Παράλληλη Αναζήτηση
Η συμπεριφορά του κόσμου στις άγαμες μητέρες
Μέσα από τη συναλλαγή μου με τους κοινωνικούς λειτουργούς, τους ψυχολόγους, τις άλλες γυναίκες και τον εαυτό μου άντλησα τη δύναμη να βιώσω μια καλύτερη ζωή, να κατέβω από τον "βάθρο" που με είχα τοποθετήσει
Μαθαίνω για την περίληψη
Ένας από τους βετεράνους δημοσιογράφους συμμετείχε στο γεγονός που συνέβη πριν σαράντα περίπου χρόνια και συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Ο καρκίνος έγινε φίλος μου
- Η περίληψη είναι ένα σύντομο κείμενο το οποίο συμπυκνώνει το βασικό περιεχόμενο ενός μεγαλύτερου κειμένου και μας πληροφορεί γι' αυτό. Ήταν γύρω στο 1960.
Η περιπέτεια της Κατερίνας που έκανε μαστεκτομή και τώρα στηρίζει εθελοντικά τις χειρουργημένες
- Η περίληψη μπορεί να λάβει πολλές μορφές: μπορεί να είναι ο τίτλος ενός κειμένου ή μιας παραγράφου, όπως επίσης και η σύντομη απόδοση του περιεχομένου ενός βιβλίου.
Εδώ και αρκετές ημέρες, ο αδελφικός του φίλος, επιτυχημένος επιχειρηματίας, αν και νεαρής ηλικίας, έδειχνε περίλυπος.
Εξάλλου, συναντάμε τον περιληπτικό λόγο καθημερινά σε τίτλους ειδήσεων, διαφημίσεις, αγγελίες κτλ.
Κάποιο βράδυ, βρέθηκαν στο στέκι τους, στο ταβερνάκι του "Μπάρμπα Θωμά" και τσούγκρισαν τα ποτήρια τους.
Ήταν ανυποψίαστη, όπως οι περισσότερες. Ακόμη κι όταν είδε μπροστά στον καθρέφτη τα δυο μικρά εξογκώματα στο δεξί της στήθος, λειτούργησε ο μηχανισμός της άμυνας και ο νους της δεν πήγε στο χειρότερο. Πήγε κανονικά στη δουλειά της και κοιμήθηκε ήσυχη εκείνο το βράδυ.
- Σ' αυτή την ενότητα θα μάθουμε τα βασικά βήματα για την περίληψη, τα οποία είναι:
Ο δημοσιογράφος κοίταζε το φίλο του στα μάτια και του είπε μ' εκείνη την τρυφερότητα που είχαν στο παρελθόν τα λόγια των φίλων, των πραγματικών φίλων, που στέκονταν δίπλα στον άλλο περισσότερο και από τους στενούς συγγενείς:
Κατερίνα Πλαστουργού. Ο καρκίνος έγινε "φίλος" της αφού τη δίδαξε όσα δεν διδάχθηκε σ' όλη την ανθρώπινη πορεία της…
α. Η προσεκτική ανάγνωση του αρχικού κειμένου.
"Λοιπόν, θα μου πεις τι συμβαίνει;
Ανήσυχη ξύπνησε το επόμενο πρωί.
β. Ο εντοπισμός του κεντρικού θέματος (θεματικού κέντρου) του κειμένου.
" Ο άλλος εξέφρασε με τέσσερις λέξεις τον πόνο του:
Και το πρώτο πράγμα που ζήτησε από τον γνωστό της χειρουργό που επισκέφθηκε ήταν η αλήθεια: "Ό,τι κι αν είναι κι ό,τι κι αν δείξουν οι εξετάσεις, θέλω να μάθω την αλήθεια.
γ. Η μελέτη της δομής των παραγράφων του κειμένου και η υπογράμμιση των βασικών λέξεων.
"Η μικρή είναι έγκυος".
Δικό μου είναι το σώμα, δική μου η ζωή και μόνο εγώ μπορώ να αποφασίσω", του είπε αποφασιστικά.
δ. Η γραφή σύντομων πλαγιότιτλων σε κάθε παράγραφο. Ύστερα, αφηγήθηκε όλη την ιστορία.
"Σύμφωνοι, Κατερίνα", απάντησε εκείνος.
