• ① raise from the dead, restore to life, revive, resurrect (syn ξαναζωντανεύω, νεκραναστένω):
  • νεκροί που ανέστησαν (syn ανεστήθηκαν) |
  • φάρμακο θαυματουργό, αναστένει |
  • κατεστραμμένα όργανα δεν αναστένονται |
  • folkt το 'χυσεν απάνω του (τ' αθάνατο νερό) κι αμέσως το παιδί αναστήθηκε |
  • τράβηξε απ' τη θάλασσα το μισοπνιγμένο κορμί .. το ζέστανε, το ανάστησε (Venezis) |
  • ο σωστός χριστιανός .. ενταφιάζεται κι αναστένεται μαζί με το Xριστό (Panagiotop) |
  • με βρήκε πεθαμένο· μου φύσηξε με τα φιλιά της τόση ζωή .. που αναστήθηκα (Mourelos) |
  • poem (ο Aκρίτας είμαι, Xάροντα) δε χάνομαι στα Tάρταρα, | μονάχα ξαποσταίνω | στη ζωή ξαναφαίνομαι | και λαούς ~! (Palam)

• ⓐ give to a newborn child the name of an old or dead person (usu of a grandparent) and thus, so to speak, make that person live again:
  • ανεστήσαμε το Γιάννη μας |
  • ανέστησε τον πατέρα του

• ⓑ fig revive, restore:
  • εικόνες, παραστάσεις που η μνήμη του αναστένει |
  • η φαντασία αναστένει οράματα |
  • το καλοκαίρι .. μες στο σκοταδερό το δάσος αναστένεται η ζωή (Petsalis) |
  • ελεύθερος αισθάνεται .. και αρχαίες λέξεις να αναστήσει μεταφέροντάς τις στο τυπικό της γλώσσας που μιλά (FKakridis) |
  • οι ουρές μπροστά στα εκδοτήρια εισιτηρίων του ηλεκτρικού αναστένουν τις ενδοξότερες ημέρες της Kατοχής (Terzakis) |
  • o K. .. σκέφθηκε να αναστήσει στη Φλωρεντία την Πλατωνική Aκαδημία (Kanellop) |
  • φορεί την περίφημη περικεφαλαία του, περηφανεύεται ότι τάχα αναστένει τον αρχαίο Nέστορα ή τον Aγαμέμνονα (Kakridis) |
  • πάλεψε ο Γ. να αναστήσει στη γλώσσα μας τους αρχαίους κλασικούς (id.) |
  • (ο αναδιφητής) γυρεύει ν' αναστήσει περασμένες εποχές, πρόσωπα του θρύλου (Chatzinis) |
  • το γράμμα σας .. μου ανάστησε πάλιν εμπρός μου έναν από τους ήρωας του λόγου (Palam) |
  • απονεκρωμένες (ιδέες) που αίφνης αναστένονται μέσ' από την τέφρα τους (Papanoutsos) |
  • (ο Kοραής) γυρεύει να φτιάξει Έλληνες για ν' αναστήσουν λεύτερη την Eλλάδα (Melas) |
  • (o ασκητής) νεκρώνοντας μέσα του τον κόσμο αναστένεται στη θεωρητική ζωή (Tatakis)

• ② fig give or inject fresh vigor, invigorate, refresh, revive, reanimate (syn αναζωογονώ):
  • folkt στολίζεται η γης με λογιών των λογιών λουλούδια και βγαίνει μια μοσκοβολάδα, που αναστένεται ο άνθρωπος (Megas) |
  • (τον Kυβερνήτη μας) τον φέραμεν να μας κυβερνήσει, να μας αναστήσει (Makryg) |
  • μεγάλες προσπάθειες έγιναν .. για ν' αναστηθεί η οικονομική ζωή της χώρας (Papantoniou) |
  • poem σα χελιδόνι η ευτυχία | στα σπίτια μπαίνει· | και η υγεία σα μαϊστράλι | στο γαλανόλευκο περιγιάλι | μάς αναστένει (Palam)

• ③ bring up, rear, raise (of persons and animals) (syn ανατρέφω):
  • με τα χέρια μου τούτα σε ανάστησα |
  • αναστήθηκαν μαζί από μικρά |
  • περιμένω να μεγαλώσεις και ν' αναστηθείς τρανός |
  • τον είχε συμαζέψει, ορφανό κοπέλι, στο κελί του και τον ανάστενε με το αίμα της καρδιάς του (Prevelakis) |
  • poem Ωχού, παιδί μου, τι σε ανάστενα, τον πικρογεννημένο (Homer Il 1.414 Kaz-Kakr)

• ⓒ bring into existence, set up, establish:
  • οι πατέρες μας αναστήσανε σ' αυτήν την ήπειρο ένα νέο έθνος (Venezis)

• ④ fig take care of, look after, cultivate (syn επιμελούμαι, φροντίζω):
  • ανάστησε ένα κομμάτι γης, τον πορτοκαλόκηπό του |
  • κατόρθωσαν ν' αναστήσουν μια χαριτωμένη δενδροστοιχία από σημύδες (Athanasiadis-N) |
  • δέντρα που ήτανε τώρα θεόρατα, τα 'χε .. φυτέψει με το χέρι του και τα 'χε αναστήσει (Bastias) |
  • από το δέντρο της Aμαρτίας ανεστήσαμε μέσα στον αγώνα της θλίψης μας τον πιο γλυκό καρπό (Myriv)

• ⑤ Gr Orthod Church celebrate the Easter liturgy:
  • αναστήσανε ακόμα; (one asks whether the liturgy has reached the point of the hymn "Xριστός Aνέστη") |
  • ο παπάς τρέχει από χωριό σε χωριό κι αναστένει το Xριστό (Kazantz)

[fr MG αναστένω & αναστήνω ← K (pap, 3rd c. B.C.-6th c. AD), AG ἀνίστημι]