Διαξιφισμοί για τα νοσοκομεία την ώρα του συνταξιοδοτικού

Ο πολιτισμός των Αζτέκων αποκαλύπτει τα… θανάσιμα μυστικά του

Τυραννίδα

Εντονότατη αντιπαράθεση με αφορμή το ζήτημα των μάνατζερ στα νοσοκομεία και της "Ολύμπικ Κέτεριγκ" σημειώθηκε χθες στη Βουλή μεταξύ κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης στη διάρκεια της συζήτησης του συνταξιοδοτικού νομοσχεδίου.

Έσπερναν τον θάνατο για να βγει ο ήλιος!

Η εξουσία των ολίγων δεν έλυσε τα βασικά προβλήματα των πολλών, με αποτέλεσμα να ξεσπούν συχνά ταραχές.

"Η διάταξη που περνάτε στο νομοσχέδιο θα προκαλέσει δεινά", προειδοποίησε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ Δ. Σιούφας, ενώ ο βουλευτής της ΝΔ Γ. Σούρλας απέδωσε το βαρύτατο χαρακτηρισμό της "πολιτικής σχιζοφρένειας".

Έγδερναν τα άμοιρα θύματά τους. Προσέφεραν ανθρώπους ως θυσία στους θεούς. Οι Αζτέκοι, προπάτορες των Μεξικανών και ιδρυτές ενός πολιτισμού που είχε δύο αιώνες ζωής (15ος-16ος αιώνας) είχαν βίαια ένστικτα. Η εντυπωσιακή έκθεση «Οι Αζτέκοι», στη Βασιλική Ακαδημία Τεχνών του Λονδίνου αποκαλύπτει τα μυστικά τους.

Την κοινωνική αυτή δυσαρέσκεια και την ανασφάλεια γενικά των πολιτών εκμεταλλεύτηκαν φιλόδοξα άτομα, που κατάφεραν με λαϊκή πολλές φορές υποστήριξη να επιβάλουν τυραννικό καθεστώς.

Ο βουλευτής της ΝΔ Ε. Παπανικολάου τόνισε ότι η κυβέρνηση "αφήνει ανεξέλεγκτες τις προμήθειες και συντηρεί τον κομματικό της στρατό στις διοικήσεις των νοσοκομείων".

ΜΑΙΡΗ ΣΙΑΝΗ-DAVIES

Οι τύραννοι άσκησαν την εξουσία αποβλέποντας στο δικό τους όφελος, χωρίς να δίνουν λόγο σε κανέναν για τις πράξεις τους.

Ο υφυπουργός Οικονομικών Ν. Χριστοδουλάκης παραδέχθηκε ότι η προσπάθεια για διορισμό των μάνατζερ στα νοσοκομεία δε στέφθηκε από επιτυχία, αλλά απέδωσε αυτή την αποτυχία ακριβώς στην προσπάθεια της κυβέρνησης να βρει τους καλύτερους.

Mictlantecuhtli, ο θεός του Κάτω Κόσμου (Μουσείο του Templo Mayor του Μεξικού, φωτό: Michael Zabe). Από τα μισάνοιχτα πλευρά του κρέμεται σαν μανόλια το συκώτι του - κατοικία της ανθρώπινης ψυχής για τους Αζτέκους

Αν και συνέδεσαν το όνομα τους με μεγάλα έργα, όπως ο Περίανδρος στην Κόρινθο, ο Πολυκράτης στη Σάμο, ο Φείδων στο Αργός κ.ά., γενικά δεν κέρδισαν τη συμπάθεια του λαού.

Αμφισβήτησε πάντως ο ίδιος ο υφυπουργός την ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών, το υψηλό κόστος του ΕΣΥ, και πρόσθεσε ότι το ζητούμενο είναι η αποτελεσματική διαχείριση. Για να συνεχίζει να ανατέλλει και να δύει ο ήλιος, για να κρατηθεί η κοσμική αρμονία του Σύμπαντος και για να μη σταματήσει η Ζωή, οι Αζτέκοι έσπερναν τον θάνατο!

