ΔΕΥΤΕΡΑ 11/1 Άνθρωποι και γουρούνια

Αιτιοκρατία και κβαντομηχανική

ΟΙ ΜΑΓΙΣΣΕΣ ΤΟΥ ΣΑΛΕΜ (THE CRUKIBLE)

Εξοργισμένοι οι συγγενείς των 60 θυμάτων του Καναδού σίριαλ κίλερ

Το φως υψηλότερης συχνότητας διαταράσσει την ταχύτητα του σωματιδίου περισσότερο από ό,τι το φως χαμηλότερης συχνότητας.

(FILMNET, 22.00)

DAVID USBORNE

Όσο μεγαλύτερο είναι το μήκος κύματος του φωτός που χρησιμοποιείται, για να παρατηρηθεί το σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η απροσδιοριστία της θέσης του, αλλά επίσης τόσο μεγαλύτερη είναι η βεβαιότητα όσον αφορά την ταχύτητά του.

Το Σάλεμ, λίγο έξω από τη Βοστόνη, είναι γνωστό ότι αποτέλεσε, κατά το 17ο αιώνα, χώρο όπου θεωρήθηκε ότι άνθισε η μαύρη μαγεία.

Οι συγγενείς 60 γυναικών, που εξαφανίσθηκαν από την περιοχή Νταουντάουν Ιστσάιντ του Βανκούβερ τα 25 τελευταία χρόνια, είδαν αυτή την εβδομάδα για πρώτη φορά τον άνθρωπο που πιστεύεται πως είναι ο δολοφόνος τους. Στην κατάμεστη αίθουσα του δικαστηρίου, ο κατηγορούμενος Ρόμπερτ Πίκτον καθόταν ανέκφραστος πίσω από αλεξίσφαιρο τζάμι.

Όσο μικρότερο είναι το μήκος κύματος του φωτός που χρησιμοποιείται, για να παρατηρηθεί το σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η βεβαιότητα της θέσης του, αλλά επίσης τόσο μεγαλύτερη είναι η απροσδιοριστία όσον αφορά την ταχύτητά του.

Έτσι, στο φιλμ ένας δικαστής φτάνει στο Σάλεμ, για να ερευνήσει τις σχετικές κατηγορίες για κάποιες γυναίκες.

Ρόμπερτ Πίκτον. Σκίτσο του ύποπτου για δολοφονίες κατά συρροήν από την αίθουσα του δικαστηρίου

Παρατηρητής

Έτσι, ο Νίκολας Χάκτνεφ προσδίδει τη μορφή μιας ηθογραφικής περιπέτειας στην ταινία, με πρωταγωνιστές τους Ντάνιελ Ντέι Λιούις και Γουινόνα Ράινερ.

Ο Πίκτον, ένας 53χρονος κτηνοτρόφος, δεν δικάζεται ακόμη.

H επιτυχία των επιστημονικών θεωριών, ιδιαίτερα της θεωρίας του Νεύτωνα για τη βαρύτητα, οδήγησε στις αρχές του 19ου αιώνα το Γάλλο φυσικό Pierre Simon Laplace (Λαπλάς) να υποστηρίξει ότι το Σύμπαν είναι απολύτως ντετερμινιστικό (αιτιοκρατικό).

Αξιολόγηση: (( Αλλά τη Δευτέρα άρχισε η προκαταρκτική ακρόαση της υπόθεσης στην πόλη του, το Πορτ Κόκιτλαμ, ένα προάστιο του Βανκούβερ.

Υπέθεσε ότι πρέπει να υπάρχει ένα σύνολο φυσικών νόμων, που θα μας επέτρεπε να προβλέψουμε οτιδήποτε συμβαίνει στο Σύμπαν, αν γνωρίζαμε απόλυτα την κατάστασή του σε κάποια χρονική στιγμή.

ΟΤΑΝ ΛΕΙΠΕΙ Ο ΓΑΤΟΣ… (CHACUN CHERCHE SON CHAT)

Στους επόμενους μήνες, οι εισαγγελείς θα προσπαθήσουν να πείσουν τον δικαστή ότι έχουν αρκετά στοιχεία για να τον δικάσουν για τον φόνο 15 εκ των γυναικών αυτών.

Ο Laplace όμως δεν περιορίστηκε σ΄ αυτό.

(FILMNET, 19.45)

Για τον Καναδά, πρόκειται για την πιο δραματική υπόθεση μιας ολόκληρης γενιάς.

