Ο αυθορμητισμός των παιδιών 15 Φεβρουαρίου στην Αθήνα το επόμενο αντιπολεμικό ραντεβού

1.3 Εσωτερική ενέργεια και θερμότητα

Κ. διευθυντά, Μετά το Ναύπλιο… επόμενο ραντεβού η Αθήνα. Το 1827 ο Brown παρατήρησε με το μικροσκόπιο ότι κόκκοι γύρης σε μια σταγόνα νερό εκτελούν μια άτακτη και αέναη κίνηση.

Η ιστορία που συνέβη στο λεωφορείο, είναι μικρή βέβαια, σχετίζεται όμως, με τα "τρομερά παιδιά", αλλά και με τα χάλια μας.

Το κίνημα εναντίον της παγκοσμιοποίησης αυτή τη φορά διαδηλώνει αντιπολεμικά.

Το 1905 ο Einstein απέδωσε αυτή την κίνηση στον αδιάκοπο βομβαρδισμό των κόκκων της γύρης από τα μόρια του νερού.

Τρεις η ώρα το μεσημέρι.

Το Σάββατο 15 Φεβρουαρίου, ημέρα παγκόσμιας δράσης εναντίον του επικείμενου πολέμου στο Ιράκ, το Σύνταγμα και όλο το κέντρο της πόλης θα κατακλυστεί από διαδηλωτές.

Συμπέρασμα: τα μόρια βρίσκονται σε αδιάκοπη, άτακτη, τυχαία κίνηση.

Το λεωφορείο της γραμμής είναι ασφυκτικά γεμάτο.

Οι οργανώσεις που πήγαν στο Ναύπλιο έχουν αρχίσει ήδη την προετοιμασία και κάνουν λόγο για ένα συλλαλητήριο που θα ξεπεράσει σε όγκο το αντίστοιχο που είχε γίνει, πάλι στο Σύνταγμα, για τον Οτζαλάν.

Το ίδιο παρατηρείται και στα άτομα ή στα μόρια των διάφορων σωμάτων. Όμως, ο εισπράκτορας, επιμένει: "προχωρήστε μπροστά, το λεωφορείο είναι άδειο".

Ρόλο συντονιστή έχει αναλάβει αυτή τη φορά η ΓΣΕΕ.

Σε όποια κατάσταση και αν βρίσκονται εκτελούν και τυχαίες κινήσεις σε μεγαλύτερη ή μικρότερη έκταση, ανάλογα αν είναι αέρια υγρά ή στερεά.

"Επαγγελματίας" ο εισπράκτορας και οι επιβάτες συνηθισμένοι σ' αυτόν τον παραλογισμό, που τον ακούν χρόνια και χρόνια, δεν αντιδρούν πια.

Ήδη με αφίσες έχουν γεμίσει οι κεντρικοί δρόμοι της Αθήνας αλλά και των μεγάλων επαρχιακών πόλεων ενώ μία εβδομάδα πριν από το συλλαλητήριο θα βγουν ενημερωτικά σποτ στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση.

Η άτακτη αυτή κίνηση των μορίων ή των ατόμων ενός σώματος ονομάζεται θερμική κίνηση.

Δεν έχουν και την ενέργεια για να αντιδράσουν, αφού κουρασμένοι όπως είναι από τη δουλειά, το μόνο που σκέφτονται είναι να φτάσουν στο σπιτάκι τους όσο το δυνατόν γρηγορότερα, έστω και στριμωγμένοι σαν σαρδέλες, έστω και όρθιοι.

Η ορχήστρα του Μίκη Θεοδωράκη έχει δώσει θετική απάντηση στην πρόσκληση για συμμετοχή, ενώ πλήθος γνωστών καλλιτεχνών θα συμμετάσχουν στη συναυλία.

Έχουμε μάθει ότι η αρχή διατήρησης της μηχανικής ενέργειας είναι πολύ αποτελεσματική στο να περιγράφει τις μεταβολές της δυναμικής και της κινητικής ενέργειας ενός σώματος.

Ο εισπράκτορας επαναλαμβάνει: "προχωρήστε μπροστά, το λεωφορείο είναι άδειο".

Παράλληλα, και για να μην "κουραστεί ο κόσμος", όπως λένε οι διοργανωτές, δεν θα υπάρχουν ομιλίες, αλλά από μεγάφωνα και γιγαντοοθόνες θα ακούγονται μηνύματα από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, όπου θα γίνονται ανάλογες συγκεντρώσεις, ενώ θα υπάρχει πιθανόν και εικόνα.

Υπάρχουν όμως περιπτώσεις κατά τις οποίες η αρχή αυτή δε μας βοηθά. Οπότε πετάγεται ένα αγοράκι, θα 'ταν δεν θα 'ταν 6 χρόνων και λέει:

Λίγο μετά τις τρεις το μεσημέρι θ' αρχίσει η πορεία προς την αμερικανική πρεσβεία με κεντρικό σύνθημα "Όχι στον πόλεμο του Ιράκ".

Όταν, για παράδειγμα, εξετάζουμε την περίπτωση μιας σφαίρας μάζας m με ταχύτητα υ, που σφηνώνεται σε ένα ακίνητο σώμα με μάζα Μ και μετά και τα δύο μαζί κινούνται με ταχύτητα V (πλαστική κρούση), παρ' όλο που η αρχή διατήρησης της ορμής ισχύει, η αρχή διατήρησης της μηχανικής ενέργειας (σ' αυτή την περίπτωση μόνο κινητική) παραβιάζεται. (Εικ. 1.18). "Το λεωφορείο δεν είναι άδειο, είναι γεμάτο".

Η πρώτη συνάντηση πραγματοποιήθηκε πριν από 22 μέρες, οπότε και δημιουργήθηκε η Οργανωτική Επιτροπή με τη συμμετοχή, μεταξύ άλλων, της συμμαχίας "Σταματήστε τον Πόλεμο", του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ, των Εργατικών Κέντρων Αθηνών και Πειραιά.

Εικ. 1.18 Πλαστική κρούση. (α) Πριν από την κρούση το σώμα βρίσκεται ακίνητο στο δάπεδο, με το οποίο ο συντελεστής τριβής θεωρείται μηδέν. (β) Μετά την κρούση το σώμα μαζί με τη σφαίρα κινούνται με ταχύτητα V, έτσι ώστε η αρχή διατήρησης της ορμής να ισχύει, όχι, όμως, και η αρχή διατήρησης της μηχανικής ενέργειας.

Το τι γέλιο και τι ικανοποίηση προκάλεσε το αγοράκι αυτό στους επιβάτες δεν περιγράφεται.

Πάντως, η Ελληνική Επιτροπή για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη (ΕΕΔΥΕ), από το ΚΚΕ, η οποία και δεν συμμετέχει μέχρι στιγμής στην Οργανωτική Επιτροπή, έχει ανακοινώσει ότι δίνει ραντεβού την ίδια μέρα και ώρα στα Προπύλαια.

Στο προηγούμενο παράδειγμα (Εικ. 1.18), εν τούτοις, αν μπορούσαμε να μετρήσουμε με ακρίβεια τη θερμοκρασία της σφαίρας και του σώματος πριν και μετά την κρούση, θα τη βρίσκαμε λίγο αυξημένη αμέσως μετά την κρούση. Ένα παιδί, εξέφρασε την αγανάκτηση όλων, δίχως να προκληθούν διαπληκτισμοί κλπ.

Από την πλευρά της η συμμαχία "Σταματήστε τον Πόλεμο" θα ναυλώσει καράβια και θα βάλει πούλμαν ώστε να φτάσουν στην Αθήνα, από την υπόλοιπη Ελλάδα, όσοι επιθυμούν να συμμετάσχουν.

Μήπως αυτή η αύξηση της θερμοκρασίας των δύο σωμάτων μας παρακινεί να σκεφτούμε ότι υπάρχει σ' αυτά τα δύο σώματα μια άλλη μορφή ενέργειας εκτός της μηχανικής, η μεταβολή της οποίας σχετίζεται με την παρατηρούμενη αύξηση της θερμοκρασίας, έτσι ώστε να ισχύει και σ' αυτή την περίπτωση μια γενικότερη αρχή διατήρησης της ενέργειας.

Ε! αυτός ο αυθορμητισμός και η ειλικρίνεια των παιδιών είναι κάτι το "τρομερό".

Ενώ το Ελληνικό Κοινωνικό Φόρουμ και η ΓΣΕΕ θα διοργανώσουν παράλληλες κινητοποιήσεις σε όλες τις πρωτεύουσες των νομών της χώρας.

Η απάντηση είναι ναι.

Τρομερή όμως είναι και η κατάσταση ή η νοοτροπία, να στοιβάζουμε ανθρώπους όπως - όπως.

Η καινούρια μορφή ενέργειας που υπάρχει σε κάθε σώμα, και που αλλάζει στην προηγούμενη περίπτωση, ονομάζεται εσωτερική ενέργεια και συμβολίζεται με U.

ΦΑΝΟΥΛΑ ΚΑΛΠΕΝΙΔΟΥ

Ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της φυσικής του 19ου αιώνα ήταν η καθιέρωση της άποψης ότι κάθε σώμα διαθέτει εσωτερική ενέργεια και ότι η θερμοκρασία του σχετίζεται με το ποσό της εσωτερικής του ενέργειας.

Η εσωτερική ενέργεια περιλαμβάνει τις διάφορες μορφές ενέργειας που έχουν (ή που μπορούν να αποκτήσουν) τα μόρια ενός σώματος.

Π.χ., τα μόρια ενός στερεού μπορεί να έχουν τόσο κινητική ενέργεια λόγω τυχαίας ταλάντωσης περί τη μέση θέση ισορροπίας τους, όσο και δυναμική, λόγω των ελκτικών δυνάμεων που ασκούν το ένα στο άλλο.

Συνεπώς, η τυχαία κινητική ενέργεια των μορίων ενός σώματος, η οποία είναι μέρος της εσωτερικής ενέργειας του σώματος, είναι μεγαλύτερη σε υψηλότερες θερμοκρασίες.