ε. Η γραφή της περίληψης με ιδιαίτερη προσοχή: - να ξεκινά είτε με αναφορά στο κείμενο/συγγραφέα είτε απευθείας? - να αξιοποιεί με προσοχή τις απαραίτητες συνδετικές λέξεις? - να περιέχει την κύρια θέση και τις βασικές ιδέες του κειμένου? - να έχει πληροφοριακό ύφος και να μη σχολιάζει το κείμενο? - να μην υπερβαίνει τον αριθμό λέξεων που έχει οριστεί. Μόλις αποφοίτησε από το γυμνάσιο, γνωρίστηκε με ένα νεαρό.
Παραδόξως, οι εξετάσεις δεν έδειξαν τίποτα.
Ρεμάλι.
Οι αιματολογικές ήταν άριστες, οι καρκινικοί δείκτες πολύ χαμηλοί.
Ούτε συζήτηση για γάμο.
Μονάχα η μαστογραφία είχε μια μικρή ασάφεια αλλά δεν αξιολογήθηκε σωστά.
Θα της έκανε τη ζωή μαρτύριο.
Ο γιατρός καθησύχασε την Κατερίνα Πλαστουργού κι εκείνη συνέχισε να είναι ανυποψίαστη.
"Το ξέρει πως την άφησε έγκυο;", ρώτησε ο δημοσιογράφος.
Το σοκ.
Η απάντηση ήταν αρνητική.
Ήταν άνοιξη του '95.
"Και τον αγαπά ακόμη;".
Το χειρουργείο για την αφαίρεση των δύο όγκων που είχαν μέγεθος αμυγδάλου γίνεται στα τέλη Μαρτίου.
Ευτυχώς, τα αισθήματα του κοριτσιού είχαν αλλάξει.
Η ταχεία βιοψία δείχνει αυτό που δεν μπορούσε να φαντασθεί η ναρκωμένη Κατερίνα, αλλά μαθαίνουν όλοι όσοι βρίσκονται στην αίθουσα αναμονής.
Έμειναν για λίγο σιωπηλοί.
Και όλοι μαζί… συνωμοτούν: "Ο άνδρας μου και η κουνιάδα μου τρελαίνονται από την είδηση, αλλά συμφωνούν με τον γιατρό να μην προχωρήσει σε ολική μαστεκτομή, αφού δεν είχα προετοιμασθεί κατάλληλα για κάτι τέτοιο.
"Μη μου μιλήσει για άμβλωση, γιατί δεν πρόκειται να τη δεχθώ με κανένα τρόπο".
Έτσι ο γιατρός καθαρίζει πολύ καλά την περιοχή δίχως να αφαιρέσει τον μαστό και εγώ ξυπνώ ανύποπτη και τρισευτυχισμένη που όλα είχαν πάει καλά…".
Ο δημοσιογράφος χαμογέλασε.
Το μεγάλο χειρουργείο.
"Ποιοι έμαθαν το γεγονός;".
Της έκρυψαν την αλήθεια για σαράντα ημέρες.
Ο φίλος του απάντησε πως μόνο ο ίδιος και η γυναίκα του το γνώριζαν.
Της έκρυψαν και την κανονική βιοψία και μόνο όταν εκείνη επέμενε να πάει πια στο ΙΚΑ και να την πάρει μόνη της, της έφεραν μια πλαστογραφημένη… φωτοτυπία και πάλι την καθησύχασαν.
"Η μικρή θα φύγει στην Αμερική.
Μέχρι που πέρασαν και οι γιορτές του Πάσχα και έπρεπε να κανονισθεί το μεγάλο χειρουργείο: "Τότε άρχισαν να μου σκάνε το παραμύθι.
Εκεί θα γεννήσει και θα σπουδάσει.
Και τότε έγινα έξαλλη.
Από αύριο βάζουμε μπρος για την έκδοση των πιστοποιητικών.
Ήταν τόση η οργή και τόσος ο θυμός μου για την εξαπάτηση και την απόκρυψη της αλήθειας, που εκείνη τη στιγμή το γεγονός του καρκίνου πέρασε σε δεύτερη μοίρα.
Μαζί της θα μείνει κανένα χρόνο και η γυναίκα μου.
