Απαιτείται αλλαγή νοοτροπίας για την αντιμετώπιση της εγκληματικότητας Διαστάσεις 10η ενότητα ΓΝΩΡΙΖΩ ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΤΟΥ

Αξιότιμε κύριε διευθυντά,

Δώστε μια ευκαιρία στην ανάσχεση!

Σ' αυτή την ενότητα:

Παίρνοντας αφορμή από τα πρόσφατα γεγονότα, στα οποία πρωταγωνιστής ήταν ο Ελληνορουμάνος κακοποιός Ματέι Σορίν, θα ήθελα να αναφερθώ στο φαρισαϊκό παραλήρημα που μας έπιασε (γενικά όλους μας) για να εντοπίσουμε τους υπεύθυνους ενός ακατανόητου μακελειού και του ξαφνικού θανάτου του δράστη στη φυλακή.

ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΗΤΣΟΣ

Θα μάθουμε να διακρίνουμε τις δευτερεύουσες προτάσεις από τις κύριες και να αναγνωρίζουμε τις λειτουργίες τους μέσα στην περίοδο.

Προσωπικά πιστεύω ότι, αντί να ψάχνουμε τους υπεύθυνους μόνο στα αστυνομικά όργανα, τα οποία στο κάτω - κάτω κινδύνευσαν και τα ίδια από μια επέμβαση - φιάσκο με τόσο τραγικές συνέπειες για μια νέα γυναίκα, θα πρέπει να αναζητήσουμε γενικότερα τις ευθύνες μας ως οργανωμένη κοινωνία.

Ο Τζωρτζ Μπους Τζούνιορ έχει ήδη κατακτήσει επαξίως μια θέση στην Ιστορία: είναι ο άνθρωπος που αποτέλειωσε το περίφημο "containment", το δόγμα της ανάσχεσης, που κράτησε ασφαλή τον κόσμο στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.

Θα μελετήσουμε την υποτακτική σύνδεση των προτάσεων και τους συνδέσμους που χρησιμοποιούμε σε αυτήν.

Δύο πιθανόν να είναι οι αιτίες του κακού.

Γεω-λογική (σκίτσο του Κανιά, από τη "Μοντ")

Θα προσπαθήσουμε να αναγνωρίσουμε το ρόλο των σημείων στίξης στο λόγο. Ο επαγγελματικός ερασιτεχνισμός, ακόμα και σε εργασίες που θα πρέπει να θεωρούνται λειτουργήματα, και η ψευτοπροοδευτική αχυροκουλτούρα (η οποία διαπότισε ορισμένα ΜΜΕ και μια αξιόλογη μερίδα πολιτών) που αγωνίζεται για τα δικαιώματα των εγκληματιών, αφήνοντας στο έλεός τους τον ανώνυμο πολίτη (οι επώνυμοι έχουν συνήθως σωματοφύλακες). "Φανταστείτε εκείνους τους 19 αεροπειρατές, εξοπλισμένους αυτή τη φορά από τον Σαντάμ Χουσεΐν", είπε χθες ο Αμερικανός πρόεδρος σε μια αποστροφή του διαγγέλματός του.

Θα ασκηθούμε στη χρήση λεξικών.

Ως τώρα χύθηκε πολύ δάκρυ για τα δικαιώματα των κακοποιών και "τα ψυχολογικά τους προβλήματα", ενώ αρκούν κάποια λόγια συμπόνιας για τα αθώα θύματα και ίσως καμιάς συμπόνιας όταν τα θύματα είναι αστυνομικοί. Το σενάριο αυτό είναι πράγματι εφιαλτικό.

Θα μιλήσουμε και θα γράψουμε ο καθένας για τον τόπο του και τον πολιτισμό του.

Όταν ο εγκληματίας που οπλοφορεί (και κρατά ομήρους ή προσπαθεί να αποδράσει) γνωρίζει εκ των προτέρων ότι δεν θα πυροβοληθεί, είναι επόμενο πως θ' αφήσει τα ένστικτά του να οργιάσουν.

Για ποιο λόγο όμως να επαληθευτεί;

1. Ελλάς, Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης, Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού, 2004

Εύκολα μπορεί να παραστήσει τον ήρωα.

