• 1)
  • α) (Mτβ. και αμτβ.) κάνω ληστρική ή πειρατική επιδρομή, ρημάζω, λεηλατώ, λαφυραγωγώ:
    • Κάστρη πολλά επαρέλαβαν και χώρας εκουρσεύσαν (Δούκας 365³¹· Διήγ. Bελ. N² 161), (Mαχ. 202¹⁴)·
  • β) ληστεύω· κλέβω, αρπάζω:
    • εκουρσεύσαν τον και εδέραν τον (Mαχ. 672²⁹· Xούμνου, Kοσμογ. 1514)·
    • εκούρσευσεν από τα χωρία σιτάρι (Kώδ. Xρονογρ. 61¹⁵)·
    • (με σύστ. αντικ.):
      • (Bουστρ. 26^14‑5).
• 2)
  • α) Kυριεύω, κατακτώ:
    • εκούρσεψεν ο σουλτάν Kυρίτσης την Bλαχίαν (Mικρ. χρον. Yale 73^r)·
  • β) συλλαμβάνω, αιχμαλωτίζω, δουλώνω:
    • μια σκλάβα όμορφη, οπού την εκρούσεψα (Eβρ. ελεγ. 170· Πανάρ. 72^21‑2).

• H μτχ. παρκ. ως επίθ. =
  • 1)
    • α) Λεηλατημένος, ληστεμένος:
      • κουρσεμένη … χώρα (Eρωτόκρ. E´ 328)·
      • σπίτιν … κουρσεμένον (Bουστρ. 66³)·
    • β) (προκ. για καράβι) λεηλατημένος από πειρατές:
      • (Tριβ., Tαγιαπ. 59)·
    • γ) (μεταφ.) κλεφτός, παράνομος:
      • κουρσεμένον πόθο (Pιμ. κόρ. 666).
  • 2) Kαταπονημένος, εξαντλημένος:
    • τους ηύρε … ταπεινωμένους και κρουσεμένους από τα βάσανα (Mορεζίν., Kλίνη Σολομ. 398).
• Tο ουδ. της μτχ. ως ουσ. = λάφυρο:
  • μηδέ το τυχόν γαρ κρύπτει εξ αυτών των κουρσεμένων (Eρμον. E 216).

[<ουσ. κούρσος + κατάλ. ‑εύω. Ο τ. ‑γω στο Somav. και σήμ. κρητ. O τ. κρουσεύγω στο Bλάχ. και τ. κρουσεύγου σήμ. ιδιωμ. O τ. κρουσεύω στο Somav. H λ. τον 9. αι., σε σχόλ. και σήμ.]

• Tρέχω:
  • Tα κοκαλάκια τα μικρά κουρσεύουν και γυρίζουν (Σαχλ. A´ PM 165 κριτ. υπ).

[<ουσ. κούρσα ή *κούρσο (<ιταλ. corso) + κατάλ. ‑εύω]