Portal for the greek language

July 2025

• Νέα Ελληνική :: Ανακοινώσεις

  Συνεργασία του ελληνικού τμήματος της IBBY και του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη

  Με αφορμή τη συνεργασία του ελληνικού τμήματος της IBBY με τη Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη, ξεκινά ένα νέο και ελπιδοφόρο κεφάλαιο για τη Βιβλιοθήκη του Κύκλου Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου.

  Για τα επόμενα 20 χρόνια, η Βιβλιοθήκη του Κύκλου Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου θα φιλοξενείται στους χώρους της Δανειστικής Βιβλιοθήκης του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη, αποκτώντας ένα νέο, φιλόξενο και λειτουργικό σπίτι.

  Τα βιβλία της συλλογής θα καταλογογραφηθούν και θα είναι διαθέσιμα για δανεισμό σε κάθε ενδιαφερόμενο και προσβάσιμα σε κοινό και ερευνητές.
  Η μεταφορά δεν είναι μόνο φυσική. Είναι και συμβολική. Είναι μια κίνηση που ενισχύει την παρουσία του παιδικού βιβλίου στον πολιτιστικό χώρο και διασφαλίζει τη διατήρηση και αξιοποίησή του στο μέλλον.

  Με τη μεταφορά της βιβλιοθήκης, μας δίνεται η ευκαιρία να ανακαλύψουμε τα έργα των πρωτοπόρων, οι οποίοι άνοιξαν το δρόμο για όλους μας. Στον νέο σπίτι της βιβλιοθήκης του Κύκλου Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, θα ανακαλύψετε σπουδαία βιβλία εκτός εμπορίου, ξεχασμένους συγγραφείς, εκδοτικούς οίκους που δεν υπάρχουν πλέον.

  09 Jul 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Τύπος

  Ποιητικό-μουσικό δρώμενο στο σπίτι του Ελύτη (23/7/2025)

  Με αφορμή τα χαρτογλυπτά του Απόστολου Βέττα παρουσιάζεται από την Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου και την Ιουλίτα Ηλιοπούλου, στον χώρο της έκθεσης, ένα ποιητικό–μουσικό δρώμενο. Αποσπάσματα ποίησης, κυρίως του Οδυσσέα Ελύτη, διαλέγονται με θραύσματα σύγχρονης μουσικής. Στίχοι, λέξεις, ήχοι και μελωδίες αναζητούν την ποιητική λειτουργία στη ζωή.

  Το δρώμενο θα πραγματοποιηθεί Την Τετάρτη 23 Ιουλίου 2025 στις 19:00, στο σπίτι του Ελύτη

  Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου, πιάνο
  Ιουλίτα Ηλιοπούλου, απαγγελία

  Πληροφορίες: www.elytishousemuseum.gr. Οι θέσεις είναι περιορισμένες και θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.

  08 Jul 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Ανακοινώσεις

  Διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα: ''Η Τεχνητή Νοημοσύνη στην εξ Αποστάσεως Τριτοβάθμια Εκπαίδευση: Προοπτικές, προκλήσεις & εφαρμογές'', ΕΑΠ (15/7/2025)

  Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο διοργανώνει διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα: ''Η Τεχνητή Νοημοσύνη στην εξ Αποστάσεως Τριτοβάθμια Εκπαίδευση: Προοπτικές, προκλήσεις & εφαρμογές'', η οποία θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 15 Ιουλίου 2025, και ώρα 14:00 – 16:30.

  Η εκδήλωση στοχεύει στην ενημέρωση των μελών ΣΕΠ/ΔΕΠ του ΕΑΠ σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις ως προς την αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Θα αναλυθούν τόσο οι τεχνικές όψεις της Τεχνητής Νοημοσύνης όσο και οι παιδαγωγικές και ηθικές προκλήσεις που εγείρει. Επιπλέον, θα συζητηθούν πρακτικά εργαλεία και στρατηγικές για την αποτελεσματική ενσωμάτωσή της στη διδακτική πράξη.

  08 Jul 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νέα Ελληνική :: Μεσαιωνική Ελληνική :: Αρχαία Ελληνική :: Λεξικά και Λεξικογραφία :: Γλωσσολογία :: Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Διδασκαλία της Ελληνικής :: Πιστοποίηση Ελληνομάθειας :: Δραστηριότητες του ΚΕΓ :: Ανακοινώσεις

  Λεξιλογείον: μιλώντας για λέξεις...

