Οι αποκαλύψεις των αναμνήσεων

φόροι

Δυνάμεις κατά τη διαστολή και συστολή

Στη Βρετανία, κάθε μέλος της βασιλικής οικογένειας έχει τον επίσημο βιογράφο του και υπάρχει μια ομάδα ανθρώπων που αμείβονται για να καταγράφουν τη ζωή και τις συνήθειες της βασίλισσας και του περιβάλλοντός της.

Περάστε από την Εφορία για υποθέσεις ακινήτων

Γιατί ένα γυάλινο ποτήρι σπάει όταν χύσουμε σε αυτό καυτό νερό; Το σύνολο των ηγετών του κόσμου, διάσημοι καλλιτέχνες, αθλητές, εν γένει άνθρωποι γνωστοί στις χώρες τους ή και διεθνώς, αναθέτουν σε δημοσιογράφους ή συγγραφείς να εξιστορήσουν γεγονότα του βίου τους, τα οποία οι ίδιοι επιλέγουν.

Οι φορολογούμενοι που έχουν εκκρεμείς φορολογικές υποθέσεις γονικών παροχών, κληρονομιών και δωρεών ακινήτων μπαίνουν τώρα στο στόχαστρο του υπουργείου Οικονομικών. Η Εφορία σκοπεύει να καλέσει τους φορολογουμένους αυτούς να κλείσουν τις υποθέσεις τους με συμβιβασμό

Γιατί τα γυάλινα σκεύη που χρησιμοποιούμε για να ψήσουμε το φαγητό στο φούρνο της ηλεκτρικής κουζίνας είναι από πυρίμαχο γυαλί (Pyrex); Μερικές φορές αναλαμβάνουν να γράψουν μόνοι, ή με τη βοήθεια "ειδικών", την αυτοβιογραφία τους.

ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΠΟΛΙΤΗΣ

Ποια η σχέση της θερμικής διαστολής και της λειτουργίας του θερμοστάτη του ηλεκτρικού ψυγείου μας;

Σε ορισμένες περιπτώσεις, φιλόδοξοι συγγραφείς διεκδικούν το ρόλο αυτό χωρίς να έχουν την έγκριση του προσώπου του οποίου τη ζωή επέλεξαν να δημοσιοποιήσουν. Η ρύθμιση των ανέλεγκτων υποθέσεων φορολογίας εισοδήματος με βάση τη συνάφεια - παρά την παράταση τής προθεσμίας για την υπαγωγή και άλλων φορολογουμένων σε αυτήν - οδεύει προς το τέλος της.

Ας δούμε τι συμβαίνει.

Συνήθως, για την αδιακρισία τους αυτή εισπράττουν την αποδοκιμασία των ενδιαφερομένων και συχνά υποθέσεις βιογραφιών χωρίς έγκριση, καταλήγουν στα δικαστήρια. Τώρα, για το υπουργείο Οικονομικών σειρά έχει η περαίωση των δεκάδων χιλιάδων εκκρεμών υποθέσεων στη φορολογία των ακινήτων. Όταν εμποδίζεται η διαστολή ενός σώματος η τάση των μορίων να εξεύρουν περισσότερο χώρο εμφανίζεται ως δύναμη διαστολής. Τέτοιου είδους -όπως και οι περισσότερες "νόμιμες" - βιογραφίες έχουν γυριστεί ταινίες, γνωρίζοντας κατά τεκμήριο επιτυχία.

Έτσι, σύμφωνα με πληροφορίες, στο αμέσως επόμενο διάστημα οι Εφορίες, ύστερα από σχετική εντολή της ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών, αναμένεται να καλέσουν όσους φορολογούμενους έχουν εκκρεμείς υποθέσεις φορολογίας γονικών παροχών, κληρονομιών και δωρεών να προσέλθουν σε αυτές, για να τις κλείσουν με συμβιβασμό.

Ανεξάρτητα πόσο μικρή είναι η γραμμική διαστολή μιας ράβδου ή η διαστολή του όγκου ενός υγρού, η δύναμη διαστολής είναι πάρα πολύ μεγάλη. Έτσι, όταν απότομα γεμίσουμε ένα ποτήρι με καυτό νερό, το εσωτερικό τοίχωμα του ποτηριού θερμαίνεται αμέσως σε σχέση με το εξωτερικό του και διαστέλλεται πριν από αυτό.

Ο Ρόναλντ Ρέιγκαν δε θα μπορούσε να αποτελέσει την εξαίρεση και ως ηγέτης των Ηνωμένων Πολιτειών -όχι ως ηθοποιός- είχε τον προσωπικό του βιογράφο.

Πρόκειται για δεκάδες χιλιάδες εκκρεμείς φορολογικές υποθέσεις γονικών παροχών, κληρονομιών και μεταβιβάσεων ακινήτων, οι φάκελοι των οποίων βρίσκονται σκονισμένοι στα ράφια των Εφοριών.

Μία δύναμη λοιπόν «από μέσα προς τα έξω» θρυμματίζει το ποτήρι.

Αυτός είναι ο Έντμουντ Μόρις, ο οποίος σχεδιάζει να εκδώσει εντός του 1999 βιβλίο με τα έργα και τις ημέρες του πάλαι ποτέ προέδρου.

Οι υποθέσεις αυτές εκκρεμούν κατά το διάστημα της τελευταίας δεκαετίας στις Εφορίες.

Αυτό δεν συμβαίνει στο πυρίμαχο γυαλί (pyrex) διότι αυτό το είδος γυαλιού διαστέλλεται πολύ λιγότερο από το κοινό γυαλί.

Επ' ευκαιρία της κυκλοφορίας του βιβλίου, ο Μόρις έδωσε μια αρκετά "πικάντικη" πρόγευση στο περιοδικό Νιούζγουικ. Σύμφωνα με το συγγραφέα, μόλις ο Ρέιγκαν ανέλαβε προεδρικά καθήκοντα, τον Ιανουάριο του 1981, ένας σύμβουλος του Λευκού Οίκου του πρότεινε να κρατά ημερολόγιο.

Οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι δεν είχαν αποδεχθεί την αξία των ακινήτων που όρισαν οι έφοροι για την υπόθεσή τους.

Παλαιότερα μεταξύ των σιδηροτροχιών υπήρχαν διάκενα για να αποφεύγονται οι δυσάρεστες συνέπειες της διαστολής κατά τους καλοκαιρινούς μήνες (Εικ. 2.28). Ο πρόεδρος συμφώνησε και κρατούσε, με μεγάλη τυπικότητα όπως λέει ο Μόρις, σημειώσεις.

Έτσι, οι φάκελοι αυτοί παραμένουν ανοικτοί, με αποτέλεσμα αφενός να συνεχίζεται η εκκρεμότητα για τους φορολογούμενους και αφετέρου το Δημόσιο να μην έχει εισπράξει τον φόρο που αναλογεί και να αποστερείται σημαντικά ποσά εσόδων.

Σήμερα γίνεται κατάλληλη επεξεργασία των σιδηροτροχιών, ώστε να αποφεύγονται οι συνέπειες διαστολής τους και αφήνονται πλέον τα διάκενα αυτά. Έπειτα από ένα μήνα, ο σύμβουλος ζήτησε να "ρίξει μια ματιά" και βρέθηκε προ εκπλήξεως.

Οι υποθέσεις αυτές αφορούν κυρίως σε περιοχές που δεν εφαρμοζόταν το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων, γεγονός που γεννούσε την αμφισβήτηση των φορολογούμενων για τις αποφάσεις του εφόρου.

Τέτοια διάκενα υπάρχουν στις γέφυρες (Εικ. 2.29). Οι σημειώσεις ήταν λακωνικότατες και εντελώς ανούσιες.

Στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν ότι πολλοί από τους φορολογούμενους αυτούς θα σπεύσουν να συμβιβαστούν με την Εφορία, ώστε να περαιώσουν τις εκκρεμότητές τους.

Στο ηλεκτρικό ψυγείο η θερμοκρασία πρέπει να παραμένει σταθερή, όπως και στο φούρνο της ηλεκτρικής κουζίνας, στην πλάκα του ηλεκτρικού σίδερου σιδερώματος, στο ηλεκτρικό καλοριφέρ, στο νερό που ψύχει τον κινητήρα του αυτοκινήτου και σε πολλές ακόμα περιπτώσεις. Έγραφε, επί παραδείγματι, μια συνηθισμένη ημέρα ο Ρέιγκαν: "11.00 - συνάντηση με τους αρχηγούς των ενόπλων δυνάμεων, 12.00 - γεύμα, 12.30, κούρεμα".

Γι' αυτό και παράγοντες του υπουργείου υπολογίζουν ότι το μέτρο θα αποφέρει σημαντικά ποσά στο Δημόσιο, ώστε μαζί με την αξιοποίηση και των άλλων πηγών εσόδων να εκτελεστεί ο προϋπολογισμός του 2003 χωρίς αποκλίσεις.

Η ρύθμιση της θερμοκρασίας σε όλες αυτές τις συσκευές γίνεται με έναν κατάλληλο διακόπτη που ονομάζουμε θερμοστάτη. Θεωρώντας ότι ο πρόεδρος δεν κατενόησε την έννοια της πρότασής του, ο σύμβουλος του είπε ευγενικά, ότι οι ιστορικοί θα ενδιαφέρονταν περισσότερο για κάποιες σκέψεις του, παρά για τα ραντεβού της ημέρας.

"Σαφάρι" για οφειλές

Εικόνα 2.28 Παραμόρφωση των σιδηροτροχιών λόγω της θερμικής διαστολής τους μια πολύ ζεστή καλοκαιρινή ημέρα. Σήμερα η σύνδεση των σιδηροτροχιών γίνεται με κατάλληλο τρόπο, ώστε να μην παρατηρούνται πλέον τέτοια φαινόμενα.

Ο Αμερικανός ηγέτης κατέβαλε, κατά το Νιούζγουικ, φιλότιμες προσπάθειες να ανταποκριθεί στην… πρόκληση.

Παράλληλα, το υπουργείο Οικονομικών, το 2003, θα δώσει βάρος στην είσπραξη των οφειλών των φορολογουμένων που έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο.

Εικόνα 2.29 Για την αποφυγή των ζημιών που μπορεί να προκληθούν από τις δυνάμεις διαστολής, στις γέφυρες υπάρχουν οι οδοντωτοί σύνδεσμοι διαστολής ώστε να υπάρχει ο απαραίτητος χώρος σε περίπτωση επιμήκυνσης.

Οι σημειώσεις πάντως, παρέμειναν λακωνικές, ενώ όπως λέει ο Μόρις, δεν έγραφε κακό για κανένα.

Σήμερα, στους καταλόγους των Εφοριών καταγράφονται περίπου 900 χιλιάδες οφειλέτες χρεών προς το Δημόσιο. Πώς λειτουργεί ένας θερμοστάτης;

Το μόνιμο σχόλιό του, έπειτα από κάθε γιορτή ήταν: "όλοι περάσαμε θαυμάσια".

Πρόκειται για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις που χρωστούν συνολικά χρέη ύψους 1,7 τρισ. δρχ. Ποιος είναι ο ρόλος της θερμικής διαστολής στη λειτουργία του;

Σημείωνε επίσης, πόσες φορές το ακροατήριο διέκοπτε τις ομιλίες του με χειροκροτήματα.

Στόχος του υφυπουργού Οικονομικών κ. Απόστολου Φωτιάδη, που είναι αρμόδιος για την πορεία των δημοσίων εσόδων, είναι το 2003 να εισπραχθεί ένα μέρος από το ποσό αυτό. Στην πιο απλή περίπτωση ο θερμοστάτης αποτελείται από ένα διμεταλλικό έλασμα.

Σύμφωνα με τον επίσημο βιογράφο του, τα σχόλια παραπέμπουν σε άνθρωπο χωρίς ματαιοδοξία και με σιγουριά για τις πράξεις του.

Γι' αυτό και οι Εφορίες αναμένεται να δώσουν βάρος προς την κατεύθυνση της είσπραξης των χρεών αυτών. Κατασκευασμένο με δύο ελάσματα (ή σύρματα) από διαφορετικά μέταλλα, κολλημένα πολύ καλά το ένα στο άλλο.

Ωστόσο, αν το συνολικό υλικό που είχε στη διάθεσή του ο Μόρις ήταν του ιδίου ύφους, μάλλον θα δυσκολεύτηκε να γράψει μια πλούσια βιογραφία.

Στο πλαίσιο αυτό, οι Εφορίες θα χρησιμοποιήσουν όλα τα όπλα που έχει στη φαρέτρα του το υπουργείο Οικονομικών. Όταν ένα διμεταλλικό έλασμα θερμανθεί κάμπτεται, γιατί το ένα μέταλλο διαστέλλεται περισσότερο από το άλλο. Πρόκειται για τα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης, μεταξύ των οποίων οι κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων, οι πλειστηριασμοί, η δέσμευση καταθέσεων κ.ά. Έτσι, ένα διμεταλλικό έλασμα από invar και ορείχαλκο κυρτώνεται προς τη μεριά του ορείχαλκου, διότι ο ορείχαλκος διαστέλλεται σχεδόν 20 φορές περισσότερο από το κράμα invar.

Οι ανέλεγκτες υποθέσεις

Στον θερμοστάτη λοιπόν, συνήθως υπάρχει ένα διμεταλλικό έλασμα που επηρεάζεται από τη μεταβολή της θερμοκρασίας.

Επίσης, ο φοροελεγκτικός μηχανισμός του υπουργείου Οικονομικών (Εφορίες, Τοπικά και Περιφερειακά Ελεγκτικά Κέντρα) θα συνεχίσει τους ελέγχους στους φορολογούμενους που δεν θα υπαχθούν τελικά στη ρύθμιση των ανέλεγκτων υποθέσεων της εξαετίας 1993 -1998, παρά την παράταση της σχετικής προθεσμίας.

Στις ηλεκτρικές συσκευές το διμεταλλικό έλασμα διακόπτει και αποκαθιστά το ηλεκτρικό ρεύμα, όταν η θερμοκρασία αυξηθεί ή ελαττωθεί πέρα από το όριο που έχει ρυθμιστεί με το θερμοστάτη.

Μετά τη λήξη της παράτασης, οι αρμόδιες φοροελεγκτικές υπηρεσίες αναμένεται να εξαπολύσουν ελέγχους στους φορολογούμενους αυτούς. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών, μέχρι τώρα, οι φορολογούμενοι που έχουν υπαχθεί στη ρύθμιση της εξαετίας, υπερβαίνουν τους 600.000. Συνολικά η ρύθμιση αφορά 750.000 ελεύθερους επαγγελματίες και μικρομεσαίους επιχειρηματίες. Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών υποστηρίζουν ότι υπάρχει η δυνατότητα να ελεγχθούν όλοι αυτοί οι φορολογούμενοι το 2003 για τις ανέλεγκτες υποθέσεις τους της εξαετίας 1993 - 1998.

Οι έλεγχοι επιχειρήσεων

Στο πρώτο τρίμηνο του 2003 προγραμματίζεται να ληφθούν και οι αποφάσεις από το υπουργείο Οικονομικών για τον νέο τρόπο ελέγχου των επιχειρήσεων. Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται να προσδιορισθούν με σαφήνεια τα κριτήρια με βάση τα οποία οι Εφορίες και τα ελεγκτικά κέντρα θα επιλέγουν τις επιχειρήσεις που θα ελέγχουν.

Επίσης, θα προσδιοριστούν συγκεκριμένα βήματα, τα οποία θα ακολουθούν οι ελεγκτές κατά τη διενέργεια των φορολογικών ελέγχων. Με τον τρόπο αυτό, στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν ότι θα επιταχυνθούν οι διαδικασίες ολοκλήρωσης των φορολογικών ελέγχων και θα αντιμετωπιστούν τα φαινόμενα συναλλαγής μεταξύ ελεγκτών και φορολογούμενων.

"Ναι" στους συμβιβασμούς

Αποφάσεις για ακόμη ένα κρίσιμο ζήτημα στις σχέσεις των φορολογουμένων με τις φορολογικές αρχές αναμένεται ότι θα λάβει το υπουργείο Οικονομικών τους προσεχείς μήνες. Στόχος του υπουργείου είναι να δώσει κίνητρα στους φορολογουμένους να μην προσφεύγουν στα δικαστήρια για τις υποθέσεις τους και να καταστήσει περισσότερο ελκυστική τη λύση του συμβιβασμού. Σήμερα, χιλιάδες φορολογούμενοι έχουν προσφύγει στα δικαστήρια για υποθέσεις τους, με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση στην εκδίκασή τους, αλλά και το Δημόσιο να αποστερείται σημαντικά ποσά φόρων.

Παράταση για τη συνάφεια, αλλά με "καπέλο"

Παράταση, αλλά με "καπέλο", για 100.000 φορολογουμένους που δεν έσπευσαν να υπαχθούν έως τις 31/12/2002 στη ρύθμιση των ανέλεγκτων υποθέσεων 1993-1998, ανακοίνωσε χθες το υπουργείο Οικονομικών. Οι φορολογούμενοι αυτοί θα έχουν προθεσμία μέχρι τέλους Μαρτίου για να κλείσουν τις ανέλεγκτες χρήσεις της εξαετίας, αλλά θα επιβαρυνθούν με πρόστιμα.

Ύστερα από σύσκεψη στο υπουργείο Οικονομίας, στην οποία συμμετείχαν ο υφυπουργός κ. Φωτιάδης και αρμόδιοι υπηρεσιακοί παράγοντες, ο κ. Χριστοδουλάκης ανακοίνωσε ότι το ύψος των προστίμων θα κυμαίνεται ανάλογα με τον χρόνο που θα προσέλθουν στις Εφορίες οι φορολογούμενοι για να κλείσουν τις ανέλεγκτες χρήσεις. Δηλαδή, ο φορολογούμενος που θα υποβάλει το ειδικό σημείωμα περαίωσης μέχρι τις 31/1/2003 θα επιβαρύνεται με 10% επί του φόρου που θα πλήρωνε αν προσερχόταν εντός της κανονικής περιόδου (31/12/2002).

Όποιος υποβάλλει το ειδικό σημείωμα μέχρι τις 28/2/2003 θα επιβαρυνθεί με 15% και με 20% όποιος το υποβάλλει μέχρι τις 31/3/2003. Οι επαγγελματίες και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που θα σπεύσουν να κλείσουν τις ανέλεγκτες χρήσεις, ταυτόχρονα με την υποβολή του σημειώματος περαίωσης θα καταβάλουν και προκαταβολή που θα ανέρχεται στο 10% της συνολικής φορολογικής οφειλής.

Επιπλέον, μαζί με την πρώτη δόση, θα βεβαιώνονται όλες οι δόσεις που παρήλθαν από τον Ιούλιο του 2002, οπότε και τέθηκε σε εφαρμογή η σχετική ρύθμιση, μέχρι και τον χρόνο υποβολής του σημειώματος περαίωσης. Δηλαδή, αν ένας φορολογούμενος υποβάλλει σημείωμα μέχρι τις 31/1/2003, θα κληθεί να πληρώσει προκαταβολή 10%, επτά δόσεις (από τον Ιούλιο 2002 έως τον Ιανουάριο 2003), συν 10% επί του φόρου που θα προκύψει. Αν προσέλθει μέχρι τις 28/2/2003, θα πληρώσει προκαταβολή 10%, οκτώ δόσεις (από τον Ιούλιο 2002 έως τον Φεβρουάριο 2003), συν 15% επί του φόρου. Αν προσέλθει μέχρι τις 31/3/2003, θα καταβάλει 10% προκαταβολή, εννέα δόσεις (από τον Ιούλιο 2002 μέχρι τον Μάρτιο 2003), συν 20% επί του φόρου που του αναλογεί. Η επιβάρυνση, ανά έτος, για το κλείσιμο κυμαίνεται από 60.000 δραχμές έως 400.000 δραχμές, ανάλογα με την κατηγορία της επιχείρησης και τον μέσο ετήσιο τζίρο της. Το όφελος από την ένταξη στη ρύθμιση είναι ότι θα αποφύγει ο φορολογούμενος τον τακτικό φορολογικό έλεγχο.

Ο κ. Χριστοδουλάκης εκτίμησε ότι, μετά και την τρίμηνη παράταση, το σύνολο των φορολογουμένων που θα έχουν υπαχθεί στη ρύθμιση θα φθάσει τις 600.000, ενώ τα έσοδα που έχουν ήδη βεβαιώσει οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου από τις ρυθμίσεις αυτές υπολογίζονται σε περίπου 1,1 δισ. ευρώ.