Παράλληλη Αναζήτηση
Ετος ολοκλήρωσης ολυμπιακών έργων Των Όσκαρ τα περίεργα
β) Πλαστική.
Η γλυπτική τέχνη των αρχαϊκών χρόνων είχε καθιερώσει συγκεκριμένους τύπους στη μορφή, την έκφραση και την κίνηση, τους γνωστούς κούρους και κόρες.
"Η χρονιά που πέθανε το Χόλιγουντ" θα μπορούσε να είναι ο τίτλος των υποψηφιοτήτων για τα Όσκαρ 2002.
Από τα τέλη του 6ου αι. π.Χ. και στη διάρκεια των πρώτων δεκαετιών του 5ου αι. π.Χ. οι κούροι και οι κόρες προοδευτικά ανανεώνονται στην έκφραση και στην κίνηση τους.
Για τη Θεσσαλονίκη, το 2006 είναι έτος κομβικής σημασίας για την ανάπτυξή της. Όποιοι κι αν είναι οι νικητές, η είδηση είναι ο θρίαμβος της Νέας Υόρκης και της Μίραμαξ.
Το «παιδί του Κριτίου» σημαδεύει το τέλος μιας εποχής και την αρχή μιας άλλης.
Όχι ασφαλώς επειδή θα αναδειχθούν οι αιρετοί τοπικοί της άρχοντες για τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Για πρώτη φορά και οι πέντε φιναλίστ για το Όσκαρ καλύτερης ταινίας είναι παραγωγές των στούντιο που εδρεύουν στη Νέα Υόρκη και όχι στο Λος Άντζελες.
Η νέα πολιτική και οικονομική κατάσταση που ακολούθησε τους περσικούς πολέμους αφήνει τον απόηχο της μέσα από τα έργα της μεγάλης πλαστικής των τριάντα επόμενων χρόνων.
Πολλοί και διάφοροι, καλών ή κακών προθέσεων, έχουν κατά καιρούς καταλάβει τους θώκους της τοπικής εξουσίας, αλλά η πόλη συνέχισε αμέριμνη και αυτάρεσκη την πορεία της προς το ρεκόρ των χαμένων ευκαιριών. Οι παραδοσιακές δυνάμεις εγκατέλειψαν τη θέση τους στους μικρότερους και ανεξάρτητους διανομείς.
Η κίνηση, που αποτυπώνει τη ζωή, σε συνδυασμό με την εσωτερική δύναμη που εκφράζουν τα πρόσωπα είναι τα βασικά στοιχεία που αντιπροσωπεύουν τα έργα του «αυστηρού ρυθμού».
Η χρονιά αυτή θα είναι καθοριστική κυρίως επειδή θα κριθεί η βιωσιμότητα του προτύπου που εδώ και είκοσι χρόνια στοιχειώνει το συλλογικό νου της πόλης: έργα μεγάλης κλίμακας, έστω και χωρίς σχέδιο ή υποδομές, μιμητισμός της Αθήνας στον τρόπο κάλυψης των αναγκών, που δεν είναι ίδιες με αυτές της πρωτεύουσας, πολιτικός και κοινωνικός αλληθωρισμός προς το δόγμα "μικρά αλλά έντιμος Θεσσαλονίκη". Αλλά η μεγάλη κερδισμένη είναι για μία ακόμα φορά η Μίραμαξ, η εταιρεία που ξεκίνησε μικρή και ανεξάρτητη και έχει πλέον επισκιάσει τους μεγάλους της αντιπάλους.
Χαρακτηριστικά δείγματα είναι ο Ηνίοχος των Δελφών, ο Δίας ή Ποσειδώνας του Αρτεμισίου και τα γλυπτά του ναού του Διός στην Ολυμπία.
