Ο ΕΥΡΩΠΑΙΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ:

Έκκληση ειρήνης από 45 Έλληνες πανεπιστημιακούς

1.4 Ο πολιτισμός

Πιθανή ύπαρξη μυστικών φυλακών υπονομεύει τη διεύρυνση της Ε.Ε

Επείγουσα έκκληση για την ειρήνη, τον σεβασμό στις αρχές του διεθνούς δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την τήρηση διεθνών συνθηκών και την υποστήριξη του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών απευθύνουν 45 Έλληνες πανεπιστημιακοί.

Πήλινη πινακίδα που φέρει διοικητικό κείμενο γραμμένο με στοιχεία μιας πρώιμης σφηνοειδούς γραφής. Είναι φανερό ότι πολλά στοιχεία δηλώνουν τη διαμόρφωση της σφηνοειδούς από την εξέλιξη ιδεογραμμάτων. (Λονδίνο, Βρετανικό Μουσείο)

Βόμβα στα θεμέλια της διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να αποτελέσει η επαλήθευση των εικασιών περί της ύπαρξης μυστικών φυλακών της CIA και άλλων υπηρεσιών στο έδαφος κρατών μελών της.

Στο κείμενο της διακήρυξης υπενθυμίζεται ότι ο Χάρτης του ΟΗΕ υπαγορεύει στα μέλη του να απέχουν στις διεθνείς τους σχέσεις από την απειλή ή τη χρήση βίας.

Η θρησκεία. Αυτό προκύπτει μέσα από το περιεχόμενο της απάντησης του αρμοδίου επιτρόπου κ. Φρατίνι σε κοινή ερώτηση Αριστερών και Σοσιαλιστών ευρωβουλευτών, μεταξύ αυτών ο Δημήτρης Παπαδημούλης και ο Σταύρος Λαμπρινίδης, για την ύπαρξη μυστικών φυλακών και κρατουμένων φαντασμάτων σε κοινοτικό έδαφος.

Εκφράζουν τη βαθιά ανησυχία τους για την πορεία των πραγμάτων και καλούν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να ακούσουν τη μεγάλη πλειοψηφία των λαών, που ζητούν να δοθεί χρόνος και υποστήριξη στους επιθεωρητές να ολοκληρώσουν το έργο τους.

Σύμφωνα με τις αντιλήψεις των Σουμερίων κάθε πόλη ανήκε σ' ένα θεό. "Αν οι φήμες για τα μυστικά κέντρα κράτησης αποδειχθούν αληθινές, θα μπορούσαν να αποτελέσουν σοβαρή παραβίαση των αρχών επί των οποίων στηρίζεται η Ε.Ε., βάσει των όρων που προβλέπονται στο άρθρο 7 της συνθήκης για την Ε.Ε. Το κείμενο υπογράφουν οι: Αργυριάδης Δημήτρης, Πανεπιστήμιο Νέας Υόρκης. Ο θεός-προστάτης της πόλης κατοικούσε στο μικρό ναό στην κορυφή ενός μεγάλου οικοδομήματος που έμοιαζε με βαθμιδωτή πυραμίδα, το ζιγκουράτ. Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι, όπως καθορίζεται στο άρθρο 6 παράγραφος 1 της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ε.Ε. βασίζεται στις αρχές της ελευθερίας, της δημοκρατίας, του σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών και του κράτους δικαίου, αρχές οι οποίες είναι κοινές στα κράτη μέλη", τονίζεται χαρακτηριστικά στην απάντηση του Ευρωπαίου επιτρόπου για θέματα ασφάλειας. Βαλλιάνος Περικλής, Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το ιερό αυτό δεν ήταν μόνο τόπος λατρείας και κατοικίας του θεού αλλά παράλληλα κέντρο πολλών άλλων δραστηριοτήτων, όπως διοικητήριο, θησαυροφυλάκιο, αποθήκη εμπορευμάτων κ.ά.

Όσον αφορά το κατά πόσο ευσταθούν αυτές οι φήμες, ο κ. Φρατίνι σημειώνει στην απάντηση του ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν μπορεί να διεξάγει έρευνες και παράλληλα καλεί τα κράτη μέλη και τις υπό προσχώρηση χώρες να χρησιμοποιήσουν κάθε νόμιμο μέσο, ώστε να διαπιστώσουν την αξιοπιστία των καταγγελιών και των αποκαλύψεων στον ευρωπαϊκό Τύπο για την ύπαρξη μυστικών κέντρων κράτησης.

