ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΘΟΝΗΣ

Αγωνία για τα δελφίνια

Βασικά χρώματα

Κανένα δώρο από τον Αϊ-Βασίλη

Παιδική αγωνία. Ο επτάχρονος Φόρεστ Γουίλσον - Τζένινγκς προσπαθεί να διαπιστώσει αν το νεαρό μαυροδέλφινο της φωτογραφίας είναι ακόμη ζωντανό

Όταν φως κάθε χρώματος φθάνει ταυτόχρονα στο μάτι μας, μας δημιουργείται η εντύπωση του λευκού φωτός.

Τρεις αδελφές ψάχνουν τον άνδρα της ζωής τους, στη "Διακριτική γοητεία των αρσενικών", της Όλγας Μαλέα.

Περισσότερα από 80 μαυροδέλφινα (γνωστά και ως φάλαινες-πιλότοι) άφησαν χθες την τελευταία τους πνοή σε μια παραλία της Νήσου Στιούαρτ, ανοιχτά της Νότιας Ζηλανδίας, και 79 ακόμη έδιναν μάχη, με τη βοήθεια των σωστικών συνεργείων, για τη ζωή τους, παγιδευμένα στην αφιλόξενη για αυτά αμμουδιά. Παρόμοια εντύπωση δημιουργείται όταν πέσει συγχρόνως στο μάτι μας κόκκινο, πράσινο και μπλε φως.

Η "Ελισάβετ" μένει πορτρέτο χωρίς βάθος πεδίου, στο φιλμ του Σεχάρ Καπούρ.

"Το κοπάδι πρέπει να βγήκε στη στεριά παρασυρόμενο από την παλίρροια, το βράδυ της Τρίτης, και τα μαυροδέλφινα κείτονταν στην παραλία για περίπου 18 ώρες, προτού εντοπιστούν", δήλωσε ο υπεύθυνος της Υπηρεσίας Συντήρησης, Γκρεγκ Λιντ. Αν φωτίσουμε μια οθόνη με τρεις προβολείς που εκπέμπουν κόκκινο, πράσινο και μπλε φως η περιοχή στην οποία οι δέσμες και των τριών προβολέων αλληλεπικαλύπτονται, εμφανίζεται λευκή.

Εκτός από το ενδιαφέρον "Δε θα χιονίσει τα Χριστούγεννα", οι άλλες τρεις νέες ταινίες αφήνουν την εντύπωση της ημιτελούς προσπάθειας

Δεκάδες άνθρωποι, ειδικοί και εθελοντές, βάλθηκαν να βρέχουν με θαλασσινό νερό τα μαυροδέλφινα που είχαν επιζήσει, με την ελπίδα να τα δουν να χάνονται πάλι στη θάλασσα, με την επόμενη παλίρροια.

Αυτό συμβαίνει και με τα υπόλοιπα χρώματα.

ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΚΕΧΑΓΙΑ

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν διακρίνει αν για παράδειγμα το κίτρινο φως είναι το αμιγώς κίτρινο φως του φάσματος ή μίγμα κόκκινου και πράσινου.

Η προσπάθεια να κολακευτεί η διάθεση των θεατών για ξενοιασιά και ευθυμία τίθεται σε εφαρμογή από τα γραφεία διανομής με την επιστράτευση της ελληνικής κωμωδίας "Η διακριτική γοητεία των αρσενικών" της Όλγας Μαλέα, της ιστορικής βιογραφίας του Σεχάρ Καπούρ, η οποία αφορά στη βασίλισσα Ελισάβετ, και των ερωτικών "Μαγικών φίλτρων", με αιχμή τις ερμηνείες της Σάντρα Μπούλοκ και της Νικόλ Κίντμαν.

Πράγματι στην περιοχή της οθόνης όπου η κόκκινη δέσμη αλληλεπικαλύπτεται με την πράσινη εμφανίζεται κίτρινο χρώμα.

Κανένα από τα προηγούμενα φιλμ δεν πρόκειται να λάβει σημαντική θέση στις εξελίξεις του κινηματογραφικού γίγνεσθαι, αφήνοντας ένα κενό στη μνήμη, από την οποία θα εξαφανιστούν μαζί με τη γενικότερη ευτραπελία των ημερών.

