ΠΕΝΤΕ ΣΤΗΝ ΡΟΔΟΠΗ

Σκέψεις με αφορμή την έκθεση του Αμερικανού Αndres Serrano στη Θεσσαλονίκη

3. Πώς γράφτηκαν τα βιβλία της Κ. Διαθήκης;

Πέντε νεκροί κύκνοι εντοπίστηκαν στην περιοχή του Νέου Σιδηροχωρίου Ροδόπης, κοντά στη λίμνη Μητρικού, με αποτέλεσμα να σημάνει συναγερμός στις αρμόδιες αρχές.

Επιφανειακές προκλήσεις και εσωτερική κενότητα

Άγνωστες γραπτές παραδόσεις για τον Ιησού και το έργο του πριν από τη συγγραφή των βιβλίων της Κ. Διαθήκης 1. Ύμνοι με σύντομες ομολογίες πίστης 2. Πληροφορίες για τη θεία Ευχαριστία (π.χ. Α Κορ 11,23-25) 3. Πληροφορίες για τα Πάθη 4. Διηγήσεις για την Ανάσταση (π.χ. Α Κορ 15, 3-5) 5. Συλλογή παλαιοδιαθηκικών ρητών 6. Πηγή Λογίων* 7. Συλλογή μεμονωμένων λόγων του Ιησού 8. Συλλογή παραβολών του Ιησού 9. Συλλογή αντιρρητικών** λόγων του Ιησού 10. Συλλογή πράξεων και θαυμάτων του Ιησού Σημείωση: *Συλλογή λόγων του Ιησού (και παραβολών), ελάχιστα ιστορικά περιστατικά, τίποτε για τα Πάθη και την Ανάσταση **Αντίλογοι του Ιησού σε αμφισβητούμενα θέματα

Παράλληλα υπήρξαν καταγγελίες για το θάνατο κι άλλων πτηνών, κυρίως κύκνων, σε κοντινούς οικισμούς, όπως στο χωριό Ίσαλο.

ΠΛΑΤΩΝΑΣ ΡΙΒΕΛΛΗΣ

Από την ημέρα της ανάληψης του Ιησού το 33 μ.Χ. ως τη στιγμή που γράφτηκε το πρώτο βιβλίο της Κ. Διαθήκης, η Α επιστολή του αποστόλου Παύλου προς Θεσσαλονικείς (περίπου το 51 μ.Χ.), δεν έχουμε στα χέρια μας κείμενα για τη ζωή και το έργο του Χριστού.

Έχει ήδη ληφθεί το παθολογικό υλικό και θα σταλεί σήμερα στο Εργαστήριο της Θεσσαλονίκης.

«Κόλαση και Παράδεισος», από τη σειρά «Early tableau» (δεν είναι απίθανο να βρεθεί τεχνοκριτικός να μας παραπέμψει στον Βελάσκεθ)

Από τον ίδιο τον Χριστό δεν μας διασώθηκε τίποτα γραπτώς.

Καθυστερήσεις

Η φήμη τού Andres Serrano, στηριγμένη στην προκλητικότητα των θεμάτων του, ξεπερνάει τον κόσμο τής φωτογραφίας και των εικαστικών τεχνών.

Το γεγονός βέβαια ότι αυτές τις δύο δεκαετίες δεν έχουμε γραπτά κείμενα δεν σημαίνει ότι σε όλο αυτό το διάστημα δεν λεγόταν και δεν γραφόταν τίποτα για τη ζωή και το έργο του Ιησού.

Ήδη, η διεύθυνση Κτηνιατρικής έχει λαμβάνειν αποτελέσματα δειγμάτων που εστάλησαν ακόμη από τις 21 Ιανουαρίου, γεγονός που αποδεικνύει την έλλειψη τάχιστης ενημέρωσης. Οι δώδεκα μεγάλες φωτογραφίες του που εκτίθενται στην γκαλερί «Καλφαγιάν» της Θεσσαλονίκης καλύπτουν, εκτός από το διάσημο θέμα του «Η ιστορία του σεξ», και τους «Νομάδες» (απλά έγχρωμα πορτρέτα) και την «Ερμηνεία των ονείρων» (σκηνοθετημένα πορτρέτα με φανταστικές συνθέσεις).

Κάθε άλλο.

"Έχουμε στείλει 26 δείγματα από οικόσιτα πουλερικά, άγρια πτηνά και δεν έχουμε πάρει αποτελέσματα", δηλώνει ο κ. Διαμαντάκης και κάνει λόγο για τεράστιο φόρτο στο εργαστήριο της Θεσσαλονίκης. Η προσθήκη στο πρόγραμμα τής έκθεσης μιας «Προειδοποίησης» ότι «Ορισμένα έργα μπορεί να θίξουν την ευαισθησία τού κοινού» και ότι «Η έκθεση είναι ακατάλληλη για άτομα κάτω των 18 ετών» συμβάλλει στην εξάπλωση της φήμης του φωτογράφου και ίσως και στην προσέλευση του κοινού.

Και λέγονταν και κηρύττονταν και γράφονταν πολλά.

