Τότε είπα: Έχοντας λοιπόν υπόψη αυτά, Πρόδικε και Ιππία, ας υποστηρίξει ο Πρωταγόρας πού στηρίζει την ορθότητα της πρώτης του απάντησης· όχι βέβαια της πρώτης πρώτης, που μας είπε ότι η αρετή έχει πέντε μόρια και κανένα απ᾽ αυτά δεν είναι όμοιο με τ᾽ άλλα, αλλά ότι το καθένα τους έχει ξεχωριστή λειτουργία. Δεν εννοώ αυτή, αλλά εκείνη που έδωσε κατόπι. Γιατί κατόπι είπε ότι τα τέσσερα είναι πολύ όμοια μεταξύ τους, [359b] όμως το πέμπτο, η ανδρεία, παρουσιάζει μεγάλη διαφορά από τ᾽ άλλα. Και για να το καταλάβω αυτό μου έφερε το ακόλουθο επιχείρημα: Σωκράτη, μου είπε, θα συναντήσεις ανθρώπους ανόσιους και άδικους και αχαλίνωτους και άξεστους όσο δεν παίρνει — κι όμως εξαιρετικά ανδρείους. Απ᾽ αυτό θα καταλάβεις ότι η ανδρεία παρουσιάζει πολύ μεγάλη διαφορά από τα άλλα μόρια της αρετής. Και εγώ τότε σάστισα με την απάντηση αυτή, σαστίζω όμως ακόμη περισσότερο τώρα, ύστερ᾽ από την έρευνα που έκανα μαζί σας. Του έκαμα λοιπόν την ερώτηση: Υποστηρίζεις ότι οι ανδρείοι είναι θαρραλέοι; Κι αυτός μου είπε: [359c] Ναι, και ριψοκίνδυνοι. Θυμάσαι, Πρωταγόρα, ότι μου έδωσες αυτές τις απαντήσεις;
Ναι, είπε.
Εμπρός λοιπόν, του είπα, πες μας: οι ανδρείοι κατά τα λεγόμενά σου σε ποιά πράγματα δείχνονται ριψοκίνδυνοι; σ᾽ αυτά που βαδίζουν και οι δειλοί;
Όχι, είπε.
Άρα στα αντίθετα.
Ναι, είπε.
Αλήθεια, οι δειλοί δε βαδίζουν προς τα ακίνδυνα, ενώ οι ανδρείοι προς τα επικίνδυνα;
Αυτή την ιδέα έχουν οι άνθρωποι, Σωκράτη.
Ορθά τα λες, είπα. Αλλά η ερώτησή μου [359d] δεν έχει αυτό το σκοπό, παρά άλλον: εσύ σε ποιά πράγματα υποστηρίζεις ότι οι ανδρείοι δείχνονται ριψοκίνδυνοι; στα επικίνδυνα, όταν πιστεύουν ότι πράγματι είναι επικίνδυνα ή όταν πιστεύουν το αντίθετο;
Αλλά από όσα είπες προηγουμένως έγινε φανερό ότι το πρώτο είναι αδύνατο.
Και εδώ, του είπα, μιλάς ορθά. Λοιπόν, αν η απόδειξή μας στέκεται, κανείς δε βαδίζει προς αυτά που πιστεύει ότι είναι επικίνδυνα, γιατί παραδεχτήκαμε ότι το να είναι κανείς κατώτερος από τον εαυτό του είναι άγνοια.
Συμφώνησε.
Αλλά βέβαια τότε όλοι βαδίζουν προς εκείνα που θεωρούν ακίνδυνα, και οι δειλοί και οι ανδρείοι· αν δούμε έτσι το ζήτημα, [359e] και οι δειλοί και οι ανδρείοι βαδίζουν προς τα ίδια πράγματα.
Ναι, Σωκράτη, αλλά είναι εντελώς αντίθετα μεταξύ τους εκείνα προς τα οποία βαδίζουν οι δειλοί, και οι ανδρείοι· λόγου χάρη οι δεύτεροι βαδίζουν πρόθυμα στον πόλεμο, ενώ οι πρώτοι προσπαθούν να ξεφύγουν.
Τί λες εσύ, επειδή το να πάει κανείς στον πόλεμο είναι κάτι ωραίο ή αισχρό;
Κάτι ωραίο, είπε.
Λοιπόν, αφού είναι ωραίο, προηγουμένως παραδεχτήκαμε ότι είναι και καλό. Γιατί παραδεχτήκαμε ότι όλες οι ωραίες πράξεις είναι και καλές.