Υποστήριξε ότι υπάρχουν παρόμοιοι νόμοι που προσδιορίζουν τα πάντα, ακόμη και την ανθρώπινη συμπεριφορά.

Η απώλεια μιας γάτας γίνεται η αφορμή για τη συνάντηση των δύο ηρωίδων, από τις οποίες η μία αισθάνεται πολύ μόνη και η άλλη είναι ιδιαίτερα κοινωνική.

Ο Πίκτον, ο οποίος εκτρέφει πρόβατα και χοίρους, θεωρείται ύποπτος ως ο πιο φονικός "σίριαλ κίλερ" στην ιστορία της χώρας και ένας από τους χειρότερους ολόκληρης της Βόρειας Αμερικής.

Το δόγμα του επιστημονικού ντετερμινισμού καταπολεμήθηκε από πολλούς που αισθάνονταν ότι περιόριζε την ελευθερία του Θεού να παρεμβαίνει στον κόσμο, παρέμεινε όμως το βασικό αξίωμα της επιστήμης έως και τα πρώτα χρόνια του αιώνα μας.

Έτσι, τα αρχικά κωμικά στοιχεία της ταινίας μετατρέπονται σταδιακά σε δραματικά, με την έλλειψη επικοινωνίας να προσδίδει τραγική διάσταση στο φιλμ.

Το πιθανότερο είναι πως στους επόμενους μήνες οι κατηγορίες εις βάρος του για φόνους θα αυξηθούν.

Μία από τις πρώτες ενδείξεις ότι η πεποίθηση αυτή πρέπει να εγκαταλειφθεί παρουσιάστηκε κατά τη μελέτη της ακτινοβολίας των θερμών σωμάτων, όπως τα άστρα.

Ο Σεντρίκ Κλαπίς είναι ο δημιουργός αυτής της τρυφερής ταινίας.

Οι εισαγγελείς θα υποστηρίξουν πως ο Πίκτον απήγαγε τις γυναίκες, οι περισσότερες από τις οποίες ήταν τοξικομανείς ή πόρνες, τις μετέφερε στο αγρόκτημα που διατηρεί με τους δύο αδελφούς του στο Πορτ Κόκιτλαμ και τις σκότωσε.

Σύμφωνα με ό,τι πίστευαν εκείνη την εποχή, ένα θερμό αντικείμενο έπρεπε να ακτινοβολεί στο περιβάλλον του την ίδια ποσότητα ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας σε όλες τις περιοχές συχνοτήτων.

Αξιολόγηση: (

Οι αστυνομικοί δεν έχουν ακόμη διατυπώσει ρητά αυτό που οι πάντες φαντάζονται: ότι στη συνέχεια εξαφάνισε τα πτώματα δίνοντάς τα τροφή στα γουρούνια.

Επειδή όμως οι περιοχές συχνοτήτων είναι άπειρες, έπρεπε να είναι άπειρη και η συνολική ποσότητα ακτινοβολούμενης ενέργειας.

Ο ΔΟΛΟΦΟΝΟΣ ΤΩΝ ΑΛΠΕΩΝ (THE EIGER SANCTION)

Η οργή

Για να αποφύγει αυτό το προφανώς μη αποδεκτό συμπέρασμα, ο Γερμανός φυσικός Max Planck υπέθεσε το 1900 ότι η ηλεκτρομαγνητική ενέργεια εκπέμπεται κατά ασυνεχή ποσά, που ονομάστηκαν κβάντα.

(STAR, 23.00)

Οι συγγενείς των θυμάτων κατηγορούν την αστυνομία του Βανκούβερ ότι επί χρόνια αγνοούσε τις ενδείξεις ότι στην περιοχή δρούσε ένας σίριαλ κίλερ, επιτρέποντάς του έτσι να διαπράξει και άλλους φόνους.

Επιπλέον κάθε κβάντο μεταφέρει ποσότητα ενέργειας που είναι τόσο μεγαλύτερη όσο μεγαλύτερη είναι η συχνότητα των κυμάτων που εκπέμπονται.

Μια από τις πρώτες σκηνοθετικές απόπειρες του Κλιντ Ίστγουντ, όπου περιγράφεται η απόσυρση ενός επαγγελματία ορειβάτη και επαγγελματία δολοφόνου από τις δύο ιδιότητές του.

Μόνο τον Αύγουστο του 2001 - σχεδόν 20 χρόνια αφότου εξαφανίσθηκε η πρώτη γυναίκα, η Ρεμπέκα Γκούνο, το 1983 - η αστυνομία της πόλης υπαινίχθηκε για πρώτη φορά πως ένας κατά συρροή δολοφόνος πιθανόν να ευθύνεται για τις εξαφανίσεις.