Τα έβαλα με όλους, τους είπα ότι κανείς δεν είχε δικαίωμα να παίξει με τη ζωή μου και τηλεφώνησα στον χειρουργό για να του πω ότι ακόμη κι αν τον εμπιστευόμουν ως γιατρό δεν τον εμπιστευόμουν πια ως άνθρωπο…".
Μετά θα πηγαινοέρχεται δύο τρεις φορές το χρόνο".
Φοβήθηκε.
Ο φίλος του τον αγκάλιασε δακρυσμένος.
"Δεν είχα περιθώρια ούτε να κλάψω ούτε να μιζεριάσω.
Η κοπέλα ακολούθησε το δρόμο της.
Ήθελα να ξεκαθαρίσω.
Έγινε μια από τις διακεκριμένες ερευνήτριες σε διεθνούς φήμης πανεπιστημιακό νοσοκομείο και ο γιος της ακολούθησε κι αυτός τον ιατρικό κλάδο.
Το μόνο που με ενδιέφερε ήταν να φύγει το άρρωστο κομμάτι από το σώμα μου και να ζήσω.
Στα σαράντα του συγκαταλέγονταν στα μεγάλα ονόματα της χειρουργικής.
Μπροστά στο να ζήσεις δεν σκέφτεσαι τίποτα άλλο.
Η γυναίκα του, μια πανέμορφη ξανθιά, τον λάτρευε και τα δυο παιδιά τους, ένα αγόρι κι ένα κορίτσι, συμπλήρωναν την ευτυχία τους.
Εκείνη τη στιγμή αν μου έλεγαν ότι προληπτικά έπρεπε να αφαιρεθεί και ο άλλος μαστός, ειλικρινά δεν θα έφερνα αντίρρηση…".
Πρόσφατα, η διακεκριμένη ερευνήτρια πήρε το δημοσιογράφο στο τηλέφωνο.
Η πρώτη στιγμή που φοβήθηκε ήταν όταν μισοξύπνησε προς το τέλος του χειρουργείου: "Δεν πονούσα, αλλά άκουγα τους γιατρούς να μιλάνε και ένιωθα να με σφίγγουν από όλες τις μεριές την ώρα που με έραβαν.
Τον αποκαλούσε "θείο".
Προσπαθούσα να φωνάξω, να τους πω ότι αντιλαμβάνομαι, μα η φωνή δεν έβγαινε.
Μετά το θάνατο του πατέρα της, μάλιστα, ήταν ο μόνος στον οποίο είχε εμπιστοσύνη.
Ήταν από τις χειρότερες στιγμές της ζωής μου.
"Θείε, θέλω να μου ετοιμάσεις ένα πάρτι.
Ένιωσα μεγάλο φόβο και πανικό μήπως πονέσω - φοβάμαι τον πόνο, δεν τον αντέχω, με λυγίζει…".
Έρχομαι την άλλη εβδομάδα με όλη την οικογένεια.
Η χειρότερη φράση.
Ειδοποίησε και τη μητέρα μου".
Δεν θέλει να θυμάται τις ώρες που ακολούθησαν: "Το χέρι μου ήταν σφιχτά δεμένο πάνω στο σώμα κι όταν η νάρκωση πέρασε χρειάστηκα βαριά ναρκωτικά για τους πόνους.
Η οικογένεια ήρθε και το πάρτι σημείωσε επιτυχία.
Δεν άντεχα τον κόσμο, νευρίαζα που όλοι προσπαθούσαν να με κανακέψουν και εκείνες τις στιγμές κατάλαβα την τραγική ειρωνεία τού να χτυπάς κάποιον που πονά στην πλάτη και να του λες "κάνε κουράγιο, δεν είναι τίποτα, θα περάσει".
Η γιαγιά, από τη γωνιά της, καμάρωνε την κόρη της που παρά τα χρόνια της εξακολουθούσε να είναι εντυπωσιακή, καμάρωνε το "νόθο" εγγονό της, καμάρωνε την όμορφη γυναίκα του, καμάρωνε τα χαριτωμένα δισέγγονα.
Πιστέψτε με, δεν υπάρχει χειρότερη φράση απ' αυτή"!
Κάποια στιγμή δάκρυσε.
"Ένθεμα".
Θυμήθηκε τον άνδρα της.
Είχε πάρει τη ζωή στα χέρια της.
Ο δημοσιογράφος πήγε κοντά της.
Η δεύτερη βιοψία, που ήταν καθαρή, παραδόθηκε στην ίδια από την παθολογοανατόμο του νοσοκομείου.
