Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας
Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7
ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ
Ἱστορίαι (6.34.1-6.34.8)
[6.34.1] »Ας έχομε, λοιπόν, θάρρος και ας κάνομε εδώ όλες μας τις προετοιμασίες. Ας στείλομε και αποστολές στους Σικελούς, ώστε να στερεώσομε την φιλία μας με όσους έχομε σχέσεις και να δοκιμάσομε να συνάψομε με τους άλλους φιλικές σχέσεις και συμμαχία. Ας στείλομε πρέσβεις στην υπόλοιπη Σικελία, για να εξηγήσομε ότι ο κίνδυνος είναι κοινός, καθώς και στην Ιταλία, ώστε είτε να την κάνομε σύμμαχο είτε να την πείσομε να μην δεχτεί τους Αθηναίους. [6.34.2] Νομίζω, επίσης, ότι καλό θα ήταν να στείλομε πρέσβεις και στην Καρχηδόνα γιατί κι αυτοί ανησυχούν κι έχουν πάντα τον φόβο αυτόν, μήπως οι Αθηναίοι εκστρατεύσουν εναντίον της πολιτείας τους. Ίσως σκεφθούν ότι, αν αδιαφορήσουν για τα εδώ πράγματα, θα βρεθούν σε δύσκολη θέση και θα θελήσουν να μας βοηθήσουν κρυφά ή φανερά ή και μ᾽ οποιονδήποτε τρόπο. Αν το θελήσουν, είναι σε θέση να το κάμουν περισσότερο από κάθε άλλον, γιατί έχουν πολύ χρυσάφι και ασήμι και τούτο, στον πόλεμο όπως και σε καθετί άλλο, εξασφαλίζει την επιτυχία. [6.34.3] Πρέπει, επίσης, να πάμε και στην Λακεδαίμονα και στην Κόρινθο και να ζητήσομε να μας στείλουν γρήγορα βοήθεια εδώ και ν᾽ αρχίσουν πάλι τον πόλεμο εκεί. [6.34.4] Εκείνο, όμως, που εγώ θεωρώ την μεγαλύτερη ευκαιρία στην παρούσα περίσταση, αλλά για το οποίο σεις, εξαιτίας της συνηθισμένης αδρανείας σας, θα πεισθείτε πάρα πολύ δύσκολα, που όμως πρέπει ν᾽ αναφέρω, είναι τούτο: Αν όλοι οι Σικελιώτες ή τουλάχιστον εμείς, και όσο το δυνατόν περισσότεροι μαζί μας, αποφασίζαμε να ρίξομε στην θάλασσα όλο τον στόλο που διαθέτομε, εφοδιασμένον με τρόφιμα για δύο μήνες και πηγαίναμε να συναντήσομε τους Αθηναίους στον Τάραντα και στο ακρωτήριο της Ιαπυγίας και τους δίναμε να εννοήσουν ότι, προτού πολεμήσουν για την Σικελία θα πρέπει ν᾽ αγωνιστούν για να περάσουν το Ιόνιο, θα τους προκαλούσαμε μεγάλο φόβο και θα τους κάναμε να σκεφθούν ότι εμείς έχομε ορμητήριο φιλική χώρα την οποία προστατεύομε —ο Τάρας είναι έτοιμος να μας υποδεχθεί— ενώ εκείνοι έχουν να περάσουν πέλαγος μεγάλο, με όλη την νηοπομπή τους και είναι δύσκολο, σε τόσο μακρύ ταξίδι να κρατήσουν την τάξη τους. Έτσι θα προσφέρονταν εύκολα στις επιθέσεις μας, αφού θα προχωρούσαν αργά και θα έφταναν τμηματικά. [6.34.5] Αν πάλι αφήσουν πίσω τα βραδυκίνητα και μας επιτεθούν με τον όγκο των πολεμικών τους, τότε ή θα χρησιμοποιήσουν τα κουπιά, και τότε θα τους επιτεθούμε όταν θα είναι εξαντλημένοι, ή, διαφορετικά, θα μπορούμε να υποχωρήσομε στον Τάραντα ενώ εκείνοι, με σκοπό να ναυμαχήσουν, θα έχουν ταξιδέψει με λίγα τρόφιμα και θα βρεθούν, χωρίς εφόδια, σε έρημους τόπους. Και τότε, αν περιμείνουν θα τους πολιορκήσομε. Αν, αντίθετα, δοκιμάσουν να προχωρήσουν κατά μήκος των ακτών, τότε θ᾽ αφήσουν πίσω τους τον υπόλοιπο στόλο και θ᾽ αποθαρρυνθούν, αφού θ᾽ αμφιβάλλουν αν οι παραλιακές πολιτείες θα τους δεχτούν φιλικά. [6.34.6] Γι᾽ αυτό κι εγώ πιστεύω ότι οι σκέψεις αυτές θα τους σταματούσαν και ούτε θα ξεκινούσαν από την Κέρκυρα. Ή θα χρονοτριβούσαν κάνοντας συμβούλια και στέλνοντας κατασκόπους για να πληροφορηθούν πόσοι και πού είμαστε και θα τους πρόφταινε ο χειμώνας ή τότε, φοβισμένοι από την απροσδόκητη τροπή των πραγμάτων, θα ματαίωναν την εκστρατεία και μάλιστα επειδή, καθώς έχω πληροφορίες, ο πιο έμπειρος στρατηγός τους ανέλαβε το αξίωμά του παρά την θέλησή του. Αν δείχναμε κάποια σοβαρή πρωτοβουλία, πρόθυμα θα την χρησιμοποιούσε για πρόφαση. [6.34.7] Είμαι, επίσης, βέβαιος ότι οι πληροφορίες τους για μας θα είναι εξογκωμένες και η αποφασιστικότητα των ανθρώπων είναι ανάλογη με τα όσα ακούνε. Φοβούνται και εκείνους που πρώτοι επιτίθενται και εκείνους οι οποίοι δεν τους αφήνουν αμφιβολία ότι θ᾽ αμυνθούν γιατί τους θεωρούν ισάξιους. [6.34.8] Αυτό θα πάθουν, τώρα, οι Αθηναίοι. Έρχονται εναντίον μας με την πεποίθηση ότι δεν θ᾽ αντισταθούμε και μας περιφρονούν δικαίως, επειδή δεν βοηθήσαμε την Σπάρτη για να τους καταστρέψει. Αλλ᾽ αν παρά την γνώμη τους αυτή, μας έβλεπαν να επιδεικνύομε τόλμη, θα τους τρόμαζε περισσότερο η απροσδόκητη στάση μας αυτή παρά η πραγματική μας δύναμη. |