Παράλληλη Αναζήτηση

Κανονική προβολή Εκτεταμένη προβολή Εκτεταμένη προβολή Συμπυκνωμένη προβολή

Διεθνή :: Ανεπτυγμένη είδηση-λόγος

( ενα νέο θεματικό πάρκο, αυτή τη φορά με θέμα τη ζωή του χριστού και ιστορίες από τη βίβλο, βρίσκεται στα σκαριά στο ισραήλ. :: 4/1/2006 21:08:42)

Ενα νέο θεματικό πάρκο, αυτή τη φορά με θέμα τη ζωή του Χριστού και ιστορίες από τη Βίβλο, βρίσκεται στα σκαριά στο Ισραήλ. ΑΝΤΡΙΟΥ ΚΡΟΥΜΕΪ

Α. Η ποίηση

Το ισραηλινό υπουργείο Τουρισμού έχει ήδη προχωρήσει τις διαπραγματεύσεις με αμερικανικές ευαγγελικές οργανώσεις και τον γνωστό για τις ακραίες θέσεις του τηλεευαγγελιστή Πατ Ρόμπερτσον, με σκοπό την παραχώρηση μιας μεγάλης έκτασης βόρεια της Καπερναούμ για την κατασκευή του πάρκου.

"Η δημιουργία ξεκινά από την απέχθεια"

Η Πρώτη Μεταπολεμική Γενιά

Το εγχείρημα αναμένεται να στοιχίσει περισσότερα τριάντα εκατομμύρια ευρώ και θα περιλαμβάνει πάρκα και βοτανικούς κήπους, αμφιθέατρο, μια έκθεση για τους Αγίους Τόπους, αίθουσες διαλέξεων και ξενοδοχεία, κέντρο πληροφόρησης περί θρησκευτικών θεμάτων, τηλεοπτικά και κινηματογραφικά στούντιο και ενδεχομένως ακόμη και λουναπάρκ.

"Η δημιουργία ξεκινά από την απέχθεια, από την αναζήτηση για κάτι καλύτερο. Η φαντασία και η φιλοσοφία παίρνουν δύναμη από την επιστήμη", λέει στα "ΝΕΑ" ο Σκωτσέζος διηγηματογράφος Άντριου Κρούμεϊ

Στα μεταπολεμικά χρόνια η ποιητική παραγωγή στην Ελλάδα είναι μεγάλη. Οι Ισραηλινοί περιμένουν ότι, όταν ολοκληρωθεί, θα προσελκύει περίπου ένα εκατομμύριο τουρίστες το χρόνο, ενώ τα οικονομικά οφέλη θα είναι πολύ περισσότερα από το εισερχόμενο συνάλλαγμα, καθώς θα δημιουργηθούν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας και θα αναζωογονηθεί μια σχεδόν έρημη σήμερα περιοχή.

ΛΑΜΠΡΙΝΗ ΣΤΑΜΑΤΗ

Οι ποιητές ζουν μέσα στο κλίμα των πολιτικών γεγονότων και συμπορεύονται με τα πολιτικά πράγματα της εποχής. Η «χριστιανική αγορά», άλλωστε, πάντα αποτελούσε σημαντικότατο κομμάτι του τουρισμού στο Ισραήλ.

"Ξεκινώ από ένα απόσπασμα, ένα στοιχείο που τη συγκεκριμένη στιγμή θα δελεάσει τη φαντασία. Γράφω μικρές ιστορίες που συναντούν άλλες και μπλέκονται. Όταν τελειώνει ένα βιβλίο, δεν ξέρω να πω πώς άρχισε…", λέει ο Άντριου Κρούμεϊ

Η βαριά κληρονομιά που άφησε ο Εμφύλιος δεν τους επιτρέπει να έχουν ψευδαισθήσεις και οράματα. «Θέλουμε να τους δώσουμε ακόμη ένα λόγο να έλθουν εδώ.

