Είκοσι ένα χρόνια μετά την ταινία-σταθμό του ελληνικού κινηματογράφου, ο Νίκος Περάκης σκηνοθετεί ακόμη μία "στρατιωτική" κωμωδία, με σουρεαλιστικές καταστάσεις και αισιόδοξη έκβαση.

ΠΡΟΒΟΛΕΙΣ

Εκκλησία και Κοινωνία

Λούφα και παραλλαγή - Σειρήνες στο Αιγαίο

Τα αυθαίρετα και η Ιστορία

Κατά το Μεσαίωνα η ζωή των ανθρώπων ρυθμίζεται από τις χριστιανικές τελετές και γιορτές.

Σκηνοθεσία: Νίκος Περάκης.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΡΕΝΙΕΡΗΣ

Κάθε μέρα φέρει το όνομα ενός αγίου και το ρολόι του ενοριακού ναού μετρά τον καθημερινό χρόνο.

Παίζουν: Γιάννης Τσιμιτσέλης, Βίκυ Καγιά. ΗΤΑΝ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ του 1981, η "Αλλαγή" ήταν ακόμη πολύ νωπή, οι ελπίδες και τα όνειρα που είχε δημιουργήσει έπρεπε να αρχίζουν να παίρνουν σάρκα και οστά.

Τα μυστήρια, όπως η βάπτιση και ο γάμος, σηματοδοτούν τα μεγάλα βήματα της ζωής των χριστιανών.

Μία ομάδα φαντάρων, που υπηρετούν στην Κω, προσπαθούν να αποτρέψουν το διπλωματικό επεισόδιο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, όταν ένα πλοιάριο με τρεις λαθρομετανάστες προσαράζει στην βραχονησίδα Πίττα, στα ελληνικά χωρικά ύδατα.

Σε κυβερνητικό επίπεδο η μια εξαγγελία διαδεχόταν την άλλη, κοσμογονικές αλλαγές ανακοινώνονταν σε κλίμα ευφορίας και τεράστιων προσδοκιών, τη δυνατότητα και τη σκοπιμότητα των οποίων κανείς δεν διενοείτο να αμφισβητήσει.

Η Ειρήνη του Θεού Ακολουθώντας το παράδειγμα των προκατόχων μου […] εγώ ο Αρχιεπίσκοπος της Μπορντό με τους επισκόπους μου […] στη Σύνοδο του Σαρού (989) λάβαμε τα παρακάτω αποφάσεις: - Θα αφορίζεται όποιος εισβάλλει και βιαιοπραγεί σε εκκλησία ή τη ληστεύει. - Θα αφορίζεται όποιος ληστεύει φτωχό. Όποιος αφαιρεί από χωρικό ή και γενικά από οποιοδήποτε φτωχό πρόβατο, βόδι, κατσίκα, γαϊδούρι, ή γουρούνι θα αφορίζεται, εκτός αν επανορθώσει. - Θα αφορίζεται όποιος με οποιοδήποτε τρόπο βλάπτει κληρικό […] Ο. Thatcher and E. McNeal, A Source Book of Medieval History, New York, 1905, 412. Παρόμοιες αποφάσεις λήφθηκαν στο Μποβέ το 1023, στην Μπουρζ το 1038 και αλλού. Τους κανόνες αυτούς υπόσχονταν να τηρήσουν με όρκο οι φεουδάρχες και οι αστοί.

Η κατάσταση περιπλέκεται, καθώς ανάμεσα στους λαθρομετανάστες καταφθάνουν και δύο εντυπωσιακές κοπέλες. (βλέπεται)

Εκείνες τις ημέρες επελέγη να δημοσιοποιηθεί το χωροταξικό, πολεοδομικό και οικιστικό όραμα της πρώτης κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ για ολόκληρη την Ελλάδα.

Το έντονο θρησκευτικό συναίσθημα επηρεάζει αποφασιστικά όλες τις πτυχές της ζωής του μεσαιωνικού ανθρώπου.

Κιγκ Κογκ

Εμπνευστής του ένας φιλόδοξος γνώστης του αντικειμένου, ο αείμνηστος Αντώνης Τρίτσης, που από κοσμοπολίτης μποέμ και επαναστάτης βρέθηκε - "σαν έτοιμος από καιρό" - υπουργός Χωροταξίας - Οικισμού και Περιβάλλοντος.