Η αντίληψη αυτή, κυρίαρχη εδώ και δύο δεκαετίες, επέβαλε στην κεντρική πολιτική εξουσία την οπτική της, με αποτέλεσμα να χαθούν τόσα χρόνια σε μάταιη αναζήτηση "μεγάλων" λύσεων, ενώ η καθημερινότητα βοούσε για άλλες προτεραιότητες και ενώ οι πραγματικά μεγάλες στοχεύσεις για την πόλη ποτέ δεν έγιναν κτήμα των πολιτών, γιατί κανείς δεν επένδυσε στα πραγματικά γεωπολιτικά και ιστορικά πλεονεκτήματα της πόλης.
Φέτος σπάει όλα τα ρεκόρ: πέντε ταινίες της συγκεντρώνουν 40 υποψηφιότητες, αφήνοντας πολύ πίσω τη δεύτερη καλύτερη χρονιά της, το 1998.
Το επάνω μέρος αγάλματος τον θεού Απόλλωνα. Αποτελεί την κεντρική μορφή της σύνθεσης τον δυτικού αετώματος τον ναού τον Διός της Ολυμπίας, που έχει ως θέμα την Κενταυρομαχία. Αντιπροσωπευτικό έργο τον «αυστηρού» ρυθμού. (Ολυμπία, Αρχαιολ. Μουσείο)
Οι ελπίδες μάλιστα των τελευταίων δύο χρόνων, μετά τις υποσχέσεις περί νέων προτεραιοτήτων στην ελληνική περιφέρεια, φαίνεται να συρρικνώνονται μετά τις αλλεπάλληλες καθυστερήσεις στην προώθηση των αντίστοιχων προγραμμάτων.
Τότε, με μεγάλο της ατού την ταινία "Ερωτευμένος Σαίξπηρ" είχε κερδίσει συνολικά 28 υποψηφιότητες. Από τα μέσα του αιώνα μεγάλοι καλλιτέχνες εργάζονται στην Αθήνα αλλά και σε άλλες ελληνικές πόλεις και διακοσμούν με τα γλυπτά τους τα μεγάλα ιερά, όπως την Ακρόπολη των Αθηνών, την Ολυμπία, τους Δελφούς, την Επίδαυρο κ.ά.
Με 30.000 νέα αυτοκίνητα ετησίως να κυκλοφορούν στην πόλη και με το μετρό και την υποθαλάσσια σήραγγα να καρκινοβατούν για μία ακόμη φορά, γίνεται επιτακτική αναγκαιότητα η επαναφορά των πιο μετριοπαθών και ήπιων συγκοινωνιακών λύσεων που είχαν χαθεί στον ορυμαγδό των υποσχέσεων.
Αναλυτικότερα, τα φιλμ "Σικάγο", "Οι συμμορίες της Νέας Υόρκης", "Οι ώρες" (συμπαραγωγή με την Paramount), "Ο ήσυχος Αμερικανός" και "Φρίντα" είναι "προϊόντα" του δυσκολότερου ανθρώπου στον χώρο, Χάρβεϊ Γουαϊνστάιν. Ο Φειδίας και η «σχολή» τον εργάστηκαν στη διακόσμηση του Παρθενώνα.
Το καταφρονεμένο τραμ, η θαλάσσια συγκοινωνία και ο προαστιακός όχι όπως σχεδιάζεται τώρα, χωρίς τις μισές των απαιτούμενων συνδέσεων, θα δώσουν μιαν άλλη λειτουργικότητα στην πόλη, αρκεί να υπάρξει η κατάλληλη ηγεσία.
Έξι ακόμα υποψηφιότητες να είχε, θα περνούσε στην πρώτη θέση όλων των εποχών, καταρρίπτοντας το ρεκόρ τής United Artists, που κρατά από το 1940. Πρόκειται για έργα για τα οποία ο Πλούταρχος, συγγραφέας του 2ου αι. μ.Χ., αναφέρει ότι «η μορφή τους είναι παντοτινά ανέγγιχτη από το χρόνο, σαν να είχαν μέσα τους πνοή αμάραντη και μία αγέραστη ψυχή».
Ένα από τα φανερότερα στοιχεία μιας ουσιαστικής στρατηγικής για την πόλη είναι να την καταστήσουμε αδιαφιλονίκητο διαμετακομιστικό κέντρο στη ΝΑ Ευρώπη.
Δεν ήταν, όμως, το μόνο ρεκόρ της προχθεσινής ημέρας.
Επιβλητικά αυτοτελή έργα του Φειδία ήταν τα χρυσελεφάντινα αγάλματα του Διός στην Ολυμπία και της Αθηνάς στον Παρθενώνα, καθώς και το μεγάλο χάλκινο άγαλμα της Αθηνάς Προμάχου στην Ακρόπολη της Αθήνας.
Η επέκταση του λιμανιού και η κατασκευή της έκτης προβλήτας, ενός σύγχρονου γεφυριού της Άρτας, είναι προφανή βήματα (το καλοκαίρι του 2005 το 50% των Θεσσαλονικέων που ήθελαν να επισκεφθούν το Νότιο Αιγαίο έφυγαν από τον Πειραιά).
Η Γουόλτ Ντίσνεϊ κατάφερε να κερδίσει τρεις από τις πέντε υποψηφιότητες για καλύτερη ταινία κινουμένων σχεδίων με τα φιλμ "Λίλο και Στιτς", "Spirited Away" και "Ο πλανήτης των θησαυρών".
Ο Μύρων διακρίθηκε ως χαλκοπλάστης.
Η καθήλωση του αεροδρομίου "Μακεδονία" σε δυνατότητες επαρχιακές-βαλκανικές μέχρι το 2012 τουλάχιστον ασφαλώς υπονομεύει τις προσπάθειες των αρμοδίων φορέων να ξαναβάλουν τη Θεσσαλονίκη στον παγκόσμιο χάρτη των ενδεδειγμένων ευρωπαϊκών προορισμών.
Την τιμητική τους είχαν και οι ισπανόφωνες χώρες.
Σ' αυτόν αποδίδονται ο «Δισκοβόλος» και το σύμπλεγμα της Αθηνάς και του Μαρσύα, γνωστά σε μας από αντίγραφα των ρωμαϊκών χρόνων.
Όλα τα προηγούμενα είναι που έχουν αναγκάσει τους Θεσσαλονικείς να… πανηγυρίζουν όταν ολοκληρώνονται κορυφαία έργα, όπως η διαπλάτυνση των πεζοδρομίων και καμιάς πλατείας, και να βρίσκουν φυσιολογικό το γεγονός της ολοκλήρωσης των ολυμπιακών έργων στο τέλος του… 2006.
Για πρώτη φορά, ηθοποιός από ισπανόφωνη χώρα θα είναι υποψήφια για Όσκαρ: η Σάλμα Χάγιεκ για τον ρόλο της στη "Φρίντα".
Από μεταγενέστερα αντίγραφα των ρωμαϊκών χρόνων γνωστά είναι και τα έργα του Πολύκλειτου.
Παράλληλα, ο Πέδρο Αλμοδοβάρ είναι υποψήφιος για σενάριο και σκηνοθεσία στο "Μίλα της", αλλά και οι Κάρλος και Αλφόνσο Κουαρόν για το πρωτότυπο σενάριο του "Θέλω και τη μαμά σου".
Ήταν ανδριαντοποιός, κυρίως αθλητών.
Και η ταινία του Μεξικανού Κάρλος Καρέρα "Crimen del Padre Amaro" είναι υποψήφια για το καλύτερο ξενόγλωσσο φιλμ.
Δημοφιλή έργα του ήταν ο «Δορυφόρος» και ο «Διαδούμενος».
Φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε το ρεκόρ της Μέριλ Στριπ, που συμπλήρωσε 13 υποψηφιότητες, και του Τζακ Νίκολσον με άλλες 12.
