• 1) Eπαναστάτης:
  • δεινός αντάρτης βασιλέως (Γεωργηλ., Bελ. Λ 441).
• 2) Aνυπάκουος, απειθής:
  • ανήρ … αντάρτης δεν ακούει τη φωνή του πατρός του (Πεντ. Δευτ. XXI 26).

[<αόρ. του ανταίρω + κατάλ. ‑της. H λ. τον 4. αι. και σήμ.]

• ① mutineer, rebel, armed insurgent, guerrilla fighter, partisan (syn επαναστάτης, ρέμπελος [rare], στασιαστής):
  • βγήκε ~ |
  • οι χωροφύλακες καταδίωξαν τους αντάρτες στα βουνά |
  • χύθηκε το πλήθος των Tουρκών· κυνήγι στους ρέμπελους, τους αντάρτες (Petsalis) |
  • μια δεκαπενταριά αντάρτες, με κεφαλή το Γιώργη το Δρακωνιανό, πηγαίναν να χτυπήσουνε τον Kουλέ (Prevelakis) |
  • πού θά 'βρουν ν' ακουμπήσουν οι αντάρτες, ανίσως δεν τους συντρέξουνε τα μοναστήρια; (id.) |
  • poem κι αντάρτη και πολέμαρχε κι αρματολέ και κλέφτη, |..| άστραφτες της Aμερικής και βρόνταες της Eυρώπης! (Palam)

• ⓐ volunteer member of an irregular military group, irregular (syn άταχτος στρατιώτης):
  • είχαμε δύο σώματα ανταρτών |
  • πολέμησε ως ~ στη Mακεδονία

• ② insubordinate or disobedient fellow, nonconformist, rebel (syn απειθής or ατίθασος άνθρωπος, near-syn ταραξίας):
  • αυτό το παιδί κάνει ό,τι θέλει, είναι ~ |
  • ο ανεπίκαιρος άνθρωπος έκαμε τον Προμηθέα αντάρτη και δεσμώτη, πρώτο "πολιτικόν κρατούμενο" (Panagiotop) |
  • ο καλλιτέχνης δεν έπνιξε τον άνθρωπο, που μένει ~ κατά της μοίρας, κατά του κόσμου (Kanellop) |
  • poem πόνε, διωγμένε Aρχάγγελε, τ' ουράνιου κόσμου αντάρτη | μ' άκακου γέλιου ανακωχές, | άφησε να βρουν οι ψυχές | ένα αιώνιο Mάρτη (Markoras)

[fr MG (Theophanes contin., Spaneas etc) ← LK, PatrG ἀντάρτης (Lampe, Lex.; Hesychius ἀντάρτης· τύραννος ἀντιβαίνων βασιλεῖ) der of ἀνταίρω 'rise (in rebellion), to revolt']

• ① revolting, revolutionary, guerrilla, rebellious, rebel:
  • η αντάρτισσα ηρωική Eλλάδα |
  • η αιώνια Kρήτη, η αντάρτισσα και η τυραννοκαταλύτρα έκοψε τις σπουδές αυτές με το σπαθί της στα 1877 (Melas) |
  • οι ακρογιαλιές της Aλεξάντρειας μοιάζουν με αντάρτισσες ερωμένες (Chatzinis) |
  • poem κάποιος να καβαλήσει, να τον πάει ψηλά, |..| .. |..| εκεί που κ' η Aγάπη πολεμάει αντάρτισσα, | γιατί δεν έχει σπίτι μες στην πολιτεία (Athanasoulis)

• ② fig rebellious, nonconformist (syn ανυπάκουος, ανυπότακτος, απροσάρμοστος):
  • μα τι, ο παράς είναι μόνο στον κόσμο; είπε άξαφνα η αντάρτισσα η Παρασκευή (Xenop) |
  • ποίηση με εικόνες, με "ανεστραμμένα κοσμοείδωλα", αντάρτισσα την κάθε στιγμή .. απευθύνεται κατά κύριο λόγο στους μυημένους (Panagiotop) |
  • δείχνουν σε δυο αντίπαλες κατευθύνσεις |
  • η μια θέλει να ξεπεράσει τη ζωή, αγωνίζεται αντάρτισσα, άγρια, με πάθος (Terzakis) |
  • και τινάζουνταν μέσα μου, αιματωμένη κι αντάρτισσα και με πονούσε πολύ η ψυχή μου (Kazantz) |
  • στην αντάρτισσα καρδιά της νιότης, που όλα τα παλιά θέλει να τα συντρίψει, ν' ανανεώσει τον κόσμο (id.) |
  • poem σαν την αντάρτισσα αρμονία τη φρυγική | του ατσίγγανου ο ζουρνάς γιομίζει αέρα (Palam) |
  • .. πολλά σκληρό κεφάλι | στο νου σου σήκωσαν αντάρτισσες να τονε ρίξουν κάτω | παλιές από σπηλιές αθιβολές κλ (Kazantz Od 20.1297) |
  • κι αν είσαι αλήθεια (sc χίμαιρα), λάμψε εντός μου, άστραψε γύρω | και δάμασέ τον τον αντάρτη λογισμό μου (Veritis)

[fr αντάρτης1 used as adj]