Μια σύντομη αναφορά, μια ατελής ιστορία, μια βιαστική εικόνα, δύο λέξεις, μια φράση, ένα χρώμα, κάτι παράξενο, ιδιαίτερο, κάτι μικρό, προκλητικό για τη σκέψη και τη φαντασία - αυτή είναι η πρώτη ύλη για τα βιβλία του Andrew Crumey (Άντριου Κρούμεϊ), την οποία επεξεργάζεται με όλες του τις αισθήσεις.

Η ποιητική γενιά που αναπτύχθηκε τότε, καθιερώθηκε ως η Πρώτη Μεταπολεμική Γενιά. Για αυτό είμαστε διατεθειμένοι να τους παραχωρήσουμε δωρεάν τη συγκεκριμένη έκταση και οι ευαγγελιστές να αναλάβουν τα έξοδα κατασκευής», εξήγησε ο Τζόναθαν Πούλικ, εκπρόσωπος του ισραηλινού υπουργείου Τουρισμού.

"Εκτός ίσως από την όραση, που συχνά περιορίζει, δεσμεύει, εγκλωβίζει", λέει ο συγγραφέας που με όχημα την επιστήμη, την ιστορία και την αλήθεια της, ταξιδεύει χωρίς όρια στα σύνορα της φιλοσοφίας και της φαντασίας. Οι περισσότεροι από τους ποιητές της γενιάς αυτής, γεννημένοι ανάμεσα στο 1918 και το 1928, στα χρόνια της Κατοχής ήταν φοιτητές και γαλουχήθηκαν με τους στίχους των ποιητών του Μεσοπολέμου και της Γενιάς του Τριάντα (Καβάφη, Σικελιανού, Καρυωτάκη, Άγρα, Παπατσώνη, Σεφέρη, Ρίτσου, Ελύτη, Εμπειρίκου, Βρεττάκου), των ποιητών δηλαδή που, όπως είδαμε, έγραψαν τα ποιήματά τους σε ελεύθερο στίχο και ακολούθησαν τα νέα ρεύματα που αναπτύχθηκαν στην Ευρώπη ενσωματώνοντάς τα στα ελληνικά δεδομένα.

Πολιτικές προεκτάσεις

"Ξεκινώ από ένα απόσπασμα, ένα στοιχείο που τη συγκεκριμένη στιγμή θα δελεάσει τη φαντασία.

Πολλοί από τους μεταπολεμικούς ποιητές διάλεξαν την ελεύθερη και δημόσια έκφραση («κοινωνικοί ποιητές»), άλλοι προσπάθησαν να μην απομακρυνθούν από την ποίηση των δεκαετιών του 1920 και του 1930 με την παραδοσιακή τεχνοτροπία.

Η συμμαχία ισραηλινού κράτους - ευαγγελιστών έχει και πολιτικό υπόβαθρο. Γράφω μικρές ιστορίες οι οποίες στη συνέχεια συναντούν άλλες, συνεχίζονται, μπλέκονται.

Άλλοι τέλος αξιοποίησαν τους μοντερνιστικούς πειραματισμούς του Κωνσταντίνου Καβάφη, του πρώτου Έλληνα μοντερνιστή ποιητή, ο οποίος στην ποίηση του ανέπλασε με την αναπόληση και την υποβολή τα στοιχεία του παρελθόντος, έτσι ώστε όλα να φαίνονται πως συμβαίνουν τώρα.

Πιστεύεται πως η κατασκευή του θεαματικού πάρκου αποτελεί την αρχή μιας στενότερης συνεργασίας ανάμεσα στην αμερικανική θρησκευτική Δεξιά (ο Ρόμπερτσον είναι από τους ισχυρότερους υποστηρικτές του Τζορτζ Μπους και επηρεάζει εκατομμύρια ψηφοφόρους) και τη Δεξιά στο Ισραήλ. Όταν τελειώνει ένα βιβλίο, δεν ξέρω ποτέ να πω πώς άρχισε.

