ΛΗΜΜΑ

• εὐγενής
• επίθετο
• -ής, -ές
• εὐγενῶς

ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΟ

• ΕΠΙΘΕΤΟ 1. αυτός που κατάγεται από αρχοντική γενιά, αυτός που έχει ευγενική καταγωγή |γενναιόψυχος, γενναιόδωρος, θαρραλέος |από καλή ράτσα |για ζώα 2. αρχοντικός, ωραίος, επιβλητικός |ΕΠΙΡΡΗΜΑ με ευγένεια, μεγαλόψυχα, με θάρρος

Εμφάνιση/Απόκρυψη Σημασιολογίας

• ΕΠΙΘΕΤΟ 1. αυτός που κατάγεται από αρχοντική γενιά, αυτός που έχει ευγενική καταγωγή
• ΞΕΝ Ελλ 4.1.7 πατρὸς δ΄ εὐγενεστάτου͵ δύναμιν δ΄ ἔχοντος
• ΣΟΦ Αι 479 ἀλλ΄ ἢ καλῶς ζῆν ἢ καλῶς τεθνηκέναι τὸν εὐγενῆ χρή
• ΣΟΦ Αντ 37 καὶ δείξεις τάχα εἴτ΄ εὐγενὴς πέφυκας εἴτ΄ ἐσθλῶν κακή
• ΑΡΙΣΤ Πολιτικ 1301b εὐγενεῖς γὰρ εἶναι δοκοῦσιν οἷς ὑπάρχει προγόνων ἀρετὴ καὶ πλοῦτος
• γενναιόψυχος, γενναιόδωρος, θαρραλέος
• ΑΙΣΧΙΝ 2.157 Ξανθίας ὑποκρινόμενος οὕτως εὐγενὴς καὶ μεγαλόψυχος γένοιτο
• ΠΛ Πολ 375a οἴει οὖν τι͵ ἦν δ΄ ἐγώ͵ διαφέρειν φύσιν γενναίου σκύλακος εἰς φυλακὴν νεανίσκου εὐγενοῦς;
• από καλή ράτσα
• για ζώα
• ΑΡΙΣΤ ΖΙστ 488b τὰ δ΄ ἐλευθέρια καὶ ἀνδρεῖα καὶ εὐγενῆ͵ οἷον λέων
• 2. αρχοντικός, ωραίος, επιβλητικός
• ΕΥΡ Μηδ 1072 καὶ σχῆμα καὶ πρόσωπον εὐγενὲς τέκνων
• ΕΥΡ Ελ 10 εὐγενῆ τε παρθένον Εἰδώ͵ τὸ μητρὸς ἀγλάισμα
• ΕΠΙΡΡΗΜΑ με ευγένεια, μεγαλόψυχα, με θάρρος
• ΕΥΡ Κυκλ 201 εἰ θανεῖν δεῖ͵ κατθανούμεθ΄ εὐγενῶς
• ΕΥΡ Τρ 727 εὐγενῶς δ΄ ἄλγει κακοῖς

ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΟ

• Από: εὖ + -γενής.

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΟ

• Ε18
• επίθετο συγκρ. εὐγενέστερος, υπερθ. εὐγενέστατος

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΛΕΞΕΩΝ

• ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΜΗΡΟ ΣΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • ουσιαστικά: γένος, γόνος, γενεά, γέννα, γέννημα, γέννησις, γεννητής 'αυτός που παράγει, πατέρας, γονιός', γεννήτωρ 'πρόγονος', εὐγένεια, δυσγένεια, γένεσις
  • ρήματα: γίγνομαι, γεννάω, παραγίγνομαι, ξυμπαραγίγνομαι
  • επίθετα: εὐγενής, ὑπερευγενής, δυσγενής, ἀγενής, ἀειγενής, ἀσιατογενής, αὐθιγενής, ἀφρογενής, γηγενής, ἐγγενής, θηλυγενής, ἰθαγενής, συγγενής, συγγένειος, πυριγενής, γενναῖος 'ευγενικής καταγωγής', γεννητός, ἀγέννητος 'αγέννητος, ταπεινής καταγωγής', ἀγεννής 'ταπεινής καταγωγής', ἄγονος, ἔκγονος, πρόγονος, ὀψίγονος 'αυτός που γεννήθηκε όταν οι γονείς είναι μεγάλοι, ο νεώτερος από τα αδέλφια', ἠυγένειος, συγγένειος
  • επιρρήματα: εὐγενῶς, ἐγγενῶς, συγγενῶς
• ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΣΤΗ ΛΟΓΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ
  • ουσιαστικά: εὐγενάτωρ, γενετή 'γέννηση', παραγένησις 'παρουσία'
  • ρήματα: εὐγενίζω, ἐξευγενίζω, ἐπιπαραγίγνομαι 'φτάνω στη σκηνή, επιτυγχάνω στη στρατηγία', συμπαραγίγνομαι
  • επίθετα: εὐγενέτης, εὐγενικός, εὐγένιος, εὐγένειος, παντεύγενος, πανευγενέστατος, τρισευγενής, φιλευγενής, μονογενής, ἀλλογενής, ἑτερογενής, ὑστερογενής, ἀρχέγονος, ἐπίγονος, συγγένειος
  • επιρρήματα: εὐγενοπρεπῶς, ἀγενῶς, ἀλλογενῶς, δυσγενῶς, ὁμογενῶς
• ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΔΗΜΩΔΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • Επιτομή Λεξικού Κριαρά %ευγεν%, %γενν%, %γονο%
• ΝΕΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΩΣ ΚΑΙ ΤΟΝ 19ο ΑΙΩΝΑ
  • ευγενοκρατία, ευγενόπαιδες, ευγενοπρεπής, ευγενόφρων, τα γονίδια, γονιδιοφόρος, γονιμοποιῶ, γονιμοποίησις, γονοφόρος, γενετικός
• ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • Λεξικό Γεωργακά %ευγεν%, %γενν%, %γονο%
  • Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής %ευγεν%, %γενν%, %γονο%
• ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΔΙΑΛΕΚΤΟΙ
  • Πόντ. ευγενίσκουμαι 'φέρομαι ευγενικά', Πόντ. γενεθή, γενηθή, Τσακων. γεννατέ 'γεννητός', Πόντ. τα γεννητά 'γέννηση, καταγωγή', Πόντ. γεννέτρα 'μητέρα, γόνιμη γυναίκα', Απουλ. γένο, gένο 'γένος'