Η προμελέτη του έργου ξήρανσης της λυματολάσπης που παράγει ο βιολογικός σταθμός της ΕΥΑΘ έχει ξεκινήσει και ο προϋπολογισμός της μελέτης θα φθάσει τα 11.200.000 ευρώ.

Στοιχεία μετάπτωσης

Ρίχνονται στο έδαφος τα κατάλοιπα του βιολογικού - Σε 4 χρόνια η μονάδα επεξεργασίας λυμάτων

Στην προηγούμενη ενότητα παρατηρήσαμε την περιοδική μεταβολή στην οποία υπόκεινται ορισμένες ιδιότητες των στοιχείων της 2ης και 3ης περιόδου.

Πετούν τη λυματολάσπη στο ΧΥΤΑ

Οι δύο αυτοί περίοδοι περιέχουν αποκλειστικά και μόνο στοιχεία του s και p τομέα.

Της ΣΤΕΛΙΝΑΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΙΔΟΥ

Στην 4η, όμως, περίοδο εκτός από τα στοιχεία του τομέα s και p υπάρχουν και τα στοιχεία του d τομέα.

Σε τουλάχιστον τέσσερα χρόνια από σήμερα θα είναι έτοιμη η μονάδα επεξεργασίας λυμάτων Θεσσαλονίκης, στην οποία θα γίνεται η αποξήρανση της λυματολάσπης, που αποτελεί την πλέον ενδεδειγμένη μέθοδο επεξεργασίας της ιλύος (του κατάλοιπου του βιολογικού καθαρισμού).

Αν επικεντρωθούμε στις ιδιότητες των στοιχείων του τομέα d, παρατηρούμε ότι δεν παρουσιάζονται μεγάλες διαφορές μεταξύ των ιδιοτήτων τους.

Με δεδομένα τα παραπάνω που προέκυψαν από την ημερίδα για τις σύγχρονες μεθόδους επεξεργασίας λυματολάσπης, που έγινε χθες στην Πολυτεχνική σχολή του ΑΠΘ, ο δήμαρχος Θέρμης Θεόδωρος Παπαδόπουλος, που συμμετείχε στην εκδήλωση, τόνισε:

Αυτό συμβαίνει, γιατί κατά τη ηλεκτρονιακή δόμηση των στοιχείων αυτών, το τελευταίο ηλεκτρόνιο εισέρχεται σε εσωτερική υποστιβάδα, δηλαδή στην 3d, ενώ η 4η στιβάδα σε όλα σχεδόν αυτά τα στοιχεία παραμένει με δύο ηλεκτρόνια.

"Για ακόμη μία φορά συνειδητοποιούμε την απόσταση των νόμων και τις δεσμεύσεις της χώρας μας απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σε όσα τελικά συμβαίνουν στην περιοχή μας".

Τα στοιχεία αυτά ονομάζονται στοιχεία μετάπτωσης.

Παρά τις διαφωνίες που κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί από την πλευρά των εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης, κυρίως των περιοχών που γειτνιάζουν με τη χωματερή των Ταγαράδων, φαίνεται ότι δίνεται μια σιωπηλή παράταση σε ό,τι αφορά τη λυματολάσπη στην περιοχή.

Δηλαδή,

Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι ο τρόπος που μέχρι τώρα γίνονταν η μεταφορά θεωρείται εντελώς απαράδεκτος, αφού απλώς ριχνόταν στο έδαφος.

- Στοιχεία μετάπτωσης είναι τα στοιχεία που καταλαμβάνουν τον τομέα d του περιοδικού πίνακα.

Εργο στο στάδιο της προμελέτης

Τα στοιχεία μετάπτωσης, που παρουσιάζουν ενδιαφέρον, βρίσκονται σε τρεις περιόδους και έτσι δημιουργούνται αντίστοιχα, οι τρεις σειρές των στοιχείων μετάπτωσης.

Το έργο ξήρανσης της παραγόμενης από το βιολογικό σταθμό της ΕΥΑΘ λυματολάσπης θα αναλάβει η ΕΥΔΕ, παράρτημα του ΥΠΕΧΩΔΕ στη Θεσσαλονίκη, ενώ εκπρόσωπός του παρουσίασε στη διάρκεια της ημερίδας την πορεία του έργου.

1η σειρά: στοιχεία 4ης περιόδου

Η προμελέτη του έργου έχει ξεκινήσει και ο προϋπολογισμός της μελέτης θα φθάσει τα 11.200.000 ευρώ.

2η σειρά: στοιχεία 5ης περιόδου

Παράλληλα έχει δρομολογηθεί η κατασκευή του 3ου χωνευτή, προϋπολογισμού 4 εκατομμυρίων ευρώ.

3η σειρά: στοιχεία 6ης περιόδου

Το συγκεκριμένο έργο θα λύσει τα όποια προβλήματα νερού αντιμετωπίζει ο βιολογικός καθαρισμός.

Στα στοιχεία της 1ης σειράς (4ης περιόδου) γίνεται πλήρωση της 3d υποστιβάδας (η υποστιβάδα 4s είναι ήδη συμπληρωμένη γιατί έχει μικρότερη ενέργεια).

Μία από τις λιγότερο χρονοβόρες λύσεις για την επεξεργασία της λυματολάσπης στη Θεσσαλονίκη προτάθηκε από την εταιρεία που έχει αναλάβει το έργο του βιολογικού καθαρισμού.