Άρα η εκπομπή ακτινοβολίας στις μεγάλες συχνότητες θα περιορίζεται, αφού εκεί η εκπομπή ενός κβάντου απαιτεί μεγαλύτερη ενέργεια από όση είναι διαθέσιμη.

Αιτία η αποτυχία του ν' ανεβεί ένα υψηλό βουνό, που τον αναγκάζει να γίνει δάσκαλος τέχνης σ' ένα μικρό κολέγιο.

Οι έρευνες

Έτσι το συνολικό ποσό ενέργειας που εκπέμπεται θα ήταν περιορισμένο και όχι άπειρο.

Όταν επανέρχεται στη "δουλειά" του για να εκτελέσει ένα συμβόλαιο θανάτου, ξεδιπλώνεται μία αγωνιώδης περιπέτεια.

Οι αστυνομικοί εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στο ετοιμόρροπο σπίτι του Πίκτον πέρυσι στις 5 Φεβρουαρίου με ένταλμα ερεύνης για ένα παράνομο πυροβόλο όπλο. Οι επιπτώσεις της θεωρίας των κβάντων για το δόγμα του ντετερμινισμού δεν κατανοήθηκαν παρά μόνο το 1926, όταν ένας άλλος Γερμανός φυσικός, ο Werner Heisenberg (Χάισενμπεργκ), διατύπωσε την περίφημη αρχή του, την αρχή της απροσδιοριστίας.

Αξιολόγηση; ((

Αλλά μέσα σε λίγες ώρες εξέδωσαν και δεύτερο ένταλμα, το οποίο τους επέτρεπε να ερευνήσουν το αγρόκτημα για στοιχεία για τις εξαφανισμένες γυναίκες.

Για να μπορέσουμε να προβλέψουμε τη μελλοντική θέση και ταχύτητα ενός σωματιδίου, πρέπει να μπορούμε να μετρήσουμε επακριβώς την τωρινή του θέση και ταχύτητα.

Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ (THE RETURN OF THE PRODIGAL SON)

Άρχισε τότε μια μακάβρια ιατροδικαστική έρευνα, στη διάρκεια της οποίας ομάδες λευκοντυμένων ερευνητών προσπαθούσαν να βρουν στο βόρβορο του αγροκτήματος κομμάτια ανθρώπινων οστών.

Ο προφανής τρόπος, για να πετύχουμε κάτι τέτοιο, είναι να φωτίσουμε το σωματίδιο.

(ΕΤ3, 01.00)

Ήταν σαν να ψάχνουν ψύλλους στ' άχυρα και η έρευνα συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

Κάποια από τα κύματα του φωτός θα ανακλαστούν πάνω του και θα υποδείξουν το σημείο όπου βρίσκεται.

Το τσεχοσλοβάκικο σινεμά γνώρισε μία ιδιαίτερη άνθηση τη δεκαετία του '60, ιδίως μετά την "Άνοιξη της Πράγας", η οποία ώθησε τους σκηνοθέτες στην υπαινικτική διατύπωση κάποιων πολιτικών απόψεων.

Οι ερευνητές έκαναν τεστ DNA σε σωρούς ευρημάτων και οι εισαγγελείς θα υποστηρίξουν στο δικαστήριο πως μέχρι στιγμής έχουν βρεθεί αντιστοιχίες με το DNA πέντε θυμάτων.

Δε θα μπορούμε όμως να προσδιορίσουμε τη θέση του με μεγαλύτερη ακρίβεια από την απόσταση μεταξύ των κορυφών των κυμάτων του φωτός που χρησιμοποιούμε.

Σ' αυτό το ασπρόμαυρο φιλμ του Έβολντ Σιέρμ του 1966, παρουσιάζεται η εικόνα ενός άντρα που προσπαθεί να κατανοήσει τη ζωή του, τις ουσιαστικές αξίες της, τον τρόπο που θα τις νοηματοδοτήσει, αφού αισθάνεται ότι κυλάει χωρίς να δίνει υπόσταση στην ύπαρξή του.

Ο Πίκτον δεν έχει ακόμη δηλώσει αθώος ή ένοχος. Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι, για να μετρήσουμε με πολύ μεγάλη ακρίβεια τη θέση ενός σωματιδίου, χρειαζόμαστε φως με πολύ μικρό μήκος κύματος.