Γιατί δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ο Ιρακινός δυνάστης με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που είχε αντιμετωπιστεί η Σοβιετική Ένωση;

2. Ευγενία Φακίνου, Ελληνικό Πανόραμα, εκδ. Κέδρος, 1995

Το γεγονός ότι μπορεί να συλληφθεί δεν είναι πια και κάτι το φοβερό για έναν κακοποιό.

Οι υπέρμαχοι του πολέμου υποστηρίζουν ότι ο Σαντάμ είναι ένας παρανοϊκός και ανεξέλεγκτος δικτάτορας, που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με πολιτικά μέσα.

Σήμερα, στις φυλακές έχουν αρκετές ανέσεις και "άρτον και θεάματα". Όπως επισημαίνουν όμως δύο Αμερικανοί ειδικοί στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού Foreign Policy, η συμπεριφορά του Ιρακινού ηγέτη τις τελευταίες δεκαετίες μόνο παρανοϊκή δεν είναι. Επίσης, σήμερα, όλοι μας γνωρίζουμε πως ακόμα και ειδεχθείς εγκληματίες μπορούν να βγουν από τις φυλακές σε 10 ή σε 20 χρόνια. Οι δύο πόλεμοι που εξαπέλυσε - εναντίον του Ιράν τη δεκαετία του '80 και εναντίον του Κουβέιτ το 1990 - υπάκουαν σε μια συγκεκριμένη λογική. Τα θύματα, όμως, ποιος θα τα επαναφέρει στη ζωή; Ο πρώτος ήταν μια οπορτουνιστική απάντηση στην απειλή που συνιστούσε το καθεστώς του Αγιατολάχ Χομεϊνί, το οποίο ωθούσε τους Κούρδους και τους Σιίτες του Ιράκ να εξεγερθούν.

Κάτω από τέτοιες συνθήκες, οι αστυνομικοί είναι κι αυτοί μεγάλα υποψήφια θύματα.

Ο δεύτερος ήταν μια απόπειρα να τονωθεί η ιρακινή οικονομία.

Όταν δεν μπορείς να πυροβολήσεις τον κακοποιό που κρατά πιστόλι ή χειροβομβίδα, είναι βέβαιο ότι θα σε πυροβολήσει εκείνος.

Και στις δύο περιπτώσεις, το δόγμα της ανάσχεσης δεν δοκιμάστηκε καν.

Σ' άλλες χώρες, το θέμα αυτό έχει οριστικά λυθεί.

Στην περίπτωση του πολέμου με το Ιράν, μάλιστα, το Ιράκ υποστηρίχθηκε ενεργά από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Γαλλία, το Κουβέιτ και τη Σαουδική Αραβία.

Ο εγκληματίας που κρατά όπλο προειδοποιείται για να το πετάξει αμέσως ή σε έκτακτες κι επικίνδυνες περιπτώσεις πυροβολείται χωρίς προειδοποίηση.

Στη διάρκεια του Πολέμου του Κόλπου, ο Σαντάμ εκτόξευσε πυραύλους Σκουντ εναντίον της Σαουδικής Αραβίας και του Ισραήλ, αλλά δεν τόλμησε να χρησιμοποιήσει βιολογικά ή χημικά όπλα εναντίον της δυτικής συμμαχίας που αποδεκάτιζε τον στρατό του.

Το άλλο θέμα είναι η νοοτροπία με την οποία αντιμετωπίζει την αστυνομία μια σημαντική μερίδα της κοινής γνώμης.

Και το 1994, όταν άρχισε να συγκεντρώνει στρατεύματα στα σύνορα με το Κουβέιτ, ήταν αρκετή μια αυστηρή προειδοποίηση του ΟΗΕ και των ΗΠΑ για να κάνει πίσω.

Την βλέπει ως στήριγμα της εμφυλιοπολεμικής δεξιάς και των "κοινωνικών φρονημάτων".

Γιατί συμπεριφέρθηκε έτσι;

Υπό το βάρος μιας τέτοιας νοοτροπίας είναι φυσικό να δυσπιστούμε προς αυτούς που τους πληρώνουμε για να μας φυλάνε, μ' όλο που γνωρίζουμε πως η σημερινή αστυνομία δεν έχει καμιά σχέση μ' αυτή των παλαιότερων εποχών.

Επειδή γνώριζε ότι οι αντίπαλοί του είναι ισχυρότεροι απ' αυτόν και επειδή κύριο μέλημά του είναι να διατηρηθεί στη ζωή και στην εξουσία.