Νεοτερική ποίηση συνέθεσαν πολλοί μεταπολεμικοί ποιητές ειδικότερα στις δεκαετίες του '50 και του '60 αξιοποιώντας τους μοντερνιστικούς πειραματισμούς της Γενιάς του '30.

Παρ' όλα αυτά, η συγκεκριμένη συμμαχία προκαλεί έντονη ανησυχία σε πολλούς Ισραηλινούς, καθώς πιστεύεται πως ο απώτατος στόχος των ευαγγελιστών είναι να αποκτήσουν μια βάση προσηλυτισμού των Εβραίων. Συνήθως όμως σταματώ την έρευνα πριν συγκεντρώσω όλα τα στοιχεία - δεν θέλω να ξέρω την κάθε λεπτομέρεια, χρειάζομαι να αφήνω διαδρόμους ανοιχτούς στη σκέψη", λέει o δοκιμιογράφος που έχει πολλάκις συγκριθεί με τον Μπόρχες και τον Καλβίνο… "επειδή είπα κάποτε πως τους θαυμάζω, πως έχω επηρεαστεί πολύ από το έργο τους - αλλά μην υπερβάλλουμε κιόλας"…

Αυτό που σε διαφορετικές περιπτώσεις θα φάνταζε μάλλον γροτέσκο, στην περίπτωση των φανατικών Αμερικανών χριστιανών δεν μπορεί παρά να το λάβει κανείς σοβαρά υπόψη. Ο Άντριου Κρούμεϊ βρέθηκε για λίγες ημέρες στην Αθήνα, προσκεκλημένος των Εκδόσεων Πόλις, για να παρουσιάσει το βιβλίο του "Η Αρχή του Ντ' Αλαμπέρ", το οποίο κυκλοφόρησε μόλις πριν από μερικούς μήνες στα ελληνικά, σε μετάφραση Τεύκρου Μιχαηλίδη. Έτσι, η χριστιανική Δεξιά στις ΗΠΑ πιστεύει ακράδαντα ότι, για να γίνει η Δευτέρα Παρουσία, πρέπει να συντρέχουν δυο προϋποθέσεις: οι Εβραίοι να εξακολουθήσουν να ελέγχουν τη γη του Ισραήλ, η οποία τους δόθηκε από το Θεό, και να προσηλυτιστούν στο χριστιανισμό. Σε εκδήλωση που έγινε χθες το απόγευμα μίλησε για τον κόσμο των ιδεών του 18ου αιώνα, το τρίπτυχο των Εγκυκλοπαιδιστών, τη μνήμη, τη λογική, τη φαντασία, το πώς η ιστορία του Γάλλου μαθηματικού, φυσικού και φιλόσοφου Ντ' Αλαμπέρ και ολόκληρης της εποχής του Διαφωτισμού συναντά εκείνη ενός πλαστού χειρογράφου κι ενός εξόριστου κοσμογράφου, τον φαντασιακό ήρωα Πφιτζ και το περιβάλλον μιας ιδανικής, ονειρικής, πολιτείας.

«Σε καμία περίπτωση δεν μου αρέσει αυτή η συνεργασία, γιατί δεν έχω καμία επιθυμία να γίνω στόχος των ευαγγελιστών», λέει ο Γιόσι Σαρίντ, πρώην υπουργός και νυν βουλευτής στο Ισραήλ. Τα βιβλία του Κρούμεϊ (τέσσερα μέχρι στιγμής - τρία έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά) θα μπορούσαν να είναι και μια… εφαρμογή της κβαντικής θεωρίας στη λογοτεχνία. «Πιστεύουν ότι εγώ, ως Εβραίος, πρέπει να εξαφανιστώ πριν ο Ιησούς κάνει τη δεύτερη εμφάνισή του επί της Γης. Ιστορίες παράλληλες, το ξέχωρο σύμπαν διαφορετικών ηρώων, στιγμές φαινομενικά ασύνδετες, αφηγήσεις που μοιάζουν ολοκληρωμένες αλλά, ξάφνου, συνεχίζονται, σε άλλη σελίδα ή σε επόμενο βιβλίο. Και καθώς δεν έχω καμία πρόθεση να αλλαξοπιστήσω, ως Ισραηλινός και ως εβραίος, κρίνω τα σχέδια του υπουργείου Τουρισμού προκλητικά. "Τα βιβλία, όπως και οι ιστορίες σε καθένα από αυτά, συνδέονται, συναντιούνται, βρίσκουν κοινά σημεία αναφοράς. Υπάρχει κάτι τουλάχιστον απειλητικό στις προθέσεις των ευαγγελιστών», προσθέτει. Όπως, η πολλαπλή πραγματικότητα, το σύμπαν, που σύμφωνα με την κβαντική φυσική είναι αυτό που βλέπουμε κι ένα άλλο, παράλληλο".