Επομένως συνδυάζοντας, κατάλληλα φως κόκκινου, πράσινου και μπλε χρώματος μπορούμε να δημιουργήσουμε την εντύπωση κάθε χρώματος του φάσματος και τελικά του λευκού φωτός.

Θα μείνει το "Θα χιονίσει τα Χριστούγεννα", της Σαντρίν Βεσέτ, ως μόνη παρουσία, η οποία προσπαθεί να υπερασπιστεί τον τίτλο της έβδομης τέχνης για το σινεμά.

Γι' αυτό τα τρία αυτά χρώματα τα ονομάζουμε βασικά.

Η ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΗ ΓΟΗΤΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΣΕΝΙΚΩΝ

Μικρό εργαστήριο - Σκοτεινιάστε την αίθουσα - Φωτίστε ,ένα κλαδί και ένα κόκκινο τριαντάφυλλο με το φως ενός προβολέα. - Τοποθετείστε μπροστά από τον προβολέα ένα κόκκινο και ένα πράσινο φίλτρο. Με τι χρώμα εμφανίζονται σε κάθε περίπτωση το τριαντάφυλλο και τα φύλλα; Τι συμπεραίνετε για το χρώμα των σωμάτων;

Σκηνοθεσία: Όλγα Μαλέα.

Εικόνα 3.58

Παίζουν: Ναταλία Δραγούμη, Λήδα Ματσάγγου, Ναταλία Στυλιανού, Φίλιππος Σοφιανός, Σωκράτης Αλαφούζος.

Εικόνα 3.59 Το αποτέλεσμα της αλληλοεπικάλυψης τριών δεσμών κόκκινου, πράσινου και μπλε χρώματος

Το ταλέντο της Όλγας Μαλέα ν' ανιχνεύει και να ανασύρει χαρακτήρες από την ελληνική πραγματικότητα -τόσο απαραίτητο για τη σύσταση μιας εθνικής κινηματογραφίας- συνοδευόμενο από επαρκείς ερμηνείες των ρόλων, αποτελεί μία σημαντική βάση για το κτίσιμο ενός φιλμ. Η σύστοιχη διακαής επιθυμία της σκηνοθέτιδος να συντροφεύσει αυτή την ικανότητα, με ισόποσο εισπρακτικό αντάλλαγμα από τα ταμεία των κινηματογράφων, η οποία την αναγκάζει να καταφύγει σε εύκολα και τετριμμένα κόλπα, καθιστά το ταλέντο μη εξαργυρώσιμο ουσιαστικά, μία απλή ακάλυπτη επιταγή.

Στην προσπάθεια αναβίωσης της παλιάς ελληνικής κωμωδίας, με τα στέρεα σενάρια και τις μνημειώδεις ηθοποιίες, προσπάθησαν πολλοί να δώσουν χέρι βοήθειας, αλλά το σινεμά αυτό είχε ολοκληρώσει ανεπιστρεπτί τον κύκλο παρουσίας του στα κινηματογραφικά δρώμενα. Έτσι, η επιζητούμενη νεκρανάσταση οδήγησε σε κατασκευές-παρτιτούρες, μία τυπική εκτέλεση, ρουτινιάρικης συνταγογραφίας, αποστειρωμένη από κάθε πρωτογενή έμπνευση.

Η Όλγα Μαλέα, υπηρετώντας αυτή την απόπειρα, συγκεντρώνει τρεις αδελφές (αντιπροσωπευτικούς χαρακτήρες της νεοελληνικής κοινωνίας), γύρω από το τοτέμ των ερωτικών σχέσεων, θεότητα η οποία κατά το πρότυπο των παλιών ελληνικών κωμωδιών οδηγούσε στον πολυπόθητο υμέναιο. Η εναλλαγή των ερωτικών συντρόφων, θυσιασμένων στο βωμό της αναζήτησης του "ιδανικού", πραγματοποιείται με την υποτιθέμενη ενεργοποίηση κωμικών γκαγκ, τα οποία αδυνατούν να πυροδοτηθούν.