  

  Διαβάστε τη δημοσίευση του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας στη στήλη "Λεξιλογείον" της εφημερίδας Το Βήμα της Κυριακής

  Αναδημοσίευση από το φύλλο της 6ης Ιουλίου 2025

  πυρηνικά (για vegan και τρελούς)
  Οι πυρήνες μπορεί να είναι σκληροί ή μαλακοί αλλά πιο ενδιαφέροντες είναι οι αόρατοι δια γυμνού οφθαλμού. Ας πούμε, λοιπόν, δυο λόγια χάριν πυρηνικής ενάργειας.
  πυρηνικά (για vegan και τρελούς)
  Όταν ο Όμηρος λέει «σίτος» φαίνεται να έχει κατά νου είτε το σιτάρι δεύτερης διαλογής είτε το κριθάρι ενώ το καλό σιτάρι το λέει «πυρός» από μια παλιά ινδοευρωπαϊκή ρίζα που έδωσε λέξεις για τα δημητριακά σε διάφορα μέλη αυτής της γλωσσικής οικογένειας – «πυρόν», πάντως, επιδαψιλεύεται στα άλογα του Έκτορα η Ανδρομάχη. Αργότερα, όμως, γενικεύεται η χρήση του όρου «σίτος», ο «πυρός» σπανίζει και όταν απαντά στον Αριστοτέλη σημαίνει τον κόκκο του σιταριού. Η τελευταία αυτή σημασία παραπέμπει στο «πυρήν» (=κουκούτσι, σπόρος, κόκκος) που είναι ομόρριζο με το «πυρός».
  Με άλλα λόγια, η ρίζα που σκαλίζουμε κάποτε έδινε μόνο γλυκό ψωμάκι, ευλογημένους κόκκους της Δήμητρας και αθώα κουκούτσια. Και τέτοια παρέμεινε η σοδειά της αφού τα άτομα του Δημόκριτου και του Λεύκιππου κράτησαν στεγανό το μυστικό τους και παρέμειναν α-πύρηνα για πολλούς αιώνες.
  Άδολοι οι πυρήνες της περιώνυμης ελληνορωμαϊκής αρχαιότητας. Το λατινικό nucleus (=πυρήν) έχει τις ίδιες ταπεινές φυτικές φιλοδοξίες και μάλιστα, στην πιο «σοφτ» εκδοχή του, διατίθεται ως «ψίχα καρυδιού». Να ετυμολογήσουμε λίγο ακόμη: η ινδοευρωπαϊκή ρίζα του nucleus τρέφει και τα γερμανικά (Nuss) και τα εγγλέζικα καρύδια (nut). Το γιατί τα τελευταία στον πληθυντικό (nuts) έγιναν συνώνυμο του «τρελού» είναι άλλη ιστορία.
  Όμως τελικά το άτομο εκπορθήθηκε, η θρυαλλίδα στον πυρήνα του εντοπίστηκε, και ο λατινικός όρος κάνει διεθνή καριέρα για να περιγράψει τα άλλα πυρηνικά που σηκώνουν αγέρωχα τις «κεφαλές» τους και κυκλοφορούν με το χαριτωμένο χαϊδευτικό «nukes». Αλλά όπως θα έλεγε ο Ντόναλντ Τραμπ για τους Ιρανούς, if you want nukes, you are nuts.
  ______________________________________________
  Σε συνεργασία με την εφημερίδα «Το Βήμα της Κυριακής», το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας δημοσιεύει δύο λέξεις την εβδομάδα στην στήλη «Λεξιλογείον», στο ένθετο των Νέων Εποχών του «Βήματος» (και στην ηλεκτρονική έκδοση). Οι σχετικές καταχωρίσεις θα αναδημοσιεύονται στα διαδικτυακά μέσα του ΚΕΓ και σε ειδική ενότητα της ιστοσελίδας του ΚΕΓ.
  Σχολιάζονται λέξεις που είτε παρουσιάζουν ενδιαφέρον από ιστορική άποψη (ετυμολογία, ταξίδι της λέξης μέσα στον χρόνο) είτε «πριμοδοτούνται» από τη σύγχρονη γλωσσική (και όχι μόνο) επικαιρότητα, μεταξύ άλλων. Ο σχολιασμός ̶ σύντομος, μακριά από κάθε διάθεση γλωσσικής διδασκαλίας ̶ θα κινητοποιεί, πιστεύουμε ευχάριστα, την ανάδυση ρητών και υπόρρητων σημασιών, διασυνδέοντας ακόμη και γνωστές σημασίες με σύγχρονα νοήματα.
  Δείτε όλες τις δημοσιεύσεις