Ο ΠΕΙΣΙΣΤΡΑΤΟΣ ΚΑΙ Ο ΑΓΡΟΤΗΣ Λένε ότι σε μία από τις περιοδείες του Πεισίστρατου συνέβη το περιστατικό με τον γεωργό από τον Υμηττό, ο οποίος καλλιεργούσε το κτήμα του σε μια περιοχή που αργότερα ονομάστηκε αφορολόγητη. Ο Πεισίστρατος, όταν είδε τον γεωργό να σκάβει και να καλλιεργεί έναν πετρώδη τόπο, απόρησε και έβαλε τον δούλο που είχε μαζί του να τον ρωτήσει τι αποκόμιζε απ' αυτόν τον τόπο. Κι εκείνος απάντησε: «Τίποτα παρά μόνο κόπο και βάσανα· και από αυτά το ένα δέκατο πρέπει να πάρει ο Πεισίστρατος». Τα είπε όλα αυτά χωρίς να ξέρει ποιος ήταν αυτός που του μιλούσε. Ο Πεισίστρατος εκτίμησε την ειλικρίνεια και την εργατικότητα του αγρότη και τον απάλλαξε τελείως από τους φόρους. Αριστοτέλης, Αθηναίων πολιτεία, 16.6.

Στο θέμα των προμηθειών των νοσοκομείων επέμεινε ο κ. Παπανικολάου.

Οι ανθρωποθυσίες, βορά στα «πεινασμένα» στόματα των θεών τους, αποτελούσαν το κεντρικό σημείο της θρησκείας τους.

Αυτή την εποχή σημαντική ανάπτυξη, εκτός από τη Σπάρτη και την Αθήνα, παρουσίασαν η Κόρινθος, το Άργος*, η Χαλκίδα, η Θήβα, η Ιωλκός κ.ά. Ο βουλευτής απηύθυνε το ερώτημα:

Ιερείς, συχνά ντυμένοι με ενδύματα φτιαγμένα από ανθρώπινο δέρμα, σε δημόσιες τελετές άνοιγαν τον θώρακα του θύματος και με ειδικά μαχαίρια από πυρόλιθο ξερίζωναν την καρδιά.

Σε πολλές περιοχές επανήλθε το ολιγαρχικό πολίτευμα.

"Έχετε ελέγξει γιατί ένα λαπαροσκοπικό μηχάνημα κοστίζει 330.000 δρχ. σε δημόσιο νοσοκομείο και μόνο 150.000 δρχ. σε ιδιωτικό" και πρόσθεσε:

Που χτυπούσε ακόμα.

Στην Αθήνα, όμως, είχε ήδη ξεκινήσει η πορεία προς τη δημοκρατία.

"Γνωρίζετε γιατί προμηθευόμαστε γάζες από τη Γαλλία και σύριγγες από την Τουρκία;".

Και έτσι «ζεστή» την πρόσφεραν στους θεούς.

* Το Άργος έχει ενταχθεί στο Δίκτυο των Αρχαιοτέρων Πόλεων της Ευρώπης, ως η αρχαιότερη κατοικούμενη Ελληνική πόλη

Σε ότι αφορά την "Ολύμπικ Κέτεριγκ", ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ άφησε αιχμές λέγοντας:

Τέτοιοι θεοί πρέπει να ήταν αδυσώπητοι, έτσι βουτηγμένοι στο αίμα.