Αναλογικά, στη 2η σειρά πληρώνεται η 4d υποστιβάδα, ενώ η 5s είναι συμπληρωμένη.

Οι εκπρόσωποι της κοινοπραξίας δήλωσαν ότι με την ασβεστοποίηση της λάσπης μπορεί να επιτευχθεί η αδρανοποίηση του υλικού, με αποτέλεσμα σε ένα βαθμό η επεξεργασμένη λυματολάσπη να μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη γεωργία.

Επίσης στη 3η σειρά πληρώνεται η 5d υποστιβάδα, ενώ η 6s είναι συμπληρωμένη

Η προστασία του περιβάλλοντος κοστίζει

Παλιότερα ονόμαζαν στοιχεία μετάπτωσης όλα τα στοιχεία του τομέα d και του τομέα f. Σήμερα έχει καθιερωθεί να ονομάζουμε στοιχεία μετάπτωσης αποκλειστικά τα στοιχεία του τομέα d.Τα στοιχεία του τομέα f της 6ης περιόδου ονομάζονται λανθανίδες από το όνομα του πρώτου από αυτά που είναι το λανθάνιο (57La) και τα στοιχεία του τομέα f της 7ης περιόδου ονομάζονται ακτινίδες από το όνομα του πρώτου από αυτά που είναι το ακτίνιο (89Ac).

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η επεξεργασία της λυματολάσπης που επιβάλλεται και από την περιβαλλοντική νομοθεσία της Ε.Ε., έχει κόστος.

ΣΧΗΜΑ 1.7 Τα στοιχεία μετάπτωσης βρίσκονται ανάμεσα στους τομείς s και p γι’ αυτό και οι ιδιότητες τους βρίσκονται μεταξύ των ιδιοτήτων των δύο αυτών τομέων.

Το τελικό μάλιστα κόστος καλείται να πληρώσει ο καταναλωτής μέσα από τα τιμολόγια της ΕΥΑΘ.

Τα στοιχεία μετάπτωσης, αν και ανήκουν σε διαφορετικές ομάδες, έχουν πολλές κοινές ιδιότητες, που συνοψίζονται παρακάτω:

Ωστόσο η λύση της μεταφοράς της λάσπης στους Ταγαράδες που δεν είναι καν ΧΥΤΑ είναι ήδη ληξιπρόθεσμη.

-έχουν μεταλλικό χαρακτήρα -έχουν πολλούς αριθμούς οξείδωσης -είναι παραμαγνητικά -σχηματίζουν σύμπλοκα ιόντα -σχηματίζουν έγχρωμες ενώσεις -έχουν την ικανότητα να καταλύουν αντιδράσεις

Οι ηλεκτρονιακές δομές και οι αριθμοί οξείδωσης των στοιχείων της 1ης σειράς παρουσιάζονται στους παρακάτω πίνακες.

ΠΙΝΑΚΑΣ1.6 Ηλεκτρονιακή δομή της 1ης σειράς των στοιχείων μετάπτωσης. 21Sc - 1s2 2s2 2p63s2 3p6 - 3d1 - 4s2 22Ti - [Ar] - 3d2 - 4s2 23V - [Ar] - 3d3 - 4s2 24Cr - [Ar] - 3d5 - 4s1 25Mn - [Ar] - 3d5 - 4s2 26Fe - [Ar] - 3d6 - 4s2 27Co - [Ar] - 3d7 - 4s2 28Ni - [Ar] - 3d8 - 4s2 29Cu - [Ar] - 3d10 - 4s1 30Zn - [Ar] - 3d10 - 4s2

ΠΙΝΑΚΑΣ1.7 Αριθμοί οξείδωσης της 1ης σειράς των στοιχείων μετάπτωσης. Sc - Ti - V - Cr - Mn - Fe - Co - Ni - Cu - Zn - - - - - - - - +1 - - - +2 - +2 - +2 - +2 - +2 - +2 - +2 - +2 +3 - +3 - +3 - +3 - +3 - +3 - +3 - +3 - +3 - - +4 - +4 - - +4 - - - - - - - +5 - - - - - - - - - - +6 - +6 - - - - - - - - - +7 - - - - -

Παραμαγνητικές ουσίες είναι αυτές που έλκονται από το μαγνητικό πεδίο. Τα άτομα ή ιόντα αυτών των ουσιών περιέχουν ένα ή περισσότερα μονήρη (μοναχικά) ηλεκτρόνια. Να παρατηρήσετε ότι, η ηλεκτρονιακή δομή του Cr και Zn παρουσιάζει μια ιδιομορφία. Δηλαδή, η υποστιβάδα 4s χάνει ένα ηλεκτρόνιο και μένει με ένα μονήρες ηλεκτρόνιο. Αυτό συμβαίνει όταν η υποστιβάδα 3d είναι ημισυμπληρωμένη (με 5 ηλεκτρόνια) ή συμπληρωμένη (με 10 ηλεκτρόνια), καθώς η εικόνα αυτή παρουσιάζει τη μεγίστη σταθερότητα. Πολλοί θεωρούν ότι το Sc και ο Zn καταχρηστικά ονομάζονται στοιχεία μετάπτωσης, γιατί έχουν ένα μόνο αριθμό οξείδωσης και δε σχηματίζουν άλατα με χαρακτηριστικά χρώματα.