Την αγκάλιασε.
Το ευτύχημα ήταν ότι ο καρκίνος ήταν μεν διηθητικός αλλά σε πρώιμο στάδιο.
"Να είσαι βέβαιη, πως εκεί που βρίσκεται μας βλέπει και είναι ευτυχισμένος"
Η ανάρρωση ήταν αργή και δύσκολη, η προσαρμογή στα νέα δεδομένα ακόμα δυσκολότερη: "Χρειάζεσαι χρόνο για να αποδεχθείς το σώμα σου όπως διαμορφώθηκε και αναγκαστικά περνάς σε άγνωστες διαδικασίες.
Η γηραιά κυρία τον κοίταξε με ευγνωμοσύνη.
Στην αρχή δεν άντεχα να βλέπω ούτε την πληγή μου, χρησιμοποιούσα τον άνδρα μου σαν νοσοκόμο να κάνει τις αλλαγές, εγώ ούτε που κοιτούσα, λες και δεν ήταν δικό μου το σώμα…
Η κόρη της τους πλησίασε.
Ύστερα πρέπει να βρεις το κατάλληλο για την περίπτωσή σου "ένθεμα" που να προσαρμόζεται και να γεμίζει το κενό στον στηθόδεσμο.
"Τι κάνει ο Ρόμπερτ;", ρώτησε ο δημοσιογράφος.
Το πιο οδυνηρό για μένα ήταν ότι έπρεπε να φορώ πια στηθόδεσμο, κάτι που δεν είχα κάνει παρά ελάχιστες φορές στη ζωή μου γιατί είχα μικρά στήθη και λανθασμένα μάλιστα πίστευα ότι οι γυναίκες με μικρά στήθη δεν παθαίνουν καρκίνο του μαστού"!
Με τον άνθρωπο αυτό η γυναίκα είχε δεσμό τριάντα χρόνια, χωρίς να το νομιμοποιούν.
Μέσα από αυτή τη διαδικασία συνειδητοποίησε και την έλλειψη του μαστού που "φέρνει τη μειονεξία στην επιφάνεια.
Και δεν ήταν τυχαίος.
Αναγκαστικά το περνάς και αυτό το στάδιο.
Περιλαμβάνονταν στους εκατό πρώτους δικηγόρους της Αμερικής.
Είναι τόσο φυσιολογικό, τόσο ανθρώπινο, όταν ο κίνδυνος ζωής μικραίνει…". "Κολαστήριο".
Άρεσε όμως και στους δύο τους ο τρόπος ζωής που είχαν διαμορφώσει.
Η δεύτερη φορά που φοβήθηκε ήταν όταν κατέβαινε στο τρίτο υπόγειο του νοσοκομείου και έκανε τις ακτινοβολίες, που "για μένα ήταν σαν κολαστήριο".
Κυριαρχούσαν μεταξύ τους η ευγένεια, η ευαισθησία, η τρυφερότητα, η κατανόηση και ο αλληλοσεβασμός.
Είκοσι οκτώ συνολικά, μέσα σε ενάμιση μήνα "καυτού" καλοκαιριού: "Σηκωνόμουν άγρια χαράματα και στις 6 το πρωί ήμουν στο νοσοκομείο.
Δεν έλειπε και το χιούμορ.
Η νοσοκόμα με έβαζε στη θέση μου και ο γιατρός σημάδευε πού θα εστιάσει το μηχάνημα.
Η γυναίκα γέλασε ευτυχισμένη.
Ύστερα τσακίζονταν και οι δυο να βγουν έξω, κλειδώνοντας μάλιστα και την πόρτα.
"Θα ερχόταν μαζί μας, αλλά είχε διάφορες επαφές.
Μετά άναβε απ' έξω το κόκκινο φως που ειδοποιούσε τους άλλους για τον κίνδυνο της ακτινοβολίας.
Βάλθηκε να καταλάβει μια από τις θέσεις του ανωτάτου δικαστηρίου…".
Τότε μια φράση ερχόταν στο στόμα μου.
Την ημέρα που η οικογένεια επέστρεψε στην Αμερική, ο δημοσιογράφος διάβασε μια είδηση στις εφημερίδες που τον έκανε να βγει από τα ρούχα του.