Όσον αφορά τα αίτια θανάτου, ο κ. Διαμαντάκης υποστηρίζει ότι τα πτηνά μάλλον πεθαίνουν από ασιτία και ταλαιπωρία, αλλά για πρώτη φορά αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο αιτία θανάτου των κύκνων να είναι ο ιός H5N1. Στην πραγματικότητα καμία φωτογραφία τού Serrano δεν μπορεί να θίξει καμία ευαισθησία και οι κάτω των 18 είναι εξοικειωμένοι με πολύ προκλητικότερα έργα. Οι μαθητές του καθώς και οι αυτήκοοι και αυτόπτες μάρτυρες αντάλλασσαν πληροφορίες και εμπειρίες που είχαν από τη σχέση τους με τον Ιησού. Αλλωστε ήδη δρομολογείται η λήψη μέτρων επιτήρησης στις χαρακτηριζόμενες ως επικίνδυνες περιοχές.

Όταν πριν από μερικά χρόνια πρωτοακούστηκε το όνομα του Andres Serrano ήταν με αφορμή μια πρόκληση και ένα σκάνδαλο που οφειλόταν στη φωτογραφία του με τον τίτλο «Piss Christ» που συνέδεε τον Εσταυρωμένο με τα… ούρα.

Θυμόταν και επαναλάμβαναν τα λόγια του, τις διδασκαλίες του, τα θαύματα του και ιδιαίτερα μιλούσαν για τα Πάθη και την Ανάστασή του. Σε μια ακτίνα τριών χιλιομέτρων δεν θα πλησιάζει κανείς στους υγρότοπους, παρά μόνο οι ομάδες κρούσης που έχουν συσταθεί σε κάθε δήμο και έχει γίνει προμήθεια κατάλληλου, προστατευτικού υλικού.

Ό,τι καλύτερο δηλαδή για να ξεκινήσει η καριέρα ενός σύγχρονου καλλιτέχνη.

Όλα αυτά αποτελούσαν την προφορική παράδοση για τον Χριστό. Παράλληλα υλοποιούνται εντατικοί έλεγχοι, με στόχο να εξακριβωθεί εάν και κατά πόσο εφαρμόζονται τα μέτρα ασφάλειας.

Ακολούθησαν σειρές συνεντεύξεών του που απέδιδαν τη σεξουαλικο-θρησκευτική προκλητικότητά του σε αντίδραση απέναντι στην αυστηρή καθολική ανατροφή που σαν Ισπανοαμερικανός είχε υποστεί.

Μερικά από όλα αυτά άρχισαν σιγά - σιγά να καταγράφονται και να κυκλοφορούν μεταξύ των χριστιανών. "Θα προχωρήσουμε ακόμη και σε μηνύσεις παραγωγών, αν διαπιστώσουμε ότι δεν εφαρμόζονται", δηλώνει ο διευθυντής της κτηνιατρικής υπηρεσίας.

Η εξήγηση αυτή προσέδωσε μια ψυχαναλυτική χροιά στο καλλιτεχνικό έργο με συνέπεια να εντυπωσιάσει τους τεχνοκριτικούς.

Οι λόγοι που οδήγησαν στην καταγραφή αυτή ήταν δύο: ο πρώτος, για να διευκολύνεται το έργο της διδαχής και ιεραποστολής, και ο δεύτερος, για να προστατευτεί η ιστορία και η αλήθεια για τον Χριστό από μύθους, ανακρίβειες και παραποιήσεις.

Αφθώδης-πανώλη

«Δεσμά στο Κιότο», από τη σειρά «Α History of Sex». Ο Andres Serrano (δεξιά) προκαλεί με τις φωτογραφίες του, αλλά μόνο επιφανειακά

Έτσι δημιουργήθηκαν μικρές γραπτές συλλογές, όπως αναφέρονται στον πιο πάνω πίνακα.

Παράλληλα, άλλες παλιές γνωστές ζωονόσοι έχουν κάνει την εμφάνισή τους.

Για να κρατηθεί στο επίπεδο της ξαφνικής φήμης του, αλλά και για να διεκδικήσει υψηλές πωλήσεις, ο ευφυής φωτογράφος έπρεπε να κινηθεί σε δύο κατευθύνσεις.

Οι γραπτές αυτές παραδόσεις δεν μας διασώθηκαν, όμως υπάρχουν πολλές ενδείξεις για την τότε ύπαρξη τους, κυρίως σε επιστολές του αποστόλου Παύλου και στα Ευαγγέλια.

Πρόκειται για τον αφθώδη πυρετό και την κλασσική πανώλη των χοίρων.

Αφενός στη διατήρηση των προκλήσεων, που θα του εξασφάλιζαν το ενδιαφέρον των δημοσιογράφων και τα πρωτοσέλιδα των ειδικών εντύπων, και αφετέρου στην παραγωγή ευχάριστων διακοσμητικών εικόνων που θα στόλιζαν χωρίς πρόβλημα τους μεγάλους χώρους είτε των σπιτιών είτε των γραφείων των συλλεκτών.