  07 Jul 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Ανακοινώσεις

  Επιστημονική-καλλιτεχνική εκδήλωση με τίτλο: ''Αγαπητέ μου Ποιητή Τάκης Σινόπουλος – Γιώργης Παυλόπουλος'', Παν/μιο Κύπρου (13/7/2025)

  Επιστημονική-καλλιτεχνική εκδήλωση με τίτλο: ''Αγαπητέ μου Ποιητή Τάκης Σινόπουλος – Γιώργης Παυλόπουλος'', θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 13 Ιουλίου 2025, στο Πολιτιστικό Κέντρο του Παν/μίου Κύπρου. Η εκδήλωση θα γίνει με αφορμή την ψηφιακή ανάρτηση, ανοικτής πρόσβασης, της ανέκδοτης αλληλογραφίας δύο από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς.

  Στο επιστημονικό μέρος θα συμμετάσχουν ως ομιλητές οι καθηγητές Δημήτρης Αγγελάτος (Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών) και Κατερίνα Κωστίου (Πανεπιστήμιο Πατρών).

  Το καλλιτεχνικό μέρος, που έχει σχεδιαστεί ειδικά για την εκδήλωση, περιλαμβάνει ανάγνωση αποσπασμάτων από το ανέκδοτο υλικό της αλληλογραφίας και παρουσίαση ποιημάτων των δύο ποιητών, μελοποιημένων από τον καταξιωμένο μουσικοσυνθέτη Κώστα Βόμβολο. Ερμηνεύει η μοναδική Σαβίνα Γιαννάτου, πλαισιωμένη από τα μέλη του Θ.Ε.ΠΑ.Κ.

  Θα απευθύνουν χαιρετισμό ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, Καθηγητής Τάσος Χριστοφίδης, ο Πρέσβης της Ελλάδας, Α.Ε. Ιωάννης Παπαμελετίου, και η Διευθύντρια της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου, Έλενα Διομήδη-Παρπούνα. Υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ελλάδας στην Κύπρο.

  07 Jul 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Συνέδρια & Ημερίδες

  16ο Διεθνές Συνέδριο: ''IISA 2025 - Information, Intelligence, Systems and Applications'', Παν/μιο Αιγαίου, Μυτιλήνη (10-12/7/2025)

  Το Εργαστήριο ''Τεχνολογίες Προστασίας της Ιδιωτικότητας και Εφαρμογές Πληροφορικής στις Κοινωνικές Επιστήμες – PrivaSI Lab'' του Τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου φιλοξενεί κατά το διάστημα 10-12 Ιουλίου 2025 το Διεθνές Συνέδριο ''IISA 2025 - Information, Intelligence, Systems and Applications'', στη Μυτιλήνη.

  Το συνέδριο τελεί υπό την τεχνική συνδιοργάνωση της IEEE, του Πανεπιστημίου Πειραιώς και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, και αποτελεί αναγνωρισμένο διεθνές φόρουμ για την ανταλλαγή καινοτόμων ιδεών στους τομείς της πληροφορίας, των ευφυών συστημάτων, της τεχνητής νοημοσύνης και των εφαρμογών τους.

  Ο Οργανωτικά Υπεύθυνος του Συνεδρίου: Χρήστος Καλλονιάτης, Καθηγητής του Τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας και Διευθυντής του Ερευνητικού Εργαστηρίου PrivaSI

  07 Jul 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Ανακοινώσεις

  Τελετή Αναγόρευσης του συνθέτη και διευθυντή ορχήστρας κ. Στ. Ξαρχάκου σε Επίτιμο Διδάκτορα της Φιλοσοφικής Σχολής του Παν/μίου Ιωαννίνων (13/7/2025)

  Η Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Καθηγήτρια κυρία Άννα Κ. Μπατιστάτου,
  έχει την τιμή να σας προσκαλέσει στην τελετή αναγόρευσης του διακεκριμένου συνθέτη και διευθυντή ορχήστρας κ. Σταύρου Ξαρχάκου σε Επίτιμο Διδάκτορα της Φιλοσοφικής Σχολής.