Η έλλειψη όμως πνευματικής καθοδήγησης από την Εκκλησία οδηγεί στη διαμόρφωση λαϊκής θρησκευτικότητας με αποκλίσεις από τα επίσημα δόγματα.

Σκηνοθεσία: Πίτερ Τζάκσον.

Και τι δεν ανακοίνωσε εκείνο το βροχερό μεσημέρι του Δεκέμβρη του '81: τέλος τα αυθαίρετα, όσα έγιναν μέχρι τώρα έγιναν.

Ταυτόχρονα, το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την έλλειψη μόρφωσης οδηγεί το λαό σε δεισιδαιμονίες και προλήψεις τις οποίες αντιμετωπίζει με τη μαγεία.

Παίζουν: Άντριεν Μπρόντι, Ναόμι Γουάτς.

Όσοι τα δηλώσουν, θα τα σώσουν.

Η Εκκλησία χρησιμοποιεί μέρος από τα πλούτη της για να βοηθήσει τους φτωχούς και τους ασθενείς ιδρύοντας και συντηρώντας νοσοκομεία και άλλα ευαγή ιδρύματα.

Για τρίτη φορά, μετά την αριστουργηματική ταινία του 1933 αλλά και το λιγότερο επιτυχημένο remake του 1976, ο μύθος του King Kong αναβιώνει στο σινεμά.

Τα υπόλοιπα θα γκρεμιστούν όπως θα γκρεμίζεται και κάθε νέο αυθαίρετο που θα κτίζεται στο εξής.

Παράλληλα, διασώζει την πολιτιστική κληρονομιά και οργανώνει την εκπαίδευση.

Ο Πίτερ Τζάκσον ήθελε να γυρίσει την εν λόγω ταινία πριν ακόμα από τον "Άρχοντα των δακτυλιδιών".

Και να χάρτες, σχέδια, πίνακες, διαγράμματα για μια "άλλη Ελλάδα", τακτοποιημένη χωροταξικά, με λειτουργικές πόλεις, χωρίς νέφος, να το "πολεοδομικό εισιτήριο" για όσους είχαν αγροτεμάχιο εκτός σχεδίου ώστε να κτίσουν εντός σχεδίου, να οι "ανοικτές πόλεις", να οι εντάξεις στο σχέδιο πόλης των αναγκαίων στρεμμάτων ώστε να μην κτίζεται τίποτα εκτός σχεδίου, να οι αναπλάσεις των ιστορικών κέντρων των πόλεων, να τα ποσοστά πόσο θα αυξηθεί το πράσινο, να, να, να…

Στα μοναστήρια οι μοναχοί αντιγράφουν τα χειρόγραφα και ιδρύουν τα πρώτα σχολεία.

Τα κατάφερε τελικά και δημιούργησε μια από τις πλέον αναμενόμενες ταινίες της χρονιάς. (βλέπεται με κόπο)

Σελίδες επί σελίδων την άλλη μέρα στις εφημερίδες.

Αργότερα, κυρίως από τον 11ο αιώνα, αναπτύσσονται τα επισκοπικά σχολεία στις πόλεις.

Όμως όλα τα ωραία τελειώνουν τόσο γρήγορα.

Πάπες και επίσκοποι θέτουν υπό την προστασία τους τα πανεπιστήμια τα οποία αρχίζουν να ιδρύονται από τα τέλη του 12ου αιώνα.

Δύο χρόνια είχε χρειαστεί τότε ο Τρίτσης για να περάσει από τη Βουλή το σχετικό νομοσχέδιο!