"Είσαι μια καρκινοπαθής γυναίκα"!
Σε συζήτηση στη Βουλή, ο αρμόδιος υφυπουργός παραδέχθηκε ότι ακόμη στην Ελλάδα "δεν υφίσταται ειδικό νομικό πλαίσιο, βάσει του οποίου να προστατεύεται η άγαμη μητέρα".
Κι ήταν σαν να έλεγα "είσαι λεπρή και όλοι σε αποφεύγουν".
Ο υφυπουργός είχε ακόμη το θράσος να υποστηρίζει ότι "η μονογονεϊκή οικογένεια δεν χαρακτηρίζεται ως ιδανική οικογένεια, από έγκυρους επιστημονικούς κύκλους".
Η διαδικασία ήταν απαραίτητη, μα όταν είσαι στη θέση του ασθενή δεν το βλέπεις έτσι…".
Ποιοι είναι αυτοί οι επιστημονικοί κύκλοι;
Στη σκιά.
Να εμφανισθούν για να δώσουν ορισμένες επεξηγήσεις.
Φορούσε όλο το καλοκαίρι μια καπελαδούρα να της κρατά σκιά στο στήθος και άσπρα ρούχα για να αντανακλάται ο ήλιος.
Να διευκρινίσουν αν είναι οικογένεια εκείνη που τα δύο μέρη χωρίζουν σε πολύ σύντομο διάστημα και σύρονται στα δικαστήρια για το διαζύγιο και τη διατροφή.
Δεν έκανε καθόλου θαλασσινά μπάνια και αυτό της στοίχισε: "Καθόμουν πάντα στη σκιά και έβλεπα τους άλλους.
Να πουν αν είναι οικογένεια εκείνη που όταν διαλύεται ο άνδρας - για να φανταστεί κανείς πού φτάσαμε - ζητεί νομίμως διατροφή από την πρώην σύζυγό του.
Το χειρότερο συναίσθημα το βίωσα όταν πήγα στην παραλία με μια φίλη που της χρωστώ πολλά κι εκείνη υπερτόνισε την "υπεροχή" της απέναντί μου φορώντας ένα προκλητικό ντεκολτέ που αποκάλυπτε το πλούσιο στήθος της!
Να δηλώσουν αν είναι οικογένεια εκείνη, που ο σύζυγος υποχρεώνει τη σύζυγο να εκδίδεται.
Με πλήγωσε, αλλά δεν την κρίνω.
Να εξηγήσουν αν είναι οικογένεια εκείνη, που η σύζυγος δεν τολμά να βγει στη γειτονιά επί ημέρες, για να μη δει ο κόσμος τους μώλωπες από τον άγριο ξυλοδαρμό που υφίσταται από το σύζυγο.
Ήταν ανθρώπινο από την πλευρά της.
Και οι άνθρωποι;
Θα ένιωσε μάλλον όπως όταν πηγαίνουμε σε μια κηδεία, κλαίμε και θρηνούμε για την απώλεια, αλλά κατά βάθος χαιρόμαστε που εμείς είμαστε οι ζωντανοί και έχουμε το προνόμιο να κλαίμε…".
Ποιοι άνθρωποι;
Μην ξεχνάτε, ψηλάφηση του μαστού κάθε μήνα, τεστ Παπ και μαστογραφία κάθε χρόνο, μετά τα σαράντα
Θυμήθηκε το φίλο του και τον τρόπο που προστάτευσε το παιδί του.
Πέρασε ένα ένα όλα τα στάδια.
Σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν 3. 100 άγαμες μητέρες.
Ξεπέρασε το αίσθημα της μειονεξίας σε τέτοιο βαθμό που ξεκίνησε δυο φορές να πάει να κάνει επανορθωτική επέμβαση στήθους, "αλλά το ανέβαλα και τις δύο γιατί ανακάλυψα ότι δεν μου ήταν απαραίτητο".
Και από αυτές, μόνο εκείνες που πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις, λαμβάνουν το επίδομα ελεημοσύνης των 15. 000 δραχμών.
Εξοικειώθηκε και προσαρμόστηκε στα νέα δεδομένα της ζωής της.
Όσο για τις οικογένειες των ανύπανδρων μητέρων, έχουν έτοιμη τη δικαιολογία για την αδιαφορία τους;
Που δεν ήταν πια η ίδια.