Βασσιλάκου Χρυσόθεμις, Πανεπιστήμιο Αθηνών. Όταν κάποια από τις πόλεις αποκτούσε δύναμη μεγαλύτερη από τις άλλες, τότε προσπαθούσε να επιβάλει και τη λατρεία του δικού της θεού.

Να σημειωθεί ότι για το θέμα αυτό το ευρωκοινοβούλιο πήρε στις 15 Δεκεμβρίου απόφαση για τη συγκρότηση ειδικής επιτροπής που θα διερευνήσει την υπόθεση.

Βερέμης Θάνος, Πανεπιστήμιο Αθηνών. Οι αντιλήψεις αυτές υιοθετήθηκαν και από τα σημιτικά φύλα που κατέκλυσαν τη Μεσοποταμία μετά τους Σουμέριους. Δημητράκος Δημήτριος, Πανεπιστήμιο Αθηνών. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι στην περίοδο του αρχαίου Βαβυλωνιακού κράτους ο σημαντικότερος θεός ήταν ο Μαρντούκ, ο θεός-προστάτης της Βαβυλώνας και την εποχή των Ασσυρίων ήταν ο Ασσούρ, ο πολεμικός θεός-προστάτης της Νινευί. Δίπλα Χαριτίνη, καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αθηνών. Από τις θρησκευτικές δοξασίες των λαών της Μεσοποταμίας σημαντική ήταν η αντίληψη ότι η μοίρα των ανθρώπων καθορίζεται από τη θέση των αστέρων στον ουρανό κατά την ώρα της γέννησής τους, όπως και η ιδέα της τιμωρίας των αμαρτωλών ανθρώπων από τους θεούς. Δοξιάδης Κύρκος, Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έτσι διατηρήθηκε έντονος ο μύθος του Κατακλυσμού στη μνήμη των λαών της Μεσοποταμίας. Δραγώνα Θάλεια, Πανεπιστήμιο Αθηνών. Όλοι οι άνθρωποι, ακόμα και οι ηγεμόνες, ζητούσαν με τη μεσολάβηση των ιερέων την εύνοια των θεών. Γώγος Κωνσταντίνος, Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Η γραφή. Ζαχαριάδου Ελισσάβετ, Πανεπιστήμιο Κρήτης. Οι Σουμέριοι την 4η χιλιετία π.Χ. πρώτοι χρησιμοποίησαν γραφή με χαρακτήρες που μοιάζουν με σφήνες. Καΐσης Αθανάσιος, Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Η σφηνοειδής γραφή είναι ένα επίτευγμά τους, το οποίο υιοθέτησαν στη συνέχεια και άλλοι λαοί της Εγγύς Ανατολής, όπως οι Ακκάδιοι, οι Ελαμίτες, οι Χετταίοι, οι Ασσύριοι, οι Πέρσες κ.ά. Καμτσίδου Ιφιγένεια, Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Η γραφή αυτή αποκρυπτογραφήθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα από το Γερμανό Grotefend και τον Άγγλο Rawlinson. Καζάκος Πάνος, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Λεπτομέρεια από ανάγλυφη διακόσμηση του ανακτόρου της Νινευί

Καυταντζόγλου Ιωάννα, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Οι επιστήμες.

Κοζύρης Φαίδων, Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Η ανάγκη άρδευσης και καλλιέργειας των χωραφιών οδήγησε σε εμπειρικές γνώσεις χωρομετρίας, γεωμετρίας και αριθμητικής.

Κουλουμπής Θεόδωρος, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Οι θρησκευτικές δοξασίες ήταν η αρχή ώστε οι ιερείς -μάγοι - να ασχοληθούν με την αστρολογία και στη συνέχεια με την αστρονομία.

Λαμπίρη - Δημάκη Ιωάννα, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Μελέτησαν τις φάσεις της σελήνης, χώρισαν το έτος σε δώδεκα σεληνιακούς μήνες και το μήνα σε τέσσερις εβδομάδες.