  Η τελετή αναγόρευσης θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή, 13 Ιουλίου 2025 και ώρα 20.00
  στο Αμφιθέατρο του Συνεδριακού Κέντρου ''Κάρολος Παπούλιας'' του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

  07 Jul 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Ανακοινώσεις

  Παραμύθια από όλο τον κόσμο ζωντανεύουν μέσα από τα podcast της Καλοκαιρινής Εκστρατείας Ανάγνωσης και Δημιουργικότητας 2025 της ΕΒΕ

  Στο πλαίσιο της Καλοκαιρινής Εκστρατείας Ανάγνωσης και Δημιουργικότητας 2025, το Κέντρο Μελέτης και Διάδοσης Μύθων και Παραμυθιών με την παραγωγή και καλλιτεχνική επιμέλεια του ''Παραμυθόφωνου'' παρουσιάζει μια νέα σειρά θεματικών podcast, γεμάτη φαντασία, σοφία και παραδοσιακή αφήγηση. Η σειρά περιλαμβάνει 10 επεισόδια, με λαϊκά παραμύθια από την ελληνική και διεθνή προφορική παράδοση, φωτίζοντας διαχρονικές αξίες όπως η αγάπη, η δικαιοσύνη, το θάρρος, η σοφία και ο σεβασμός στη φύση και τη διαφορετικότητα.

  Μείνετε συντονισμένοι στο επίσημο κανάλι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος στο YouTube και στο Spotify. Ένα νέο επεισόδιο θα σας περιμένει κάθε Τετάρτη!

  Η Καλοκαιρινή Εκστρατεία Ανάγνωσης και Δημιουργικότητας 2025 διοργανώνεται από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος και υλοποιείται χάρη στην αγαστή συνεργασία της ΕΒΕ και του Εργαστηρίου Παιδαγωγικών Εφαρμογών και Παραγωγής Εκπαιδευτικού Υλικού, του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ (Διευθυντής: Καθηγητής Κωνσταντίνος Δ. Μαλαφάντης).

  07 Jul 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Τύπος

  ''Ποίηση με την Πανσέληνο'' στον κήπο του Πολύεδρου στην Πάτρα (11/7/2025)

  Μια μαγική βραδιά αφιερωμένη στην ποίηση και τη μουσική, κάτω από το φως της πανσελήνου, θα πραγματοποιηθεί στον κήπο του Πολύεδρου στην Πάτρα, στις 11 Ιουλίου 2025 στις 8.30 μ.μ. Ποιητές και φίλοι της ποίησης θα διαβάσουν αγαπημένα τους ποιήματα υπό το σεληνόφως.

  Όσοι επιθυμούν να συμμετάσχουν με ανάγνωση, μπορούν να επικοινωνήσουν στο 2610 277342.

  07 Jul 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Τύπος

  8ο Θερινό Βιβλιοστάσιο στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης (11-13/7/2025)

  Το 8ο Θερινό Βιβλιοστάσιο διοργανώνεται στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης (Φωκίωνος Νέγρη 42) την Παρασκευή 11, το Σάββατο 12 και την Κυριακή 13 Ιουλίου.

  Φιλοδοξώντας να δημιουργήσει μια όαση βιβλίων στην καρδιά του καλοκαιριού, η Σύμπραξη Εκδοτικών Εγχειρημάτων καλεί τους αναγνώστες να συναντηθούν και να συζητήσουν για βιβλία, για λογοτεχνία και για θεωρία, να ανταλλάξουν ιδέες και προβληματισμούς, να δραπετεύσουν από την καθημερινότητα της πόλης και να αφουγκραστούν έναν διαφορετικό πολιτισμό, στους αντίποδες των κυρίαρχων αφηγήσεων.

  Ώρες λειτουργίας:
  Παρασκευή 11 Ιουλίου: 15:00 - 23:00
  Σάββατο 12 και Κυριακή 13 Ιουλίου: 11:00 - 23:00

  02 Jul 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0