ΕΚΟΒΕ ΤΑ ΣΤΑΧΥΑ ΠΟΥ ΕΞΕΙΧΑΝ Ο Περίανδρος αρχικά δεν ήταν τόσο σκληρός όσο ο πατέρας του. Από τότε όμως που ήλθε σε επαφή με τον τύραννο της Μιλήτου Θρασύβουλο, έγινε πιο σκληρός από τον πατέρα του τον Κύψελο. Έστειλε λοιπόν κήρυκα στον Θρασύβουλο και ζήτησε να μάθει ποιο πολιτικό καθεστώς έπρεπε να εγκαταστήσει για να έχει ασφάλεια και να κρατήσει την πόλη υπό την εξουσία του. Ο Θρασύβουλος πήρε τον κήρυκα έξω από την πόλη και μπήκε σε ένα σπαρμένο χωράφι. Προχωρώντας μέσα στα σπαρτά ρωτούσε επίμονα να μάθει το σκοπό της άφιξης του κήρυκα από την Κόρινθο. Συγχρόνως έκοβε τα στάχυα που έβλεπε να ξεπερνούν τα άλλα και τα έριχνε κάτω, μέχρι που, κάνοντας αυτό, κατέστρεψε τα ωραιότερα και ψηλότερα στάχυα του χωραφιού… Από τη διήγηση του κήρυκα ο Περίανδρος κατανόησε τη σημασία της πράξης του Θρασύβουλου… Από τότε έδειξε όλη του την κακία απέναντι στους πολίτες. Ηρόδοτος, Ιστορία, 5.92

"Δεν αντιλαμβάνομαι γιατί η κυβέρνηση δείχνει εύνοια στη συγκεκριμένη εταιρία, που αποτελεί χώρο διαφθοράς".

Και παρ' όλο που ήμουν εξοικειωμένη στα τολμηρά και αιμοβόρα τερτίπια της σύγχρονης τέχνης - Ντέμιαν Χερστ, Φράνσις Μπέικον, Βον Χάγκεν… - ξεκινούσα κάπως μουδιασμένη να δω την έκθεση The Aztecs στη Royal Academy of Arts του Λονδίνου.

Το υδραγωγείο της Σάμου. Την εκτέλεση του έργου, ανέθεσε ο τύραννος Πολυκράτης στον αρχιτέκτονα Ευπαλίνο. Η σήραγγα είχε μήκος περίπου ενός χιλιομέτρου και τροφοδοτούσε με νερό την πόλη.

Που είναι το μέγα σόου της χρονιάς.

Ερωτήσεις-Δραστηριότητες

Και τα πλήθη δεν έχουν πάψει να συρρέουν από τον Νοέμβριο του 2002.

1. Μητρόπολη-ακρόπολη.

Κάπου 380 αντικείμενα, πολλά από τα οποία εκτίθενται για πρώτη φορά εκτός Μεξικού, αφηγούνται την Ιστορία των Αζτέκων, άλλοτε σε τόνους φοβερούς και ανελέητους και άλλοτε εκλεπτυσμένους και ευχάριστους.

Αναλύστε τις λέξεις στα συνθετικά τους και εξηγήστε τη σημασία τους.

Περίεργη να «συναντήσω» αυτούς τους αιμοχαρείς θεούς, παραξενεύομαι από το πόσο βραχύσωμοι (μόνο δύο αγάλματα είναι φυσικού μεγέθους) και πεζοί φαντάζουν.

Προσπαθήστε να βρείτε εάν οι λέξεις αυτές έχουν περάσει σε ξένες γλώσσες (συμβουλευθείτε κάποιο λεξικό ή ρωτήστε τον καθηγητή που διδάσκει την ξένη γλώσσα).

Κάθε άλλο παρά θεϊκή έξαρση προκαλούν.

2. Ποια η βασική διαφορά ανάμεσα στην αριστοκρατία και την ολιγαρχία;

Λαξευμένοι σε πέτρα (βαλσάτη), όλοι τους ανεξαιρέτως είναι κακάσχημοι.

Συζητήστε τις συνέπειές της στην κοινωνική ζωή.

Μερικοί αποτροπιαστικοί.

3. Τι σημαίνει σήμερα η λέξη τύραννος;

Και άλλοι απλώς παραμορφωμένοι.

Γιατί;

Οι Αζτέκοι είχαν πολλούς θεούς.

(Λάβετε υπόψη και το παράθεμα:

Θεός της θάλασσας και των λιμνών, του καλαμποκιού, της ποίησης, των αφροδισίων νοσημάτων, των δυσμορφιών… πολλούς περισσότερους από τους θεούς του Ολύμπου στην ελληνική μυθολογία.

«Έκοβε τα στάχυα που εξείχαν»).

Αλλά δεν σοκάρουν.

4. Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες για το Ευπαλίνειο υδραγωγείο και συζητήστε τις δυσκολίες κατασκευής του.

Το αντίθετο, σου προκαλούν περιέργεια.

Συγκρίνετέ το με αντίστοιχο έργο της εποχής μας.

Γιατί ο καθένας τους έχει τη δική του ιστορία να πει. Αρκεί να αρέσουν στον επισκέπτη τα παραμύθια και οι αφηγήσεις, που τις αισθάνονται τα… σωθικά. Πώς να μη σταθείς για λίγο μπροστά στον Mictlantecuhtli (τον θεό του Κάτω Κόσμου); Με μισάνοιχτα τα πλευρά του, από τα οποία κρέμεται σαν μανόλια το συκώτι του - κατοικία της ανθρώπινης ψυχής για τους Αζτέκους - και με γαμψά νύχια, υπερυψωμένος πάνω σ' ένα βάθρο γέρνει πάνω μας. Ο τρόμος και η αγωνία του θύματος που ψυχορραγούσε πάνω στον βωμό αυτού του θεού σχίζει την ατμόσφαιρα. Η θεά της γέννας (Tlazolteotl) τη στιγμή που γεννά διπλωμένη και συνοφρυωμένη από τον πόνο. Ένα μωρό προβάλλει μέσα απ' τα σκέλια της. Ο θεός της βροχής (Tlaloc) με εξογκωμένα μάτια σαν του βατράχου και μια μύτη λαξευμένη στο σχήμα δύο ερπετών αποπνέει μόνο αποστροφή και φόβο.

Ο φόβος της αζτεκικής κοινωνίας ήταν να μην εξαντληθούν τα αποθέματα θυμάτων για τις ανθρωποθυσίες! Φόβος μη σταματήσει η ροή της ζωής. Γι' αυτό οι Αζτέκοι πολεμούσαν όχι μόνο για να επεκτείνουν την αυτοκρατορία τους, αλλά και για να εξασφαλίσουν τον απαραίτητο αριθμό αιχμαλώτων για τις ανθρωποθυσίες. Ολόκληρος ο μηχανισμός του κράτους τους ήταν σχεδιασμένος για πόλεμο. Εν ονόματι της θρησκείας.

Άφησαν γερές ρίζες

Ασπίδα φτιαγμένη με φτερά, φύλλα χρυσού, χαρτί από κάκτο, δέρμα και καλάμι (φωτό: Εθνολογικό Μουσείο Βιέννης)

Σαν τους Ρωμαίους με τους αρχαίους Έλληνες, οι Αζτέκοι ιδιοποιήθηκαν πολλά στοιχεία της κουλτούρας των λαών που προϋπήρχαν στην περιοχή όπου εγκαταστάθηκαν και ιδιαίτερα των Toltecs - καλλιτεχνικές τεχνοτροπίες, γραφή, ημερολόγιο, θρησκεία… Τα οποία ενσωμάτωσαν στον δικό τους πολιτισμό, για να νομιμοποιήσουν και να εμπεδώσουν τη δύναμη και τη συνέχιση της παράδοσής τους που διήρκεσε για δύο μόνο αιώνες (1325-1521). «Αλλά άφησε γερές ρίζες, γιατί η Ιστορία των Αζτέκων έπαιξε σημαντικό ρόλο στη δημιουργία του σύγχρονου Μεξικού», επισημαίνει ο δρ Adrian Locke, διοργανωτής της έκθεσης. «Οι περισσότεροι επισκέπτες γνωρίζουν για τη βία και τις ανθρωποθυσίες. Τώρα θα δουν και τις άλλες διαστάσεις της αζτεκικής κουλτούρας. Το γεγονός ότι οι Αζτέκοι, για παράδειγμα, είχαν δική τους γραφή και βιβλία, αμέσως τους κάνει πιο σοφιστικέ στα μάτια των επισκεπτών».

Και η αλήθεια είναι ότι τα χειρόγραφα, τα βιβλία, τα περίτεχνα χρυσά κοσμήματα, τα κεραμικά, τα μαχαίρια, οι ασπίδες από φτερά, τα μωσαϊκά, τα γλυπτά (που ενέπνευσαν καλλιτέχνες όπως ο Χένρι Μουρ και ο Πάμπλο Πικάσο), τα ξύλινα νταούλια, τα ζωγραφισμένα μαγκάλια, είναι τα πραγματικά επιτεύγματα των Αζτέκων. Αυτά που θάμπωσαν τα μάτια του Ερνάν Κορτές, του Ισπανού κατακτητή, όταν μπήκε με τους conquistadores στη Tenochtitlan, την πρωτεύουσα, εκεί που σήμερα βρίσκεται η πρωτεύουσα του Μεξικού. Μια πόλη με 250.000 κατοίκους, περισσότερους και από εκείνους της Κωνσταντινούπολης τότε, πανέμορφη και χτισμένη μέσα σε μια τεράστια λίμνη με πάμπολλα κανάλια σαν και αυτά της Βενετίας. Από την έκθεση λείπει ο μέσος Αζτέκος, γιατί όλα αυτά που βλέπουμε είναι αντικείμενα που άγγιζαν και με τα οποία έρχονταν σε επαφή μόνο μέλη της υψηλής κοινωνίας. Παρ' όλα αυτά παίρνουμε μια ιδέα, και η ποικιλία των εκθεμάτων ικανοποιεί ακόμα και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη.

ΑΝΘΡΩΠΟΘΥΣΙΕΣ ΣΑΝ… ΘΕΑΤΡΟ

Το δωμάτιο νούμερο 9 της έκθεσης είναι και το πιο επιβλητικό, γιατί εκεί συναντάμε μια πολύ ευρηματική αναπαράσταση του Templo Mayor, με αρχαιολογικά ευρήματα που ανακαλύφθηκαν τα τελευταία 30 χρόνια. Κατασκευασμένο κατ' εικόνα και ομοίωση του Σύμπαντος, το Templo Mayor ήταν ένα από τα πιο σημαντικά θρησκευτικά οικοδομήματα των Αζτέκων. Χωρισμένο στα δύο, σύμφωνα με τη δυαδική ιδέα περί του κόσμου των Αζτέκων (παλιό/νέο, ημέρα/νύχτα, πόλεμος/γεωργία…), και χτισμένο πάνω σε μια πυραμίδα, το Templo Mayor είχε δύο ναούς: ο ένας (κόκκινος) αφιερωμένος στον Huitzilopochtli (θεό της φωτιάς και του πολέμου και προστάτη της χώρας) και ο άλλος (γαλάζιος) στον θεό της βροχής (Tlaloc). Οι διαστάσεις του ήταν τεράστιες, εφόσον κάθε καινούργιος ηγέτης ξανάχτιζε το ναό από την αρχή, πάνω από τον αρχικό, διατηρώντας την αρχιτεκτονική του. «Έξω και στο επάνω μέρος της πυραμίδας οι ιερείς εκτελούσαν τις ανθρωποθυσίες», αναφέρει ο δρ Locke, «και οι κοινοί θνητοί κοιτούσαν από κάτω, σαν να έβλεπαν θέατρο αλλά σε υπερυψωμένη πλατφόρμα. Δεν συμμετείχαν, απλώς ήταν αυτόπτες μάρτυρες. Η είσοδος στον ναό δεν επιτρεπόταν σε κανέναν παρά μόνο στους ιερείς».

info

Η έκθεση «The Aztecs» στη Royal Academy of Arts στο Λονδίνο θα διαρκέσει έως 11 Απριλίου (τηλ: 0044 020 7300 8000).