Η ταινία καταλήγει ν' αποτελεί μία μακρά κολακεία του εκχυδαϊσμένου γούστου, ένα χάιδεμα των κοιμισμένων αισθήσεων του θεατή, πόρω απέχουσα από παραγωγική επένδυση στο ταμιευτήριο της ελληνικής κωμωδίας, που τόσο την έχουμε ανάγκη.

Βλέπεται, επειδή είναι κωμωδία. Δεν βλέπεται, επειδή είναι κακή κωμωδία.

(Αριστοτέλειον, Village Centre, Έσπερος 1, Πλατεία Assos Odeon, Ράδιο Σίτυ, Τιτάνια 1)

ΕΛΙΣΑΒΕΤ

Σκηνοθεσία: Σεχάρ Καπούρ. Παίζουν: Κέιτ Μπλάνσετ, Τζέφρι Ρας, Κρίστοφερ Ίκλεστον.

Ο χώρος της ιστορικής βιογραφίας από πολύ νωρίς συνέδεσε τη μοίρα του με αυτή της έβδομης τέχνης, καθώς το προαπαιτούμενο της φαντασίας για τη συμπλήρωση των κενών του βίου μιας ιστορικής προσωπικότητας το προσέφερε γενναιόδωρα ο κινηματογράφος. Από την άλλη ο μεγεθυντικός φακός της μεγάλης οθόνης προσδίδει μοιραία μυθική διάσταση σε κάθε άτομο στο οποίο εστιάζει, τοποθετώντας το πάραυτα στη προθήκη των ηρώων και των ιδιαίτερα σημαντικών παρουσιών.

Οι δύο παραπάνω σκηνοθετικές παράμετροι, τις οποίες εκμεταλλεύεται ο Σεχάρ Καπούρ, προκειμένου να στήσει τον κινηματογραφικό ανδριάντα της βασίλισσας Ελισάβετ, προδίδουν την κατασκευή του, από τη στιγμή που αποφασίζει να τις ευτελίσει στην τριβή ενός αδιέξοδου ερωτισμού, με παράλληλο τον αποκλεισμό του ιστορικού περίγυρου, από την περιγραφή του βασιλικού βίου. Η Ελισάβετ, κατά τον σκηνοθέτη, δρα και κινείται ερήμην των ιστορικών εξελίξεων, αποκομμένη από τις συγκλονιστικές αλλαγές του 16ου αιώνα, οι οποίες τη μετατρέπουν σε εκτελεστικό όργανο των αδήριτων αναγκών της.

Η απουσία γνώσης του Καπούρ για την κίνηση των επιφανειακών και υπόγειων ρευμάτων της ιστορίας, όπως και των συσχετισμών που τα διακρίνουν, οδηγούν τα φιλμ σε μία μεσαιωνική προσωπογραφία, χωρίς το αναγεννησιακό βάθος πεδίου. Η βασίλισσα, προδομένη από τους άνδρες -γεγονός το οποίο την οδηγεί στην απόρριψή τους και στη συμβολική νύμφευση της Αγγλίας- στέκει σαν βράχος καταμεσής στην ιστορία, εκτρέποντας την κίνησή της, χάρη στην αποφασιστικότητα και στον εξέχοντα όγκο της. Απλή διάσχιση, όμως, οποιουδήποτε εγχειριδίου φιλοσοφίας της ιστορίας, καταλήγει στο εύλογο συμπέρασμα ότι τα άτομα δρουν απλά σαν ιστορικοί καταλύτες και όχι ως διαμορφωτές του ιστορικού τοπίου (βλ. για παράδειγμα το σημαντικότατο σχετικό έργο των Ζακ Λε Γκοφ και Πιέρ Νορά). Η Ελισάβετ της συγκεκριμένης ταινίας φαίνεται να αγνοεί αυτό το νόμο και συμπαρασύρει στην άγνοιά της και τον άτολμο σκηνοθέτη.

Άνοστη μυθοποιητική βιογραφία, με κάποιες ενδιαφέρουσες στιγμές και ελάχιστες, ουσιαστικές ιστορικές αναγωγές. (Ολύμπιον 1)