"Είχες μυαλό, ας μη το πάθαινες".
Ούτε εκείνη ήταν η παλιά Κατερίνα: "Η ζωή μου έγινε ξαφνικά τόσο πλούσια, γιατί εγώ ανακάλυψα την τεράστια αξία της.
Ο δημοσιογράφος αισθάνθηκε μια άγρια βρισιά να ανεβαίνει στα χείλη του.
Γύρισα το βλέμμα μου πίσω και είδα όλα μου τα λάθη.
Μια μομφή προς πολλές κατευθύνσεις.
Είδα μια Κατερίνα που έβλεπε μόνο τη μία πλευρά των πραγμάτων και πίστευε ότι πάντα είχε δίκιο.
Για να μη την εκστομίσει, ύψωσε το φλιτζάνι του και ήπιε μια γουλιά καφέ.
Μια μαχητική Κατερίνα που ήθελε πάντα να επιβάλλει το δικό της δίκιο - στον άνδρα και τον γιο της. Ξαφνικά άρχισα να βλέπω και μέσα από το οπτικό πρίσμα των άλλων. Να "ακούω" βαθύτερα και ουσιαστικά. Και να ανακαλύπτω πράγματα που δεν πίστευα ότι υπήρχαν…".
Κάπως έτσι ξεπήδησε και η ανάγκη της να μοιρασθεί το βίωμά της και με άλλες γυναίκες που αντιμετώπισαν το ίδιο πρόβλημα. Άκουσε για τον Πανελλήνιο Σύλλογο Γυναικών με Μαστεκτομή (τηλ.: 210- 4119.860) και ήρθε σε επαφή με τους ανθρώπους του: "Εκεί έφτασα στο σημείο να πω "σ' ευχαριστώ, καρκίνε, που ήρθες στη ζωή μου". Τελικά ο καρκίνος άλλαξε ριζικά τη ζωή μου και με δίδαξε όσα δεν είχα διδαχθεί σε όλη την ανθρώπινη πορεία μου.
Ήταν από τις λίγες γυναίκες που άντεξαν τέσσερα χρόνια στην Ομάδα Ψυχολογικής Στήριξης του συλλόγου: "Είχαμε υπογράψει ένα νοερό συμβόλαιο ότι όσες τελικά αντέξουμε έως το τέλος να γυρίσουμε το "μέσα έξω" θα παραμέναμε και θα συναντιόμασταν κάθε Πέμπτη για να συνεχίσουμε τη δουλειά με τον εαυτό μας.
Έτσι και έγινε. Δουλεύοντας για τον εαυτό σου σιγά σιγά έρχεται το θαύμα και για τους γύρω, όλοι επωφελούνται από αυτό και είσαι σε θέση να βοηθήσεις και τις άλλες γυναίκες που μπαίνουν στο πρόβλημα…". Αυτό ακριβώς κάνει τα τελευταία χρόνια. Βρίσκεται συχνά, ως εθελόντρια, κοντά σε χειρουργημένες γυναίκες που είναι σαν να ξυπνούν από έναν εφιάλτη στον θάλαμο κάποιου νοσοκομείου. Ξέρει πως θα "αγγίξει", ξέρει τι θα πει, το έχει βιώσει και έχει κάνει την αναδρομή πολλές φορές. Το πιο σημαντικό: Μια γυναίκα που υποβάλλεται σε μαστεκτομή και βλέπει μπροστά της υγιή κάποια που πέρασε από το ίδιο κρεβάτι, ακόμη κι αν δεν της πει τη μαγική λέξη "σε καταλαβαίνω, ξέρω, το έχω περάσει", έχει ολοζώντανη την ελπίδα μπροστά της… Σε όλες εμάς που είμαστε ανυποψίαστες όπως πριν από οκτώ χρόνια εκείνη, ένα είναι το μήνυμα που θέλει να περάσει η Κατερίνα Πλαστουργού: "Πρόληψη στον καρκίνο του μαστού δεν υπάρχει! Μονάχα έγκαιρη διάγνωση. Μην ξεχνάτε, ψηλάφηση του μαστού κάθε μήνα, τεστ Παπ και μαστογραφία κάθε χρόνο, μετά τα σαράντα.
Όσο νωρίτερα τόσο καλύτερα. Αγάπη κυρίως και φροντίδα για τον εαυτό σας…".