Στη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου εργάστηκαν οι μαθητές του Φειδία, όπως ο Αλκαμένης και ο Αγοράκριτος, οι οποίοι οδήγησαν την πλαστική σε νέους εκφραστικούς τρόπους με τον «πλούσιο ρυθμό».
Τέλος, η Νία Βαρντάλος, πιστή στην υπόσχεση που είχε δώσει σε ανύποπτο χρόνο, αντέδρασε στην υποψηφιότητά της για πρωτότυπο σενάριο πηγαίνοντας να ψωνίσει το φόρεμα που θα φορέσει το απόγευμα της 23ης Μαρτίου στο Χόλιγουντ.
Έτσι ονομάστηκε η καλλιτεχνική έκφραση που απέδιδε μορφές καλυμμένες με ιμάτιο το οποίο αφήνει να διαγράφεται το σώμα, παρά την πλούσια πτυχολογία του.
Αθηνά του Βαρβακείου. Αντίγραφο των ρωμαϊκών χρόνων του χρυσελεφάντινου αγάλματος της θεάς, έργου του Φειδία. (Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο)
Χαρακτηριστικά δείγματα που σώθηκαν μέχρι τις ημέρες μας είναι τα θωράκια του περιβόλου της Απτέρου Νίκης, όπως και ανάγλυφα ναών και επιτύμβιων στηλών. Την ηρεμία και τη μεγαλοπρέπεια που παρουσίαζαν οι εξιδανικευμένες μορφές του 5ου αι. π.Χ. τη διαδέχτηκαν τον επόμενο αιώνα οι έντονες εκφράσεις στα πρόσωπα των αγαλμάτων. Τα προβλήματα της εποχής αντικατοπτρίζουν πολλές φορές την αγωνία, την ανησυχία αλλά και το πάθος πάνω στις πλαστικές μορφές του 4ου αι. π.Χ. Μεγάλοι καλλιτέχνες, όπως ο Πραξιτέλης και ο Σκόπας, χρησιμοποιούν το μάρμαρο για την κατασκευή των έργων τους, ενώ άλλοι, όπως ο Λύσιππος, πλάθουν αριστουργήματα με το χαλκό. Ο Πραξιτέλης κατασκευάζει κυρίως αγάλματα θεών (Ερμής της Ολυμπίας, Κνιδία Αφροδίτη, Απόλλων Σαυροκτόνος κ.ά.). Ο Σκόπας εργάζεται στην ανάγλυφη διακόσμηση αρχιτεκτονικών μνημείων και εκφράζει με τα πρόσωπα των έργων του τον ταραγμένο συναισθηματικό τους κόσμο. Ο Λύσιππος ασχολείται με την κατασκευή ανδριάντων. Η τέχνη του ήταν ιδιαίτερα αρεστή στο Μ. Αλέξανδρο, του οποίου τη μορφή είχε αποτυπώσει σε πολλά αγάλματα. Σημαντικά έργα του 4ου αι. π.Χ. που σώθηκαν μέχρι την εποχή μας, αλλά μας είναι άγνωστοι οι δημιουργοί τους είναι ο έφηβος των Αντικυθήρων, το παιδί του Μαραθώνα και πολλά επιτύμβια ανάγλυφα από τον Κεραμεικό.
«Το παιδί του Μαραθώνα». Χάλκινο άγαλμα που ανασύρθηκε από τον κόλπο τον Μαραθώνα. Εικονίζει παιδί με ευλύγιστο κορμό και χαριτωμένη κίνηση. Εντάσσεται στη «σχολή» των πραξιτελικών έργων (330 π.Χ.). (Αθήνα, Εθν. Αρχαιολ. Μουσείο)
Τμήμα της παράστασης της πομπής των Παναθηναίων από τη ζωφόρο τον Παρθενώνα. Η ζωφόρος είχε μήκος 160 μ. και περιελάμβανε 360 ανθρώπινες μορφές και μεγάλο αριθμό μορφών ζώων (447-432 π.Χ.).
