ΛΗΜΜΑ

• εὐτυχής
• επίθετο
• -ής, -ές
• εὐτυχῶς

ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΟ

• ΕΠΙΘΕΤΟ 1. αυτός που που έχει ή φέρνει καλή τύχη, αυτός που ευνοείται από την τύχη, τυχερός |ευτυχισμένος |το ουδ. ως ουσ. τὸ εὐτυχές=η ευτυχία 2. ευνοημένος, προικισμένος, επιτυχημένος ΕΠΙΡΡΗΜΑ 1. με καλή τύχη, κατά ευτυχή συγκυρία |με ευτυχία 2. με επιτυχία

Εμφάνιση/Απόκρυψη Σημασιολογίας

• ΕΠΙΘΕΤΟ 1. αυτός που που έχει ή φέρνει καλή τύχη, αυτός που ευνοείται από την τύχη, τυχερός
• ΕΥΡ Μηδ 1229 ὄλβου δ΄ ἐπιρρυέντος εὐτυχέστερος ἄλλου γένοιτ΄ ἂν ἄλλος͵ εὐδαίμων δ΄ ἂν οὔ { όταν ο πλούτος έρθει σωρός, τότε ο ένας είναι τυχερότερος από τον άλλο, μα όχι ευτυχισμένος }
• ΘΟΥΚ 6.17.1 ἕως ἐγώ τε ἔτι ἀκμάζω μετ΄ αὐτῆς καὶ ὁ Νικίας εὐτυχὴς δοκεῖ εἶναι { όσο εγώ βρίσκομαι στην πλέρια άνθησή μου μαζί της, κι όσο ο Νικίας εξακολουθεί να έχει την εύνοια της τύχης }
• ΕΥΡ Ηρακλ 797 ἀλλά σ΄ εὐτυχῆ φίλων/ μάχης ἀγῶνα πρῶτον ἀγγεῖλαι θέλω
• ΑΡΙΣΤ ΗΜεγ 2.8.8 ἔστιν οὖν ἡ εὐτυχία ἄλογος φύσις· ὁ γὰρ εὐτυχής ἐστιν ὁ ἄνευ λόγου ἔχων ὁρμὴν πρὸς τἀγαθά͵ καὶ τούτων ἐπιτυγχάνων
• ευτυχισμένος
• ΗΡ 1.32 πολλοὶ μὲν γὰρ ζάπλουτοι ἀνθρώπων ἀνόλβιοί εἰσι͵ πολλοὶ δὲ μετρίως ἔχοντες βίου εὐτυχέες
• ΞΕΝ ΚΠαιδ 1.1.1 οἱ δὲ κἂν ὁποσονοῦν χρόνον ἄρχοντες διαγένωνται͵ θαυμάζονται ὡς σοφοί τε καὶ εὐτυχεῖς ἄνδρες γεγενημένοι
• το ουδ. ως ουσ. τὸ εὐτυχές=η ευτυχία
• ΘΟΥΚ 2.44.1 τὸ δ΄ εὐτυχές͵ οἳ ἂν τῆς εὐπρεπεστάτης λάχωσιν...τελευτῆς { η ευτυχία ανήκει σε εκείνους που τους έλαχε ο πιο αξιοπρεπής θάνατος }
• 2. ευνοημένος, προικισμένος, επιτυχημένος
• ΠΛ Ευθυδ 279e περὶ αὐλημάτων εὐπραγίαν οἱ αὐληταὶ εὐτυχέστατοί εἰσιν { οι αυλητές είναι που τα καταφέρνουν πολύ καλά στην εκτέλεση των αυλημάτων }
• ΠΛ Νομ 766a ὅμως μὴν παιδείας μὲν ὀρθῆς τυχὸν καὶ φύσεως εὐτυχοῦς͵ θειότατον ἡμερώτατόν τε ζῷον γίγνεσθαι φιλεῖ { αλλά κι ο άνθρωπος, αν τύχει καλής διαπαιδαγώγησης, αν είναι μάλιστα και από τη φύση του προικισμένος, κατά κανόνα γίνεται το πιο θεϊκό και το πιο ήμερο από όλα τα πλάσματα }
• ΕΠΙΡΡΗΜΑ 1. με καλή τύχη, κατά ευτυχή συγκυρία
• ΠΛ Νομ 686c τοῦτο μὲν ἄρα...εὐτυχῶς πως ἐμβεβήκαμέν γε εἴς τινα σκέψιν ἱκανήν { να λοιπόν που αυτή τη φορά, κατά ευτυχή συγκυρία, μπήκαμε σε ένα θέμα αρκετά σημαντικό }
• με ευτυχία
• ΣΟΦ Αντ 701 ἐμοὶ δὲ σοῦ πράσσοντος εὐτυχῶς͵ πάτερ͵ οὐκ ἔστιν οὐδὲν κτῆμα τιμιώτερον
• 2. με επιτυχία
• ΠΛ Ευθυδ 280a εὐτυχέστερον ἂν οἴει πράττειν μετὰ σοφοῦ πράττων ἢ μετὰ ἀμαθοῦς; { πιστεύεις πως θα τα κατάφερνες με μεγαλύτερη επιτυχία, αν προσπαθούσες με σοφό μαζί ή με αμαθή; }
• ΕΥΡ ΙΤαυ 1481 καθιδρύσαιντό τ΄ εὐτυχῶς βρέτας

ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΟ

• Από: εὖ + -τυχής.

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΟ

• Ε18
• επίθετο συγκρ. εὐτυχέστερος, υπερθ. εὐτυχέστατος
• επίρρημα συγκρ. εὐτυχέστερον, υπερθ. εὐτυχέστατα

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΛΕΞΕΩΝ

• ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΜΗΡΟ ΣΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • ουσιαστικά: τύχη, ἀποτυχία, ἐπιτυχία, ἀτύχημα, ἀτυχία, δυστύχημα, δυστυχία, εὐτύχημα, εὐτυχία, ἀπότευγμα 'αποτυχία', ἀπότευξις 'αποτυχία', ἔντευξις 'συνάντηση', ἐπίτευξις
  • ρήματα: ἀποτυγχάνω, ἐντυγχάνω, ἐπιτυγχάνω, ξυντυγχάνω, παρατυγχάνω, προστυγχάνω, συντυγχάνω, ἀντιτυγχάνω, δυστυχέω, ἐνδυστυχέω, ἀτυχέω, εὐτυχέω
  • επίθετα: ἀνδροτυχής 'αυτή που αξιώνεται άνδρα', ἀποτυχής, ἐπιτυχής, ἀτυχής, δυστυχής, εὐτυχής, προστυχής, ἀτευχής 'άοπλος', τυχηρός, ἐπιτευκτικός 'αυτός που πετυχαίνει τον σκοπό του'
  • επιρρήματα: δυστυχῶς, ἐπιτυχῶς
• ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΣΤΗ ΛΟΓΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ
  • ουσιαστικά: ἀνεπιτυχία, ἀποτύχημα, ἐπιτύχημα, ἐντύχημα, ἐντυχία, εὐτύχησις, δυστύχησις, ἀνεπιτευξία, ἀτευξία, τεῦξις 'κατασκευή', ὑπότευξις, ἔντευγμα, ἐπίτευγμα
  • ρήματα: κατατυγχάνω, κατεντυγχάνω, κατεπιτυγχάνω, μετατυγχάνω, περιτυγχάνω, προεντυγχάνω, προπαρατυγχάνω, προσεντυγχάνω, προσεπιτυγχάνω, ὑπερεντυγχάνω, ὑποτυγχάνω, διεντυγχάνω, διευτυχέω
  • επίθετα: ἀγαθότυχος, ἀδυστύχητος, ἀπρόστυχος, ἄτυχος, δύστυχος, εὐτυχόβουλος, ἀνέντευκτος, ἀνεπίτευκτος, ἀξιοεπίτευκτος, ἀποτευκτικός, ἐντευκτικός, ἄτευκτος, ἀτεύχητος 'άοπλος', αὐτότευκτος, αὐτουργότευκτος, ἀχειρότευκτος, ὀψίτυχος, δύστυχος, κακότυχος, τυχαῖος, τυχικός
  • επιρρήματα: ἀτυχέως, ἀτυχῶς, ἀποτευκτικῶς
• ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΔΗΜΩΔΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • Επιτομή Λεξικού Κριαρά %τυχ%
• ΝΕΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΩΣ ΚΑΙ ΤΟΝ 19ο ΑΙΩΝΑ
  • τυχαιότης, τυχάρπαστος, τυχηροπαιξία, τυχοδιωκτέω, τυχοδιώκτης, τυχοδιωκτικός, τυχοδιωκτικώς, τυχοδιώκτις, τυχοδιωκτισμός, τυχοδιώκτρια, τυχοδιωξία, τυχοδοκιμασταί, τυχοθεραπεία, τυχοθήρας, τυχοθηρικός, τυχοκερδής, τυχοπαιξία, ευτύχισις, ευτυχιστικώτατα, δυστυχηματαπόδειξις
• ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • Λεξικό Γεωργακά %τυχ%
  • Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής %τυχ%
  • Τυχεῖα ονομάζονταν γιορτές προς τιμή της θεάς Τύχης. Τα ρήματα τυγχάνω και τεύχω διαφέρουν σημασιολογικά, αλλά ανήκουν στην ίδια οικογένεια γιατί προέρχονται από την ίδια ινδοευρωπαϊκή ρίζα *dheugh.