Ωστόσο, ο Ισραηλινός υπουργός Τουρισμού Αβραάμ Χίρσον απορρίπτει όλες τις αιτιάσεις. Είναι κάτοχος διδακτορικού στη θεωρητική φυσική, λατρεύει την επιστήμη, "όχι τους υπολογισμούς ή την αυστηρή λογική της, αλλά τη φιλοσοφική της διάσταση, τον δρόμο της αναζήτησης και εξερεύνησης ιδεών, το κίνητρο για προβληματισμό, τις συνθήκες συνέπειας και διαύγειας που προϋποθέτει". «Δεν είμαι θεολόγος. Μέχρι πριν από μερικά χρόνια, το γράψιμο ήταν η… βραδινή του δουλειά. Είμαι υπουργός και δεν ενδιαφέρομαι καθόλου για τις πολιτικές πεποιθήσεις των τουριστών. Τα πρωινά δίδασκε στο Πανεπιστήμιο, έκανε έρευνα. Αρκεί να έρχονται εδώ. Η πρώτη του νουβέλα (Music, in a Foreign Language - μεταφράστηκε στα ελληνικά από τη Ρένα Χάτχουτ και κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Καστανιώτη) γράφτηκε το 1994, ενώ, παράλληλα, ήταν υπεύθυνος ενός ερευνητικού προγράμματος στο Τμήμα Μαθηματικών του Πανεπιστημίου Leeds, στη Βρετανία. Το θεματικό πάρκο θα προσελκύσει τουρίστες, που θα έλθουν ως φίλοι του Ισραήλ», καταλήγει.

Ξεκίνησε διαβάζοντας εγκυκλοπαίδειες

Ως παιδί, διάβαζε κυρίως εγκυκλοπαίδειες κι όχι τόσο λογοτεχνία. Σήμερα, στα 41 του, γοητευτικός, ήρεμος, με μυαλό ξεκάθαρο και βλέμμα φωτεινό, μιλά για τον ρομαντικό Ντ' Αλαμπέρ και τον φιλόδοξο Ντιντερό, για τη δική τους "Εγκυκλοπαίδεια", τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκαν την πολιτική δύναμη που έφερε το έργο τους. Κάνει τον παραλληλισμό με το Internet (μέσον, το οποίο αν και χρησιμοποιεί, αντιμετωπίζει με επιφύλαξη και σκεπτικισμό): "Χρειάζεται εξαιρετικά μεγάλη προσοχή. Είναι μεγάλη ευθύνη η διακίνηση πληροφορίας και γνώσης, ακριβώς γιατί προσδίδει ανυπολόγιστη δύναμη. Κι είναι πολύ σημαντικό να μπορούμε να διακρίνουμε τα σκουπίδια, να είμαστε σε θέση να ελέγχουμε την εγκυρότητα των πηγών, των στοιχείων. Το ερώτημα "γιατί" είναι η αρχή κάθε επιστημονικής έρευνας και θα πρέπει να είναι αφετηρία κάθε αναζήτησης, φιλοσοφικής, καθημερινής ή άλλης, όσο κι αν διαφωνούν με αυτή την τεχνική κοινωνικοί επιστήμονες και θεωρητικοί των ανθρωπιστικών σπουδών".