραμμα όμως περιλαμβάνει και δεύτερη φάση, η οποία είναι ακόμα πιο… ζωντανή, αφού σχετίζεται με περιήγηση των μαθητών με τη βοήθεια λεωφορείων σε διάφορα σημεία του Ευόσμου και στους συνοικισμούς του, όπως την "Ελπίδα", τη "Νέα Πολιτεία" και την Κάτω Ηλιούπολη. Σ' αυτές τις ουσίες περιλαμβάνονται ορισμένες χρωστικές (π.χ. Ρ-διμεθυλαμιναζοβενζόλιο ή κίτρινο του βουτύρου), τα συντηρητικά, τα εντομοκτόνα και η αφλατοξίνη που παράγεται από τη μούχλα. Οι ξεναγήσεις γίνονται και σε άλλους χώρους, όπως το δημαρχείο, το Πολιτιστικό Κέντρο του δήμου και τον ιερό ναό του Αγίου Αθανασίου, ιστορικό μνημείο και σύμβολο του Ευόσμου.

ΟΙ ΓΕΝΙΕΣ ΠΟΥ ΕΦΥΓΑΝ

Ψυχή αυτής της πρωτοβουλίας του Ιστορικού Αρχείου του δήμου Ευόσμου, να γνωρίσουν τα παιδιά την ιστορία του τόπου τους, είναι ο υπεύθυνος του αρχείου, δόκτωρ Ιστορίας του ΑΠΘ, Κυριάκος Χατζηκυριακίδης.

"Η καταγραφή, διατήρηση και ανάδειξη της ιστορικής μνήμης", λέει ο ίδιος, "είναι καθήκον και χρέος όλων μας, όχι μόνο για τις γενιές που έφυγαν ή που φεύγουν, αλλά και για εκείνες που έρχονται. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα θυμηθούν οι παλαιοί και θα γνωρίσουν οι νεότεροι, όχι μόνο οι απόγονοι των πρώτων κατοίκων του τόπου μας, αλλά και οι νέες οικογένειες που συρρέουν καθημερινά και εγκαθίστανται στον Εύοσμο".

Ο καθηγητής Ιστορίας όμως εμφανίζεται ιδιαίτερα ικανοποιημένος και από το γεγονός ότι η δράση αυτή αγκαλιάστηκε από τη σχολική κοινότητα και αγαπήθηκε από τους μαθητές. Μάλιστα, αναφέρει ότι στόχος του δήμου είναι όλοι οι μαθητές, που υπολογίζονται σε περίπου 15.000, να αποκτήσουν όσο το δυνατό σαφέστερη εικόνα για το παρελθόν, τις ιδιαιτερότητες, τα διαχρονικά προβλήματα αλλά και τις αξίες του τόπου όπου ζουν και να τον αγαπήσουν, ακόμα και αν οι οικογένειές τους δεν κατάγονται από τον Εύοσμο.

Να σημειωθεί ότι στη διάρκεια της πρώτης φάσης, που υλοποιείται μέσα στις τάξεις, η προβολή του υλικού είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, καθώς αφορά ενότητες όπως: την αναδρομή στην ιστορία και τη δημογραφία του τόπου από τα μέσα του 19ου αιώνα έως και τις πρώτες δεκαετίες του 20ού, την εξέλιξη της ονομασίας και της κοινοτικής οικιστικής οργάνωσης (από το Νέο Κουκλουτζά, το παλιό όνομα της περιοχής, στον Εύοσμο), τα πολιτικά και πολεμικά γεγονότα, τα έργα υποδομής μέχρι και την ψυχαγωγία την περίοδο 1950-1970.