Η Ανακωχή του Θεού Ντρογκό, επίσκοπος της Τερουάν, και ο κόμης Μπαλντίν […] αυτοί είναι οι όροι τους οποίους πρέπει να τηρείτε κατά την περίοδο που ονομάζεται Η ανακωχή του Θεού και η οποία θα ισχύει από τη δύση του ηλίου της Τετάρτης μέχρι την ανατολή του ηλίου της Δευτέρας. - Κατά την περίοδο αυτή απαγορεύεται σε οποιοδήποτε να βιαιοπραγήσει, να τραυματίσει ή να σκοτώσει άλλον. Απαγορεύεται, επίσης, να επιτεθεί, να αρπάξει ή να καταστρέψει κάστρο, πόλη ή αγρόκτημα. - Αν κάποιος παραβεί αυτήν την ανακωχή, θα του επιβληθεί ποινή εξορίας τριάντα ετών, αφού πρώτα επανορθώσει τη ζημιά. - Όλοι όσοι συναναστρέφονται αυτόν τον άνθρωπο, τον συμβουλεύουν ή τον βοηθούν θα αφορίζονται μέχρι να δώσουν ικανοποίηση […] - Κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου απαγορεύονται οι εκστρατείες και οι εχθροπραξίες. - Όλοι οι έμποροι και κάθε άλλος ξένος που περνούν μέσα από τη γη σας (φέουδο) να αντιμετωπίζονται ειρηνικά - Η ανακωχή αυτή ισχύει, επίσης, όλη την περίοδο από την έναρξη των νηστειών των Χριστουγέννων μέχρι τα Θεοφάνια, από την έναρξη των νηστειών του Πάσχα μέχρι το Πάσχα και από τη γιορτή της Αναλήψεως μέχρι τη γιορτή της Πεντηκοστής. Ο. Thatcher and Ε. McNeal, ό. π. 417-18. • Ποιες πληροφορίες αντλούμε και από τις δύο πηγές για τη βία στη μεσαιωνική κοινωνία και πού οφείλεται αυτή; • Ποιους αφορούν οι κανόνες αυτοί και ποιοι προστατεύονται;

Οι φήμες έλεγαν τότε ότι έπρεπε πρώτα να τελειώσει το αυθαίρετό του κυβερνητικός μεγαλοπαράγοντας, ώστε να ευεργετηθεί από τις διατάξεις του νομοσχεδίου και μετά να ψηφιστεί από τη Βουλή!

Παράλληλα, η Εκκλησία προσπαθεί να περιορίσει τη βία και τις λεηλασίες σε βάρος των κληρικών και των απλών ανθρώπων, που προκαλούνται από τις συνεχείς συγκρούσεις των στρατιωτικών δυνάμεων των φεουδαρχών.

Ύστερα ήρθαν οι πρώτες κατεδαφίσεις αυθαιρέτων.

Για το σκοπό αυτό καθιερώνονται με όρκο και επιβάλλονται με ποινή αφορισμού για τους παραβάτες δύο ρυθμιστικοί κανόνες, η Ειρήνη του Θεού και η Ανακωχή του Θεού.

Ο Τρίτσης, πριν λάβει το πρωθυπουργικό γράμμα που ανέφερε "Αντώνη έγραψες ιστορία" και τον έστελνε σπίτι του, είχε πάρει άλλο γράμμα από τον υπουργό Συντονισμού, που του έλεγε ότι δεν μπορεί να κατεδαφίζει αυθαίρετα, γιατί αποτελούν εθνικό πλούτο!

Με τον πρώτο λαμβάνονται μέτρα για την προστασία των αδυνάτων και με τον δεύτερο απαγορεύονται οι εχθροπραξίες ορισμένες περιόδους του έτους και για το υπόλοιπο διάστημα ορισμένες μέρες της εβδομάδας.

Ελπίζει κανείς ότι η σημερινή υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, που πριν από λίγες ημέρες ανακοίνωσε σχεδόν ό,τι και ο Τρίτσης πριν από είκοσι δύο χρόνια, θα φανεί ανθεκτικότερη και περισσότερο τυχερή;

Ερωτήσεις 1. Με αφετηρία το παράθεμα Ξόρκια και μαγικά και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις, να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις: • Ποιοι παράγοντες οδηγούσαν τους ανθρώπους στη μαγεία το Μεσαίωνα (ξόρκια, μαντεία, μάγισσες κ.ά.); • Σήμερα οι άνθρωποι καταφεύγουν στη μαγεία; Γιατί; 2. Να μελετήσετε προσεκτικά τις πηγές που αναφέρονται στην Ειρήνη και την Ανακωχή του Θεού. Πώς επέβαλλε η Εκκλησία τους κανόνες αυτούς και από πού αντλούσε την ισχύ της; Στις σημερινές κοινωνίες ποιος θεσμός καθορίζει τους κανόνες που διέπουν τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων και πώς (Να συμβουλευθείτε το βιβλίο της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής της Γ’ τάξης Γυμνασίου);