Είναι πια καιρός να δημιουργήσουμε το κατάλληλο νομοθετικό υπόβαθρο, το κλίμα κοινωνικής συναίνεσης και το επαγγελματικό οργανωτικό πλέγμα στην Αστυνομία, για να μπορούμε να νιώθουμε ασφαλείς.

Την ίδια στάση θα κρατούσε ακόμη και στην περίπτωση που αποκτούσε πυρηνικά όπλα.

Ας μου επιτραπεί όμως να επανέλθω στη δήθεν "προοδευτική διανόηση".

Για να αναγκάσεις ένα κράτος (π.χ. τις ΗΠΑ ή το Κουβέιτ) να κάνει παραχωρήσεις, πρέπει να μπορείς να απειλήσεις ότι θα χρησιμοποιήσεις πυρηνικά όπλα.

Στην Ελλάδα εμφανίστηκε με την πιο παρακμιακή μορφή της.

Όταν όμως ο αντίπαλός σου ή οι σύμμαχοί του έχουν κι αυτοί πυρηνικά, η απειλή πέφτει στο κενό.

Όταν κάποιος πνευματικός άνθρωπος ή ρεαλιστής πολιτικός, προσπαθεί να βάλει τάξη στο κράτος ή να εμφανισθεί ως υπέρμαχος εθνικών δικαίων, μεταβάλλεται αμέσως σε αποδιοπομπαίο τράγο.

Κι αν ο Σαντάμ δώσει αύριο όπλα μαζικής καταστροφής στην Αλ-Κάιντα ή σε άλλους τρομοκράτες;

Βαφτίζεται παραχρήμα αυταρχικός, συντηρητικός, εθνικιστής ή και φασίστας κι όταν ακόμα όλη η πολιτική του συμπεριφορά αποδεικνύει την προσήλωσή του στις δημοκρατικές αρχές.

Και αυτή η υπόθεση είναι απίθανη.

Κάπου διάβασα, αυτή την εβδομάδα, για τις "φασιστικές προθέσεις" του υπουργού Εσωτερικών (ενός πολύ επιτυχημένου υπουργού της σημερινής κυβέρνησης) να τροποποιήσει ένα νόμο και θυμήθηκα την εποχή, όπου την ευθύνη του υπουργείου Δημόσιας τάξης είχε ο Στέλιος Παπαθεμελής.

Πρώτον, επειδή ο δικτάτορας θα φοβόταν ότι μια τέτοια κίνηση δεν θα περνούσε απαρατήρητη από τις δυτικές υπηρεσίες αντικατασκοπίας, που θα προέβαιναν σε αντίποινα.

Είχε αρχίσει μια πρωτοφανής αναδιοργάνωση αυτού του υπουργείου, βασισμένη σε δυτικοευρωπαϊκά και αμερικανικά πρότυπα.

Δεύτερον, επειδή θα έχανε κάθε έλεγχο για το πού και πότε θα χρησιμοποιούνταν αυτά τα όπλα.

Φυσικά, δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει το έργο του.

Ο Σαντάμ είναι κτήνος, αλλά ανόητος δεν είναι.

Κάποια εφημερίδα των Αθηνών, μας προειδοποιούσε να "φυλαγόμαστε από τους Παπαθεμελήδες" από τους οποίους, δήθεν, κινδύνευαν οι δημοκρατικοί μας θεσμοί. Τελικά, αντικαταστάθηκε γιατί "τόλμησε" να βάλει ωράριο στη λειτουργία των νυκτερινών κέντρων (λέτε αυτή να ήταν η αιτία;). Ήταν μια εξαίρετη ενέργεια να μπει κάποια τάξη στο χάος της νυχτερινής ζωής. Κι όμως τον πολέμησαν ακόμα και στελέχη της παράταξής του, χαριεντιζόμενα με τραγουδίστριες και καμπαρετζούδες, εν μέσω ασμάτων, λουλουδιών και ανεμιζόντων στηθοδέσμων (δεδομένου ότι "τα σκυλάδικα είναι πολιτιστικά κέντρα"!).

Με τέτοια νοοτροπία πώς είναι δυνατόν να αντιμετωπίσουμε την αυξανόμενη εγκληματικότητα που μας οδηγεί, ως κοινωνία, σε μια γενικευμένη κρίση φόβου και ανασφάλειας;

Με εκτίμηση

ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΣΙΣΚΟΣ