Λεξικό της κοινής νεοελληνικής

Βρες

Επιλογές αναζήτησης

Καλάθι

Αναζήτηση για: "-ίδα"
3 εγγραφές [1 - 3]
-ιδα [iδa] : επίθημα για το σχηματισμό θηλυκών ουσιαστικών από αντίστοιχα αρσενικά· (πρβ. -ις): (ηγέτης) ηγέτιδα, (καλλιτέχνης) καλλιτέχνιδα, (προστάτης) προστάτιδα.

[λόγ. < αρχ. επίθημα -ις (δες -ίδα 2 αλλά με αιτ. σε -ιν) με εξομάλ. κατά το -ίδα 2: αρχ. προστάτ-ις, με προσαρμ. στη δημοτ. προστάτ-ιδα]

-ίδα 1 [íδa] : επίθημα για την προσαρμογή στο κλιτικό σύστημα της νέας ελληνικής λόγιων θηλυκών ουσιαστικών σε -ίς: ημερίδα, θυρίδα, κερκίδα, πινακίδα, χειροβομβίδα.

[λόγ. < αρχ. επίθημα -ίς, αιτ. -ίδα (δες στο -ίδα 2) αναλ. προς την εξέλιξη αρχ. -ίς > μσν. -ίδα με βάση την αιτ.: αρχ. καρίς, αιτ. -ίδα > μσν. γαρίδα (δες λ.)]

-ίδα 2 : επίθημα για το σχηματισμό του θηλυκού από αρσενικά πατριδωνυμικά ουσιαστικά· (πρβ. 1): (Άγγλος) Aγγλίδα, (Ελβετός) Ελβετίδα, (Γάλλος) Γαλλίδα, (Ρώσος) Ρωσίδα· (Σέρβος) Σερβίδα και Σέρβα. || (Έλ ληνας) Ελληνίδα, (Πέρσης) Περσίδα.

[λόγ. < αρχ. μετον. και μεταρ. επίθημα θηλ. ουσ. -ίς, αιτ. -ίδα, συνήθ. πατρωνυμικών: αρχ. Ἀτλαντ-ίς `κόρη του Άτλαντα΄, εθνικών με βάση τα αντίστοιχα αρσ.: αρχ. Ἑλλην-ίς (< *Ελλην), Περσ-ίς (< Πέρσ-ης), δηλωτικών χώρας: αρχ. Ἀτλαντ-ίς `Aτλαντίδα΄, τεχνικών όρων: αρχ. γραφ-ίς (< γράφ-ω), μικρότερης οντότητας (περίπου υποκορ.): αρχ. θεραπαιν-ίς `μικρή θεράπαινα΄ (θεράπαινα `υπηρέτρια΄), πινακ-ίς (< πίναξ), ή και πιο γενικά θηλ. από αντίστοιχα αρσ.: αρχ. ἡρω-ίς (< ἥρω-ς)]

< Προηγούμενο   [1]   Επόμενο >
Μετάβαση στη σελίδα:Βρες