Αξιολόγηση: ((

Σε μια χωριστή αστική προσφυγή, αρνήθηκε πάντως πως σκότωσε τα θύματα ή πως εξαφάνισε τα πτώματά τους. Αλλά από την υπόθεση των κβάντων του Planck προκύπτει ότι δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε οσοδήποτε μικρή ποσότητα φωτός.

Τον έκαψαν ζωντανό

Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τουλάχιστον ένα κβάντο.

Εικόνες φρίκης.

Αυτό το κβάντο θα προκαλέσει μια απρόβλεπτη διαταραχή στη θέση και στην ταχύτητα του σωματιδίου.

Τη Δευτέρα, το εξαγριωμένο πλήθος έσυρε τον ύποπτο για τον βιασμό ενός παιδιού έξω από το αστυνομικό τμήμα όπου κρατούνταν στην πόλη Καγιάμπε του Ισημερινού.

Επιπλέον όσο μεγαλύτερη είναι η απαιτούμενη ακρίβεια μέτρησης της θέσης του σωματιδίου τόσο μικρότερο είναι το μήκος κύματος του φωτός που χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε, και τόσο μεγαλύτερη η ενέργεια του κβάντου.

Ο ύποπτος γυμνώθηκε, ρίχτηκε κατάχαμα στη μέση του δρόμου και, υπό τα απαθή βλέμματα των αστυνομικών, υποβλήθηκε σε βασανιστήρια και κάηκε ζωντανός από τον όχλο.

Έτσι η ταχύτητα του σωματιδίου θα υποστεί ακόμη μεγαλύτερη διαταραχή.

Τη σκηνή του λιντσαρίσματος την κατέγραψαν οι τηλεοπτικές κάμερες.

Με άλλα λόγια, όσο πιο μεγάλη είναι η ακρίβεια με την οποία προσπαθούμε να μετρήσουμε τη θέση του σωματιδίου τόσο πιο μικρή είναι η ακρίβεια με την οποία μπορούμε να μετρήσουμε την ταχύτητά του και αντίστροφα. Ο Heisenberg έδειξε ότι, αν πολλαπλασιάσουμε την απροσδιοριστία στη θέση του σωματιδίου επί την απροσδιοριστία στην ταχύτητά του, επί τη μάζα του, θα έχουμε έναν αριθμό που δεν μπορεί ποτέ να γίνει πιο μικρός από ορισμένη ποσότητα, τη λεγόμενη σταθερά του Planck.

Η αρχή της απροσδιοριστίας του Heisenberg είναι θεμελιώδης χαρακτηριστική ιδιότητα του κόσμου. Η αρχή της απροσδιοριστίας είχε βαθιά επίπτωση στην εικόνα του ανθρώπου για τον κόσμο. Αν και πέρασαν περισσότερα από πενήντα χρόνια, αυτή η επίπτωση δεν έχει κατανοηθεί εντελώς από πολλούς φιλοσόφους και εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο διαμάχης.

Η αρχή της απροσδιοριστίας σήμανε το τέλος του ονείρου του Laplace για μία θεωρία της Φυσικής και ένα μοντέλο του Σύμπαντος που θα ήταν απόλυτα ντετερμινιστικά. Η νέα θεωρία, που βασίστηκε στην αρχή της απροσδιοριστίας, ονομάστηκε κβαντική μηχανική. Σύμφωνα με τη νέα θεωρία, ένα σωματίδιο δεν έχει μία θέση και μία ταχύτητα διαχωρισμένες μεταξύ τους, καλά ορισμένες και παρατηρήσιμες. Αντί γι΄ αυτές περιγράφεται με μία συνάρτηση της θέσης και της ταχύτητάς του, που λέγεται κυματοσυνάρτηση. Η κυματοσυνάρτηση μας μιλά μόνο για τις πιθανότητες να έχει το σωματίδιο διάφορες τιμές θέσης και ταχύτητας.

Η κβαντική μηχανική δεν προβλέπει για ένα πείραμα ένα μοναδικά καθορισμένο αποτέλεσμα, αλλά ένα πλήθος διαφορετικών πιθανών αποτελεσμάτων και μας πληροφορεί για το πόσο πιθανό είναι το καθένα τους. Η κβαντική μηχανική εισάγει λοιπόν στην επιστήμη ένα αναπόφευκτο στοιχείο αδυναμίας πρόβλεψης και τυχαίου. Απόσπασμα από το βιβλίο Το χρονικό του χρόνου του Stephen Hawking (Στέφαν Χόκινγκ).