Μακρυδημήτρης Αντώνης, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Διαίρεσαν τον ημερήσιο χρόνο σε ώρες με τη χρήση του ηλιακού ρολογιού και προσδιόρισαν πολλές εκλείψεις του ήλιου και της σελήνης.

Μανιτάκης Αντώνης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Η μεσολάβηση των ιερέων στους θεούς για την αντιμετώπιση των ασθενειών συνέβαλε στην ανάπτυξη πρακτικών γνώσεων φαρμακευτικής και ιατρικής.

Μανωλεδάκης Ιωάννης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

5. Το έπος του Γκιλγκαμές ….. Ο κατακλυσμός Άντρα του Σουρουππάκ, γιε του Ούμπαρ-Τούτου, Γκρέμισε το σπίτι σου, σκάρωσ' ένα καράβι, Τα υπάρχοντα σου άφησε και τη ζωή κυνήγησε, Αρνήσου τ' αγαθά και τις ζωές μονάχα πλασμάτων πάρε. Του καραβιού που θα σκαρώσεις Να 'χουν οι διαστάσεις συμμετρία, ….. Σαν χάραζε η αυγή, Ο κόσμος γύρω μου μαζεύτηκε. Ο μαραγκός έφερε το τσεκούρι του Κι ο μάστορας του καλαμιού την πέτρα Οι άντρες… ….. Τα παιδιά κουβάλησαν την πίσσα, Οι αδύναμοι ό,τι άλλα χρειαζόταν. Την πέμπτη μέρα το σχήμα του έφτιασα ….. Ότ' είχα απάνω φόρτωσα, Ότ' ασήμι είχα πάνω το φόρτωσα, Ότι χρυσάφι είχα πάνω το φόρτωσα, Όσα είχα ζωντανά πάνω τα φόρτωσα, Όλη την οικογένεια, τους συγγενείς έβαλα στο καράβι, Τα ζώα των αγρών, τ' αγρίμια των βουνών και τους τεχνίτες όλους. ….. Έξι μέρες και εφτά νύχτες Φυσά ο αέρας της πλημμύρας κι η θύελλα τη γη σαρώνει. Σαν έφτασε η έβδομη ημέρα Η θύελλα και η πλημμύρα, Που σαν γυναίκα που γεννά μαίνονταν, καταλάγιασαν. …… Όταν πια έφτασε η έβδομη ημέρα, έβγαλα κι ελευθέρωσα έν' άσπρο περιστέρι. Το περιστέρι έφυγε, μα πάλι πίσω γύρισε. Το Έπος του Γκιλγκαμές, πινακίδα XI Απόδοση Αύρα Ward, εκδ. Ιστός, 1994, σ. 133-138.

Μαργαρίτης Λάμπρος, Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Η νομοθεσία.

Μουζέλης Νίκος, Πανεπιστήμιο Λονδίνου.

Οι νόμοι του Χαμμουραμπί που είχαν δεχθεί την επίδραση σουμερικών νόμων, αφορούσαν τις οικογενειακές σχέσεις, τις γεωργικές εργασίες, τη στρατιωτική οργάνωση και το εμπόριο.

Μπιτζιλέκης Νικόλαος, καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Αποτελούν την πρώτη προσπάθεια κωδικοποίησης άγραφου δικαίου και σταθμό στην οργάνωση της κοινωνικής ζωής.

Μπρεδήμας Αντώνης, καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών.

Σώθηκαν μέχρι τις ημέρες μας χαραγμένοι σε μια στήλη που σήμερα βρίσκεται στο μουσείο του Λούβρου, (βλ. εικ., σ. 15)

Νούτσος Παναγιώτης, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.

Τα γράμματα.

Παντελίδου Μαρία, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Το σημαντικότερο λογοτεχνικό έργο ήταν το επικό ποίημα «Γκιλγκαμές».

Παπαδημητρίου Γιώργος, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Διερευνά τη σημασία της ζωής και του θανάτου, εκφράζει τους φόβους και τις φιλοδοξίες του ανθρώπου και προβάλλει τη δύναμη της νόησης και του πολιτισμού.

Παπακώστας Γιάννης, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Από τη μεσοποταμιακή λογοτεχνία διατηρήθηκαν σε ποιητική μορφή μύθοι που αναφέρονται στη Δημιουργία και τον Κατακλυσμό.

Παπαστάθης Χαράλαμπος, Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Οι τέχνες.

Παπούλιας Δημήτρης, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Αν και έλειπε η πέτρα από τη Μεσοποταμία, οι λαοί που την κατοίκησαν κατασκεύασαν από πλίνθους μεγάλα οικοδομήματα, ναούς, ανάκτορα, τείχη.

Παρασκευόπουλος Νίκος, Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Εξαίρεση αποτελούν οι ασσυριακές κατασκευές που ήταν από πέτρα.

Πετραλιάς Νίκος, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Φαίνεται ότι σχεδίαζαν με ακρίβεια τα κτήρια πριν από την εκτέλεση των εργασιών.

Σωτηρέλλης Γιώργος, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Από τα ασσυριακά ανάκτορα, που διατηρήθηκαν καλύτερα, φαίνεται ότι οι επιφάνειες τους ήταν διακοσμημένες με ζωγραφιστές και ανάγλυφες παραστάσεις που πρόβαλλαν τον πολεμικό χαρακτήρα του λαού.

Σπανού Καλλιόπη, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Αντίθετα, στα σου μερικά έργα έχουν σωθεί ολόγλυφα ή ανάγλυφα που παρουσιάζουν εικόνες της καθημερινής, ειρηνικής ζωής του πρώτου ιστορικού λαού της Μεσοποταμίας.

Σπινέλλη Καλλιόπη, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Ανάμεσα στα έργα της τέχνης, ιδιαίτερη θέση κατέχουν τα δημιουργήματα της μικροτεχνίας και κυρίως της σφραγιδογλυφίας.

Σταθόπουλος Μιχάλης, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Στις ανασκαφές έχει βρεθεί μεγάλος αριθμός εξαιρετικής ποιότητας σφραγιδοκυλίνδρων, οι οποίοι επιπλέον είναι σημαντικοί διότι αποτελούν πηγή πληροφοριών για τους λαούς της περιοχής.

Σταμάτης Κωνσταντίνος, Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Σημαντικό ρόλο στη ζωή των Σουμερίων πρέπει να είχε και η μουσική.

Τασσόπουλος Ιωάννης, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Σε αρκετά έργα τέχνης έχουν σωθεί παραστάσεις μουσικών οργάνων - άρπας, σείστρων, τύμπανων -, ενώ αυθεντικές άρπες βρέθηκαν σε βασιλικούς τάφους.

Τσινισιζέλης Μιχάλης, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Ανάγλυφο από τη Νινευί. Σκηνή κυνηγιού: Ο έφιππος βασιλιάς σκοτώνει ένα λιοντάρι. Χαρακτηριστικό δείγμα ασσυριακής τέχνης.

Τσουκαλάς Κωνσταντίνος, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Ασκήσεις – Δραστηριότητες

Τσούκαλης Λουκάς, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

1. Ποια είναι τα σημαντικότερα επιτεύγματα των Σουμερίων και ποια η συμβολή τους στον παγκόσμιο πολιτισμό;

Υφαντής Κώστας, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

2. Ποιες πληροφορίες σχετικά με τις αρχιτεκτονικές γνώσεις των λαών της Μεσοποταμίας μπορείτε να αντλήσετε από τα παραθέματα 2 και 4;

Φραγκουδάκη Άννα, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

3. Ποιοι λόγοι συνέβαλαν στην ανάπτυξη των επιστημών στη Μεσοποταμία;

Χατζηπανταζής Θεόδωρος, Πανεπιστήμιο Κρήτης.

4. Σε ποια συμπεράσματα σας οδηγεί η μελέτη των αποσπασμάτων του κώδικα του Χαμμουραμπί (παράθεμα 3);

Χρυσανθάκης Χαράλαμπος, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Πώς κρίνετε τους νόμους αυτούς σύμφωνα με τις σύγχρονες αντιλήψεις της ηθικής και του δικαίου; 5. Να κάνετε ένα χρονολογικό πίνακα-σχεδιάγραμμα της ιστορικής πορείας των λαών της Μεσοποταμίας από τους προϊστορικούς χρόνους μέχρι την κατάκτηση της χώρας από το Μ. Αλέξανδρο.