Διπλή πρεμιέρα στην ΕΤ1

11.1.1 Γραμμική και μη γραμμική πρόσβαση στην πληροφορία

Δύο νέες εκπομπές που άπτονται οικονομικών και επιμορφωτικών θεμάτων ξεκινούν σήμερα στο πρόγραμμα του πρώτου κρατικού καναλιού. Το περιεχόμενο ενός βιβλίου οργανώνεται ιεραρχικά σε κεφάλαια και παραγράφους, που διατηρούν μεταξύ τους μια νοηματική συνέχεια. Πιο συγκεκριμένα στις 2 το μεσημέρι πρεμιέρα κάνει το οικονομικό μαγκαζίνο "Λόγω τιμής", που θα επικεντρώνει τη θεματολογία του στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς των πολιτών της καθημερινότητας, σε ζητήματα που τους απασχολούν, όπως τα δάνεια, τα δίδακτρα, τα ασφάλιστρα και γενικότερα το κόστος υπηρεσιών και αγορών για μία σημερινή οικογένεια. Για να αποκομίσει κάποιος όλα αυτά που ο συγγραφέας προσδοκά να του μεταδώσει, πρέπει να το διαβάσει από την αρχή ως το τέλος. Την εκπομπή παρουσιάζουν ο Σωτήρης Χιωτάκης και η Αλεξάνδρα Δουβαρά. Αυτού του είδους την πρόσβαση στην πληροφορία, δηλαδή με μια προκαθορισμένη σειρά, συνηθίζουμε να την ονομάζουμε γραμμική.

Το βράδυ τώρα, στις 10, μη χάσετε τις "Λογομαχίες" με τη Στέλλα Σιδέρη.

Με την εξέλιξη του υπολογιστή έγινε προσπάθεια να παρουσιαστούν βιβλία σε ηλεκτρονική μορφή.

Το νέο αυτό τηλεπαιχνίδι αποβλέπει στη διεξαγωγή αγώνων με αντικείμενο υποδειγματικές συζητήσεις πάνω σε ενδιαφέροντα, επίκαιρα ή διαχρονικά θέματα, με όρους και κανόνες που διέπουν ένα αγωνιστικό "debate".

Όμως τα πρώτα βιβλία που παρουσιάστηκαν με τη μορφή αυτή, τα λεγόμενα ηλεκτρονικά βιβλία, ακολουθούσαν την ίδια φιλοσοφία με την έντυπη έκδοσή τους.

Τις "Λογομαχίες" σχολιάζει και κρίνει ένα πάνελ από διακεκριμένους ανθρώπους των γραμμάτων και της τέχνης.

Δεν ήταν τίποτα άλλο από ψηφιακή αποθήκευση του περιεχομένου ενός βιβλίου έντυπης μορφής και στη συνέχεια μια παρουσίασή του στην οθόνη του υπολογιστή με γραμμικό τρόπο.

Πρόεδρος της πενταμελούς κριτικής επιτροπής θα είναι ο Θεοδόσης Πελεγρίνης, καθηγητής Φιλοσοφίας, κοσμήτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ εναλλασσόμενα μέλη της κριτικής επιτροπής θα είναι ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης, καθηγητής Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ο Θεόδωρος Παπαγγελής, καθηγητής της Λατινικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο Κλήμης Ναυρίδης, καθηγητής Ψυχολογίας και Επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ο Θεόδωρος Λιανός, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, η Φούλμαν Μουντάνου, πολιτική επιστήμων, ηθοποιός, και οι εκπαιδευτές ρητορικής Μανώλης Πολυχρονίδης, Γιάννης Βλασταράς και Βάλια Λουμπριανάκη.

Το 1965 ο Theodor Nelson, στην προσπάθειά του να αξιοποιήσει τις δυνατότητες του υπολογιστή στην οργάνωση και παρουσίαση της πληροφορίας, πρότεινε ένα νέο τρόπο, διαφορετικό από αυτόν των πρώτων ηλεκτρονικών βιβλίων.

Στον πρώτο κύκλο της εκπομπής θα διαγωνιστούν 16 φοιτητές και φοιτήτριες από όλη την Ελλάδα σε οκτώ ομάδες.

Ο Nelson παρατήρησε ότι ο χρόνος που απαιτείται για να βρεθεί ένα τμήμα κειμένου μέσα σε ένα μεγάλο αρχείο ήταν πολύ μεγαλύτερος από το χρόνο που χρειάζεται για τη μεταφορά του συγκεκριμένου τμήματος από το αποθηκευτικό μέσο στην κύρια μνήμη. Έτσι, σκέφτηκε να οργανώσει το κείμενο με ένα πρωτότυπο τρόπο: το διέσπασε σε αυτοτελείς ενότητες, ώστε καθεμία να μπορεί να προσπελαστεί ανεξάρτητα από τις άλλες. Αυτός ο τρόπος, ο μη γραμμικός, προσφέρει μια εξαιρετικά δυναμική διαχείριση του κειμένου, γιατί μπορεί κανείς: - να μεταβεί από το περιεχόμενο μιας ενότητας στο περιεχόμενο μιας άλλης, χωρίς να χρειάζεται να διατρέξει ενδιάμεσα άλλο κείμενο - να επισκεφτεί μια ενότητα από πολλά σημεία διαφορετικών ενοτήτων. Αυτή η ιδέα αποτέλεσε την απαρχή της δημιουργίας εφαρμογών, οι οποίες περιλαμβάνουν κείμενα που δεν είναι οργανωμένα γραμμικά και στα οποία η προσπέλαση δε γίνεται με μια καθορισμένη σειρά αλλά ανάλογα με τα ενδιαφέροντα του αναγνώστη.