Ερευνητές υποστηρίζουν, για παράδειγμα, ότι για τις παραβολές οι ευαγγελιστές Ματθαίος, Μάρκος και Λουκάς στηρίχτηκαν σε γραπτές συλλογές παραβολών, που κυκλοφορούσαν τότε στη χώρα τους.

Με έγγραφο που εστάλη από την ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κοινοποιείται στις αρχές της Θράκης ότι είκοσι χιλιόμετρα από τα ελληνικά σύνορα, στις τουρκικές περιοχές Kirklareli Babaesk και Tekirdag Malkara έχουν εντοπιστεί κρούσματα αφθώδους πυρετού.

Εν προκειμένω, η διατήρηση τής πρόκλησης θα εξασφαλιζόταν από τους τίτλους των έργων ή από εύστοχες συνεντεύξεις.

Παράλληλα επί βουλγαρικού εδάφους, επίσης πολύ κοντά στα σύνορα, στην περιοχή Yambol έχουν εντοπιστεί κρούσματα κλασσικής πανώλης των χοίρων.

Στην πρώτη κατεύθυνση περιλαμβάνονται φωτογραφίες τύπου «Η ιστορία του σεξ», από τις οποίες οι απλούστερες δείχνουν αυτοπεοθηλασμούς (ο φωτογράφος αποδεικνύει πως, αν και δύσκολο, δεν είναι ακατόρθωτο), αυνανισμό αλόγων από ευειδείς κοπέλες, ερωτικές συνευρέσεις ανθρώπων που τους χωρίζουν πενήντα χρόνια, fist fucking (δεν γνωρίζω αντίστοιχο και δόκιμο όρο στα ελληνικά) κ.λπ.

Πρόκειται για ζωονόσους που μεταδίδονται στα ζώα.

Στη δεύτερη κατεύθυνση συγκαταλέγονται θέματα (όπως από τους τίτλους και τις συνεντεύξεις συνάγεται) σχετικά με σπέρματα, κόκκινα πανιά εμμήνου ρύσεως, αίματα, πτώματα κ.λπ., ενώ οι φωτογραφίες στις οποίες αναφέρονται παρουσιάζονταν ανώδυνες, αλλά, το χειρότερο, παντελώς ανούσιες.

ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΣΥΝΤΑΚΤΗ

Υπάρχει όμως και μια τρίτη κατηγορία (όπως πορτρέτα Κου-Κλουξ-Κλαν, Νομάδες κ.λπ.), η οποία απλώς αντλεί κύρος από τη φήμη των δύο άλλων, ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για κοινότατες και απλοϊκές φωτογραφικές λήψεις.

ΜΑΡΙΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Οι σημαντικές βέβαια διαφορές από τις εν γένει κοινές και απλοϊκές φωτογραφίες είναι ότι οι φωτογραφίες του Serrano είναι πολύ-πολύ μεγάλες (τελικά λέτε να έχουν δίκιο όσοι ισχυρίζονται ότι το μέγεθος μετράει;), ότι πουλιούνται πολύ-πολύ ακριβά και ότι οι διάφοροι επιμελητές των εκθέσεων υπερβάλλουν σε αυθαίρετους επαινετικούς χαρακτηρισμούς. Όπως για παράδειγμα ο αξιόλογος επιμελητής τής ελληνικής έκθεσης, ο οποίος σημειώνει στο πρόγραμμα ότι η «έμπνευση του Serrano βρίσκεται πολύ κοντά στη μοντέρνα περίοδο της ζωγραφικής του Malevich ή τού Mondrian»(!)

Καλλιτεχνικό μάρκετινγκ

Ο Serrano όμως δεν είναι τίποτε άλλο από ένα έξυπνο προϊόν καλλιτεχνικού marketing. Η πρόκλησή του βρίσκεται στην επιφάνεια και όχι στην ουσία. Είναι μια πρόκληση ανώδυνη, ακαδημαϊκή, «πολιτικώς ορθή». Ο συνδυασμός είτε μιας προκλητικής θεματολογίας είτε μιας διακοσμητικής χρωματικής επιφάνειας, με έναν περισπούδαστο τίτλο και ένα υποστηρικτικό άρθρο ψυχαναλυτικού και ακαδημαϊκού ύφους, μπορεί να κάνει θαύματα και να επιβάλει την κενότητα αυτών των φωτογραφιών σε κάθε καλόπιστο και αθώο θεατή.

Κανένας φυσικά κίνδυνος για την ευαισθησία μας δεν υπάρχει από την προβολή τέτοιων φωτογραφιών και μια ελαφρά θυμηδία μάλλον καλό παρά κακό μπορεί να κάνει. Και δεν χρειάζεται κανενός είδους αντίσταση. Έτσι κι αλλιώς οι φωτογραφίες αυτές με τα χρόνια θα πάρουν τη θέση τους στην ιστορία της φωτογραφίας και θα μείνουν στη μνήμη μας σαν αστεία ιντερμέδια. Η μόνη απορία είναι αν και πόσοι στο μεταξύ θα βλέπουν ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός.