ΣΕ ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΠΗΓΗ ΚΑΙ ΚΑΚΑΒΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ Χιμπαντζής που μιλάει!

2.1 Θερμόμετρα και μέτρηση θερμοκρασίας

Εξακολουθεί η επαγρύπνηση

Οι επιστήμονες παρακολουθούν εντυπωσιασμένοι τον πίθηκο Κάνζι να φτιάχνει λέξεις

Πόσο ζεστό ή κρύο αισθανόμαστε το νερό που πίνουμε;

Συνεχίστηκαν χθες, για δεύτερη μέρα, οι αυστηροί έλεγχοι στις ελληνοαλβανικές διόδους, για τον εντοπισμό ραδιενεργού φορτίου, το οποίο, όπως αποκάλυψε η "Μ", άγνωστοι θα επιχειρούσαν να εισάγουν στη χώρα μας

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

Πόσο ζεστό ή κρύο είναι το νερό της θάλασσας όταν κολυμπάμε;

Σε κατάσταση συναγερμού βρίσκονταν χθες, για δεύτερη μέρα, οι τελωνειακές αρχές στην Κρυσταλλοπηγή Φλώρινας, στα ελληνοαλβανικά σύνορα.

Ο Κάνζι είναι ένας πρωτοπόρος. Είναι ο χιμπαντζής που αμφισβητεί έμπρακτα την άποψη ότι τα ζώα δεν μπορούν να μιλήσουν, καθώς φτιάχνει τις δικές του λέξεις χωρίς ποτέ να του έχει δείξει κανείς πώς να το κάνει.

Συχνά δεν συμφωνούμε μεταξύ μας για τη θερμοκρασία του νερού, δηλαδή για το πόσο ζεστό ή κρύο είναι.

Η πληροφορία, που είχαν στη διάθεσή τους, σύμφωνα με την οποία στις 3 Μαρτίου αναμένονταν να περάσει από το τελωνείο φορτηγό αυτοκίνητο με ραδιενεργό φορτίο -θέμα που αποκάλυψε χθες η "Μ"- έθεσε σε πλήρη κινητοποίηση όλο το προσωπικό του τελωνείου.

Η συζήτηση. Η Σου Σάβατζ - Ράμπο μιλάει με τον Κάνζι

Λέξεις όπως καυτό, ζεστό, χλιαρό, δροσερό, κρύο, παγωμένο είναι ασαφείς προσδιορισμοί και συχνά παραπλανητικοί που δεν αποδίδουν με ακρίβεια τη θερμοκρασία ενός σώματος (Εικ. 2.1).

Οι τελωνειακοί υπάλληλοι έκαναν στην κυριολεξία "φύλλο και φτερό" τα φορτηγά που έφταναν από την αλβανική πλευρά.

Αυτός ο ενήλικος μπονόμπο (πυγμαίος χιμπαντζής) που ζει στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια, στην Ατλάντα, έχει καταλήξει σε τέσσερις διαφορετικούς ήχους για τα πράγματα που αγαπάει περισσότερο - τις μπανάνες, τους χυμούς και τα σταφύλια - και για τη λέξη "ναι".

Για να μετρήσουμε με ακρίβεια τη θερμοκρασία ανεξάρτητα αν αισθανόμαστε ένα σώμα ζεστό ή κρύο χρησιμοποιούμε τα θερμόμετρα. (Εικ. 2.2).

Αυξημένα μέτρα πάρθηκαν και στο τελωνείο της Κακαβιάς, καθώς, λόγω κατολίσθησης στο αλβανικό έδαφος του εθνικού δρόμου που οδηγεί από την Αλβανία στην Κρυσταλλοπηγή, η αλβανική αστυνομία διοχέτευε την κίνηση πολλών φορτηγών προς το τελωνείο της Ηπείρου.

Η επιλογή των λέξεων μπορεί να είναι κάπως προβλέψιμη, αλλά πρόκειται για την πρώτη περίπτωση που ένας πίθηκος βγάζει ήχους που φαίνεται να έχουν το ίδιο νόημα σε διαφορετικές καταστάσεις.

Τα θερμόμετρα είναι τα κατάλληλα και αξιόπιστα όργανα για τη μέτρηση της θερμοκρασίας.

Το θέμα επιβεβαίωσε χθες, για άλλη μία φορά, ο προϊστάμενος του τελωνείου Κρυσταλλοπηγής, Γεώργιος Σαμαρτζίδης, ο οποίος ενημέρωσε την προϊσταμένη του αρχή, τη 19η διεύθυνση του υπουργείου Οικονομικών. Το γεγονός έχει εντυπωσιάσει τους ειδικούς, οι οποίοι πιστεύουν πως ο Κάνζι έχει φτάσει πιο κοντά από οποιονδήποτε πίθηκο έως τώρα στον έλεγχο μιας απλής μορφής ομιλίας.

Η λειτουργία τους βασίζεται στη μεταβολή των ιδιοτήτων ορισμένων υλικών όταν μεταβάλλεται η θερμοκρασία τους.

Η εντολή που έλαβε ήταν σαφέστατη:

Απλές φράσεις

Στο υδραργυρικό θερμόμετρο για παράδειγμα όταν η θερμοκρασία αυξάνεται το μήκος της στήλης του υδραργύρου μεγαλώνει.

"Διενεργείστε εξονυχιστικό έλεγχο σε κάθε διερχόμενο όχημα".

Σύμφωνα με το τελευταίο τεύχος του περιοδικού "New Scientist", ο Κάνζι μεγάλωσε ανάμεσα σε ανθρώπους και έχει την ικανότητα να επικοινωνεί με σύμβολα.

Τα θερμόμετρα υπάρχουν σε διάφορους τύπους αλλά και μεγέθη.

Ραδιενεργό υλικό από κοβάλτιο είναι, σύμφωνα με νεώτερες πληροφορίες, το επικίνδυνο φορτίο, το οποίο όμως μέχρι αργά χθες βράδυ δεν είχε φτάσει ούτε στο τελωνείο της Κρυσταλλοπηγής, ούτε στην Κακαβιά.

Καταλαβαίνει λίγα προφορικά αγγλικά και μπορεί να απαντήσει σε απλές φράσεις όπως "θέλεις μια μπανάνα;".

Οι αρμόδιοι θεωρούν τα Σκόπια ως την πλέον πιθανή χώρα προέλευσης του ραδιενεργού φορτίου, αλλά είναι άγνωστο το ακριβές σημείο του τελικού του προορισμού.

Αλλά οι εκπαιδευτές του στη γλώσσα, ο Τζαρντ Ταλιαλατέλα και η Σου Σάβατζ - Ράμπο, διαπίστωσαν πως χρησιμοποιεί και ξεχωριστούς, διαφορετικούς ήχους στη διάρκεια των συνομιλιών τους.

Το φορτίο θα ήταν συσκευασμένο σε φύλλα από χάλυβα, ώστε να μην είναι ανιχνεύσιμο, ακόμη και από ειδικά μηχανήματα ανίχνευσης ραδιενέργειας.

Οι ερευνητές μελέτησαν 100 ώρες βιντεοταινιών του Κάνζι.

Ένα τέτοιο μηχάνημα προμηθεύτηκε πάντως από προχθές το τελωνείο Κρυσταλλοπηγής και ελέγχει όλα τα αυτοκίνητα.

Και βρήκαν τέσσερις ήχους τους οποίους χρησιμοποιούσε ο Κάνζι σε διαφορετικά νοηματικά πλαίσια. Ανήσυχοι εμφανίστηκαν παράγοντες του νομού Φλώρινας. "Δεν τον διδάξαμε κάτι τέτοιο, λέει ο δρ Ταλιαλατέλα, το κάνει εντελώς μόνος του". Ο δήμαρχος του ακριτικού δήμου Πρεσπών, που βρίσκεται στα ελληνοαλβανικά σύνορα, Γιάννης Γερμανίδης, εξέφρασε δέος "στην ιδέα και μόνο ότι υπάρχουν παρανοϊκά μυαλά, που απεργάζονται τόσο επικίνδυνα σχέδια". Η "λέξη" του Κάνζι για το "ναι" παρέμεινε η ίδια σ' ένα ολόκληρο φάσμα συναισθημάτων, πράγμα που σημαίνει πως οι ήχοι δεν ήταν απλώς το αποτέλεσμα διαφορών στη συναισθηματική κατάσταση του χιμπαντζή. Πρόσθεσε ότι "στην περιοχή μας έχουμε δυο λίμνες, που αποτελούν πύλη εισόδου. Ο Κάνζι είναι ο τελευταίος μεταξύ των πιθηκοειδών εξαιτίας των οποίων έχει αμφισβητηθεί η συμβατική άποψη ότι τα ζώα δεν έχουν γλώσσα. Ποιος μας λέει ότι κάποια στιγμή αυτοί οι παρανοϊκοί δεν θα σκεφτούν να ρίξουν ραδιενεργά κατάλοιπα στις λίμνες". Η γλώσσα οριζόταν στην περίπτωσή των ζώων αυτών ως επικοινωνία με χρήση συμβόλων, μέχρι που ένας άλλος χιμπαντζής, ο Ουάσου, έμαθε να επικοινωνεί στην αμερικανική νοηματική γλώσσα.

Ο πρόεδρος της κοινότητας Κρυσταλλοπηγής, Αλέξανδρος Τράσιας, έδωσε μία άλλη διάσταση: Οι ερευνητές προσπαθούν τώρα να ανακαλύψουν αν ο Κάνζι μιμείται την ανθρώπινη ομιλία. "Πέρα από τη γενική επικινδυνότητα", υπογράμμισε, "η διαδρομή είναι άκρως επικίνδυνη και σε περίπτωση ενός τροχαίου ατυχήματος και διαρροής ποσότητας ραδιενέργειας, οι συνέπειες θα είναι απρόβλεπτες". Τονίζουν όμως ότι δεν θα θεωρήσουν πως ο χιμπαντζής επικοινωνεί χρησιμοποιώντας τους ήχους παρά μόνον όταν άλλοι χιμπαντζήδες ανταποκριθούν σ' αυτούς.

Τι λένε οι ειδικοί Πολιτισμένοι οι… ουραγκοτάγκοι

Ειδικοί επιστήμονες εξηγούν τι θα μπορούσε να συμβεί, αν τα ραδιενεργά απόβλητα αφεθούν ανεξέλεγκτα.

Έχει πολιτισμό. Μωρό ουραγκοτάγκος

Από τη στιγμή που συμβεί κάτι τέτοιο, θα μολυνθούν τα φυτά, τα ζώα, ο υδροφόρος ορίζοντας και, μέσω του νερού και της τροφικής αλυσίδας, ο άνθρωπος. Πολιτισμένοι δεν είναι μόνον οι χιμπαντζήδες.

Το σενάριο μοιάζει εφιαλτικό, μπορεί όμως να συμβεί ανά πάσα στιγμή, αφού δυστυχώς η ραδιενέργεια και τα δραματικά της αποτελέσματα είναι άχρωμα, άοσμα και αθόρυβα…

Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύεται αυτή την εβδομάδα στην επιθεώρηση "Science", ο ουραγκοτάγκος είναι ένας πολιτισμένος πίθηκος, ο οποίος μπορεί να μαθαίνει πράγματα, όπως να χρησιμοποιεί ένα φύλλο σαν πετσέτα, και να τα περνάει μάλιστα στην επόμενη γενιά.

Τα ραδιενεργά απόβλητα είναι μια νέα εφιαλτική πραγματικότητα, που ήδη έχει κάνει την εμφάνισή της σε γειτονικές χώρες, όπως τα Σκόπια.

Η ανακάλυψη φανερώνει ότι τα πρώτα θηλαστικά, στα οποία περιλαμβάνονται οι πρόγονοι των ανθρώπων, πιθανόν να ανέπτυξαν την ικανότητα να επινοούν νέες συμπεριφορές, όπως τη χρήση εργαλείων, πριν από 14 εκατομμύρια χρόνια, έξι εκατομμύρια χρόνια νωρίτερα απ' ό,τι κάποτε πιστευόταν.

Στη συγκεκριμένη περιοχή είχαν ανακαλυφθεί, σε σπηλιές, ραδιενεργά απόβλητα, τα οποία, όπως κατήγγειλε βουλευτής των Σκοπίων, πιθανώς προέρχονταν από τη Γερμανία ή τη Γαλλία.

"Αν οι ουραγκουτάγκοι έχουν πολιτισμό, αυτό σημαίνει πως η ικανότητα ανάπτυξης πολιτισμού είναι πολύ αρχαία", λέει η Μπιρούτε Γκάλντικας του Διεθνούς Ιδρύματος για τους Ουραγκοτάγκους, η οποία συνυπογράφει τη μελέτη.

Τα ραδιενεργά απόβλητα, εξηγούν οι ειδικοί, χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:

Στην πορεία της εξέλιξης, "οι ουραγκοτάγκοι χωρίσθηκαν από τους προγόνους μας και από τους αφρικανικούς πιθήκους πολλά εκατομμύρια χρόνια πριν", διευκρινίζει η Γκάλντικας, και η νέα μελέτη δείχνει πως "μπορεί να είχαν πολιτισμό πριν ακόμη χωριστούν".

Στα υψηλού, ενδιάμεσου και χαμηλού κινδύνου.

Πολιτισμός, με την επιστημονική έννοια, είναι η ικανότητα να επινοούνται νέες συμπεριφορές, οι οποίες υιοθετούνται από την πληθυσμιακή ομάδα και περνούν στις επόμενες γενιές.

Τα υψηλού κινδύνου απόβλητα έχουν πολύ υψηλή θερμοκρασία και αχνίζουν.

Ο πολιτισμός των ουραγκοτάγκων είναι άτεχνος, σύμφωνα με τα ανθρώπινα κριτήρια, αλλά είναι πολιτισμός.

Γι' αυτούς τους λόγους ο εντοπισμός τους είναι πολύ πιο εύκολος, ενώ η μεταφορά τους ιδιαίτερα δύσκολη.

Τα μεσαίου κινδύνου απόβλητα παράγονται από πυρηνικά εργοστάσια χωρών, που δεν διαθέτουν ειδικούς μηχανισμούς επεξεργασίας και ανακύκλωσης αποβλήτων, όπως για παράδειγμα η Βουλγαρία. Στην τρίτη περίπτωση, τα ραδιενεργά απόβλητα είναι επεξεργασμένα και αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η μεγαλύτερη ποσότητα της ραδιενέργειάς τους έχει χαθεί.

Τέτοιες μέθοδοι επεξεργασίας ακολουθούνται στην Γερμανία και τη Γαλλία.

Οι επιπτώσεις μιας τέτοιας μόλυνσης είναι ανεξέλεγκτες και εξαρτώνται από πολλές παραμέτρους, όπως για παράδειγμα ο χώρος, στον οποίο θα… πεταχτούν.

"Δυστυχώς, θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, που μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή", εξηγεί ο καθηγητής φυσικής στο ΑΠΘ, Κωνσταντίνος Παπαστεφάνου, ενώ ο αντιπρόεδρος της Mesaep (διεθνούς οργάνωσης για την προστασία της Μεσογείου), καθηγητής φυσικής, Φωκίων Βοσνιάκος, επισημαίνει ότι πρέπει όλα τα τελωνεία και τα αεροδρόμια της χώρας να εφοδιαστούν με μετρητές ραδιενέργειας.