Έτσι είναι, όπως τα λες· κι εγώ πάντοτε αυτή τη γνώμη έχω.
Και έχεις δίκιο, είπα. [360a] Ποιοί όμως από τους παραπάνω λες ότι θέλουν να ξεφύγουν απ᾽ τον πόλεμο, που είναι κάτι ωραίο και καλό;
Οι δειλοί, απάντησε.
Λοιπόν, εφόσον είναι ωραίο και καλό, άρα είναι και ευχάριστο;
Όπως και να ᾽χει, το έχουμε παραδεχτεί, είπε.
Τότε λοιπόν οι δειλοί αποφεύγουν να βαδίσουν προς το ανώτερο και ωραιότερο και πιο ευχάριστο, γνωρίζοντάς το;
Αν κι εδώ δώσουμε καταφατική απάντηση, πάνε περίπατο τα όσα παραδεχτήκαμε παραπάνω, είπε.
Και ο ανδρείος; δεν προχωρεί προς το ανώτερο και ωραιότερο και το πιο ευχάριστο;
Είμαι υποχρεωμένος να συμφωνήσω, είπε.
Άρα γενικά [360b] οι φόβοι που νιώθουν οι ανδρείοι δε φέρνουν ντροπή, ούτε το θάρρος που νιώθουν είναι άσκημο.
Έτσι είναι, είπε.
Και αφού δεν είναι άσκημο, τότε δεν είναι ωραίο;
Βέβαια.
Κι αφού είναι ωραίο, είναι και καλό;
Ναι.
Λοιπόν, αντίθετα οι δειλοί και οι μανιακοί νιώθουν φόβους που φέρνουν ντροπή και θάρρος άσκημο;
Συμφώνησε.
Και τί είναι εκείνο που τους κάνει να νιώθουν κακό και άσκημο θάρρος, αν όχι η αμάθεια και η άγνοια;
[360c] Έτσι είναι, είπε.
Τί λοιπόν; εκείνο που κάνει τους δειλούς να είναι δειλοί, εσύ το λες δειλία ή ανδρεία;
Κατά τη γνώμη μου, δειλία, είπε.
Λοιπόν, δεν αποδείξαμε ότι αυτοί έγιναν δειλοί, επειδή δε γνώριζαν ποιά είναι τα επικίνδυνα;
Και με το παραπάνω, είπε.
Άρα η δειλία τους προέρχεται από αμάθεια;
Ναι.
Και αυτό που τους κάνει δειλούς παραδέχτηκες ότι είναι η δειλία;
Το παραδέχτηκε ο Πρωταγόρας.
Λοιπόν, ύστερ᾽ απ᾽ αυτά μπορούμε να πούμε ότι το να μη γνωρίζει κανείς τα επικίνδυνα και τ᾽ αντίθετά τους είναι δειλία;
Απάντησε με γνέψιμο, Ναι.
Πρόσεξε τώρα, του είπα, [360d] η δειλία έχει αντίθετό της την ανδρεία;
Ναι.
Λοιπόν, το να είναι κανείς σοφός πάνω στο τί είναι επικίνδυνο και τί όχι είναι αντίθετο από το να μη τα γνωρίζει;
Για άλλη μια φορά και σ᾽ αυτό το σημείο έγνεψε, Ναι.
Και η άγνοια πάνω σ᾽ αυτά είναι δειλία;
Εδώ με μεγάλη δυσκολία έγνεψε, Ναι.
Άρα λοιπόν το να είναι κανείς σοφός στα επικίνδυνα και τα αντίθετά τους είναι ανδρεία, μια κι αυτή είναι το αντίθετο από την άγνοια αυτών;
Σ᾽ αυτό το σημείο δε φάνηκε πια πρόθυμος να γνέψει, Ναι, και σιωπούσε.
Τότε του είπα: Τί συμβαίνει, Πρωταγόρα; σε ρωτώ και δεν απαντάς ούτε ναι ούτε όχι.
Βγάλε το συμπέρασμα μόνος σου, είπε.
Αφού σου κάνω ακόμη μια ερώτηση μόνο, του είπα: [360e] Πιστεύεις όπως πρωτύτερα ότι βρίσκονται άνθρωποι εντελώς αμόρφωτοι, εξαιρετικά όμως ανδρειωμένοι;
Σωκράτη, μου φαίνεται ότι ζητάς σώνει και καλά να σου δώσω εγώ την απάντηση· λοιπόν σου κάνω τη χάρη και λέω ότι, ύστερ᾽ από τα όσα παραδεχτήκαμε, αυτό είναι αδύνατο.